Jazz zoekt klassiek op
Strijden tegen leven en dood
25
hostakovich is
cht vette pret
woensdag 23 februari 2005
uit Vlissingen afkomstige so-
anAnnegeer Stumphius.
lopraan Annegeer Stump-
)hius staat zondagochtend
;r even op haar geboorte-
ond. Samen met de Zeeuwse
nist Leen de Broekert ver
gt zij een Cineconcert in het
itercafé van Cinecity in Vlis-
igen.
in Vlissingen geboren Stump-
ontdekte op het gymna-
mdat ze kon zingen. Een con-
tötoriumstudie in Rotterdam
Igde, waarna de sopraan hal-
rwege de jaren tachtig naar
inchen verhuisde. Ze werd
aangenomen bij de
nchener Opernstudio, een in-
tuut dat volgens Stumphius
vergelijken is met een
i-hbo opleiding,
anneer je afgestudeerd bent
ïjedaar een tijd toneelerva-
l opdoen en werken onder
schillende goede dirigenten."
Iwas geen vetpot, deze start
.haar carrière. „Je verdiende
genoeg om niet te creperen,
nneer je een keer de trein no-
lad, had je de rest van de
id geen eten meer."
ama kwam ze in dienst van
Bayerische Staatsoper, een
sn die door Stumphius met
knipoog wordt omschreven
lijfeigenschap'. „De Bayeri-
le Staatsoper is een repertoi-
ïuis. Dat werkt heel anders
mn Nederland, waar ze een
£g inhuren om zes weken te
Kleren en daarna voorstellin-
sie spelen. Wij hebben 84 ope-
Ehet repertoire staan, die
al een paar keer per jaar
uitgevoerd. Er zit zelfs
T^roductie bij die al loopt
iïa/1964. Zo nu en dan wordt
nieuw bloemetje op het to-
ï/gras geplakt, maar daar
ijlt het dan ook bij. Van de
ïgers wordt verwacht dat ze
ïrollen kennen, van de zeven
dwerg van links tot de hoofd-
Een. Het komt erop neer dat
soms met heel weinig repeti-
shele enge dingen moet doen.
istond ik een keer bij Wagner
idden op het toneel, vurig ho
ld dat er iemand met een vlag
je zou zwaaien om aan te ge-
idat ik moest beginnen."
radag zal de zangeres hoogst-
irschijnlijk beter voorbereid
Stumphius en De Broekert
èben gekozen voor een speels
gamma. Naast liederen van
dims, komen volksmuziekach-
liederen van Antonin
rorak en Manuel de Falla aan
Het concert eindigt met de
jfSatiren uit 1960 van Dmitri
lostakovich, een werk waarin
componist de intelligentsia
i de Russische revolutie op de
k neemt.
umphius: „Dat is echt vette
it, die muziek is fantastisch,
t heeft dat typische van Shos-
lovich, dat hameren op de
imheid van de mens."
Douwe Eisenga
wgeer Stumphius en Leen de
oekert verzorgen zondag een con-
in Cinecity in Vlissingen. Aan-
$11.30 uur.
oorgaans is duide-
ff lijk te horen wan
neer geschreven mu
ziek overgaat in improvisa
ties. De compositie is dan een
kapstok voor de solist om mu
zikaal op verder te borduren.
De groep Special Delivery
streeft echter naar een mix
zonder duidelijk onder
scheid. „Gecomponeerde en
geïmproviseerde muziek moe
ten naadloos in elkaar overlo
pen", zegt Henk de Ligt, bas
sist van de formatie die tien
jaar in ongewijzigde bezet
ting bestaat.
Dit lustrum is aanleiding
voor een speciaal project
met cd en concerttour, te begin
nen in Middelburg. Basis daar
voor zijn enkele gedichten uit
de cyclus Song of myself van de
Amerikaanse dichter Walt Whit
man (1819-1892).
Henk de Ligt liep al langer rond
met het plan een klassieke zan
ger te betrekken bij een werk
stuk voor zijn jazzformatie.
Toen hij ongeveer anderhalf
jaar geleden subsidie kreeg om
een cd te maken, zag hij zijn
kans schoon. „Onze muziek was
al ontwikkeld van jazz naar he
dendaagse muziek. De nieuwe
muziek is geleidelijk steeds
meer op het scheidsvlak van de
geïmproviseerde jazz belandt",
verklaart De Ligt.
Poëzie van Walt Whitman werd
het uitgangspunt voor een com
positie van zo'n anderhalf uur.
Deze Amerikaanse dichter, zoon
van een keuterboertje en een Ne
derlandse moeder, maakte voor
al furore met de bundel Leaves
of grass (1855), die oorspronke
lijk bestond uit twaalf gedich-
Special Delivery met in hun midden gasttenor Alan Belk. Verder vlnr Wim Kegel, Ed Baatsen, Henk de Ligt en
Nils van Haften. foto Julia Kaiser
ten. Henk de Ligt koos voor drie
verzen uit deze cyclus, waaraan
Whitman zijn hele verdere leven
bleef werken en die later de titel
Song of myself kreeg. „Het zijn
lange, niet rijmende verzen,
waarin hij zijn visie verwoordt
op een symbolische ik, die mo
del staat voor de gehele mens
heid."
De Ligt nam de letterlijke tek
sten over en probeerde de mu
ziek aan de sfeer aan te passen
door dezelfde stijlkenmerken te
hanteren; beeldend, kleurrijk en
met het gebruik van motieven.
Moderne compositietechnieken,
zoals de 12-toontechniek, of in
vloeden uit de minimal music
combineerde hij met het jazzidi-
oom. Het resultaat werd de cd
Song. „Ons eerste album met
een zanger. Daarom vonden wij
die titel ook toepasselijk."
Het titelnummer bestaat uit vijf
gedeeltes, waarvan het eerste in
strumentaal is. Daarnaast staat
het stuk 'Triptiek' op de cd, dat,
zoals de naam aangeeft, uit drie
gedeeltes bestaat. Ook zijn er en
kele kortere werkstukken opge
nomen zoals 'All I ask', dat meer
past in de traditionele jazzstijl.
„Dat spelen wij ook in Middel
burg", belooft De Ligt.
Vervolgens begon het zoeken
naar een klassieke zanger, die
bereid zou zijn te investeren in
repeteren met de groep. De Ligt
vernam dat de Britse tenor Alan
Belk, die ook deel uit maakt van
het Groot Omroep Koor, zich
wel eens aan dergelijke experi
menten waagde. „Hij was de eer
ste die wij belden en het klikte
meteen."
Deze vierde cd van Special Deli
very is geheel in eigen beheer
uitgebracht. „Onze eerste cd ver
scheen bij een kleine maatschap
pij. De tweede maakten wij on
der een contract. Dat label ging
daarna failliet, terwijl wij al op
names voor het derde album
hadden gemaakt. Daarom heb
ben wij daarvoor een eigen
maatschappij opgericht. Nu heb
ben wij ook de distributie in ei
gen handen genomen", aldus De
Ligt. Special Delivery bestaat
verder uit Ed Baatsen (piano),
Nils van Haften (basclarinet en
saxofoons) en Wim Kegel
(drums).
HansTabbers
Special Delivery verzorgt vandaag
een presentatieconcert in Desafinado
in Middelburg (aanvang 21.00 uur)
ter gelegenheid van de nieuwe cd
Song die deze week is verschenen en
morgen in Rotterdam (Theater De
Evenaar, 20.00 uur).
Joop Admiraal kan met zijn
fragiele verschijning en on
navolgbare stemgeluid zelfs de
achterste rij van een voetbalsta
dion wakker fluisteren. In 'de
voorstelling Dood is hij twee
keer te zien in dezelfde rol,
maar bezien vanuit een ander
perspectief.
De voorstelling Dood van het ge
zelschap met de merkwaardige
naam Ze doen wat ze kunnen be
staat uit een film die in oktober
2002 in Marokko is opgenomen
en een gespeeld toneelstuk, met
naast Admiraal, ook de acteurs
Dik Boutkan en Martin van Pop-
pel. In de film vertolkt Admi
raal een man die nog een leven
voor zich heeft, maar verlangt
naar de dood. Aan het eind van
de film sterft hij.
Op het podium speelt hij daar
entegen een ongeneeslijk zieke
man die zich wanhopig vast
klampt aan het leven. Hij is een
wispelturige, jaloerse en achter
dochtige homo op leeftijd, ge
vangen tussen zijn verzameling
antieke spulletjes en uitheemse
kunst. Hij heeft een veel jonge
re partner van weinig woorden
en met onverwachte daden, die
niet altijd even aangenaam uit
pakken voor zijn vriend.
Dan is er nog een thuishulp, een
intrigant met het uiterlijk van
een dandy maar een verrassend
gebrek aan innerlijke bescha
ving. Hij heeft een doodsmasker
op en draagt Lonsdale-kleren.
Joop Admiraal in Dood.
De oudste is zijn strijd tegen de
dood aan het verliezen en ver
denkt zijn partner ervan dat
proces te versnellen of in ieder
geval waar mogelijk ondraag
lijk te maken. Dat wantrouwen
geldt ook voor de thuishulp,
van wie hij geen hulp verwacht,
maar wel seks wil. Ze draaien
alle drie om elkaar heen, op
zoek naar een spoortje van op
rechtheid. De oude kunstenaar
blijkt uiteindelijk in de klau
wen van onvervalste potenram
mers te zijn gevallen. Die heb
ben zo hun eigen opvattingen
over euthanasie. Aan het eind
wordt het publiek verzocht de
zaal te verlaten, zodat de heren
met hun knuppels aan de slag
kunnen. De voorstelling wordt
begeleid door Gei-ard Jan Rijn-
ders.
Hans Tabbers
Ze doen wat ze kunnen speelt Dood,
donderdag in 't Beest in Goes. De
aanvang is om 20.30 uur.
Patrick van de Zande exposeert fo
to's uit zijn serie Zwaar Weer in Mu-
zeeumbrasserie De Gecroonde Liefde
in Vlissingen. Het zijn eerste verken
ningen van het licht dat hij in de win
termaanden aantrof op en rond het
wad bij Terschelling. Daarnaast zijn
er twee verstilde zeegezichten te zien
die hij afgelopen zomer in West-Ier-
land maakte. Te bezichtigen t/m 2
april, dagelijks 10-18 uur.
Addie de Bree uit Terneuzen expo
seert t/m 28 maart schilderijen met
acryl in verzorgingshuis Ter Schorre
in Terneuzen. Het is de laatste exposi
tie alvorens het verzorgingshuis ver
huist. Te bezichtigen tijdens de be
zoekuren.
Abstractie in de natuur is de titel van
een expositie Franse en Zeeuwse land
schappen, t/m 20 maart te zien in ga
lerie Peter van Berkel in 's Heer
Arendskerke. De opening is zaterdag
om 13.00 uui\ Te bezichtigen: za en
zo 13-17 uur.
Drie leden van Fotogroep Goes expo-
seren kinderportretten die zijn ge
maakt naar aanleiding van het thema
Wei-eldfoto-verkleed op de foto. Uni
cef Nederland stelde kleding uit de
derde wereld beschikbaar, waarmee
kinderen zich konden vex-kleden. Uit
de 200 portretten zijn er 23 geselec
teerd die worden tentoongesteld op
de fotowand bij Binnenuit in Heins-
kenszand. Te bezichtigen van maan
dag t/m 2 april. Openingstijden: di,
wo en do 9.30-17.30 uur, vrij
9.30-20.30 uur en za 9.30-16.30 uur.
Kaï'in Boers exposeei't schilderijen in
galerie/atelier Jan Eikenaar in
Burg-Haamstede. Het rivierenland
schap in de omgeving van Wijk bij
Duurstede was haar inspiratiebron in
dit werk. De opening is zaterdag om
13.00 uur. Te bezichtigen t/m 2 april,
wo t/m za 13-17 uur.
ROTTERDAM
Maritiem Museum Rotterdam: zater
dag 20 uur, offiële opening vierde Rot
terdamse Museumnacht, met evene
menten op vele locaties in de stad;
t/m 27 februari, Nederlandse Vereni
ging voor Zeeschilders exposeei't.
Wereldmuseum Rotterdam: t/m 2 ok
tober, Japanse indigo, kimono's en
textielkunst, 1825-2004; t/m 27 fe
bruari, Mensen in hun wereld, de
nieuwste fototentoonstelling van Na
tional Geographic, vanaf 26 februari
Marokko: kunst design 2005.
Museum Het Schielandshuis: t/m 31
mei, Schoppen tegen het Gezag. Van
Kaat Mossel tot Pim Fortuyn: opstan
digheid tegen de overheid is in Rotter
dam van alle tijden!
Kunsthal Rotterdam:, t/m 13 maart,
Enrique Metinides - schitterend onge
luk. t/m 6 maart, Tim Brown - Master
of Mississippi; t/m 17 april, Lente-
lust; erotische fantasieën in Edo Ja
pan.
OorlogsVerzetsMuseum R'dam: t/m
26 juni, Menselijke dilemma's-De oor
log in beeldverhalen, met originele te
keningen van Eric Heuvel uit 'De ont
dekking' en foto's, documenten, cita
ten van oogegetuigen en vooi'werpen.
Museum Boijmans Van Beuningen:
t/m 31 december. De hoogtepunten
uit de verzameliing oude kunst, uit
de periode 1400-1700 en 1730-1950,
in een vernieuwde opstelling. En een
opstelling met moderne kunst en de
surrealisten.
ANTWERPEN
MUHKA: tot 27 febniari - Dear ICC
Aspecten van de actuele kunst in Bel
gië 1970-1985 en ABC2004 Stad van
letteren I-Mai-t: Interventie met Joost
zwagerman en Hans Op De Beeck; tot
24 april - Collectie winter 2004-2005.
Provinciaal Diamantmuseum: tot 19
juni - In /Uit de Schatkamers: juwe
len in de kijker.
Fotomuseum: Ouwe vleugel: tot 6
maart - Galerie Henry Bond, tot 3
apx-il - 25 jaar persfotografie in De
Standaard Nieuwe vleugel: tot 3
april - Anton Corbijn.
De Singel: tot 10 april - b&k+, archi
tecten, Keulen, opening do. 20.00 uur
door Moritz Küng.
Museum Mayer Van den Bergh: tot
2006 - Rijksmuseum aan de Schelde
Meestei-werken uit de schatkamer
van Nederland.
GENT
Design Museum Gent: tot 27 februari
- Retrospectieve - Maaxten Van Seeve-
re.
Museum Dr. Guislain: tot 13 maart -
Het Haxt. Geschiedenis - Verhaal -
Verbeelding.
Huis van Alijn: tot 3 april - De ontem
bare passie van het cix-cusleven.
S.M.A.K.: tot 20 maart - Kunst Nu
met Ivo Pox'ovoost en Simona Nicolai;
tot 10 apxil, Michaël Borremans; tot
17 apxil - Bernd Lohaus - Orla Barry.
Caermersklooster: tot 10 april - F3 fo-
togi'afie van Filip Claus, Piet Goet-
hals en Carl Uytterhaegen.
BRUGGE
Groeningemuseum: tot 28 februari
2005 - Fake - not fake, restaura-
ties-x'econstructies-falsificaties. Het
conserveren van de Vlaamse Primitie
ven in België (ca. 1930 - 1950).
Bruggenxuseum - Gruuthuuse Ont-
haalkerk O.L. Vrouw: tot 6 maart -
Glasdiptiek; Luik 1: Glas van vissers,
kooplui, monniken en heren en Luik
II: Middeleeuwse glasramen.
KNOKKE
Scharpoordgalerij: tot 25 februari -
Carine Vermeersch - Schilderijen
Scharpoord SEAS: tot 6 maart - Tho
mas Alberico.
Zwart Huis - tot 27 februari - Trees
De Mits - keramiek; tot 6 maart - Re
flecties - Recente schilderijen 2004
van Jan De Vliegher.
23 februari t/m 1 maart
WOENSDAG
Toneelstuk
Toneelvereniging De Plattelanders brengt De Wijze Kater.
Ploofdpersoon is een arme jongeling, die door zijn slimme ka
ter wordt geholpen. Het oude toneelstuk van Herman Heijer-
mans is in een modem jasje gestoken.
•Ledeltheater Oostburg, 14.00 uur
Jeugdtheater
Flip en Sok is een jeugdvoorstelling over een jongetje en een
oude sok.
Samen ondernemen zij een avontuurlijke reis naar het land
van duizend nachtzoenen en ontmoeten De Zwarte Ridder.
•Den Dullaert, Hulst, 14.30 uur
Jeugdmusical
De Zevensprong is een musical naar het boek van Tonke
Dragt.
Een leraar met veel fantasie reist via een open plek in het
bos naar een kasteel waar een jongen gevangen wordt gehou
den door zijn oom. De acteurs zijn: Wilbert Giekse (GTST),
Menno Bentveld, Nanette Drazic, Anneke van Meurs en an-
dex-en.
•Stadsschouwburg De Maagd, Bergen op Zoom, 19.00 uur
Cabaret
Van Muiswinkel en Van Vleuten brengen hun programnma
Antiquariaat Oblomow.
De voorstelling is uitverkocht
•Theater De Mythe, Goes, 20.00 uur
Toneel/Dans
Nijinsky en Diaghilev - Gek van dans is een toneelvoorstel
ling waarin wordt gedanst op muziek van Igor Stravinsky.
De hoofdpersonen zijn de legendariehe danser Vaslav Nijins
ky (Daniël Boissevain) en de impresario van het Ballet Russe
Serge Diaghilev (Tom Jansen).
•Stadsschouwburg, Middelburg, 20.00 uur
Jazzconcert
Special Delivery geeft een jazzconcert.
De bezetting is tien jaar ongewijzigd: Ed Baatsen (piano),
Henk de Ligt (bas), Nils van Haften (blaasinstrumenten) en
Wim Kegel (drums). Speciale gast is de Engelse tenor Alan
Belk.
•Desafinado, Middelburg, 21.00 uur
DONDERDAG
Opera
Lucia di Lammermoor is een opera van Gaetano Donizetti.
Een vrouw wordt gebruikt als ruilmiddel om de slechte fi
nanciële positie van haar bx'oer te verbeteren, maar zij
neemt wraak voor het haar aangedane onrecht. Deze uitvoe
ring door de Staatsopera van Tatarstan staat onder muzika
le leiding van de Italiaanse dirigent Marco Boemi.
•Stadsschouwburg Middelburg, 20.00 uur
Hello Dolly
Willeke Alberti viert haar veertigjarig artiestenjubileum en
zestigste verjaardig met de musical Hello Dolly.
Zij vertolkt de rol van koppelaarster die zelf haar oog laat
vallen op een xijke alleenstaande man. Verder met Jos Brink
en Jamai. Regie: John Yost.
•Stadsschouwburg De Maagd, Bergen op Zoom, 20.15 uur
Dood
Dood is een voorstelling van Ze Doen Wat ze Kunnen.
Het px'ogramma bestaat uit een film, waarin Joop Admiraal
een man speelt die nog een leven voor zich heeft, maar dood
wil en uiteindelijk ook sterft. Daarop volgt een door drie ac
teurs gespeelde voorstelling, waarin Joop Admiraal ditmaal
een man speelt die zich vastklampt aan het leven, zonder
noemenswaardige vooruitzichten. Verder met Dik Boutkan
en Martin van Poppel.
•'t Beest, Goes, 20.30 uur
VRIJDAG
Blijspel
Toneelvereniging De Vaete speelt De Dubbele Boeking.
Het blijspel van drie bedrijven is geschreven door Peter Da-
men. Een vrouw gaat een paar dagen met haar man roman
tisch naar een hotelom haar huwelijk te redden.
•Drenthehuis, Geersdijk, 19.30 uur
Cabaret
Arie en Silvester brengen hun programma 200%.
Voor dit duo geen diepgang of verhaallijn, maar wel visueel
spektakel. Animaties van henzelf beleven op een filmscherm
roekeloze autoritjes, beschietingen in de lucht en ze worden
onder handen genomen door een mutatie-machine. Het pu
bliek wordt actief betrokken, onder meer door de verkiezing
van de lelijkste bezoeker van de avond. Wie voortijdig de
zaal verlaat, wordt het mikpunt van hun spot. De voorstel
ling is uitverkocht
•Scheldetheater, Terneuzen, 20.00 uur
Toneelstuk
Toneelvereniging De Plattelanders brengt De Wijze Kater.
Zie woensdag.
•Ledeltheater Oostburg, 20.00 uur
Harmonie
Muziek Vereniging Arnemuiden presenteert zich.
Fanfare Arne's Genoegen is omgebouwd tot een harmonie,
onder leiding van dirigent Maurice Ditmer uit Bergen op
Zoom.
•Dorpshuis De Arne, Arnemuiden 20.00 uur.
Dwaasheid
Theatergroep Zierik staat op de planken met Dwaasheid
heeft haar eigen recht van John Patrick.
Een excentrieke weduwe wordt door haar familie in een in
lichting geplaatst omdat ze zelf wil bepalen wat ze met haar
geld wil doen. Samen met de andere bewoners leert ze hen
een lesje. De regie is in handen van Cees Möhlmarm.
•Multifunctioneel centrum, Zierikzee, 20.00 uur
Moskou
Trudy de Jong, Els Ingeborg en Elsje de Wijn spelen Naar
Moskou, Moskou.
Elmer Schönbex-ger schreef dit stuk speciaal voor de drie ac
trices die samen op de toneelschool hebben gezeten. Het
gaat over drie vriendinnen die elkaar dertig jaar kennen. Sa
men speelden ze De drie zusters van Tsjechov. Sindsdien de
len zij lief en leed. Regie: Matthijs Rümke.
•Stadsschouwburg, Middelburg, 20.00 uur
Hello Dolly
Willeke Alberti viert haar veertig jarig artiestenjubileum en
zestigste verjaardig met de musical Hello Dolly.
Zie dondex-dag.
•Stadsschouwburg De Maagd, Bergen op Zoom, 20.15 uur
Concert
Het Staats Symfonie-orkest van Oekraïne geeft een concert.
De Argentijnse pianiste Ingrid Fliter is de soliste in het der
de Pianoconcei't van Prokofiev. Verder staat De Moldau van
componist Smetana op het programma en Symfonie nr 2 van
Sibelius.
•St. Jacobskerk, Vlissingen, 20.15 uur
