museum
Berlijn is
één groot
'Andere' steden
Daarom vliegen ze naar hun favoriete stad
Edinburgh
Istanboel
Oslo
Venetië
Sevilla
Wenen
Krakau
Marrakech
begin negentiende eeuw gebouwd voor de Pruisische
koning Wilhelm III, in de Oost-Duitse tijd werd het een
algemene gedenkplaats voor slachtoffers van fascisme en
militarisme. Na 1998 is De Neue Wache de officiële,
centrale Duitse herdenkingsplaats.
Wie daarna verlangt naar moderne kunst, zonder de
eeuwige last van de geschiedenis, kan aan Unter den
Linden blijven en een bezoek brengen aan de Berlijnse
dependance van het Amerikaanse Guggenheim Museum.
Berlijn is met ruim 3,5 miljoen inwoners een echte metropool. W
En tevens de grootste groene stad van Europa, want het we- BhH
melt er van de bomen en parken.
De stad is goed bereikbaar per auto (snelweg A2 Osnabrück-Han-
nover-Maagdenburg), per trein met onder meer de snelle ICE
(www.ns.nl) of per vliegtuig.
Berlijn is echt een stad om overdag musea en theaters te bezoeken, en
's avonds en 's nachts te gaan stappen. Mogelijkheden te over, zelfs te
veel om echte tips te kunnen geven. Toch een poging: de beste cocktails
schenkt de dependance van Harry's New York Bar in Grand Hotel Esplana
de aan de Lützowufer. Er komt vooral een jong en welgesteld publiek.
Koffie drinken kun je in Hotel Adlon aan Unter den Linden. Het kost een
vermogen, maar dan zit je wel in het legendarische hotel waar onder
anderen Albert Einstein, Charlie Chaplin en Theodoore Roosevelt verble
ven. De Sage Club aan de Köpenicker Strasse is een bekende rockclub
met op donderdagavond gratis entree en dus extra lange rijen wachten
den.
Niet te missen is voorts de Rijksdag aan de Platz der Republik, de glazen
koepel is dagelijks open van 8.00-24.00 uur, toegang tot 22.00 uur en
gratis entree, www.bundestaq.de. Het Haus am Checkpoint Charlie,
Friedrichstrasse, vertelt de recente historie van Oost-en West-Berlijn. Tot
1990 was het de enige grensovergang voor buitenlanders die van het
westen naar het oosten reisden. Dagelijks open van 9.00-22.00 uur,
www.checkpoint-charlie.de.
Chocoladefans mogen de etalage van Chocolatier aan de Charlottenstras-
se 60 niet missen. Hier staan twee meter hoge kopieën van de Branden
burger Tor, Gedachtmskirche en Rijksdag, gemaakt van chocola uiter
aard.
Meer informatie: Berlin Tourismus, hotline tel. 0190-75 40 40. Hotels en
tickets reserveren kan via tel. 030-25 00 25 www.berlin-tourism.de.
Duits Verkeersbureau, Postbus 12051, 1100 AB Amsterdam, folderbestel-
lijn tel. 0900-109 10 29, www.duitsverkeersbureau.nl
De Rijksdag is en blijft een niet te missen attractie. Foto CHAREL VAN TENDELOO
zaterdag 12 maart 2005
Het museumeiland ondergaat al jarenlang een herinrichting, die volgend jaar
klaar moet zijn.
Door THEO HAKKERT
In Berlijn zijn ruim honderdvijftig musea, maar het
ware museum is de stad zelf. Weinig steden
weerspiegelen de episoden van de eigen
geschiedenis zo fraai als Berlijn. Herdenken en stilstaan
bij de geschiedenis ligt gevoelig, maar in Duitsland
deinst men voor discussies hierover niet terug. Naast de
Brandenburger Tor wordt momenteel het omstreden
Holocaustmonument aangelegd, terwijl de
woordenstrijd daarover nog niet eens is afgelopen.
Het mooiste moderne museum in Berlijn is ook aan
herdenken gewijd. Het Jüdisches Museum aan de
Lindenstrasse belicht de bewogen, tweeduizendjarige
relatie tussen het jodendom en Duitsland. In 1971 werd
het initiatief genomen voor een nieuw museum, nadat
de Gestapo in 1938 het oude had gesloten. Architect
Daniel Libeskind maakte zo'n sensationeel fraai ontwerp
dat er al 350.000 bezoekers in het lege gebouw waren
geweest vóór de officiële opening in 2001. Het gebouw
hangt van symboliek aan elkaar. Boven de grond twee
elkaar kruisende lijnen van donkere, stalen hoogbouw.
Onder de grond drie assen, culminerend in een
Holocaust-toren die leeg is maar angstaanjagend.
Van een andere orde, maar al even indrukwekkend is het
Kathe Kollwitz Museum, aan de Fasanenstrasse. Hier de
permanente tentoonstelling van werk van Kollwitz
(1867-1945), die de gruwel van beide wereldoorlogen in
fascinerende beelden en tekeningen heeft vastgelegd.
Haar bekendste werk is een piëta, een autobiografisch
beeld van een moeder die rouwt om haar gedode zoon,
en staat elders in de stad, aan Unter den Linden in de
kleine gedenkplaats Neue Wache. Het gebouw werd
Barcelona
Chris en Trijntje van der Vegt. Net terug uit
Barcelona. 'Dit was onze eerste stedentrip.
We wilden gewoon maar eens weg en zagen
een aanbieding. Wat een mooie en schone
stad! Er is veel te zien en er ligt nergens rot
zooi. We hebben lekker op terrasjes gezeten
en rondgekeken, in musea en in de stad. We
gaan het zeker vaker doen.'
Edinburgh
Anja Blom. Gaat naar Edinburgh. 'Het is een
droom die in vervulling gaat. Schotland is al
tijd ver weg geweest. Tenminste, ik dacht dat
het onbereikbaar was. Ik wist niet dat het zo
goedkoop was om erheen te vliegen. Vooral
de oudheidkundige kant trekt me. Wenen
vond ik ook fantastisch. Dat nieuwe, zoals
New York, hoeft voor mij niet.'
Florence
Ingrid Wagemakers. Gaat naar Florence. 'Ik
wil de Italiaanse sfeer opsnuiven. Naar een
museum, wat cultuur doen, de stad verken
nen en lekker eten natuurlijk. Alles wat Itali
aans eten is, vind ik verrukkelijk. Florence
schijnt een mooie stad te zijn. Ik ga ook lek
ker shoppen en neem zeker iets mee naar
huis.'
tien kilometer lange oude vesting
muren van leem en kalk op, met
poorten in Spaans-Moorse stijl. De
stad zelf telt vele souks (een kleine
wijk met winkeltjes en een markt)
waar veel toeristen op af komen.
De geuren, kleuren en mensen op
een souk maken de Marokkaanse
marktjes tot een festijn voor de zin
tuigen. Er is van alles te koop: kle
ding, wol, leer, goud, zilver, tapij
ten en kruiden.
Het Djema El-Fna-plein maakt een
trip naar Marrakech eigenlijk
noodzakelijk. Tegen de avond is
dit het werkterrein van vuurspu-
wers, slangenbezweerders, won
derdokters, waarzegsters en acro
baten. Overal is eten te koop, zodat
je alles met het bord in je hand
kunt bekijken.
Keuken: zeer divers. Basismaal
tijd: (lams)vlees, couscous en
groenten. Veel stoofpotjes.
Klimaat: minimaal twintig graden
gedurende het hele jaar, 's zomers
35 graden.
Vliegen: 4 uur
Meer informatie: www.ilove-marra-
kesh.com/index en.html
Edinburgh is ideaal voor een ken
nismaking met het ruige, stoere
Schotland. De spokentocht onder
de stad is berucht, evenals de vele
bars en het eten overigens. Toeris
ten kunnen een sinistere lezing
over het hor
rorverhaal
rondom Dr. Je-
kyll en Mr. Hi
de volgen, of
een trip naar
Loch Ness ma
ken.
De stad is ge
bouwd op
twee inactieve
vulkanen en
heeft opval
lend veel her
inneringen
aan de ruige
Middeleeu
wen. De voornaamste bezienswaar
digheid is Edinburgh Castle. Hoog
gelegen op Castle Hill wachten de
Schotse kroonjuwelen op
toeristen. Zeer bijzonder is
de begraafplaats op de mu
ren van het kasteel. De
wandeling over de Royal
Mile is een stap terug in de
tijd. Historische huizen
worden afgewisseld met
vreemde winkels en pubs.
Aan het eind torent de
fraaie St. Giles-kathedraal
boven alles uit.
Keuken: haggis (berucht)
is schapenmaag gevuld
met gekruide lever, slacht
afval, ui en havermeel. Vis: vooral
zalm en zalmforel. Bij ontbijt ge
rookte zoute haring of kipper.
Klimaat: lijkt erg op het onze; iets
natter en kan snel omslaan.
Vliegen: 1 uur
Meer informatie: eurocities.visits-
cotland.com/nl/edinburqh
Het feit dat Istanboel de enige stad
voor een dwaaltocht 1;
wat de mens bijzonder ntë
Naar Wenen gaan veel sp
trips, zoals muziek- en optf
zen, paardenreizen (Lippis
kunstreizen, psychoanalytisch
zen en talloze studiereizen,De
met te maken uitstapjes is lanf
beroemde Spaanse Rijschool,
Wiener Staatsoper, de Schatkar
van de Habsburgers, de keizerlj
woonvertrekken in Schönbrt
van Franz Josef en Sisi en hete
paleis Bélvedère. Wie de te
avond wil terugkijken op dezes
kan naar het ronddraaiende re
rant boven in de Donautunn
meter) of het reuzenrad in het
Keuken: veel invloeden uitheit'
tenrijkse keizerrijk
Hongarije, Slowakije, Italië en
Balkanlanden). Veel vlees, veel'
tigheid.
Klimaat: volgens de officii
gels een zeeklimaat metmedfó
ne invloeden. Relatief weini?2
slag.
Vliegen: 2 uur
Meer informatie:
www.wien.qv.at/enqlish
Wie de geneugten van een stad en
de ruimte van het buitengebied
wil proeven, moet naar Oslo. Fraai
aangelegde parken (waaronder Vi-
geland Park met tweehonderd
sculpturen van Gustav Vigeland),
bossen en water waar je lekker
kunt kajakken of vissen.
Noorwegen is relatief duur (vooral
alcohol en tabak), maar de rijkdom
aan kunst maakt veel goed. Een
hoogtepunt is het middeleeuwse
kasteel Akershus, dat statig boven
de haven verrijst. Grünerlokka is
een winkelgebied met veel trendy
spullen van jonge ontwerpers. Het
Vikingenschipmuseum laat zien
waarom we zelfs in Nederland te
maken kregen met de Noorman
nen. Een verleden waar de Noren
nog steeds trots op zijn.
Keuken: veel vis zoals haring, forel
en garnalen, en natuurlijk zalm.
Vlees: rendier-, eland- en lamsvlees-
gerechten. Flatbrod is flinterdun
brood, gebakken van ongezuurd
deeg.
Klimaat: dankzij de warme Golf
stroom heeft Oslo het beste Scan
dinavische klimaat. Maart, april,
mei zijn de droogste maanden.
Vliegen: 1,5 uur
Meer informatie:
www.visitoslo.com
Venetië heeft romantiek een extra
dimensie gegeven. Veel verliefde
stelletjes dromen ervan dobberend
in een gondel toegezongen te wor
den. Maar de stad op het water
heeft meer, veel meer. Toeristen
roemen ook de aangename tempe
ratuur, Italiaanse
keuken, het winke
len en de sfeer.
Een cappuccino op
het beroemde San
Marco-plein kost
bijna een euro per ge
malen koffieboon.
Toch zitten de terras
sen met een beetje
zon direct vol. Het
hoort bij de exclusie
ve sfeer die Venetië
uitstraalt: duur shop
pen, een boottocht
of artistiek glasbla-
zenmet op de achtergrond het klot
sen van het water. Dan pas waar
deer je het autovrije hart.
Venetië lijkt op een levend filmde
cor (het meest gebruikt van alle Eu
ropese steden), maar wie goed
kijkt, ziet dat het gewone leven er
volledig op is aangesloten.
Keuken: pasta, rijst en polenta
(maïsgriesmeelpap) in combinatie
met veel vis en vlees.
Klimaat: in het vooijaar gemid
deld tussen de 20 en 25 graden, dit
zijn ook de natste maanden van
het jaar. Door de zon wil het water
in de nazomer soms stinken.
Vliegen: 2,5 uur
Meer informatie:
www.comune.venezia.it
ter wereld is op twee contin^
zegt genoeg. Met als resultaat
bonte mix van de Europese enij
terse wereld. Een dag istaj},
kan er als volgt uitzien: je ogen;
kijken op de Grand Bazaar,
kopje verkwikkende thee driol
in een traditioneel theehuis, et?
drukwekkend bezoek aan de ij
we Moskee en het oogstrela
Top Kapimuseum, ui truster;
schoon spoelen in een hami-
tot slot een Turkse maaltijd]
veel verse groenten, vlees eni
tuurlijk Turks brood. Maar;
moetje wel erg haasten...
Veel beter is het om ogen ent*
niet alleen de lcost, maaroal
tijd te geven. Zoals in Ortaköy,;
dorpje in de grote stad meteen*
haast Pjrj
sfeer dad|
de vele
galerietjesi
restaurar:
Keuken;
Turken J
nen hun ij
ken
met de Fin
en Chinesij
'de groteöj
Veel versi
engroeniej
grild vies
vele soorten salade.
Klimaat: gematigd; het ar
naamst is april tot en metjis
september en oktober. In deze:
is het behoorlijk heet.
Vliegen: 2,5 uur
Meer informatie:
www.istanbul.com
Sevilla is hip, trendy en zeker:
standaard. Het leven speelt zié
op straat; met veel kroegen,!
tentjes en winkels, 's Avs
wordt het tijd voor muziek, flaa
co en vooral romantiek. Hieri
moetten Maxima en il
lem-Alexander elkaar immen
een feestje...
De Wereldtentoonstelling in'
zette Sevilla op de toerists
kaart, maar snel daarna verd<
de massale interesse.
Sevilla heeft een rijke gesdm
nis, een deel ervan is terugtez
in het Regionaal Archeologisch
seum en de Collectie van Italia
Keuken: Spaans, met opia
veel Arabische invloeden. Dtte
no-ham de Belottal is de beketó
tapa. De varkens die deze ham:
duceren eten vooral eikeltjes.
Klimaat: vooijaar 18-25 grads
de hete zomer verruilt iedere:
stad voor het strand.
Vliegen: 2,5 uur
Meer informatie:
www.turismo.sevilla.orq
De Poolse stad Krakau spreekt niet
echt tot de verbeelding. Maar wie
in het rijke verleden duikt, ont
dekt een bijzonder heden. Krakaus
historie wordt vooral beheerst
door mythes en legenden. Staand
voor de kathedraal op de Wawel-
heuvel is het moeilijk voor te stel
len dat ooit een draak in de kroch
ten eronder woonde. Volgens de
overlevering werd hem wekeüjks
vee gevoerd om maar geen honger
naar mensenvlees te krijgen.
In dezelfde gewelven zijn nu veel
kroegen en disco's te vinden. Kra
kau heeft de meeste uitgaansgele
genheden per vierkante kilometer
van heel Europa. Door de grote stu
dentenpopulatie is de sfeer leven
dig en modem.
Een belangrijke trekpleister is in
de joodse wijk Kazimier de Schind-
lerfabriek, waar grote delen van de
gelijknamige film van Steven Spiel
berg zijn opgenomen. Het voorma
lig concentratiekamp Auschwitz
ligt in de buurt.
Keuken: internationale keuken en
specifieke Poolse keuken. Vooral:
paddestoelen, vlees, bieten en
zuurkool.
Klimaat: iets kouder dan Neder
land.
Vliegen: 2 uur
Meer informatie:
www.krakow.pl/en
Marrakech is Noord-Afrika pur
sang. Een stad in een woestijn, vol
contrasten. Paard en wagens naast
Mercedessen, gesluierde vrouwen
en zakenmannen in pak, mega-
markten voor moderne elektroni
ca en natuurlijk de traditionele
souks afgeladen met snuisterijen.
Na aankomst in de stad vallen de
Wenen zorgt direct voor beeï
op het netvlies. Sneeuw op hK
fanplatz, het gedachtegoed
Freud, de frivole keizerin Ss
een tranenroerende opera.
cultuurliefhebbers een ideale;