Generaal respecteerde z'n soldaten Michels was zijn tijd ver vooruit PZC Ook Duitsland eert Der General Spanje rouwt om Mister Marmol Ex-bondscoach Rinus Michels (77) overleden in Belgisch ziekenhuis 2| 1 - Ajax wil eervol afscheid Michels Condoleanceregisters geopend Balkenende: Michels was markant Haarms: Michels fijne leermeester KNVB past de WK-loting niet aan Internationale voetbalwereld diep geschokt A Peijnenburg stopt reclame met Michels vrijdag 4 maart 2005 Rinus Michels is gisterochtend in een ziekenhuis in het Bel gische Aalst overleden. De Gene raal werd 77 jaar. Twee weken terug werd de voormalig voetbal trainer aan een hartklep geope reerd. Sindsdien verbleef hij op de intensive care. Hij overleed na complicaties. Michels haalde als speler van Ajax het Neder lands elftal, maar beleefde zijn grootste successen als trainer. Hij werkte bij Ajax en Barcelo na en won in 1988 met het Ne derlands elftal het EK in Duits land. In 1974 verloor de Amster dammer met Oranje de WK-fina- le tegen Duitsland. door Edward Swier DEN HAAG - Hij was De Gene raal. Tegen wil en dank. Eigen lijk paste het helemaal niet bij zijn aard commando's uit te de len. Als voetballer stond hij zelfs een beetje als grappenma ker bekend. „Maar ik ontdekte bij Ajax al snel dat ik nadrukke lijk afstand moest nemen, dat ik een andere relatie met mijn spe lers moest onderhouden, wilde ik presteren. Als trainer kom je het beste weg als je boven de spelers staat, als een militair." Meedogenloos, onmenselijk noemden ze hem. Maar zelf zag hij dat niet zo. „Ik had juist enorm respect voor mijn spe lers." Op slechts enkele honder den meters van het Olympisch Stadion van Amsterdam gebo ren, was de jonge Rinus al dol op voetbal. In de zomer van 1940 kwam een droom uit: hij mocht lid worden van Ajax. Joop Kohier, commissaris bij de club, had de kleine knul zien spelen op straat en achtte hem goed genoeg voor de jeugdoplei ding van de hoofdstedelijke club. Tot 1958 bleef Michels bij de club spelen, een rugblessure deed hem besluiten een punt achter zijn carrière te zetten. Als speler werd Michels twee keer landskampioen met Ajax, in 1947 en 1958. Zijn debuut in de hoogste voetbalklasse was verpletterend. Op achttienjarige leeftijd maakte hij vijf van de Rinus Michels in 1971 als trainer van Ajax. foto archief ANP acht Ajax-treffers tegen ADO. Michels - bekend van de vaak uit zijn verband gerukte uit spraak 'Voetbal is oorlog' - haal de het Nederlands elftal als spe ler slechts een handvol keren. Net als bij Ajax acteerde hij in die tijd in Oranje als rechtsbin nen. „Dat was niet mijn beste positie, mij was de midvoor- plaats op het lijf geschreven." Michels omschreef zichzelf als een effectieve speler. „Ik was geen man met ijzeren longen, maar ik had wel dynamiek, kon kort spelen, snel weg zijn. En ik had een goed schot." Een buiten lands avontuur ambieerde hij nooit. „Ik had een heel andere carrière op het oog, ik was le raar lichamelijke opvoeding." Nadat hij als trainer aan de slag was gegaan bij de Amsterdamse amateurclubs JOS en AFC, kwam Michels terug bij zijn gro te liefde Ajax. Met een gelukje. DOS had hem als trainer gewei gerd omdat Michels te onerva ren was, 36 pas. Ajax wilde het, op aandringen van de KNVB, wel proberen. Professionalisering Het was het begin van een verre gaande professionalisering. Trai ningskampen werden gepland, sportvoeding deed zijn intrede, spelers werden fullprof en ble ven voor langere tijd aan de club verbonden. Het rendeerde. Tussen 1965 en 1971 won Mi chels met de club vier landsti tels, drie nationale bekers en de Europa Cup 1. Op Wembley werd Panathinaikos verslagen (2-0). De beloning was een trans fer naar Barcelona, waar Mi chels ook nog eens (met op nieuw Johan Cruijff als speler aan zijn zijde) de Spaanse titel en beker pakte. Hij kreeg er drie honderdduizend gulden per jaar, een enorm salaris voor een trainer in die tijd. Het maakte van Michels de eerste coach die rijk werd in het voetbalvak. Als coach bleek Michels een groot tacticus. Zowel op als naast de mat. De Amsterdam mer, in 1999 gekozen tot Coach van de Eeuw, was enorm goed in staat een team te kneden van een groep individualisten. „Het is heel complex, het gaat verder dan de groep een dagje meene men naar de Ardennen." Teambelang Het teambelang stond voor hem voorop. Michels was een mees ter in het kweken van een team- gevoel, ook al had hij in zijn tijd te maken met grote spelers en di to ego's. Legendarisch zijn de anekdotes hoe hij Cruijff en Van Hanegem in het gareel kreeg. „Voor het WK van 1974 was er het probleem van de Feyenoor- ders en Ajacieden, die hadden nog nooit in dienst van elkaar kunnen spelen in het Neder lands elftal. Toen kwam ik bin nen, met heel weinig tijd omdat ik tegelijk coach was van Barce lona. En tegelijk was er alom chaos, te beginnen met een kwes tie over de premies. Ik heb ge zegd: binnen twee weken moet dit zijn opgelost. Wie dan niet mee wil, blijft maar thuis. Toen werd het snel opgelost, waren de spelers de winnaars. Achter af was dat een bindmiddel." Michels was de man achter wat wereldwijd bekend is geworden als het totaalvoetbal. Verdedi gers gingen mee in de aanval, aanvallers verdedigden mee. Carrière Rinus Michels I voetballer o clubtrainer0 bondscoach Ajax, 1945 -1958 (5 interlands) Zandvoortmeeuwen 1959-1960 JOS, 1960-1964- Ajax, 1965-1971 Barcelona. 1971 -1975j Supervisor WK 1974. Ajax, 1975-1976 Barcelona, 1976 -19 Los Angeles Aztecs, 1978-1980 FC Köln, 1980- 1983 1 Technisch directeur KNVB - 1984-1986 Bondscoach 1986 - 1988 -I Bayer Leverkusen, Bondscoach 1990 - 1992- AJAX kampioen van Nederland 1966.1967.1968,1970 bekerwinnaar s*" 1967,1970,1971 Europa Cup 1 1971 2000 b 2005 I BARCELONA kampioen van Spanje 1974 Spaanse bekerwinnaar 1978 FC KÖLN Duitse bekerwinnaar f NEDERLANDS ELFTAL Europees kampioen in 1988 s landskampioen bekerwinnaar «a Europa Cup 1 Europees kampioen Met Oranje speelde hij in 1974 voetbal dat de wereld nog nooit had gezien. Met Barcelona, LA Aztecs en FC Köln en (veel la ter) Bayer Leverkusen was het nadien nooit meer zo mooi als in '1974. Als bondscoach gloreerde Michels echter. Telkenmale wist hij, met zijn welbekende strenge blik en onderkoelde humor, een team te smeden van individualis ten. Nadat Michels in 1984 te rugkeerde bij de KNVB werd het WK van Mexico weliswaar gemist - Michels onderging in die tijd ook al een hartoperatie - maar nadien kwam zijn grootste succes. In 1988 volgde de revanche voor het WK van 1974. In de finale kreeg de Sovjet-Unie klop, in de halve finale werd Duitsland ver slagen. „Een trauma van veer tien jaar is afgesloten." Michels kreeg het voor elkaar de selectie tot een eenheid te smeden door de bobo's met hun grillen tot de gezamenlijke vijand van de spe lersgroep te verklaren. Ook het EK van 1992 maakte Mi chels nog mee als trainer. Zijn laatste duel als bondscoach ver loor Oranje. In de halve finale toonde Denemarken zich in een strafschoppenserie gelukkiger. Nadien praatte Michels in com missies van de KNVB, Uefa en Fifa mee over de toekomst van het voetbal. Zonder emotie Tot voor kort bezocht Michels, ook na het overlijden van zijn vrouw Wil anderhalf jaar terug, nog geregeld wedstrijden. „Ik zie poppetjes en kijk naar de kwaliteit van het voetbal. Ik kijk nog steeds als coach, zon der emotie", zei hij in februari 2003. Michels was waar hij kwam nog altijd een graag gezie ne gast. Zijn humor, vaak onder koeld, was ongeëvenaard. En hij pakte dolgraag de microfoon om een lied ten gehore te brengen. Met zijn hartklachten leerde hij leven, hij doseerde zijn inspan ningen. „Mijn vader is gesneu veld omdat er nog geen by-pass- operaties bestonden. Ik had dat geluk wel, dus heb ik kunnen bij tekenen." Tot gisteren. GPD N, AMSTERDAM - De topper tussen Ajax en AZ, die zoivjw dag wordt gespeeld, zal voor een groot deel in het teke; staan van het afscheid van Rinus Michels. De oud-i van de Amsterdammers overleed gisteren op 77-; leeftijd. Ajax wil een eervol afscheid van Michels en vind het spelen met alleen rouwbanden en het in acht neme. van een minuut stilte niet voldoende. „Hij heeft enonjl veel betekend voor het Nederlandse voetbal en AjaxiF het bijzonder. Bovendien is hij erelid", zegt algemeenk recteur Arie van Eijden. „Daarom willen we meer doen.' AZ zal waarschijnlijk niet dwarsliggen bij het eerbetoo Michels was van 1998 tot 2002 lid van de raad van com missarissen van de Alkmaarse club. ANP RIJSWIJK - Op internet zijn gisteren condoleanceregi ters geopend voor Rinus Michels. De oud-coach van ot der meer Ajax, Barcelona en het Nederlands elftal ove? leed gisterochtend op 77-jarige leeftijd. De registers zi. te vinden op www.condoleanceregister.com en ook zijn eigen website www.rinusmichels.nl. Deze site wej in het leven geroepen tijdens de presentatie van zijnbof 'Teambuilding als route naar succes'. Volgens de uitgeverij van het blad De Voetbaltrainer ha Michels vlak voor zijn hartoperatie van vorige week no; K veel plannen. Hij wilde voor het vakblad beginnen aai d een aantal analyses van actuele voetbalproblemen. ANP DEN HAAG - Voor premier Balkenende had Rinus h chels „buiten de lijnen dezelfde betekenis voor het Neder landse voetbal als Johan Cruijff dat had binnen de lij nen". Balkenende ontmoette Michels verschillende keren De premier denkt daaraan „met genoegen" terug, aldij zijn woordvoerder. Balkenende: „Michels was een r kante figuur en onder zijn leiding boekte Oranje methë EK in '88 het grootste succes ooit. Hij was zonder twijfj geliefd bij spelers en had veel gevoel voor humor." ANP AMSTERDAM - Hij maakte Rinus Michels mee als spt én als trainer. Bobby Haarms, ras-Ajacied, reageerde g& 1 teren bedroefd op het overlijden van Michels. „We wiste dat hij geopereerd was, maar niet dat het al zo ver was." I Haarms speelde van 1952 tot 1957 met Michels bij Ajai Later won hij als assistent de Europacup 1 met De Gent: raai. „Hij heeft het Nederlands voetbal op de kaart gezeD Voor mij en voor veel andere jongens was hij een fijn leermeester. In zijn aanwezigheid ben ik gegroeid." AlVPj UTRECHT - De KNVB past het programma rond de 1» ting van het WK voetbal voor junioren niet aan. Wt wordt zondag in Utrecht uitvoerig stilgestaan bij het over lijden van oud-bonscoach Rinus Michels. Bij de lotiij zijn onder anderen bondscoach Marco van Basten en ft fa-president Sepp Blatter aanwezig. „Het is duidelijk dj: de dood van Rinus Michels als een deken over de lotte zal liggen, maar schokkende wijzigingen voeren we nis door", aldus woordvoerder Rob de Leede. GPD ZEIST - De internationale voetbalwereld heeft diep geschokt gereageerd op het overlijden van Rinus Mi chels. Dit verklaarde bondsvoorzitter Jeu Spren- gers van de KNVB gisteren na terugkeer van een werk bezoek aan de Uefa in Zwit serland. „Michels werd in Ue- fa-kringen beschouwd als de 'godfather' van de trai ners. De technische com missie van de Uefa nodigde hem als erelid nog steeds uit voor de vergaderingen. Dat zegt veel over de inter nationale waardexing voor de man wiens naam past in het rijtje van de allergroots ten in de voetbalwereld: Matt Busby, Bill Shankly, Helenio Herrera en Ernst Happel." Sprengers noem de Michels de grootste trai ner die Nederland ooit heeft gehad. „Rinus heeft de meest aansprekende suc cessen behaald voor het Ne derlands voetbal, in 1974 en 1988. Hij stond model voor datgene dat Oranje in de wereld zo geliefd maak te: het aanvallende totaal voetbal." Voorzitter Lenn- art Johansson van de Uefa reageerde ook op het over lijden van de uitvinder van het totaalvoetbal. „Hij was een uitstekende trainer en een groot manager", aldus de bestuurder. „Niet alleen de KNVB, maar de hele voetbalwereld heeft een persoonlijkheid verloren, die een groot deel van zijn leven in het teken van onze sport heeft gesteld. We zul len hem altijd herinneren als iemand met een grote betekenis voor het voet bal." Namens de wereld voetbalbond Fifa sprak voorzitter Sepp Blatter lo vend over Michels. „Het verlies van Michels vervult de Fifa en de rest van het voetbal met immens ver driet. Michels heeft de kleu ren van Nederland tot gro te hoogtes opgestuwd door het magische team, dat ge leid werd door Cruijff en Neeskens, samen te stellen. Bovendien bracht dat elf tal de term 'totaalvoetbal' voort." ANP door Wierd Puk BERLIJN - De 1. FC Köln eerde haar voormalige trainer Rinus Michels gisteren met een necro logie op de clubwebsite. Michels won met de ploeg uit Keulen in 1983 de Duitse beker. Bij Bayer Leverkusen, waar Michels werk te na zijn EK-succes in 1988, was hij minder succesvol. Na en kele maanden hield Michels het in Leverkusen voor gezien. 'Der General ist tot', berichtten Duitse media gisteren op hun websites. Ook in de Bondsrepu bliek is Michels' naam verbon den aan 1974 en 1988. Duitse media loven Michels als 'één van de succesvolste trainers ter wereld' en halen herinneringen op aan de verloren WK-finale van 1974 en de gewonnen EK-fi- nale van 1988, beide op Duits bodem. 'Michels was de ontdek ker van superstars als Jok Cruijff, Johan Neeskens, Mara van Basten en Ruud Gullid schrijven Duitse persbureaus. Een 'Trainer-Legende' was Mi chels, kopt massablad Bild: 'Nel derland rouwt om een voetbai-i held. Rinus Michels werd p Ajax en het Nederlands elftal» de jaren '70 tot een symboolvas offensief en attractief voetbal'! Michels stond ook in Duitslanó bekend als hard, maar recht! vaardig. Het Duitse tv-kanai ZDF citeerde premier Balkenel de die Michels buiten het velt evenveel betekenis toekent Johan Cruijff op het veld. Mj chels was de uitvinder vanhf. totaalvoetbal, weet het ZDF 'Pressing, opkomende verdeél gers, agressieve aanval'. GPD door Henk van den Boom BARCELONA - Bij FC Barcelo na wordt nog altijd met groot respect gesproken over de giste ren overleden Rinus Michels, de trainer die de club door de jaren zeventig heeft geloodst. Nadat Barga vijftien jaar lang zonder titel bleef, kreeg Michels de Catalanen in 1974 weer op het hoogste podium met de landstitel. Dat was niet in de laatste plaats te danken aan Jo han Cruijff, door Michels naai de Catalaanse hoofdstad ge haald. Michels trainde de club van '71 tot '78 met onderbre king van het seizoen '75-'76, toen hij even terugging naar Ajax. Hij verwierf in Spanje de titel Mister Marmol (meneer mar mer), vanwege zijn emotieloze uitdrukking en zijn harde optre den. In het Barca-museum in Camp Nou is een prominente ruimte ingericht voor de overle den voetbalmeester. Hij wordt beschouwd als onbetwiste 'pad- re del futbol total' (vader van het totaalvoetbal), waarmee het Nederlandse voetbal de harten van de Spaanse liefhebbers won. Plet bewijs daarvan lever de Michels met de verplette rende 5-0-nederlaag die zij Barcelona Real Madrid tor bracht in het Bernabeu-stc In de Spaanse sportpers wask overlijden van Michels nieuws. Het Catalaanse sport programma van TV-3 opende er mee. Het toonde beelden van Mi chels bij Barga, met als hoogte punt de rondgang door Cam: Nou met Mister Marmol op <1 schouders en de nationale bekt: hoog boven het hoofd. GPD DEN HAAG - Koekfabrikac Koninklijke Peijnenburg heef zijn televisiereclames met ft stem van Rinus Michels met on middelijke ingang stopgezet. Michels, die Oranje in 1988 naS de Europese titel leidde, tra: sinds 2003 op in commercial van Peijnenburg. Hij sprak or der meer een baby, die liggö® in zijn ledikant niet bij de bover hem bungelende koek kon kft men, 'streng' toe. GPD Voetbalwereld herdenkt 'buitengewoon bekwame man' van onze sportredactie DEN HAAG - In de voetbalwe reld wordt de gisteren op 77-ja- rige leeftijd overleden Rinus Mi chels herinnerd als een toptrai- ner die het Nederlandse voetbal op de kaart heeft gezet. Een greep uit de reacties. De huidige Ajax-trainer Ruud Krol zegt 'tachtig tot negentig procent' van zijn basis als top voetbalier en trainer aan Mi chels te danken. „Op wat hij me heeft bijgebracht, heb ik mijn hele leven kunnen teren. Dat geldt voor heel veel voetballers van mijn generatie en de genera ties na mij. Al die spelers die bij Ajax groot werden en die zijn uitgevlogen naar andere teams om daar successen te boeken, zijn begonnen onder Michels. Michels was de grondlegger van het fullprofvoetbal. Doordat hij daarmee bij Ajax begon, kon Feyenoord niet achterblijven en kwam alles op een hoger plan." Ook Johan Cruijff roemde zijn leermeester. „Wat het voetbal betreft, heb ik altijd enorm veel bewondering voor zijn leider schap gehad. Iemand die altijd zeer duidelijk was in wat hij wil de en wat hij van je verlangde en om dat te bereiken soms iets overdreef. Naarmate de boel in beweging kwam, nam die hard heid af en gaf hij meer vrijheid. Zijn begeleiding van je ontwik keling heb ik altijd als zeer bij zonder en uniek ervaren. Zowel als voetballer en trainer was er niemand van wie ik zoveel ge leerd heb. Ik zal hem missen." „Michels ging op een keiharde manier met zijn spelers om, maar wel altijd open en fair", zegt Ronald Koeman, die vorige week opstapte als trainer van Ajax. „Door hem ging je beter voetballen en de groep had al tijd groot respect voor hem. Maar hij ging ook met groot res pect met de spelers om. Michels heeft een heel lange tijd een enorme invloed gehad op het Ne derlands voetbal. De manier waarop hij Nederland in '74 op het WK liet voetballen, het win nen van het EK in '88. In mijn carrière speelde hij een belang rijke rol gespeeld. Hij liet je be ter voetballen." Sjaak Swart kende Rinus Mi chels als speler, trainer en goede vriend. „Als voetballer was hij een goede verbindingsspeler. Hij kon geweldig goed koppen. Rinus Michels was keihard voor zijn spelers, maar wel altijd open en fair. Als trainer was hij zijn tijd ver vooruit. Toen wij in de jaren ze ventig bij Ajax met Cruijff, Neeskens en Keizer speelden, kwamen trainers uit de hele we reld kijken naar het totaalvoet bal, waarvan hij de uitvinder, de presentator was." Discipline Michels was hard, zegt Swart. „Hij had een ijzeren discipline. We waren gewoon nummers. Hij pakte je keihard aan. Maar ach teraf kan ik zeggen dat het goed geweest is voor onze ontwikken ling. We zijn allemaal persoon lijkheden geworden, een fiks aantal is trainer. Discipline stond bij hem voorop. We noem den hem weieens De Beul." De laatste jaren had Swart veel contact met Michels. „Hij was een vriend geworden. Zeker na het overlijden van zijn vrouw Wil, vorig jaar, zagen we elkaar vaak. Dan gingen we uit eten en namen we met elkaar de zaken van onze oude dag door." Ajax-directeur Arie van Eijden leerde van Michels dat „voetbal maar een heel simpel spelletje is. Die bal moet zo snel mogelijk naar voren. Rinus is altijd een Ajacied geweest en kwam tot voor kort nog vaak bij de thuis wedstrijden. Hij is de man die de club op de kaart heeft gezet, de man die het professionalisme in het Nederlandse voetbal heeft gebracht. Een man van weinig woorden, maar deson danks gevoelsrijk, emotioneel zelfs. Hij was een compleet mens, die boven alle partijen stond en eigenlijk met iedereen door de bocht kon. Duidelijk en rechtlijnig in zijn beslissingen." Henk Kesler, directeur betaald voetbal van de KNVB, liet we ten dat de voetbalbond 'heel ver drietig' is. De vlag in Zeist hangt halfstok. „Met het overlij den van Rinus Michels verliest het Nederlands voetbal een mar kante persoonlijkheid. Michels was een van de beste trainers die Nederland heeft gehad. Bij Ajax bewees hij in de jaren ze ventig een topcoach te zijn, la ter deed hij dat bij Oranje. Ook in zijn nadagen had de KNVB veel aan zijn kennis." Bondscoach Marco van Basten, lid van het gouden EK-team van 1988, noemde het heengaan van „de vader van het Neder lands voetbal een enorm verlies voor de voetbalwereld. Michels was iemand die alle kwaliteiten van een topcoach in zich had. Hij wist een groep te motiveren en kon op de juiste momenten, vooral door zijn bijzondere ge voel voor humor, de spanning van de ploeg afhalen." „Hij kon ook hard zijn in zijn be slissingen en op andere momen ten weer zijn warme kant tonen. Het is niet voor niets dat hij de enige coach is die met Oranje een grote prijs in de wacht heeft gesleept. Het was voor mij per soonlijk dan ook zeer speciaal dat uitgerekend hij me enkele ja ren geleden mijn diploma Coach Betaald Voetbal overhandigde." Volgens oud-commentator Her man Kuiphof (85) zette Michels Nederland als voetballand op de foto Harmen de Jong/GPD wereldkaart. „Hij heeft aan het Nederlandse elftal een statuur gegeven, die decennia later nog steeds van kracht is. Een abso luut boegbeeld die het totaal voetbal introduceerde. Met hem gaat een buitengewoon bekwa me man heen." Kribbig Zelf had Kuiphof (85) nogal wat aanvaringen met De Generaal. „Hij was naast een markante persoonlijkheid een nogal krib bige, stugge man. Ik kan me nog voor de geest halen dat we ooit in Parijs aan de vooravond van een Europacupwedstrijd op het veld stonden. De ploeg trainde en Michels wilde de opstelling niet geven. Pas na lang aandrin gen, en zelfs wat gemor, gaf hij toe aan mijn verzoek. 'Maar op één voorwaarde' zei Michels. 'Als jij de opstelling weet los te peuteren bij de tegenstander, mag je bij me terugkomen. Hoor ik hun opstelling en krijg jij die van Ajax.' Die rechtlijnigheid ty peerde hem." GPD

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 20