tc
Zeeuws meisje moet blijven
Eigenwijze iconen
op stukken zout hout
Momentopnamen maken
zich los van het alledaagse
^^2
I t 1
Ilja Leonard Pfeijffer
en Vlaamse auteurs
op literaire avonden
17
laad Kapelle
eit voor
loolse plukkers
autosturm.nl
I kunst
GELICHT
Aandeel in mensensmokkel bestraft
Onderzoek naar vrijwilligerspas
Celstraf voor drugshandelaar
Reeks autodiefstallen Vlissingen
Afgelastingen
donderdag 10 februari 2005
tN HAAG - De continuïteit
veel bedrijven in de fruit-
I en tuinbouw komt in ge-
i ais de toestroom van
si-Europese seizoenarbeiders
rd! ingeperkt. Dat schrijft de
necnleraad van Kapelle aan
Tweede Kamer.
raad reageert op de bericht-
ma dat een Kamermeerder-
J de toestroom wil inperken
vooral Poolse werknemers
laaggeschoold werk verrich-
in de land- en tuinbouw, In
ils daarvan zouden Neder
ig uitkeringsgerechtigden
[eze sector moeten werken,
onze gemeente, het centrum
[fruitteelt in Zeeland, wordt
de jaren door fruittelers een
toep gedaan op uitkeringsge-
ingden via het Centrum
Werk en Inkomen", aldus
gemeenteraad. .,Het resul
ts dat slechts incidenteel ie-
Bdbeschikbaar komt."
weren van Oost-Europea-
is geen garantie dat uitke-
Bgerechtigden in de fruit-
aan de slag willen of kun-
schrijft de raad. De plan-
borgen daarom voor veel on-
t onder de ondernemers en
igezinnen. De gemeenteraad
agt de Tweede Kamer ervoor
zorgen dat uitkeringsgerech-
len zonder problemen aan de
kunnen als seizoenarbei-
D3t betekent dat ze daad-
gelijk iets bijverdienen en
het risico lopen hun uitke-
kwijt te raken of allerlei bu-
ucratische problemen onder
een. Ook zou de belastingre-
jevrng tegen het licht moeten
rden gehouden, omdat de
Ke jaren opvallend veel
uwen zijn afgehaakt in de
Kxselruitpluk.
het dit jaar niet van een
tfurele aanpak op dit ge-
zou de Tweede Kamer
ten afzien van inperking
ide toestroom van Oost-Euro-
werknemers, vindt de ge-
ïteraad.
door René Schrier
Het Zeeuws meisje mag niet blijven.
Neen, het Zeeuws meisje móet blij
ven. Wie haalt het in zijn'hoofd om zo'n
ijzersterk beeld als het Zeeuws meisje
een langzame dood te laten sterven?
Dat zag Unilever, producent van onder
meer margarine, ook op tijd in. De pak
jes boter met het bekende beeldmerk
van de Zeeuwse in klederdracht blijven
in de schappen van de supermarkt.
Hoewel er geen reclame meer voor de
Zeeuws meisje margarine wordt ge
maakt, bleef het product goed verko
pen. Het blijft, volgens Unilever-top-
man Harry Brouwer een sterk merk. Vo
rig jaar werden er nog 11,3 miljoen pak
jes en kuipjes van deze boter verkocht.
Daarmee staat het Zeeuws meisje in de
toptien in Nederland.
En dat terwijl Unilever enkele jaren ge
leden wilde stoppen met de verkoop
van deze boter. Het bedrijf saneerde in
het enorme assortiment aan merken en
dat zou ook het einde voor dit product
betekenen.
In Zeeland was niet iedereen even geluk
kig met de uitstraling van het Unilever
Zeeuwse meisje. Ze bezorgde deze pro-
Stoere meid
vincie het zuinige imago. 'Zeeuwen bin
zuunig' wordt er buiten de provincie
grenzen nogal eens geschamperd. Vol
gens Commissaris van de Koningin
Wim van Gelder allemaal de schuld van
dat 'margarinetrutje'. Hij stak zijn blijd
schap dan ook niet onder stoelen of ban
ken, toen het er op leek dat de pakjes
'Zeeuwse' boter zouden verdwijnen.
Maar nu de boter gewoon in de winkels
blijft liggen, overweegt Unilever zelfs
om weer een nieuwe reclamecampagne
te lanceren. Dan kan het twee kanten
opgaan. Ofwel, wordt Zeeland op hin
derlijke wijze geconfronteerd met zijn
tradities of de boterverkopers schetsen
een 'cool' beeld van deze provincie.
I I
In het kader van de Nazomerfestivals trad Angelique de Bruijne op als Zeeuws
Meisje tijdens haar theatermonoloog. foto Lex de Meester
Houdt Van Gelder zijn hart vast? ..Het
zou goed zijn als in de reclamespotjes
recht wordt gedaan aan het werkelijke
beeld van Zeeland. Het is mooi dat het
beeld van het Zeeuwse meisje ook voor
Unilever zo sterk en stevig is dat ze er
niet omheen kunnen. Maar laat ze dan
in de nieuwe campagne een beeld van
Zeeland gebruiken dat wat meer eigen-
tjjds-is. Dus een spotje met een frisse
stoere meid. Zoals wij die ook zien in de
'Welkom in Zeeland'-campagne."
Hij legt uit dat hij niets tegen het
Zeeuws meisje heeft, maar wel tegen
het feit dat ze op een nogal 'truttige' ma
nier de boter aan de man bracht.
Als het aan de Commissaris van de Ko
ningin ligt, is het tijd dat het mes eens
aan twee kanten snijdt. „Kijk we kun
nen niet zo ver gaan dat we zeggen we
wagen copyright voor het Zeeuwse
meisje of voor dat beeldmerk. Maai' mis
schien dat Unilever eens wat terug kan
doen voor Zeeland, bijvoorbeeld voor
Zeeuwse goede doelen."
Een andere optie van Van Gelder is sa
menwerking tussen de reclamecampag
ne en de campagne 'Welkom in Zee
land'. Zo kan het Zeeuws meisje ook
voor Zeeland aan het werk.
Daar ziet Judith Jansen van het Breda
se bureau Van Sluis Consultants, dat de
Zeeuwse campagne bedenkt, wel wat
in.
„We hebben er inderdaad al met de
Commissaris van de Koningin over ge
sproken of we iets samen met het
Zeeuws meisje moeten doen. Veel kan
ik daar nog niet over zeggen omdat we
momenteel bezig zijn met de strategie
ën voor de campagne van 2005. Maar
als daar moderne Zeeuwse meiden voor
worden ingezet, dan is dat best in lijn
met de campagne 'Welkom in Zee
land'." Ze voegt er aan toe dat er ook
niets mis is met het gegeven dat een pro
duct goede kwaliteit biedt voor weinig
geld. Jansen legt er de nadruk op dat
dan wel een eigentijds beeld in de cam
pagnes gevormd moet worden. Een
beeld dat ook conform de werkelijkheid
is.
Ze erkent dat de provincie Zeeland en
haar bureau een andere doelstelling
hebben dan de verkopers van een pakje
boter, maar voegt er aan toe dat er wel
gekeken kan worden of ze samen iets
zouden kunnen doen.
Richard van der Eijk van de pr-afdeling
van Unilever weet niet welke kant het
uitgaat met de reclamecampagne van
Zeeuws meisje. Van der Eijk is niet op
de hoogte van de kritiek die in Zeeland
leeft op de televisiespotjes waarin het
Zeeuws meisje vooral uitblinkt met de
tekst 'Geen cent te veel, hoor'. Het pro
duct ligt niet voor niets nog steeds in de
schappen, merkt hij op. Dat betekent
volgens hem dat er sprake was van een
goed product, een goede reclamestrate
gie en een goede prijs. Hij acht het dan
ook niet verstandig om daar vanaf te
stappen. Maar of de boter ook weer met
televisiespots, dan wel in gedrukte ad
vertenties onder de aandacht wordt ge
bracht is hem nu nog niet bekend.
Misschien wordt het ooit nog wat tus
sen Van Gelder en het Zeeuws meisje en
komt er een moment dat hij haar koes
tert en aan de borst drukt. „Ik denk dat
zij mij eerder aan de borst drukt," lacht
de commissaris.
ófflRolf Bosboom
BE1NKENSZAND - Joke
Pieksma uit Ovezande maakt
pis sinds twee jaar iconen,
ze heeft al een flinke col-
htie bij elkaar geschilderd.
Ruim voldoende in elk geval
'oor een expositie in 't Kunst-
si» in Heinkenszand. „Ik heb
do eenmaal een grote drang
wniconen te maken."
-Ik zocht een uitlaatklep voor
®ijn gevoelens"verklaart ze.
Daar praatte ik voorheen wel
ver met mensen, maar toen
dat wegviel, had ik iets anders
nodig waarmee ik me uiten
kan. Ik kwam toen toevallig in
contact met een Russische
icoonschilderes die een cursus
gaf. Dat vond ik fantastisch.
Ik wilde al jaren iets met schil
deren doen. Hier kan ik iets
van mijn innerlijk in leggen."
Als voorbeelden heeft ze de
klassieke iconen, zoals de
oudtestamentische voorstel
ling van de Heilige Drievuldig
heid van Andrei Rublev. Toch
zijn het geen exacte kopieën.
„Ik zet de contouren op van de
oorspronkelijke icoon, maar
SJv S,
[wnwerk van Joke Pieksma op hout: „Als ik een mooi stuk hout
''"Man weet ik vaak meteen welke icoon erop komt."
foto Willem Mieras
geef er verder mijn eigen invul
ling aan. Mijn kleuren zijn bij
voorbeeld vaak wat anders."
Pieksma laat zich daarbij lei
den door wat ze mooi vindt,
niet door wat de iconentradi
tie voorschrijft. „Ik beeld bij
voorbeeld Maria af met een
groen hoofddoekje. Dat hoort
weliswaar helemaal niet, maar
dat maakt me niet uit. Ik ben
niet vanuit het katholieke ge
loof met iconen begonnen."
Ze beschouwt alle wereldgods
diensten als gelijkwaardig, om
dat ze hetzelfde doel nastre
ven. Iconen zijn wat haar be
treft dan ook niet voorbehou
den aan het katholicisme. Om
dat te benadrukken schildert
zij vaak op de zijkant van haar
werken tekens die verwijzen
naar andere religies. „Ik hou
ook veel van symbolen.
Doorlopen
Pieksma werkt met natuurlij
ke materialen, zoals katoen
doek, pigment, krijt, hout en
eitempera. De laatste tijd ge
bruikt ze ook steeds vaker
stukken hout die ze op het
strand heeft gevonden. „Zout
hout werkt heel anders. Je
moet bij het schilderen lang
wachten tot het goed inge
droogd is, andei's gaat de verf
doorlopen. De kleuren worden
ook wat anders." Bij het wer
ken met zout hout bepaalt de
vorm de icoon. „Als ik een
mooi stuk vind, dan weet ik
vaak meteen welke icoon erop
komt."
Haar werk is voor Pieksma
ook een middel om contact te
zoeken met mensen. De ten
toonstelling is voor haar dan
ook spannend. „Vooral bij de
iconen op zout hout vraag ik
me af of mensen het wel waar
deren, want het is niet zo tradi
tioneel. Op zich heb ik geen
goedkeuring nodig om te kun
nen schilderen, maar het is
wel fijn als een ander het mooi
vindt."
Expositie. Iconen van Joke Pieks
ma, t/m 26 februari in 't Kunst-
uus, Dorpsstraat 43, Heinkens
zand. Geopend: wo-do 13-18
uur, vr 13-18 en 19-21 uur, za
10-12 en 13-16 uur De kunstena
res is op de zaterdagmiddagen
zelf aamvezig.
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - Het zijn, te
midden van het winkelende en
lunchende publiek, verrassende
vensters op een andere werke
lijkheid. De foto's van Miranda
Traas, momenteel te zien in De
Drukkerij in Middelburg, trek
ken onmiskenbaar de aandacht.
En niet alleen door hun for
maat.
Het zijn alledaagse taferelen,
maar wie er wat langer naar
kijkt merkt dat er net wat meer
gebeurt dan in het doorsnee fa
miliealbum. Een van de foto's
toont een meisje dat over haar
schouder naar de camera kijkt,
terwijl achter haar een stoet
voorbijtrekt. Het is de kinder
blik die de aandacht opeist. Pas
later valt op dat het de paus is
die in zijn mobiel passeert. De
kerkvorst lijkt half in slaap ge
sukkeld, in meerdere opzichten
afwezig.
Op een andere foto staat een
man in overall, bij een auto met
geopende achterklep. De hemel
achter hem is strakblauw. In
zijn hand houdt hij een kip ge
klemd. Als toeschouwer is de
neiging groot te gaan speculeren
over wat er gaande is, het ver
haal te bedenken rond de mo
mentopname. Er komen bijvoor
beeld herinnenngen op aan de
massale ruimingen van pluim
vee vanwege vogelpest, maar
misschien is er in dit geval vol
strekt iets anders aan de hand.
Het ware verhaal is ook niet be
langrijk, zegt Miranda Traas. Ie
dereen moet zijn gedachten de
vrije loop kunnen laten. „Ik foto
grafeer terloopse momenten die
zich, voor mij letterlijk, heel
dicht bij huis afspelen. Het is
heel herkenbaar, maar tegelij
kertijd gebeurt er ook iets waar
door het zich losmaakt van het
alledaagse."
Ze maakt bewust geen gebruik
van de verworvenheden van de
digitale fotografie. „Ik werk al
tijd analoog, met kleinbeeld. Ik
heb een klein, goed cameraatje
dat foto's oplevert waarvan je
enorme vergrotingen kunt ma
ken. Voor deze serie heb ik dat
ook gedaan, omdat ik vind dat
het bij het beeld past en dat het
de inhoud van de foto's ver
sterkt."
Ze is altijd alert op mooie beel
den in het leven van alledag. „Ik
heb een camera in mijn tas en
als ik denk dat er iets interes
sants gaat gebeuren, dan leg ik
het vast. Ik stuur het niet aan,
want het laat zich niet enscene
ren."
Dat levert vaak fraaie platen
op, waarbij kinderen een belang
rijke rol spelen, veelal als ver
bindende schakel tussen de toe
schouwer en de rest van het
beeld. „Kinderen zijn een be
langrijk deel van mijn leven. Bo
vendien spelen rondom kinde
ren zich vaak momenten af van
oprechtheid, verwondering en
verwachting van wat het leven
te bieden heeft, terwijl volwasse
nen hebben geleerd dat te ver
bergen."
Miranda Traas doet ook mee
aan de grote zomertentoonstel-
ling in het kader van het 600-ja-
rig bestaan van Goes als stad.
Bij het stadskantoor komt een
grote foto, van ruim drie bij vier
meter, te hangen, vergelijkbaar
met het werk in De Drukkerij.
„Je ziet een meisje dat net oor
bellen geschoten heeft gekregen
en dat verwachtingsvol in de
spiegel kijkt."
Expositiefotografie van Miranda
Traas, t/m 6 maart in De Drukke
rij in Middelburg, tijdens winkel-
uren.
MIDDELBURG - De rechtbank in Middelburg heeft giste
ren een 43-jarige inwoner van Nieuw-Zeeland voor zijn
betrokkenheid bij mensensmokkel en drugstransporten
naar Engeland veroordeeld tot zeven maanden cel. Aan
de Nederlandse Staat moet de voormalig inwoner van
Westkapelle 12.705 euro betalen. Dat bedrag zou de mad
in 2002 aan de smokkel- en drugsreisjes hebben overge
houden.
TERNEUZEN - In opdracht van de gemeente Terneuzen
beginnen twee studenten van de Hogeschool Zeeland nog
deze maand met een onderzoek naar de haalbaarheid van
het project 'Invoering vrijwilligerspas'.
De gemeente hoopt dat de pas vrijwilligers aanmoedigt
om door te gaan met hun werk, terwijl het voor anderen
mogelijk een stimulans is zich als vrijwilliger in te zetten.
Met de vrijwilligerspas (van het formaat bankpós) kun
nen de houders zich melden bij een instelling of bedrijf
dat hen met een aanbieding of korting waardeert. Op de
ze manier ontvangt de vrijwilliger waardering voor zijn
inzet.
In 2004 heeft de gemeenteraad besloten te onderzoeken of
de invoering van een vrijwilligerspas haalbaar is. Reden
hiervoor was destijds de verslechterde economische situa
tie en (op rijksniveau) voorgenomen bezuinigingen. Hier
door zou een aantal instellingen en verenigingen die zich
bezighouden met maatschappelijke activiteiten nog meer
dan in het verleden aangewezen zijn op de hulp van vrij
willigers.
Voor het onderzoek is allereerst het in kaart brengen vaji
het aantal vrijwilligers in de gemeente Terneuzen noodza
kelijk. Verder wordt ook een inventarisatie gemaakt vafi
instellingen, bedrijven of winkels die medewerking wil
len verlenen aan de invoering. Met behulp van enquêtes
of door een persoonlijke benadering zullen de benodigde
gegevens worden verzameld. Het onderzoek neemt vier
maanden in beslag.
MIDDELBURG - De rechtbank in Middelburg heeft giste
ren een 46-jarige inwoner van Terneuzen voor dealen in
cocaïne en xtc-pillen veroordeeld tot een gevangenisstraf
van twintig maanden, waarvan vijf maanden voorwaarde
lijk.
De drugsklanten deed hij op in de plaatselijke cafés. De
handel van de Temeuzenaar was ook gericht op de Bel
gische steden Gent en Zelzate.
Vast stond dat hij vorig jaar over een korte periode (onge
veer een halfjaar) de harddrugs op de markt heeft ge
bracht. De man wist op die manier in zijn hardnekkige
verslaving te voorzien. Dat bleek ook uit de vondst van
1,6 kilo amfetamine, 148 gram cocaïne, 375 xtc-pillen en
ruim twee kilo softdrugs, die de politie op 19 oktober in
zijn woning aantrof. De drugs werden gekocht in Rotter
dam en Dordrecht.
VLISSINGEN - In de nacht van dinsdag op woensdag
zijn aan de Hyacinthenlaan in Vlissingen drie geparkeer
de auto's opengebroken. Uit elk voertuig is geluidsappara
tuur weggenomen.
door Rolf Bosboom
MIDDELBURG - Schrijver en
dichter Ilja Leonard Pfeijffer
maakt dinsdag 15 februari zijn
opwachting in de Zeeuwse
Bibliotheek in Middelburg. Hij
wordt er geïnterviewd door Ru
ben van Gogh. De bijeenkomst,
georganiseerd door de Stichting
Literaire Activiteiten Zeeland,
begint om 20.00 uur.
Pfeijffer (Rijswijk, 1968), zoon
van een leraar Nederlands en ge
schoold als classicus, is in hoog
tempo uitgegroeid tot een van
de opvallendste figuren in de li
teraire wereld. Zijn werk kent
fanatieke aanhangers, maar
roept ook sterk negatieve reac
ties op.
Hij debuteerde in 1998 met de
dichtbundel Van de vierkante
man, vol woest taalgebruik en
grillige beeldspraak, schatplich
tig aan met name Lucebert.
Pfeijffer kreeg er de C. Bud-
dingh'-prijs voor. Hans Warren
beoordeelde in de PZC de bun
del als 'het beste, in elk geval
het gewaagdste dichterlijke de
buut van het jaar. „Pfeijffer
schrijft aanstekelijke, lijfelijke
en eigentijdse poëzie", aldus
Warren.
Veel ophef veroorzaakte Pfeijf
fer in 2000 met een artikel in
het literaire tijdschrift Bzzlle-
tin, waarin hij zich keert tegen
de 'verstaanbare' dichtkunst.
„Onbegrijpelijke poëzie is altijd
beter dan makkelijke poëzie",
luidt zijn stelling. Gedichten
kunnen naar zijn overtuiging
een mens alleen veranderen als
die zich laat meevoeren door de
magische logica van taal, klank
en ritme.
In 2001 kwam Pfeijffer met een
tweede dichtbundel: Het glim
pen van de welkwiek. Een jaar
later debuteerde hij als roman
cier met Rupert. Een bekente
nis, waarvoor hij de Anton
Wachterprijs ontving. Zijn twee
de roman, Het grote bagger-
boek, werd vorig jaar genomi
neerd voor de Ako-Literatuur-
prijs, die toen naar Amon Grun-
berg ging.
Pfeijffer viel de afgelopen jaren
verder op door zijn herhaalde
pogingen om tot Dichter des Va
derlands te worden gekroond.
Bij de jongste verkiezing, vorige
maand, moest hij het afleggen te
gen Driek van Wissen.
Jazzcafé Porgy en Bess in Ter
neuzen ontvangt donderdag 1?
februari drie Vlaamse schrij-,
vers. Saskia de Coster, Erwin
Mortier en Margot Vander-
straeten zijn te gast op een lite
raire avond van de stichting Pro
metheus. Deze begint om 20.15
uur. De bekendste van de drie
auteurs is Erwin Mortier (NevP-
le, 1965). Hij debuteerde in 1999
en heeft inmiddels vier romans,
enkele dichtbundels, een essays-
bundel en een hoorspel op zijn
naam staan. Hij ontving diverse
prijzen en werd tot twee keef
toe genomineerd voor de Libfis
Literatuurprijs (met Marcel en
Mijn tweede huid) en eenmasli,
met Sluitertijd, voor de Ako-Li-
teratuurprijs. Vorige maand
werd hij benoemd tot stadsdich
ter van Gent. Zijn jongste proza
werk is de novelle Alle dagen sa
men (2004).
Saskia de Coster (Leuven, 1976)
schrijft boeken, filmscenario's
en columns en maakt video's. Ift
2002 debuteerde ze met de ro
man Vrije val. die vorig jaar
werd gevolgd door Jeuk. De Cos-
ter, die vooral lof krijgt vanwe
ge haar 'zintuiglijke' schrijfstijl,
wordt beschouwd als een van de
veelbelovendste Vlaamse au
teurs van dit moment.
Een ander literair talent is Mar
got Vanderstraeten (Hasselt,
1967). Zij werd opgeleid als ver
taalster maar ging aan de slag
als freelance journaliste. Daar
naast schrijft ze romans: het al
om bejubelde debuut Alle men
sen bijten (2002), waarvoor zij
de Debuutprijs van Vlaanderen
in ontvangst mocht nemen, en
De vertraging (2004).
TERNEUZEN - Wegens ziekte
van hoofdrolspeler Hugo Met
sers gaat de voorstelling 'Het
kan weer vreemd gaan' in het
Terheuzense Scheldetheater
morgenavond niet door. De op1-
voering is verplaatst naar woens
dag 2 maart (20.00 uur)
Het Meezingspektakel van Bas
en Ralf Grevelink dat gepland
stond voor zondag 13 februari
in de Stadsschouwburg in Mid
delburg gaat ook niet door.
Temidden van het lunchende publiek trekken foto's van Miranda Traas de aandacht in De Drukkerij in
Middelburg. foto Ruben Oreel