Ook Italië onderzoekt
fatale schietpartij Irak
Sinn Fein maakt diepe crisis door
PZC
Nieuwe leiders China willen grip op samenleving terug
Al Qaeda-terroristen
zouden in Britse
steden aanwezig zijn
Roep om tijdschema
voor terugtrekking
Syrië uit Libanon
Regering VS biedt excuses aan
Taalstrijd laait op in België
Turkse politie arresteert
vrouwenrechtenactivisten
Voor dertig miljard valse euro's
Somalië vraagt om hulp
China wil geen wapens uit Europa
Fossielen mensachtige gevonden
Vlaanderen in bres voor hoofddoek
Schotse fabriek
roekeloos met
nucleair afval
maandag 7 maart 2005
van onze redactie buitenland
LONDEN - In Groot-Brittan-
nië zijn tot wel tweehonderd
'door Al Qaeda getrainde ter
roristen' aanwezig. Dat heeft
het voormalige hoofd van de
Londense politie geschreven
in de krant News of the
World, waaruit de BBC zater
dagavond citeerde.
Sir John Stevens, die onlangs
met pensioen ging bij de Me
tropolitan Police, noemt de
dreiging van aanslagen reëel.
Hij dringt er bij de regering
op aan, de controversiële anti
terreurwetgeving zo snel mo
gelijk door te drukken.
Burgerrechtengroeperingen
zijn tegen de plannen en de
huidige mogelijkheden voor
detentie zonder enig proces.
Zij vinden dat gerechtigheid
en mensenrechten fundamen
teel zijn voor het Britse recht
en niet verloren mogen gaan.
Volgens Sir John zal elk uit
stel van de invoering Al Qae
da maar al te welkom zijn.
Volgens de Britse antiterreur
wetten die na de aanslagen
van 11 september 2001 van
kracht werden, mochten bui
tenlanders die werden ver
dacht van terroristische acti
viteiten, zonder proces of aan
klacht voor onbepaalde tijd
worden opgesloten. Eind vo
rig jaar oordeelden de Law
Lords, het hoogste rechtscolle
ge van het land, dat die maat
regelen in strijd waren met de
grondwet, vooral omdat ze al
leen van toepassing waren op
buitenlanders. Londen wil nu
nieuwe antiterreurwetgeving,
waarin onder meer de preven
tieve detentie is vervangen
door huisarrest, die ook voor
Britten geldt.
De Britse premier Blair sprak
afgelopen week ook al van 'en
kele honderden' mensen in
Groot-Brittannië die betrok
ken zouden zijn bij de plan
ning van terroristische aansla
gen. Dat meldde gisteren de
krant The Independent.
De krant plaatste vraagte
kens bij de opmerking van
Blair, die hij eerder deed in
een radioprogramma. Vol
gens the Independent is het
onduidelijk over welke men
sen het gaat, vooral omdat de
Britse veiligheidsdienst eer
der had gezegd dat er onder
de nieuwe terrorismewetge-
ving niet meer dan enkele
tientallen mensen zouden
kunnen worden veroordeeld.
ANP
van onze redactie buitenland
ROME - Na de Verenigde Sta
ten heeft ook Italië gisteren een
diepgravend onderzoek aange
kondigd naar de dood van de Ita
liaanse veiligheidsagent Nicola
Calipari in Irak. Die kwam vrij
dag om toen het konvooi waarin
de Italiaanse journaliste Giulia-
na Sgrena naar Bagdad werd
vervoerd, door Amerikaanse mi
litairen werd beschoten. Sgrena
was zojuist vrijgelaten door re
bellen, die haar een maand lang
hadden vastgehouden.
Calipari stierf toen hij Sgrena
met zijn lichaam wilde bescher
men tegen de Amerikaanse ko
gelregen. „Het moeilijkste mo
ment voor mij was dat toen de
man die mij heeft gered, in mijn
armen overleed", zei Sgrena.
Zij raakte gewond aan haar
schouder. Calipari's lichaam is
gisteren overgebracht naar Ro
me. De Amerikaanse minister
van Defensie Rumsfeld belde
gisteren met zijn Italiaanse col
lega Martino om zijn excuses
aan te bieden voor het pijnlijke
schietincident Een dag eerder
had ook president Bush al zijn
verontschuldigingen aangebo
den aan zijn goede vriend en
trouwe bondgenoot, premier
Berlusconi.
Bush beloofde Berlusconi dat de
VS de dodelijke schietpartij,
vlakbij de Amerikaanse basis
bij de luchthaven van Bagdad,
tot op de bodem zullen uitzoe
ken.
Eerder had Berlusconi al de
Amerikaanse ambassadeur in
Rome op het matje geroepen.
Hij eiste antwoord op enkele
'verontrustende vragen'.
Volgens een verklaring van het
Amerikaanse leger reed de auto
met daarin de Italiaanse delega
tie met hoge snelheid af op een
wegafzetting. De chauffeur zou
waarschuwingstekens hebben
genegeerd. Daarop schoten de
'multinationale troepen" gericht
op het motorblok om de wagen
tot stoppen te dwingen, aldus de
verklaring.
Tegenspreken
Sgrena, die zaterdag terugkeer
de naar Rome en daar is opgeno
men in een militair ziekenhuis,
spreekt de Amerikaanse lezing
tegen. Volgens haar reed de au
to niet hard en was er geen zicht
bare Amerikaanse controlepost
in de buurt. „De snelheid van de
auto rechtvaardigde de schiet
partij niet. We hadden geen idee
waar de schoten vandaan kwa
men", zou zij volgens het Itali
aanse persbureau Ansa hebben
De partner van Sgrena, Pier Sco-
lari, zei zaterdag dat hij ei-van
overtuigd is dat de Amerikanen
de journaliste met opzet onder
vuur hebben genomen. De 57-ja-
rige Sgrena werkte onder meer
voor de communistische krant II
Manifesto, en schreef uiterst kri
tisch over de oorlog in Irak.
„De Amerikanen en de Italia
nen wisten dat ze eraan kwam.
Haar auto was 700 meter van
het vliegveld, wat betekent dat
ze alle controleposten was ge
passeerd", aldus Seolari.
Volgens hem wilden de Amerika
nen dat Sgrena haar verblijf in
Irak niet zou overleven omdat
ze 'belangrijke informatie' had
verzameld voor een nieuw, ui
terst kritisch artikel.
De Italiaanse media speculeer
den gisteren uitvoerig over de
schietpartij in Irak. Volgens de
Milanese krant Corriere della
Sera heeft de Italiaanse rege
ring 4,7 miljoen euro losgeld be
taald voor Sgrena's vrijlating.
De ontvoerders zouden aanhan
gers zijn van de opgepakte
oud-dictator Saddam Hoessein.
ANP/RTR/AFP
BRUSSEL - De taalstrijd in Bel-
igië is opnieuw opgelaaid. In Lin-
Ikebeek, bij Brussel, kwam het
jgisteren tot opstootjes tussen
groepen Vlamingen en Franstali-
gen. Er viel één lichtgewonde.
32 mensen werden gearresteerd.
De Walen, duizend man sterk,
vóór de inlijving van
de Vlaamse randgemeenten bij
Brussel. Zowat vierhonderd aan
hangers van het extreem-recht-
fee Vlaams Belang en de gema-
i tigdere N-VA (Nieuw-Vlaams
(Alliantie) hielden op hun beurt
een betoging tegen de verfran
sing van de streek. De politie
was massaal op de been om een
confrontatie tussen de twee groe
pen te voorkomen. De Vlamin
gen mochten de dorpskern niet
in. Het kwam tot wat duw- en
trekwerk toen enkele Franstali
ge betogex-s, die de weg kwijt wa
ren, op de Vlaamse manifestan
ten botsten.
Aanleiding voor het opleven van
de taalstrijd is de discussie over
de splitsing van de kieskring
Brussel-Halle-Vil voorde, die
het nieuwe symbool dreigt te
worden voor de diepgewortelde
meningsverschillen. GPD
i
van onze redactie buitenland
ISTANBOEL - De Turkse poli
tie heeft gisteren in Istanboel op
een hardhandige wijze een ein-
sde gemaakt aan een demonstra
te van activisten voor vrouwen-
•rechten. De betoging werd met
ibehulp van de wapenstok en
spepperspraybus uiteengeslagen.
>59 van de 150 betogers, onder
wie 29 vrouwen, zijn gearres
teerd.
De demonstratie hield verband
met de Internationale Vrouwen-
lag op dinsdag 8 maai't. De poli-
ie greep in omdat de demon-
tranten geen toestemming had-
len voor hun protestactie.
)p televisiebeelden was te zien
ioe de agenten demonstranten
loegen en schopten terwijl die
1 op de grond lagen.
Toetreding
Iet islamitische Turkije moet
e positie van vrouwen aanmer-
dijk verbetei-en, wil het een
ans maken bij de toetredingsge-
'rekken met de Europese Unie,
ie in oktober beginnen. Euro-
>ees Commissaiis Ollie Rehn
(Uitbreiding) onderstreepte dat
gisteren nog eens tijdens een ge
sprek in Ankara met de Turkse
minister Abdullah Gul van Bui
tenlandse Zaken. ANP/RTR
De Italiaanse journaliste Giuliana Sgrena arriveerde zaterdag op het vliegveld van Rome. Ze werd meer dan een maand lang in gijzeling
gehouden in Irak. foto Max Rossi/RTR
door Esther Gotink
LONDEN - De leider van Sinn
Fein, Gerry Adams, haalde giste
ren fel uit naar de Ierse rege
ring, omdat die er volgens hem
een 'venijnige anti-Sinn Fein
agenda op nahoudt'. Aan de an
dere kant veroordeelde hij de re
cente moord door leden van het
republikeinse leger IRA.
Adams sprak op het congres van
Sinn Fein, de politieke tak van
de IRA, dat in het teken had
moeten staan van haar honderd-
ste verjaardag en de electorale
successen in Noord-Ierland en
de Ierse republiek. Maar in-
plaats daarvan moest de partij
een diepe crisis zien te beteuge
len. „We werken aan de voor-
waarclen die nodig zijn voor een
volledige ontmanteling van de
IRA", aldus Adams, in een po
ging de reputatie van de republi
keinen te verdedigen. „We we
ten dat het overtreden van de
wet strafbaar is. Maar we weige
ren degenen die de wet overtre
den voor legitieme politieke
doeleinden en een al honderd
jaar durende strijd voor vrij
heid, te criminaliseren."
De Sinn Fein-leider was ge
dwongen te reageren op de alge
mene overtuiging (gevoed door
vei'klaxnngen van de Ierse minis
ter van Justitie en Politie) dat le
den van het katholieke IRA be
trokken zijn bij talloze crimine
le activiteiten, zoals een miljoe
nenbankroof, vermeende wit
wassing in Ierland en Bulgarije
en het intimideren van andere
katholieken, sinds vijf weken ge
leden een 33-jarige geloofsge
noot werd vermoord na een
woordenwisseling in een bar in
Belfast.
Verschrikkelijk
Adams noemde de dood van de
man, Robert McCartney 'ver
schrikkelijk', niet alleen omdat
het zijn familre heeft beroofd
van een geliefde, maar omdat re
publikeinen erbij betrokken wa
ren. „Ik zal dit onderwerp niet
laten rusten voordat degenen
die de republikeinse zaak heb
ben zwartgemaakt, verantwoor
delijkheid afleggen voor hun da
den. Bij de republikeinen is
geen plaats voor criminaliteit."
Adams gelooft dat de republi
keinse pogingen om de IRA te
ontmantelen, succesvol zullen
zijn. „Het vredesproces is de eni
ge weg vooruit. Ik onderschat
geenszins de diepte van de crisis
of de moeilijkheden, maar ik
ben er absoluut zeker van dat
een uitweg bestaat."
Hij zei dat Sinn Fein zich nu
moet afvragen of de rechtlijnige
dominee Ian Paisley werkelijk
bereid is de macht te delen. Pais
ley leidt de rivaliserende partij
DUP en heeft gezegd niet met
Sinn Fein te willen regeren, zo
lang IRA-leden zich schuldig
maken aan criminele activitei
ten.
Buiten het congres stonden de
monstranten, met spandoeken
waarop teksten stonden als
'Tijd om te gaan - Trek je terug
IRA', wat een verbastering is
van de vroegere campagneleus
van de republikeinen voor terug
trekking van de Britse troepen
uit Noord-Ierland.
Een opiniepeiling van afgelopen
weekend toont dat 72 procent
van de kiezers in Ierland vindt
dat de regering een toezegging
van de IRA moet afdwingen, zo
als ontwapening, alvorens op
nieuw met Sinn Fein om de tafel
te gaan zitten. De Amerikaanse
regering heeft Sinn Fein dit
jaar, voor het eerst sinds 1995,
niet uitgenodigd voor de viering
van St. Patricksdag. GPD
doorErwin Tuil
PEKING - Het gaat goed met
China, maar er is nog veel te
doen om iedereen in het land te
laten profiteren van de econo
mische groei. Die boodschap
gaf de Chinese premier Wen Jia-
bao de ruim drieduizend gedele
geerden zaterdag mee bij het
begin van het jaarlijkse Natio
nale Volkscongres. Het congres
is het eerste onder leiding van
de nieuwe generatie leiders on
der president, partijleider en
opperbevelhebber Hu Jintao.
Bij de presentatie van het werk
rapport van de regering, consta
teerde premier Wen dat ook vo-
■"■g jaar de inkomensstijging in
de steden hoger lag dan op het
Platteland De kloof tussen bei-
de bevolkingsgroepen neemt
derhalve toe, wat de regering
morgen baart. De ongelukken in
de kolenmijnen van de afgelo-
Pen maanden kwamen slechts
summier aan de orde. De rege-
*""3 geeft toe er onvoldoende
1 te zijn de economi
sche groei onder controle te
krijgen. Wen beloofde dat er ko
mend jaar sprake zal zijn van
'slechts' 8 procent.
Nog voor het begin van het con
gres in de immense Grote Hal
van het Volk in Peking ont
vouwde president Hu de nieu
we ideologie van de 'harmonieu
ze samenleving'. Die is er op ge
richt een balans te vinden tus
sen de belangen van alle gele
dingen in de samenleving. Tege
lijkertijd moeten conflicten
worden vermeden en moeten
mensen veilig en gelukkig kun
nen leven.
Waarnemers zijn het er over
eens de Partij haar grip op de
maatschappij aan het verliezen
is. De 'harmonieuze samenle
ving' moet die grip weer ver
sterken, door terug te grijpen
op de oude communistische ide-
Een dirigent geeft leiding aan
een Chinees militair orkest tij
dens de openingsceremonie van
het Nationale Volkcongres.
\foto Claro Cortes/RTR
alen. Maar het wordt niet uitge
sloten dat de leuzen van weleer
nog werken.
De harmonieuze samenleving
kreeg een zetje in de rug door
de verhoging van het defensie
budget van 12,6 procent, tot 24
miljard euro. De verhoging is
slecht ontvangen in Taiwan, Ja
pan en de Verenigde Staten,
waar China met argusogen
wordt bekeken.
De gedelegeerden stonden ech
ter vierkant achter het plan.
Maar het meeste applaus oogst
te Wen met zijn woorden over
Taiwan, dat door Peking als
een opstandige provincie wordt
gezien.
Hoewel Wen zei te streven naar
een vreedzame oplossing voor
Taiwan, is het voor de regering
en 'voor alle Chinezen' van vi
taal belang dat het eiland weer
in de moederschoot terugkeert
en dat de territoriale integriteit
wordt hersteld.
Morgen behandelt het Volks
congres de zogenaamde 'antise-
cessie wet' die het voor China
mogelijk maakt Taiwan mili-
tair aan te pakken als het Pe
king uitkomt. De Chinese minis
ter van buitenlandse zaken, Li
Zhaoxing. waarschuwde Japan
en de Verenigde Staten zich
niet met Taiwan te bemoeien.
Li zei dat Peking dat zal opvat
ten als inmenging in binnen
landse aangelegenheden. GPD
BRUSSEL - In de gehele Europese Unie zijn in 2003 in to
taal 570.000 vervalste eurobiljetten ontdekt. Deze hadden
een geschatte waarde van 30 miljard euro. Dat blijkt uit
het jaarverslag over 2003 van Europol in Den Haag, waarr
over de Vlaamse zakenkrant De Tijd zaterdag publiceer
de.
Verder blijkt uit het jaarverslag, dat de zakenkrant kenne
lijk al heeft kunnen inzien, dat mensenhandel een forse il
legale economische activiteit is geworden met een jaarlijk
se omvang van 8,5 tot 12 miljard euro. Vooral de illegale
migratie van Chinezen is de afgelopen jaren sterk geste
gen door de activiteiten van mensenhandelaars. ANP
NAIROBI - Somalische parlementsleden hebben zaterdag
gevraagd om internationale hulp bij het opruimen van ge
vaarlijk chemisch afval dat door de tsunami op tweede
kerstdag op drift is geraakt. De giftige stoffen veroorza
ken bij de bevolking onder meer ademhalingsproblemen
en huidinfecties, zeggen zij.
De vloedgolven, veroorzaakt door een zeer zware onder
zeese aardbeving bij het Indonesische eiland Sumatra,
hebben in landen rond de Indische Oceaan naar schatting
300.000 mensenlevens geëist. In Somalië vielen ongeveer
driehonderd doden. ANP/RTR
PEKING - China heeft geen behoefte aan of geld voor de
aanschaf van geavanceerde wapens uit Europa. Het wil
echter dat de Europese Unie het wapenembargo tegen de
Volksrepubliek opheft, omdat dat embargo neerkomt op
'politieke discriminatie'. Dat heeft de Chinese minister
van Buitenlandse Zaken gisteren gezegd.
Het wapenembargo werd ingesteld in 1989, nadat Peking
met geweld een eind had gemaakt het studentenprotest
op het Plein van de Hemelse Vrede in Peking. ANP/AFP
ADDIS ABEBA - Een team van Ethiopische en Ameri
kaanse archeologen heeft in het oosten van Ethiopië
twaalf zeer oude fossielen gevonden van een mensachtige.
Dat heeft teamleider Yohannes Haile Selassie zaterdag be
kendgemaakt. De fossielen lijken ouder te zijn dan Lucy,
het beroemde skelet dat wetenschappers in 1974 opgroe
ven in hetzelfde gebied.
Volgens de Ethiopische onderzoeker zijn de fossielen tus
sen de 3,8 en 4 miljoen jaar oud. Lucy leefde naar schaU
ting 3,2 miljoen jaar geleden. ANP/RTR.
BRUSSEL - De Vlaamse regionale regering is zaterdag be
gonnen met een campagne tegen discriminatie en racis*
me, naar aanleiding van de vele bedreigingen die een isla
mitische werkneemster van een bedrijf in het
West-Vlaamse Ledegem heeft ontvangen over het dragen
van een hoofddoek.
In advertenties in alle Vlaamse dagbladen roepen de tien
regionale ministers persoonlijk op tot 'een verdraagzaam
Vlaanderen, waar mensen met diverse achtergronden ac
tief aan de samenleving deelnemen'. ANP
van onze redactie buitenland
DAMASCUS - De internationa
le gemeenschap wil dat Syrië
met een tijdschema komt voor
zijn aangekondigde gefaseerde
terugtrekking uit Libanon. Die
begint volgens de Libische mi
nister van Defensie Mrad van
daag met een verplaatsing van
de Syrische troepen naar de Be-
kaa-vallei in het oosten van het
land.
Mrad zei gisteren dat die ver
plaatsing begint na afloop van
de Syrisch-Libanese top die
maandag in de Syrische hoofd
stad Damascus wordt gehou
den. De Syrische president Al
CAITHNESS - Het nucleaire on
derzoekscentrum Dounreay in
het noorden van Schotland
heeft in de loop der jaren moed
willig honderdduizenden radio
actieve deeltjes in zee geloosd.
Stafleden van de vestiging ver
doezelden bewijzen van milieu
vervuiling en hadden geen oog
voor de risico's voor de volksge
zondheid.
De 72-jarige Schot Herbie
Lyall, een voormalige veilig
heidsfunctionaris van Doun
reay, heeft tegen de krant The
Sunday Times uit de school ge
klapt over jarenlange misstan
den bij de nucleaire fabriek in
Caithness.
Lyall komt met zijn onthullin
gen op het moment dat de Britse
Atomic Energie Authority, de er-
genaar van Dounreay, een straf
rechtelijk onderzoek naar het
lekken van radroactieve deeltjes
boven het hoofd hangt.
Volgens Lyall loosde de fabriek
hoogradioactief afval via afvoer-
putjes in zee. Bovendien zouden
containers met radioactief mate
riaal niet goed genoeg zijn ge
markeerd, zodat later verwar
ring over de inhoud ontstond.
Ook zouden medewerkers van
de fabriek geregeld met radioac
tief materiaal hebben gewerkt,
zonder dat ze daarvoor bescher
mende kleding droegen. ANP
Assad kondigde de gefaseerde te
rugtrekking zaterdag aan in een
toespraak voor het Syrische par
lement. De verplaatsing van de
troepen binnen Libanon noem
de hij 'een eerste stap' in dat pro
ces.
Assad noemde echter geen tijd
schema voor de terugtrekking.
Ook zei hij niets over de Syri
sche inlichtingendienst, waar
van de internationale gemeen
schap heeft gezegd dat die ook
moet vertrekken.
Bovendien heeft Syrië al eerder
beloofd zijn troepen tenrg te zul
len trekken naar de Bekaa-val-
lei, maar aan die belofte heeft
het zich tot dusver niet gehou
den.
De Verenigde Staten en Israël
lieten direct weten geen genoe
gen te nemen met Assads 'halve
maatregelen'. Washington eiste
dat Syrië onmiddelijk voldoet
aan VN-resolutie 1559, die de
volledige terugtrekking van alle
buitenlandse troepen uit Liba
non eist. De Israëlische premier
Sharon noemde Assads uitspra
ken 'onvoldoende'.
Ook Groot-Brittannië en Frank
rijk hebben Syrië tot spoed ge
maand. Beide landen spraken
van een belangrijke toezegging
van Assad, maar waarschuwden
dat die wel zo snel mogelijk
moet leiden tot volledige terug
trekking uit Libanon. Gisteren
vroeg buitenlandcoördinator So-
lana namens de Europese Unie
de Syriërs om een tijdschema.
Syrië heeft sinds 1976 militai
ren gelegerd in het buurland.
Zij werden gestuurd om een ein
de te maken aan de burgeroor
log die er al jaren woedde.
ANP/RTR/AFP
President Al Assad
