VS geloven in bewind Irak
PZC
Leger Togo zet zoon overleden
president Eyadema op troon
Fransen de straat op
om korte werkweek
Verkiezingscampagne Portugal draait om seks politici
erdrag over
ossen Afrika
Rumsfeld en Cheney: geen Iraanse toestanden
dfdodingen
Afghaans ramptoestel gevonden
Peilingen wijzen op winst
Thaksin bij verkiezing
van parlement Thailand
tok Witte Huis moet weg
Doden op skipistes
Duvel Moortgat is geruchten beu
Adviseur Blair weer in dienst
Zoenverbod in wet Indonesië
Duitse ontvoering eindigt in Bosnië
Londen beperkt
immigratie sterk
Oproép Rice
aan Israël en
Palestij nen
maandag 7 februari 2005
j.,H»nk van den Boom
klBOX - Dc campagne voor
fcrvroegde parlemcntsverkie-
„en in Portugal op 20 fehrua-
I begonnen in een klimaat
[roddels en verdachtmakin-
j, De lijsttrekkers van de
L ajootste partijen doen hun
srste best de Portugese kiezer
wjjs te maken in het seksu-
ele leven van hun tegenstander.
Demissionair premier Pedro
Santana Lopes, die onder druk
van president Jorge Sampaio in
november aftrad, probeert zo de
aandacht af te leiden van zijn
missers in de negen maanden
dat hij aan de macht was. Hij
volgde vorig voorjaar Jose Ma
nuel Barroso op die voorzitter
van de EU werd. Santana Lo
pes, de conservatieve kandidaat
van de sociaal-democraten
(PSD) insinueerde op een bijeen
komst in Braga dat de seksuele
geaardheid van zijn opponent.
de socialist Jose Socrates, 'an
ders is dan de zijne'. Dat was
voor de campagneleiders van de
socialisten het startsein 0111 het
privéleven van 'playboy' Santa
na Lopes aan een nader onder
zoek te onderwerpen. Vijf kinde
ren bij drie vrouwen getuigt in
derdaad van een andere seksu
ele geaardheid, luidde het weer
woord. De campagnes van de
beide lijsttrekkers worden ge
leid door Braziliaanse bureau's
die zich sterk laten inspireren
door de Amerikaanse manier
van campagne voeren. De Portu
gezen zitten niet te wachten op
lastercampagnes. Ze verwach
ten van de politici een antwoord
op de economische en politieke
crisis. De peilingen, die een gro
te overwinning voorspellen voor
de socialist Socrates, geven ook
aan dat een recordaantal Portu
gezen niet naar de stembus gaan
omdat ze geen vertrouwen meer
hebben in de politiek. GPD
iish schrapt in
jlksgezondheid
iSHINGTON - De Ameri-
mse president Bush wil vol
ui jaar flink schrappen in het
dgd voor de volksgezond-
i
jet vandaag te verschijnen be-
Ugsvoorstel voor 2006
agt Bush het Congres ook om
1 verhoging van het defensie
ve! tot 419,3 miljard dollar,,
{toename van bijna 5 pro-
it
de post Defensie zijn oven-
sniet de kosten voor de oor-
in Irak en Afghanistan mee-
lomen Die belopen circa vijf
Ijard dollar per maand. De
enkaanse regering zal de
ksvertegenwoordiging bin-
enkele weken vragen nog
is 80 miljard extra uit te trek-
ivoor deze militaire inzet.
VS kampen momenteel met
enorm begrotingstekort van
miljard dollar.
1 de uitgaven te beteugelen
t r.et mes in talrijke over-
isprogramma's op het ge
il van volksgezondheid. Het
t daarbij om onder meer om
bestrijding van epidemieën
letzucht. ANP
- Leiders van tien cen-
jj-Afrikaanse landen hebben
[elopen weekeinde een inter-
tionaal verdrag gesloten voor
beschenning van de tropi-
eregenwouden.
het Wereld Natuur
nas is er historie geschreven
iens de bijeenkomst in Con-
Srazzaville. De organisatie
tende gisteren wel aan dat er
1 aanvullende fondsen nodig
jn om het verdrag volledig te
mnen uitvoeren. ANP
van onze redactie buitenland
WASHINGTON - Twee 'havi
ken' binnen de Amerikaanse re-
gering-Bush, vice-president Che
ney en minister van Defensie
Rumsfeld, zijn niet bevreesd
voor de komst van een streng
sjiitisch nieuw bestuur in Irak.
Beiden zeiden gisteren in inter
views met Amerikaanse tv-zen-
ders dat islamitische uitgangs
punten onderdeel zullen uitma
ken van een nieuwe grondwet.
Maar 'Iraanse toestanden waar
bij enkele mullahs uiteindelijk
de dienst gaan uitmaken' zullen
er niet komen, aldus Rumsfeld.
De minister van Defensie werd
gisteren ondervraagd door de
zender NBC. Hij zei dat de waar
schijnlijke winnaar van de jong
ste verkiezingen in Irak, de sjiie
ten, niet 'zoals de Iraniërs zijn'.
In Iran zijn rechtlijnige sjiiti-
sche geestelijken aan de macht,
terwijl in Irak de sjiitische gees
telijkheid juist de soennitische
minderheid de hand wil reiken,
aldus Rumsfeld.
Cheney zei tegen Fox News dat
de Irakezen waarschijnlijk wel
hebben gezien dat de 'falende
Iraanse theocratie' geen aanlok
kelijk staatsmodel is.
De einduitslag van de verkie
zingen voor een Nationale As
semblee in Irak zal voor 10 fe
bruari bekend zijn. Dat heeft
een woordvoerder van de verkie
zingscommissie zaterdag ge
zegd. Voorlopige uitslagen van
de stembusgang van 30 januari
hebben uitgewezen dat zoals ver
wacht de lijst van de sjiitische
leider ayatollah Ali al Sistani
aan kop gaat. Tot dusverre zijn
3,3 miljoen stemmen geteld uit
overwegend sjiitische provin
cies.
Vrijgelaten
In Bagdad hebben de Ameri
kanen gisteren ruim driehon
derd gevangenen vrijgelaten uit
)KI0 De Japanse politie on-
:oekt twee gevallen van col-
lieve zelfdoding, waardoor
fen personen om het leven
m gekomen.
slachtoffers werden zater-
aangetroffen in twee auto's
Tokio en in de stad Higashi
Japan wordt regelmatig op
duikt door collectieve zelf-
onien. Mensen die hun leven
lier. beëindigen, leggen vaak
«act via internet. Van alle rij-
landen kent Japan het groot
aantal zelfdodingen. RTR
SHAPERI GHAR - Een Nederlandse Apachehelikop
ter vliegt over het staartstuk van een in de bergen bij
Shaperi Ghar neergestort Afghaans passagiersvlieg
tuig. Geen van de inzittenden heeft het ongeluk met
de Boeing 737 donderdag overleefd, zeiden dit week
einde woordvoerders van het Afghaanse ministerie
van Defensie en de Amerikaanse ambassade in Ka
boel. Het wrak van het toestel van Kam Air werd za
terdag ontdekt door Nederlandse Apache-helikopters
van de internationale troepenmacht Isaf, deelde een
woordvoerder van de Koninklijke Luchtmacht zater
dag mee.
Het wrak ligt in bergachtig gebied op meer dan 3000
meter hoogte en op ruim dertig kilometer ten zuidoos
ten van Kaboel. Aan boord waren 96 passagiers en
acht bemanningsleden.
Het toestel was op weg van Herat in het westen van
het land naar Kaboel. Kort voor de crash had de pi
loot aan de verkeersleiding laten weten dat hij we
gens een sneeuwstorm wilde uitwijken naar Pesha
war in Pakistan. foto RTR
gnonze redactie buitenland
IA.NGKOK - De Thaise pre-
Thaksin Shinawatra en
ajn politieke partij Thai Rak
[hai (Thai Houden Van Thai)
ijken gisteren een monsterze-
f te hebben behaald in de
wlementsverkiezingen.
'olgens peilingen na het slui-
en van de stembussen krij-
Thaksin en zijn partij 399
an de vijfhonderd beschikba-
ezetels in het Lagerhuis.
'°o voor de bekendmaking
'an de officiële uitslagen eis-
Thaksin de zege op. Hij
'ankte de kiezers voor het
brouwen dat ze hem heb-
en gegeven.
de Democratische Partij,
P volgens de peilingen
311 de gezamenlijke Thaise te-
Mezenders op tachtig zetels
!eken. Leider Banyat Bantad-
an van de Democratische
Partij erkende enkele uren na
het sluiten van de stemloka
len zijn nederlaag. Hij zei dat
Thaksin een regering van uit
sluitend partijleden kan vor
men.
Verder riep Banyat de andere
oppositiepartijen op de rege
ring te controleren in het be
lang van de bevolking.
De Democratische Partij had
vooraf ingezet op 201 zetels,
net genoeg om moties van
wantrodwen te kunnen indie
nen. Officiële uitslagen wor
den later op de dag verwacht.
De 55-jarige Thaksin is de eer
ste democratisch gekozen
Thaise premier die een volle
dige ambtstermijn uitzit. De
verwoestende tsunami die
eind december duizenden
Thai het leven kostte, droeg
bij aan zijn populariteit. De
meeste inwoners van het Azia
tische land vinden dat de pre
mier snel en doortastend han
delde. ANP/AFP/RTR
grce redactie buitenland
pNGTON - I)e chcf-kok
"d Witte Huis moet opstap-
^trokkene, Walter Scheib,
1(1 er na elf jaar werken in de
ödentiële keuken geen doek-
om fWe hebben geprobeerd
manier te vinden om te vol-
1 aan de stilistische eisen
jte First Lady en dat was
"{Jk. Uiteindelijk was ik
succescvol in mijn pogin
gen", zei hij zaterdag in The
New York Times. Scheib, die
was aangenomen door Hillary
Clinton, zei dat hij zijn ontslag
al had zien aankomen. Dat was
na het aantreden van een nieu
we 'sociaal secretaris' van het
Witte Huis, Lea Berman. Ber-
man is de echtgenote van Way
ne Berman, die veel geld heeft
geschonken aan de partij van
Bush. Met haar is kennelijk een
nieuwe visie in het Witte Huis
gekomen, zei Scheib. ANP
door Eelco van der Linden
PRETORIA - Gnassingbe Eyade
ma, die 38 jaar het kleine Togo
in een ijzeren greep hield is za
terdag op 69-jarige leeftijd over
leden. Wie had gehoopt dat dit
een nieuw tijdperk zal inluiden
voor de vijf miljoen Togolezen,
komt bedrogen uit: zoon Faure
(39) is op de troon gezet. De Afri
kaanse Unie spreekt van een
coup.
Eyadema was na Fidel Castro
het -langst zittende staatshoofd
ter wereld, maar de onbetwiste
nummer één in Afrika. Na het
bekend worden van zijn dood
verschenen meteen de militai
ren op straat en werden de gren
zen gesloten. Een generaal zei
op de televisie dat iedereen
kalm moet blijven en dat Faure
Eyadema de nieuwe president
is.
Het Togolese parlement koos gis
teravond in een buitengewone
zitting Faure tot voorzitter en
nieuwe president. Voorts werd
de grondwet gewijzigd. De nood
zaak om binnen 60 dagen na de
dood van het staatshoofd nieu
we presidentsverkiezingen te
houden, is geschrapt. Hierdoor
kan Faure aanblijven als staats
hoofd.
Vader Eyadema greep in 1967
als een van de eersten in Frans
talig Afrika via een coup de
macht. Hij was kolonel in het
Franse koloniale leger en kreeg
de hoogste Franse onderschei
ding: de Legion d'Honneurs.
Hoewel Gnassingbe Eyadema
vanwege zijn ondemocratisch ge
drag en het schenden van men
senrechten door de rest van de
westerse wereld gemeden werd,
bleef Parijs hem koesteren. Ook
behielden de Fransen een mili
taire basis in hoofdstad Lomé.
Dit alles zal ongetwijfeld geme
moreerd worden nu de Franse
president Chirac zijn Zuid-Afri
kaanse ambtsgenoot Mbeki
heeft laten weten dat deze niet
'de West-Afrikaanse psycholo
gie en ziel begrijpt'. Chirac gaf
dit donderdag tijdens een be
zoek aan Senegal aan als reden
voor de, in zijn ogen, geringe
voortgang die Mbeki boekt als
bemiddelaar van de Afrikaanse
Unie in Ivoorkust. Dat land
wordt verscheurd door burger
oorlog. Chiracs paternalisme
riekt naar de slechte oude tijd
en is voor Mbeki een geweldige
belediging. En dat is het ook
voor de Afrikaanse Unie. Ook
de AU wil afstand nemen van
die oude tijd en was gisteren op
vallend duidelijk over de situa
tie in Togo. „Wat er in Togo is
gebeurd, is een machtsoverna
me door het leger"aldus Alpha
Omar Konare, ex-president van
Mali en leider van de Afrikaan
se Unie.
Gisteren schaarde de hele we
reld, inclusief Frankrijk, zich
achter de positie van de Afri
kaanse Unie. GPD
het gevangeniscomplex Abu
Ghraib.
Dat heeft het Iraakse ministerie
van Mensenrechten gisteren ge
meld.
Volgens het ministerie komen
de komende weken vermoede
lijk nog meer gedetineerden vrij
uit Iraakse gevangenissen.
De Abu Ghraibgevangenis bij
Bagdad raakte in opspraak door
dat Amerikaanse militairen er
Iraakse gevangenen mishandel
den. ANP/RTR/AFP
MÜNCHEN - Het winterse weer heeft het afgelopen week
einde in Midden-Europa geleid tot grote verkeersproble
men en dodelijke ongevallen op skipistes en in sneeuw
stormen. Zeker acht wintersporters kwamen om het leven
en nog eens drie mensen stierven tijdens sneeuwstormen
in Roemenië.
Drie wintersporters kwamen om het leven in Oostenrijk,
een in Zuid-Duitsland, twee in Zwitserland en nog eens
twee in de Franse Alpen. Nagenoeg alle dodelijke ongeval
len gebeurden buiten de geprepareerde pistes. Volgens
media in de wintersportgebieden waren er geen Nederlan
ders onder de slachtoffers. ANP/AFP
BRUSSEL - Brouwerij Duvel Moortgat heeft aangifte ge
daan bij justitie, omdat het de telkens terugkerende ge
ruchten beu is dat het bedrijf de extreem-rechtse partij
Vlaams Belang (voorheen Vlaams Blok) zou steunen.
De laatste maanden circuleert op internet een Franstalige
e-mail met de vermeende politieke voorkeur van Duvel.
Volgens directeur Michel Moortgat zijn de geruchten zeer
schadelijk omdat consumenten het bier boycotten. ANP
LONDEN - De Britse premier Blair heeft zijn omstreden
voormalige communicatieadviseur Alastair Campbell
weer in dienst genomen.
De 'spindoctor' moet het mediabeleid van Blairs Labour-
partij vorm geven in de aanloop naar de verkiezingen la
ter dit jaar, meldde gisteren The Independent.
Campbell stapte eind augustus 2003 op. Hij was in op
spraak geraakt naar aanleiding van de dood van de wa
pendeskundige David Kelly. Die was ontmaskerd als
bron van een BBC-reportage waarin de regering-Blair er
van werd beschuldigd een rapport over het wapenpro
gramma van Irak te hebben aangedikt. ANP
JAKARTA - Zoenen in het openbaar en ongehuwd samen
wonen worden strafbaar in Indonesië. Dat blijkt uit het
ontwerp van een nieuw wetboek van strafrecht. Na 25
jaar is het wetsvoorstel daarvoor klaar, zei de woordvoer
der van het ministerie van Justitie zaterdag.
Als het ontwerp inderdaag wet wordt, kan zoenen in het
openbaar worden bestraft met maximaal tien jaar cel
en/of een boete van bijna 26.000 euro. Juristen en mensen
rechtenorganisaties vinden dat het ontwerp veel te ver
gaat. ANP/AFP/DPA
DÜSSELDORF - Na vijftien uur is er gistermiddag in het
Bosnische Novi Grad een einde gekomen aan de ontvoe
ring van een meisje, die in Viersen, in het westen van
Duitsland, begon.
Verscheidene nationale politiekorpsen volgden de ont
voerder, de 29-jarige vader van het meisje, op zijn rit
door Duitsland, Oostenrijk, Slovenië en Kroatië naar
Bosnië. De man, een Bosniër, had handgranaten en een
vuurwapen bij zich en dreigde zijn vierjarige dochter te
doden. ANP/DPA
President Gnassingbe Eyadema van Togo op een foto van 13 januari, gemaakt tijdens de viering van
zijn 38ste jaar als machthebber. foto Nodl Kokou Tadegnon/RTR
door Henk Glimmerveen
PARIJS - Honderdduizenden
Fransen hebben zaterdag in
ruim honderd steden deelgeno
men aan protestdemonstraties
van de Franse vakbonden. Het
protest was gericht tegen rege
ringsplannen om de 35-urige
werkweek aan te pakken.
De grootste betoging was in de
Parijse volksbuurten van het elf
de arrondissement. Daaran
namen volgens schattingen van
de politie ruim 300.000 mensen
deel. De organisatoren hielden
het op een half miljoen. Grote
demonstraties waren er ook in
Toulouse, Marseille, Lyon,
Metz, Rennes en Bordeaux.
De regering-Raffarin wil de mo
gelijkheid scheppen dat werkne
mers in het bedrijfsleven langer
kunnen werken dan de wettelij
ke 35 uur per week. De vakbon
den zien in dat plan een opstap
je naar het verdwijnen van de,
onder de socialistische rege-
ring-Jospin ingevoerde, kortere
werkweek. Het huidige kabinet
vindt dat die wet de arbeidskos
ten nodeloos verhoogt, terwijl
de oorspronkelijke opzet - het
verlagen van de werkloosheid -
niet wordt gehaald.
LONDEN - Londen beperkt het
recht van immigranten om zich
permanent in Groot-Brittannië
te vestigen.
Alleen 'bekwame vaklieden' krij
gen voortaan nog een verblijfs
vergunning.
Met de drastische ingreep er
kent de regering voor de eerste
keer dat de Britse 'gastvrijheid'
op de proef is gesteld door mis
bruik van het immigratie- en
asielsysteem, meldde de Britse
krant The Observer gisteren.
Volgens het dagblad zal minis
ter Clarke van Binnenlandse Za
ken de maatregelen vandaag be
kendmaken.
Londen wil alleen nog maar
'wenselijke werknemers', zoals
artsen en leraren, permanent
toelaten. Voor een verblijfsver-
gunnig moeten belangstellenden
ook slagen voor een examen En
gels. Alle anderen moeten het
land uit als hun werkvergun
ning is afgelopen. ANP
Verscheidene ministers hebben
gisteren in reactie op de massale
betogingen verklaard dat de re
gering niet van plan is haar voor
nemens in te trekken. Tegelijker
tijd klonk in hun reacties de
vrees door dat de onvrede over
het huidige sociale beleid gevol
gen kan hebben voor het referen
dum over de Europese grond
wet. Dat wordt nog voor de zo
mer in Frankrijk gehouden.
Volgens de laatste opiniepeilin
gen is nog maar een kwart van
de bevolking van plan bij het re
ferendum voor te stemmen. Zo'n
50 procent heeft nog geen keuze
gemaakt. GPD
JERUZALEM - De Amerikaan
se minister van Buitenlandse Za
ken, Condoleezza Rice, heeft Is
raël en de Palestijnen gisteren
opgeroepen de kans op een door
braak in het vredesproces niet
voorbij te laten gaan.
Volgens Rice, op bezoek in Is
raël, kan de top morgen tussen
de Palestijnse leider Abbas en
de Israëlische premier Sharon
het begin inluiden van een nieu
we fase in het vredesproces.
Rice zei dat de joodse staat
'moeilijke besluiten' zal moeten
nemen om de vrede te bewerk
stelligen, ook ten behoeve van
de komst van een democratische
Palestijnse staat
Rice spreekt vandaag op de Wes
telijke Jordaanoever met Abbas
In een interview gisteren met de
BBC zei Rice dat Abbas 'een ech
te plus voor het vredesproces is'.
Ze stelde dat hem een hoop
werk wacht in de strijd tegen
het terrorisme.
Verder wees de minister erop
dat de Palestijnen hulp nodig
hebben bij het opzetten van de
instellingen die nodig zijn voor
de vorming van een Palestijnse
staat.
Israëlische en Palestijnse onder
handelaars hebben zaterdaga
vond besloten een speciale com
missie te vormen voor oplossing
van het conflict over de vrijla
ting van Palestijnse gevange
nen. Dat meldde de Israëlische
krant Haaretz gisteren.
ANP/AFP
