Corruptie en oorlog gaan samen PZC Ayaan Hirsi Ali moet tweede Submission-f ilm niet maken PZC Den Haag vertilt zich weer aan megaproject Herdenken Irak is voor oorlogsprofiteurs een goudmijn te gast 28 januari 1955 vrijdag 28 januari 2005 door Conny van Gremberghe Grootschalige reconstructie campagnes in landen die door oorlogen zijn verwoest wer ken vaak corruptie in de hand. De voorbije vier jaar stak de in ternationale gemeenschap mil jarden in wederopbouwprojec- ten in Liberia, Bosnië, Libanon, Sierra Leone, Cambodja en Af ghanistan. Slechts een deel van dat geld werd werkelijk besteed aan wegen, bruggen, fabrieken, nutsvoorzieningen en het op nieuw optuigen van openbare diensten. Ontzettend veel geld bleef aan strijkstokken hangen. Dit constateerden onderzoekers van het anticorruptienetwerk Ti- ri, die in opdracht van de Vere nigde Naties onderzoek hebben gedaan naar naoorlogse corrup tie en het optreden van oorlogs profiteurs in diverse landen. De situatie in Irak werd buiten het onderzoek gehouden, maar Jeremy Carver van Tiri stelde onomwonden vast dat ook in dat land internationaal opere rende bedrijven zich momenteel op grote schaal schuldig maken aan oorlogsprofijt, corruptie en geldverspilling. Wederopbouw Een en ander vloeit overigens voort uit de moderne wijze van oorlogvoeren en de manier waar op de internationale gemeen schap - na een oorlog - denkt de wederopbouw van zo'n land te moeten oppakken. Moderne oor logvoering is nadrukkelijk ge richt op de vernieting van loka le infrastructuur, elektriciteits-, water- en communicatievoorzie ningen. Zaken die na de krijgs handelingen weer zo snel moge lijk moeten worden hersteld. Om de wederopbouw snel plaats te laten vinden, pompt de inter nationale gemeenschap vaak grote geldbedragen in herstel- projecten in door oorlog getrof fen landen zonder dat op de uit voering van die projecten enige controle wordt uitgeoefend. Meestal worden voor dat soort projecten buitenlandse - wester se - bedrijven ingeschakeld, die de herstelwerkzaamheden uit voeren tegen veel hogere kost prijzen dan lokale ondernemers zouden rekenen. Het door een in ternationale boycot getroffen Irak herstelde zich volgens Tiri begin jaren negentig sneller van de Eerste Golfoorlog dan in het Westen werd aangenomen. De Irakezen hadden' echter geen keus. Ze moesten de herstelwer ken wel zelf uitvoeren. De wederopbouw van Irak na de Tweede Golfoorlog verloopt verre van voorspoedig. Om meer dere redenen. Allereerst is de si tuatie in het grootste deel van het land verre van veilig en rus tig. De openbare orde is niet her steld en de Amerikaanse en Brit se troepen zijn - bijgestaan door de door het Amerikaanse bedrijf Dyncorp geschoolde Irakese po litie - niet bij machte het tij te keren. De voortdurende guerril laoorlog heeft tot gevolg dat me dewerkers van bedrijven die voor de herstelwerken zijn inge huurd hun werk niet of alleen onder strenge bewaking kunnen doen. Halliburton en Bechtel, twee grote Amerikaanse bedrij ven met stevige banden met het Witte Huis, hebben beiden van de regering-Bush miljardenor ders ontvangen voor projecten in Irak, maar zijn daarbij ge noodzaakt 1800 veiligheidsmen sen in te huren om de eigen me dewerkers te beschermen. Het geld dat aan veiligheids maatregelen wordt betaald, komt niet ten goede aan Irak, wordt niet bestemd voor de her bouw van scholen, kantoren, we gen, pijpleidingen, maar stroomt linea recta naar Ameri kaanse beveiligingsbedrijven, zoals Aegis Defense Services, dat op deze wijze vorig jaar bijna 300 miljoen dollar binnen kon harken. Riolering Als werken in Irak wel worden uitgevoerd, dan weten de bedrij ven er ook weer een slaatje uit te slaan. Het Instituut voor Zui delijke Studies uit het Ameri kaanse Durham, dat twee jaar geleden een campagne tegen oor logsprofiteurs opzette en sinds dien de activiteiten van tal van internationale bedrijven nauw lettend in het oog houdt, kwam tot de ontdekking dat door Bech tel in Irak opgeknapte scholen zonder sanitair en zonder riole ring waren achtergelaten en dat dure Japanse ventilatoren in de klaslokalen waren vervangen door goedkope Syrische, die bo vendien niet bleken te werken. De oorspronkelijke, dure exem plaren werden evenwel in reke ning gebracht. Halliburton ge bruikte volgens het instituut zelfs hulpgelden voor de zoek tocht naar massavernietigings wapens. De Amerikanen hebben de voor bije twee jaar miljarden uitge trokken voor de wederopbouw van Irak. Maar dat dit geld niet altijd ten goede is gekomen aan de bevolking van dat land is wel duidelijk. In een land waar post bodes de straat niet opdurven en postbestelling hoegenaamd niet meer bestaat, is het toch vreemd dat er 54 miljoen dollar wordt uitgegeven voor een on derzoek naar de automatisering van de posterijen. Ook nieuwe gevangenissen blijken extreem duur te zijn: twee voor de prijs van 400 miljoen dollar. De kost prijs per cel komt in dit project uit op 50.000 dollar. Dat het Amerikaanse Congres vorig jaar ook moest instemmen met eep bijdrage van 900 miljoen dollar om de Iraakse olie-import op gang te krijgen, wekte zelfs bij Republikeinse politici verba zing. Temeer omdat in Iraks bo dem nog ruim 112 miljard vaten ruwe olie schuilgaan en het land het op twee na grootste olie-ex- porterende land zou moeten zijn. Door de oplaaiende kritiek binnen en buiten de Verenigde Staten is de kans groot dat presi dent Bush op korte termijn zal moeten uitleggen of de vele dol lars die nu in Irak worden ge stopt beter elders geïnvesteerd kunnen worden. Met de herdenking van het feit dat het? nietigingskamp Auschwitz zestig j geleden werd bevrijd door het Rode ger, komt onherroepelijk ook weer de vraag or herdenken wel zin heeft. In Nederland komj toenemende mate de vraag aan de orde of 4 mei nationale herdenkingsdag moet worden geha haafd, temeer omdat de generatie die de Twei Wereldoorlog aan den lijve ondervond, gaande? uitsterft. Minister Verdonk heeft zelfs geoppej en 5 mei samen te voegen tot een Dag van deB ding, waarop autochtonen en allochtonen na tot elkaar kunnen worden gebracht. Laten we eens twee willekeurige voorvallen'i men die plaatsvonden in dezelfde week w.aa 'Auschwitz' wordt herdacht. In het parlement) de Duitse deelstaat Saksen weigerden afgevaard den van de rechts-extreme NPD een minuut sti in acht te nemen voor de slachtoffers van de i zi-terreur. Het bombardement van de geallieert op Dresden, in 1945, noemden zij daarentegen; 'bommen-holocaust'. Woensdag ontving de Ew pese commissaris van Justitie en Binnenlandse! ken, de Italiaan Franco Frattini, een dreigbj van extreem-rechtse signatuur. „Denk nietdaj in staat zal zijn om de verdere opmars van heti zisme te stoppen", stond in de brief die was vol zien van een swastika. Frattini had maatregel bepleit tegen het dragen van nazi-symbolen. Ti) simpele voorbeelden die aangeven dat het nazisi niet dood is. Maar er is meer. 'Nooit meer Auschwitz' wasl motto nadat de systematische genocide van I nazisme tot staan was gebracht. Sindsdien is er' tal van plekken in de wereld blijk van gegeven! de boodschap niet als een dwingend gebod woi beschouwd. Ook na 1945 beriepen militairenzi erop dat zij nu eenmaal een bevel uitvoerden to zij systematisch grote groepen medemens afslachtten. Ook na 1945 konden bevolking'sgr! peri die lange tijd vreedzaam naast elkaar leefdi opeens tot de gruwelijkste misdaden overgaan] Bosnië, Rwanda en recentelijk in Darfoer. Moslii extremisten deinsden er niet voor terug, grote aa tallen onschuldige slachtoffers te maken in huni gen, heilige oorlog. Dat alles biedt juist alle redenen om de geschied nis levend te houden. Herdenken heeft zin. 'Auso witz' heeft de wereld namelijk niet alleen gele] hoe verderfelijk het nazisme was, maar vooj waartoe de mens in staat is. door Paul Koopman Het ministerie van Verkeer en Waterstaat heeft zich de ze week opnieuw vertild aan een prestigieus bouwproject. Met een vernietigend rapport heeft de Raad van State de aan leg van de Tweede Maasvlakte bij Rotterdam terug naar de te kentafel verwezen. De milieu schade is niet goed in kaart ge bracht en de onderbouwing ram melt, aldus het beroepscollege. Kabinet én regeringsfracties hebben namelijk nogal voorspel baar gereageerd op de onheilstij ding. Wat er ook gebeurt: het project gaat door, verzekerde mi nister Peijs meteen. Woordvoer ders van regeringspartijen CDA, VVD en D66 lieten weten dat het recht natuurlijk zijn loop moet hebben, maar dat er wel een mouw aan de zaak ge past wordt. Dat is een reflex die bekend is van eerdere projecten, zoals de miljarden verslindende Betuwelijn. Ook die moest koste wat het kost doorgaan. Het is altijd gevaarlijk om ap pels met peren te vergelijken, maar de overeenkomsten zijn te opvallend om genegeerd te wor den. In beide dossiers is de Haag se politiek jarenlang bewerkt door een geoliede Rotterdamse havenlóbby. Bij beide projecten zijn negatieve rapporten terzij de geschoven of kapot gerelati veerd. Politieke tegenstanders werden genegeerd en alternatie ven werden amper onderzocht. Feilen De commissie-Duyvestein heeft dit feilen bij de besluitvorming rond de Betuwelijn haarscherp in beeld gebracht. De Tweede Maasvlakte is tot nu toe niet aan zo'n kritische analyse onder worpen. Redenen om daar als nog aan te beginnen, zijn er te over. Zo is de vraag wat er ge beurde met het verzet van top ambtenaren van Financiën in 1997 tegen de aanleg van de Maasvlakte. Even weinig ge hoor kreeg dat jaar het Centraal Planbureau met een rapport waarin de aanleg van de tweede haven voorlopig niet nodig en onrendabel werd genoemd. GroenLinks-kamerlid Duyven- diak, die zich al jaren tegen het project verzet, werd door zijn politieke tegenstanders niet se rieus genomen, omdat hij nu een maal tegen de aanleg van de Tweede Maasvlakte is. Naar zijn argumenten hoefde gemaks halve ook niet meer te worden geluisterd. Duyvendak wees bij voorbeeld vergeefs op de strij digheid met de Europese vogel en habitatrichtlijn, cle gevolgen voor de visstand en de Wadden zee: precies de onderwerpen waar de Raad van State nu mi nister Peijs de wacht over aan zegt. Nog een vraag: waarom heeft minister Peijs deze buien niet zien aankomen? „Eerlijk ge zegd was het probleem van de verstoring van de vislarventrek mij nog niet bekend," schamper de zij woensdag. Toch waar schuwde het kenniscentrum van het ministerie van Landbouw al vier jaar geleden dat aanleg van de Tweede Maasvlakte effect heeft op de water- zand- en slib- stromen en dus ook op de voor de Oosterschelde en Waddenzee vitale aanvoer van larven. Nu is het een illusie te denken dat de aanleg van een groot in frastructuurproject, met alle economische voordelen van dien, kan gebeuren zonder ook maar een spatje schade aan het milieu. Het wonderlijke van de Tweede Maasvlakte was nu juist.dat via de aanleg van omvangrijke na- tuur-compensatiegebieden, re creatiegebieden én bedrijfster reinen zowel de havenlobby, als de meeste milieuclubs, als de lo kale besturen redelijk tevreden werden gesteld. Maar dit groene polderoverleg maakte het me gaproject óók nog groter dan het toch al was en daardoor wel licht onbeheersbaar of op z'n minst onoverzichtelijk. De finan ciële waarborgen van het Rijk waren door het gesjoemel bij het havenbedrijf al onzeker ge worden. Het is de vraag hoe reëel de kos tenramingen en schatting van bedrijvigheid op het terrein nog zijn. De Tweede Kamer zou er- goed aan doen de Tweede Maas vlakte nog een keer goed onder de loep te nemen voordat de spa de echt de grond in gaat, Want aan één Betuwelijn-debacle heeft Nederland voorlopig wel genoeg. GPD door Hans Fedemma VVD-Tweede Kamerlid Hirsi Ali wil een vervolg maken op haar omstreden film Sub mission. Dat is erg onverstan dig, omdat dit de tegenstellin gen in de maatschappij onnodig aanscherpt. Ze zou de verzoe ning in de samenleving zeer die nen door van dit onzalige plan af te zien. Hirsi Ali is terug. Ze kreeg een groots welkom in de Tweede Ka mer en daarna een interview van een uur met Paul Witteman. Wie zou niet met haar meeleven na wat haar ten deel viel? Maar mijn twijfel over haar strategie blijft. Heeft haar partijgenoot Hans'Wiegel niet gelijk als hij zegt dat het onliberaal is zich als Kamerlid zo met godsdienst te bemoeien? Alles wat strijdig is met de rechtsorde moet worden tegen gegaan of bestraft. Dat geldt ook uitwassen als eerwraak, iets wat bij ons in de Middeleeuwen ook voorkwam en meer met cul tuur te maken heeft dan met reli gie. Als Hirsi Ali daarin het voortouw wil nemen is dat pri ma. Anders is het als zij om dit doel te bereiken een hele religie afschrijft. Pim Fortuyn zette de toon met zijn ongelukkige uitspraak dat de islam een achterlijke religie is. Die galmde nog lang na en het effect werd versterkt door de moord op Fortuyn. Er heer ste lange tijd. een klimaat waar in Theo van Gogh zich met een beroep op het vrije woord grens overschrijdend kon uiten zon der dat we hem tot de orde rie pen. In deze situatie kwam Nee- lie Kroes op het idee Hirsi Ali te strikken als Kamerlid voor de VVD. Zwakte De kracht en de zwakte van Hirsi Ali is haar allocht oon-zijn. Voor de autochtonen is dat een kracht. Wie kan, zo wordt geredeneerd, de islam be ter aan de kaak stellen dan ie mand uit die kring? Dat ze die religie niet meer aanhangt is voor hen geen punt. Voor al lochtonen is dat juist haar zwak te: 'Je hoort niet meer bij ons, waar bemoei je je mee.' Dat Hirsi Ali zich inzet voor de emancipatie van de vrouw valt goed bij links, maar bij rechts-conservatieven, een deel van de eigen achterban, niet. Be houdende autochtonen zien dit door de vingers: zij richt zich im mers op de islamitische vrouw en dat is veilig ver weg. De strijd van Hirsi Ali versterkt hooguit hun eigen vooroordelen jegens moslims. Voor allochtonen 'is hulp in de strijd voor emancipatie waarde vol, tenzij die van bovenaf komt. Daar gaat het mis: Plirsi Ali verbindt haar strijd met kri tiek op de religie en zit daarom allang op dood spoor. Het is vreemd dat een aantal opi nieleiders met haar meegaat en eenzelfde geluid laat horen. Ik noem slechts Herman Philipse, Leon de Winter, Paul Cliteur, Afshin Ellian, Hans Jansen, Syl- vain Ephimenco, Jaffe Vink en Paul Scheffer. Trouw-columnist Van Doorn schreef daarover dat kleine groe pen activisten er alles aan doen 'om de maatschappelijke polari satie inzake moslims, extra op scherp te zetten met als doel: confrontatie'. Het meest verontrustend vind ik dat Hirsi Ali een vervolg gaat maken op haar film Submission dat er niet sterk van zal verschil len. Ze gaat voorbij aan de kritiek op de vorm. Toegeven ziet ze als een 'knieval' voor terroristen: „Theo van Gogh mag niet voor niets zijn doodgegaan." Kortom: confrontatie blijft troef. Dat wordt gezellig de ko mende tijd, of 'bloedlink' vol gens historicus Geert Mak. Hij wees er terecht op dat korantek sten op vrouwenlichamen ook vernederend zijn voor de mos lim-vrouwen voor wie de film is bedoeld. De controverse hierover spitst zich toe op het verschil in werk methode. De wijze waarop je strijdt voor het goede doel is VERGAAN - Twee Britse vis sersschepen zijn in een zware storm bij IJsland met man en muis vergaan. De twee sche pen hadden veertig mensen aan boord. Ook een IJslandse treiler ging verloren. Van vier- endertig bemanningsleden ver dronken er acht. GEDISTILLEERD - Het Cen traal Gedistilleerdbureau: te Schiedam, de belangenorgani satie van jeneverstokerijen, noemt de verhoging van de ac cijns op alcohol een vorm van vrijheidsberoving. „Nu reeds gaat bijna de helft van wat u voor uw gedistilleerd betaalt naar de fiscus. Men wil heti deriandse volk - een der matij ste volkeren van de wereld zijn borrel afnemen. kwade opzet. Een matig mei is zijn vrijheid waard", aid het bureau in een advertent] in de dagbladen. WATERMOLENAARS - watermolenaars in de I-Iollani se polders worden bijzoni slecht betaald. Sommigen hij gen voor 800 uur malen slech. 250 gulden. Hun vergoeding! zijn in veel gevallen al velej ren niet verhoogd door de m derbesturen van wie zé voll dig afhankelijk zijn. Hirsi Ali kan beter geen vervolg op haar Submission-film maken. Ze zou met een tweede film haat en geweld alleen maar aanwakkeren, meent vredesactivist Hans Feddema. foto Ed Oudenaarden/EPA minstens zo belangrijk als het doel zelf, hield Mahatma Gand hi de mensheid bij herhaling voor. Confrontatie werkt nu ook niet. Het doet allochtonen ver stijven en duwt de autochtonen in de richting van islamofobie. Plirsi Ali bewondert de Amerika nen om hun strijd tegen het ter rorisme. Maar hebben ze dat zelf niet mede in het leven geroe pen? Zoeken zij, nu de geest uit de fles is, de oplossing niet veel te veel in nieuwe confrontatie en militair geweld? Dit voedt Al Qaeda, waardoor de spiraal van geweld en polarisatie blijft be staan. Het wordt tijd dat die wordt doorbroken en dat we daar in Nederland mee begin nen door de strijd tegen de is lam te staken. Een vervolg op de film Submission is uiterst onver standig. Als Hirsi Ali alsnog van dit onza lige plan afziet, helpt dat de co hesie en de verzoening in onze samenleving zeer. Dr. Hans Feddema is antropoloog en vredesactivist Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax: (0113)315669 E-mail: lezersredacteur@pzG.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwaloh@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax:(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (01111454651 Fax: (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tol 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden: zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand: 19,95 n.v.t per kwartaal: 58,00 60,25 per jaar: €222.50 226,50 Voor toezending per post geldt een toeslag. E-mail: lezersservic.e@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor hei einde van de betaalperiode." PZC, t.a.v. lezersservice, Postbus 31,4460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,25 zaterdag: 1,75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93,00 Advertenties: Alle.advertentie-orders worden uitgews overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV envois^ de Regelen voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/Onroerend 9° Tel: (076)5312277 Fax:(076)5312274 i uitgeval Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern. 0edo aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vooto - (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diensten Wf ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig 9e?e'ï:T. de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: reu, zersservice, Postbus 314460 AA Goes. Behoorttot rir W0GÖN0R

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 4