Ginkies en gloppen
TURKIJE
259
EB
PZC
-ij ifèWnil
MBit! l
Genieten in THURINGEN
Kiris Alïnda
Hotel*****
INCLUSIEF:
Johnny
KRAS
kaftte o
INCLUSIEF:
Reis in 5 clicks
zaterdag 5 maart 2005 w
vliegreis Nederland-Antalya v.v. per Inter Airlines
transfer luchthaven-hotel v.v. verblijf in Fame
Residence Hotel***** in Kemer alle maaltijden en
diverse snacks diverse drankjes diverse sport- en
entertainmentfaciliteiten 2-daagse excursie naar Pt
mukkale 'Antalya-by-night' traditionele Turkse
avond diensten Nea.spr. reisleiding
Op Urk, zeggen ze ter plaatse. Een IJsselmeerdorp waar
iedereen elkaar lijkt te kennen, maar de vele toeristen
net zo hartelijk worden begroet. In een overigens
onverstaanbaar dialect, dat dan wel weer.
We verkennen er de oude kleine straten, hier ginkies
en gloppen genoemd.
Door ALICE PLEKKENPOL
Het komt Urk niet
slecht uit dat het
binnenlands toeris
me dit jaar als the
ma 'water' heeft. Het dorp in de
Noordoostpolder wordt er ge
deeltelijk door omringd, al is
het al lang geen eiland meer.
Maar vissersschepen, jachten,
viswinkels, visrestaurants, klei-
rie vissershuizen en scheepsan-
kers op de wal; het maritieme
•gevoel is alom aanwezig. Niet
voor niets luiden de eerste re
gels van het Urker volkslied:
Waar al meer dan duizend ja
ren
In de zee een heuvel stond
Rustig in de zuoênde baren
Daar is mijn geboortegrond
Je hoeft alleen maar je neus te
volgen om bij de haven te ko
men. De penetrante vislucht
komt je al van verre tegemoet.
Hier lossen de vissersschepen
hun vangsten van die nacht en
doen handelaren uit het hele
land zaken op de IJsselmeervis-
afslag. Van de 17.000 inwoners
die Urk telt is zo'n driekwart af
hankelijk van de visserij. Werd
vroeger veel op ansjovis en ha
ring gevist, tegenwoordig ligt
de nadruk op platvis, voorname
lijk schol en tong.
Het is dan ook de verse vis die
vooral 's zomers veel toeristen
naar Urk lokt. De haven, rond
vaarten over het IJsselmeer en
als afsluiting een hapje eten in
een van de vele visrestaurants
maken een dagtocht extra aan
trekkelijk.
Beperk een bezoek aan dit vis
sersdorp echter niet alleen tot
het natte gedeelte, want daar
mee doe je Urk schromelijk te
kort. Juist in de winter en het
vroege voorjaar, als je nog niet
over de horden toeristen strui
kelt, is een tocht door de oude
smalle straatjes en stegen,
hier ginkies en gloppen
genoemd, meer dan de
moeite waard. Je kunt
er vrij rondslenteren,
verdwalen is echt on
mogelijk, of er een
uitgezette wandeling
maken. Simpel de zes-
kantige ANWB-bord-
jes volgen, een kind
kan de was doen. En
wie behoefte heeft
aan extra informatie
haalt bij de VW voor
anderhalve euro een
routebeschrijving.
Urk lag duizend jaar
lang in het water.
Ooit vormde het
met Schokland een groot ei
land, maar de zee verzwolg veel
land. Tenslotte bleef slechts
zo'n tachtig hectare over. In
1939 werd een dijk aangelegd
tussen Urk en Lemmer, en was
Urk eiland-af. In 1941 begon de
drooglegging van de Noordoost
polder, werd Urk vasteland en
begon een gestage uitbreiding.
Van het vroegere eiland kon al
leen het hoogste deel bebouwd
en bewoond worden, dus kwa
men de huizen in de oude dorps
kern pal op elkaar te staan.
Ook nu nog zitten de bewoners
van de vissershuisjes op elkan
ders lip. Staat bij mooi weer het
raam open, dan kunnen ze van
uit hun woonkamers met elkaar
de laatste nieuwtjes doorne
men. Want in een dorp waar ie
dereen elkaar kent is altijd wel
wat te kletsen. Toch wordt je er
als buitenstaander niet argwa
nend bekeken, integendeel. De
Urkers groeten bezoekers van
buitenaf net zoals ze hun dorps
genoten groeten, en als in een
boekwinkel een man een vrien
delijk praatje begint, is het op
recht jammer dat je daar geen
woord van verstaat. Het dialect
lijkt een combinatie van Fries
met Scandinavische en Engelse
invloeden. Die boekwinkel móe
ten we overigens even binnen
stappen, alleen al vanwege de
etalage: overwegend christelij
ke streekromans (voor de vrou
wen) en stoere zeemansverha
len (voor de mannen). Bij het
rek met Valentijnskaarten
staan drie langgerokte meisjes
van een jaar of twaalf te gieche
len: in een strenggelovig dorp
ontluikt de liefde vaak vroeg.
De oude huizen in de ginkies en
gloppen dragen ook het chris
tendom uit. Boven op de nok
staan dikwijls 'makelaartjes', ge
veltekens die de verbinding tus
sen de hemel en het aardse ver
beelden.
Klederdracht
Dan steken enkele oudere vrou
wen in klederdracht de
straat over. Leden van een
zangkoor of aan oude tradi
ties vasthoudende dorpe-
Aan de was kun je zien dat je op Urk bent.
De visserij is van groot belang voor Urk. Foto's WEGENER
lingen? Ze vormen hoe dan ook
een forse minderheid, nog maar
46 vrouwen en 16 mannen dra
gen de Urker kostuums. Behalve
op hoogtijdagen zoals Urker-
dag, de zaterdag voor Pinkste
ren, want dan halen jong en oud
de traditionele kledij uit de mot-
tenballen.
Urk heeft altijd geleefd van de
visserij. Een gevaarlijk beroep,
zo blijkt als we verder lopen
naar het Vissersmonument, een
standbeeld van een vrouw die
omkijkt naar zee, wachtend op
de terugkeer van haar dierba
ren. Aan de muur rondom het
kunstwerk zijn ruim dertig pla
quettes aangebracht met de na
men van niet teruggekeerde
schepen en hun bemanningen,
waaronder veel families. En nog
steeds worden namen gegra
veerd van Urker vissers die op
zee bleven.
Vlakbij is de vuurtoren. Als je
daar staat, kun je bij helder
weer aan de overzijde van het
IJsselmeer Enkhuizen zien lig
gen. Op deze februaridag hangt
er echter zo'n dichte mist dat
nauwelijks de top van de uit
1844 stammende veertien me
ter hoge vuurtoren zichtbaar is.
De vuurtoren staat op het meest
westelijke puntje van het vroe
gere eiland, een goede plek
want direct ervoor in het water
ligt een uitgestrekte zandplaat,
waar regelmatig vaartuigen vast
liepen en -lopen. In de vakanties
mag je de 65 traptreden beklim
men voor een weids uitzicht
over zee en land. Maar als de
vuurtorenwachter goedgemutst
is laat hij ook op andere dagen
bezoekers toe (tel. 0527 - 68 15
82).
We keren het IJsselmeer de rug
toe en lopen richting het dorp,
naar de Botermarkt. Dit is het
oudste deel van Urk, met soms
amper een meter brede ginkies
en gloppen, dikwijls doodlo
pend waardoor je plotseling bij
iemand in het voortuintje staat.
Even zwaaien, omdraaien en
een andere route proberen. Aan
diverse panden zijn verhalen
verbonden. Zo is er het Wakend
Oog uit 1736, een voormalige
hervormde pastorie. De predi
kant keek uit op de Zuiderzee
en zou 's nachts brandende kaar
sen voor de bovenramen neer
zetten om passerende schepen
te waarschuwen voor de zand
plaat. Een aardig verhaal, maar
onwaarschijnlijk omdat er toen
al een vuurboet bestond.
Ook zo'n verhaal, maar nog min
der geloofwaardig, is dat van de
Ommelebommelestien. Een gro
te steen die in de ijstijd vanuit
Scandinavië werd aangevoerd
en nu zo'n zeventig meter voor
de vuurtoren in zee ligt. Van ver
re lijkt hij op een walvis. Aan Ur
ker kinderen werd verteld dat
ze daar vandaan komen. De aan-
Eten en drinken vooral in het oude centrum en rondom de haven bevinden zich diverse
visrestaurants Een groot en bekend etablissement is 't Achterhuis, met een hoog en fraai uitzicht
over het water Het Haventje in Wijk 2-15 is een ouderwetse taveerne met scheepsrinrichting.
Parkeren net voor het centrum van Urk en bij de haven zijn grote gratis parkeerplaatsen. Bij de
haven staat ook een automaat voor gratis toeristische informatie en plattegronden.
Het Oude Raadhuis in Wijk 2-2 is het cultuurhistorisch streekmuseum. Vanaf april geopend op
maandag tot en met zaterdag 10.00-17.00 uur, tel. 0527-6832 62, www.museum.opurk.nl,
VW gevestigd bij het streekmuseum, en tot april geopend op maandag tot en met vrijdag van
10 00-14.00 uur, vanaf april maandag tot en met vrijdag 10 00-17.00 uur en zaterdag 10.00-13.00
uur Er zijn diverse dagarrangementen, begeleide wandelingen en andere excursies mogelijk:
tel. 0527-68 40 40, www.vvvflevoland.nl
Sommige mensen hebben er een
aangeboren gevoel voor. Ze kun
nen met een woord, een blik of
een gebaar een tegenstribbelend
beest kalmeren. Mijn vader miste dat ta
lent. Hij bekeek alles wat leefde met een
zekere belangstelling, maar onze hond
begreep hem niet en op warme dieren
liefde heb ik hem nooit kunnen betrap
pen.
Het was daarom een hele verrassing toen
hij halverwege de jaren zeventig van de
vorige eeuw besloot om een huifkar
tocht door Ierland te maken. Hij ging
niet alleen. Als er iemand een hekel aan
kamperen had dan was het mijn moeder
wel, dus dat ze erin toestemde om mee
te gaan sloeg ons met stomheid. Boven
dien werd het reisgezelschap uitgebreid
met een oom en tante die in Amster
dam-Oost op een bovenhuis woonden en
de natuur alleen van horen zeggen ken
den. Twee weken lang zouden ze met
een door een paard voortgetrokken huif
kar een vooraf uitgestippelde route vol
gen die een afwisselend landschap en
prachtige vergezichten beloofde. De huif
kar diende als woonvertrek, slaapkamer
en keuken.
Half augustus vertrokken ze. Veertien da-
Door DIRK MULDER
gen later reed ik naar Schiphol om de te
rugkeerde pioniers op te halen. Achter
de glazen wand stonden ze bij de bagage
band op hun koffers te wachten. Ze had
den me nog niet gezien. Mijn moeder
had een geruite plaid om haar schouders
geslagen en mijn vader hinkte. Ook oom
en tante zagen er wat verfomfaaid uit.
Als ik de indruk die ze op me maakten
in twee woorden moest samenvatten
dan is 'Roemeense vluchtelingen' het eer
ste dat in me opkomt.
'Hoe was het?', vroeg ik na het weerzien.
Met een broze opgewektheid sprak het
gezelschap van een heel aparte ervaring.
De nuancering volgde toen we naar de
auto liepen. 'Het waren de langste twee
weken van mijn leven', fluisterde mijn
moeder buiten gehoorsafstand van de an
deren.
Ik begreep instinctief dat ik het onder
werp beter een tijdje kon laten rusten.
In de weken daarna kwam de verhalen
mondjesmaat los. Over het geheim van
het frisgroene Ierland: iedere dag regen.
Over het claustrofobische onderkomen
op wielen. En over Johnny, de eigenwijze
knol die de kar moest trekken en daar
helemaal geen zin in had. Mijn arme va
der had het op zich genomen om hem da
gelijks in en uit te spannen, waarbij de
meningsverschillen tussen man en
paard hoog opliepen. Het leidde zelfs tot
geweld. Met één welgemikte trap van
zijn achterbeen bezorgde Johnny mijn
vader een gekneusde knie, waar hij nog
weken last van bleef houden.
Maar ondanks al die ontberingen had
den ze toch een cadeautje voor me mee
gebracht. Twee met klavertjes vier be
schilderde Irish Coffee glazen, voorzien
van maatstreepjes voor de juiste verhou
ding tussen de whiskey, de koffie en de
room. Al jaren staan ze ongebruikt in de
kast. Van de week heb ik ze maar eens af
gewassen. Opeens trok er een pijnscheut
door mijn knie.
Spetterend voorjaarsvoordeel! KRAS Stervakan
ties heeft goed nieuws voor u, want voor de heer
lijke voorjaarsmaanden maart en april hebben we
honderden extra stoelen ingekocht! En dat
tegen nog voordeliger prijzen, waardoor u nu tot
.wel tientallen euro's korting krijgt op de toch al
lage prijzen van KRAS. Als u dan ook nog weet dat
in maart en april de temperaturen vaak al oplopen
tot wel 25 graden, moet de conclusie toch wel lui
den: op naar zonnig en voordelig Turkije! U kunt nu
boeken voor een 8-daagse strandvakantie naar
het schitterende 5-sterren hotel Kiris Alinda
Beach Hotel in Kemer voor de fantastische prijs
vanaf slechts 259! Echt geen geld, want u ver
blijft in de prachtige hotel op basis van all inclusi
ve. En of dat nog met genoeg is krijgt u ook nog
eens gratis een 2-daagse excursie naar Pa-
mukkale en een gratis dagtocht Antalya inclusief
traditionele Turkse avond!
KIRIS ALINDA BEACH HOTEL*****
Dit fantastische 5-sterren hotel ligt direct aan het
kiezelstrand. Het hotel beschikt over lobby, restau
rants en bars, zwembad, kinderbad, liften, fitness,
tafeltennis, biljart, Turks bad, sauna, massage en
aerobics.De verzorging is o.b.v.all inclusive.Tijdens
de 2-daagse minirondreis Pamukkale verblijft u in
een 3-/4-sterren hotel o.b.v. halfpension.
REISPROGRAMMA IN HET KORT
Tijdens uw vakantie maakt u een 2-daagse minirond
reis naar Pamukkale met haar prachtige witte
kalksteenterrassen en het antieke Hierapolis.
Tijdens de gratis citytour Antalya bezoeken we een
traditionele Turkse avond' aangeboden, inclusief
diner, drankjes en een show. De rest van uw vakan
tie kunt u genieten van zon, zee en strand in de
bruisende badplaats Kemer.
Vertrekdata HW 96.806/HZ 14.506
Diverse data van 8/3 t/m 23/4 v.a. 259
Toeslagen per persoon:
1 -pk v.a. 25, extra week v.a.€ 125, brandstof
toeslag 6 (april 12), weekendtoeslag 15
(april 20) bij vertrek op zaterdag en zondag,
luchthaven-/toeristenbel.en res.kosten 49
Prijzen zijn p.p., tenzij anders vermeld. Exclusief
luchthaven-/toeristenbel.enres.kosten,entrees en
2 lunches (ca. 30), verplichte koffer- en service-
gelden 7, visum 10),div. verzekeringen. Noot
het is niet mogelijk ter plaatse van de 2-daagse
excursie af te zien. Bij niet deelnemen aan de
excursie worden ca. 50 ann.kosten in rekening
gebracht, ter plaatse te betalen. Vraag uitgebreide
reisbeschrijving reisnr. HW 96.806/HZ 14.506
net deze prijzen móet je wei
KRAS SterVakanties-reisbureaus vindt u in: Alkmaar, Almere, Alphen a ld Rijn, Amersfoort,
Amsterdam, Apeldoorn, Arnhem, Baarn, Breda, Delft, Den Bosch, Den Haag, Eindhoven, Haarlem, i
Heerenveen, Hengelo, Hoorn, Leeuwarden, Nijmegen, Rotterdam,Tilburg, Utrecht, Venlo, Zwolle -
INFORMATIE, REISBESCHRIJVINGEN EN BOEKINGEN:
24 UUR PER DAG M|
7 DGN PER WEEK WWW.KF3S.fi
ma t/m vr: 08.30-20.30 uur
za: 09.30-15.30 uur
zo: 11.00-15.00 uur
www.kras.nl
073-5 999 999
(ADVERTENTIE)
STUNTPRULcr.r
autoreis naar I
a-sterren hotel.
N«o°kteboe)ten
voor zomer 2005.'
verblijf in Classic Hotel
Jena****
verblijf in 2-persoonskamer
dagelijks ontbijtbuffet
gebruik sauna en fitness
Ontdek één van de mooiste streken van Duitsland
Spectaculaire aanbieding!! KRAS Stervakanties
heeft wederom het heerlijke 4-sterren Classic
hotel in Jena gelegen in Thüringen, tegen voor-
deelprijzen gecontracteerd. U boekt namelijk al een
4-daagse autoreis voor de spotprijs vanaf slechts
69, inclusief dagelijks ontbijtbuffet!! Echt een
ongekende actie voor zo'n prachtig hotel in één
van de mooiste streken van Duitsland. Dit hotel is
een uitstekend uitgangspunt voor bezoeken aan
indrukwekkende steden als Jena, Weimar en
Erfurt. Gaat u ook mee naar Thüringen?
CLASSIC HOTEL**** - JENA
Het comfortabele hotel ligt aan de rand van Jena. U
kunt gebruikmaken van de gratis tram naar het
centrum, die niet ver van het hotel stopt. Het hotel
beschikt over o.a.een gezellig panoramarestaurant,
lift, parkeergelegenheid, sauna, fitness (gratis),
solarium (tegen betaling). Uw kamer is voorzien
van badkamer met bad/douche, toilet, fóhn, tele
foon, tv en minibar.
TIPS VOOR UITSTAPJES
Vanuit het hotel kunt u prachtige uitstapjes maken
naar indrukwekkende steden. We noemen cultuur
stad Weimar, waar grote Duitse schrijvers als
Goethe en Schiller woonden en werkten. Vergeet
tenslotte niet een bezoek te brengen aan het 1200
jaar oude Erfurt, Dresden en Leipzig.
Aankomstdata HW 96.634/HZ 15.540
4 dgn, vrijwel iedere wo. van 2/4 t/m 26/10 v.a.€ 69
5 dgn, vrijwel iedere di. van 8/3 t/m 29/3 v.a. 85
6 dgn, vrijwel iedere ma. van 7/3 t/m 31/10 v.a.€ 99
7 dgn, vrijwel iedere zo. van 6/3 t/m 27/3 v.a.€ 115
8 dgn, vrijwel iedere za. van 5/3 t/m 29/10 v.a. 139
Toeslagen per persoon: 1 -pk. v.a. 42, res.kos
ten 15 (per boeking, verplicht).
Prijzen zijn per persoon, tenzij anders vermeld.
Exclusief: vervoer, reserveringskosten, toeristen
belasting, div. verzekeringen. Vraag uitgebreide
reisbeschrijving reisnr. HW 96.634/HZ 15.540
Houd uw reiskrant de komende weken goed in de
gaten, want gedurende 10 weken houden wij
iedere week een spetterende SMS REIS actie!
En daarmee kunt u fantastische reisprijzen win
nen! Met deze week als hoofdprijs een 4-daagse
autoreis voor 2 personen naar het 4-sterren
Classic Jena in het prachtige Thüringen. En.,
de tweede en derde prijs is een KRAS reischeque
(2e prijs 250, 3e prijs 100), ideaal voor een
korte trip of een goede aanleiding voor één van
onze prachtige (rond)reizen!
HOE POET U MEE?
Hieronder ziet u een vraag, waarvan u het ant
woord in deze advertentie kunt vinden.
Gevonden? 5MS dan KRAS plus uw antwoord
('KRAS A', 'KRAS B', of'KRAS C- code afhankelijk van
antwoord) naar 4111. U ontvangt dan van ons
meteen een sms als ontvangstbevestiging. Daarna
krijgt u binnen een paar dagen van ons een twee
de sms, met de melding of u de gelukkige winnaar
bent. 0,55 p.o.b. Over de uitslag kan niet worden
gecorrespondeerd en u kunt meedoen tot zon
dagavond 24.00 uur.
PRIJSVRAAG VAN DEZE WEEK: 1
Waar woonde de Duitse schrijver Goethe?
A: Leipzig
B: Erfurt
C: Weimar
Veel succes!
Oudste jeugdherberg
heeft iets te vieren
Wat doe je als je 75 jaar wordt? Dan geef je e«
i feestje. Stayokay hostel Balckum is de eerste,
oudst gebouwde voormalige jeugdherberg in
Nederland. In 1932 ontving de gloednieuwe
l jeugdherberg de eerste gasten, nadat daarvooi
enige tijd was proefgedraaid in een voormalig
j koestal.
Door de jaren heen is er natuurlijk veel verat
derd, werden de strozakken vervangen door
stapelbedden, en de slaapzalen uiteindelijk
door twee- of meerpersoonskamers met eigen
sanitair. Ook veranderde vorig jaar de naam
van jeugdherberg in Stayokay hostel. De ac
commodatie in Bakkum. gelegen in de duinet
nabij Castricum, houdt morgen een open dag
met dichters, muziek en vermaak, en op 9
april is er een muziekfestival. Beide dagen zi;
gratis toegankelijk. Voorts is er tot eind april
j een jubileumarrangement: twee overnachtin
gen met twee dagen volpension voor 49 euro
j per persoon. Meer informatie:
www.stavokav.com/bakkum
i Reisverzekeringen
I De prijsvergelijkingssites op internet beperk»
zich niet alleen meer tot strijkijzers en tele-1
i foonabonnementen, ook de reiswereld wordt
I onder de loep genomen. Zo zijn er verschillen
de websites die reisverzekeringen met elkaar
vergelijken. Bedenk daarbij wel dat niet alles]
tes alle verzekeringsbedrijven laten zien. Op 1
de site van verqeliik.nl hoeft u alleen postcode
en geboortedatum in te vullen om een over
zicht van reisverzekeringen te krijgen. Ander
aanbieders willen al uw gegevens hebben om
een offerte te sturen. Vaak kunt u kiezen wat
wilt meeverzekeren, zoals ongevallen, winter
sport en geneeskundige kosten. Dat kan een I
aardig verschil maken. De Consumentenbond
heeft een aantal tips op een rij gezet en doorie;
pende reisverzekeringen met elkaar vergele
ken. Om de uitslag te lezen, moet u wel lid
i zijn.
www.verqeliik.nl/reizen:
www.consumentenbond.nl, onder kopje 'geld
i en verzekeringen';
I www.financialquidance.nl:
www.mrfinch.nl en
www.verzekervoordeliq.nl
Af en toe zijn er op Urk demonstraties netten boeten, en die trekken altijd publiek.
staande vader voer samen met
de vroedvrouw in een bootje
naar de steen om er een baby uit
te halen.
Als we weer naar de haven wil
len, zien we in Wijk 2 een paar
mensen licht opgewonden fo
to's maken van wat echt niet
meer dan een doorsnee woning
is. Het blijkt het geboortehuis
van schrijver Appie Baantjer. De
Baantjerfans komen uit Amster
dam en doen een dagje Urk.
Maar dan met een geheel eigen
invulling. 'Kijk, wij hebben dit
boekje gekocht. Over het Urk
van Appie Baantjer.' Tja, dat is
ook een idee.
