Cabinet botst met
Earner over Europa
zc
Kosten medicijngebruik dalen
voor het eerst sinds de oorlog
Straffen tot 10 jaar
voor seksloodsbende
Effect straling op
gezondheid minimaal
mds steuncampagne grondwet valt slecht
Nederland stuurt troepen
naar gevaarlijk Bagdad
Vlieger vrij
Dichter des Vaderlands spoort
Negentigjarige
man mishandelt
ex-vriendin (81)
Schietincident
Irak leidt niet
tot vervolging
Kind regeert steeds meer in gezin
Woontoren voor oudere Hindoes
Jury Libris-prijs maakt selectie
Celstraf voor notoire zwartrijders
Michejin haalt gids uit de schappen
Flap blijft in oor koe zitten
vrijdag 28 januari 2005
door Lianne Sleutjes
Henk van de Poll
V-W HAAG - Een meerderheid
de Tweede Kamer stoort
aan de oorlogskas van 1,5
»n euro die de regering ach-
je hand houdt om tegengas
3 lunnen geven tegen de
campagne' tegen de Euro-
Grondwet.
de tegenstanders van de
Jwet in de aanloop naar
rierendum veel geld weten
ijs ie peuteren voor hun
•campagne', dan moet de re-
ig daar wat tegenover kun-,
dl stellen om de strijd eerlijk
auden, zei staatssecretaris
iai (Europese Zaken) giste-
ade Kamer.
■an de initiatiefnemers van
eferendum, het Kamerlid
van GroenLinks, ver
bet kabinet het noodfonds
jjj sm te hebben gehouden tij
de behandeling van het
e foorstel over de volksraad-
üg. „De regering laadt nu
rdenking op zich vals spel
den."
-woordvoerder Koenders
le het de 'eerste fout' van
u in de campagne voor het
endum. „Het kabinet heeft
voluit aan de ja-campagne
mden. En de regering heeft
jet recht om voor zijn me-
uit te komen. Maar geld re-
ren om straks een even-
■succesvolle nee-campagne
mnen dwarsbomen, kan je
lijk als eerlijk spel om-
meende Koenders.
keerde keelgat
rook de kleine christelijke
jen, D66 en de SP is de oor-
as in het verkeerde keelgat
»ten. SGP-woordvoerder
i Ier Staaij noemde het bij-
rmerkwaardig dat het ka-
lextra belastinggeld wil ge
ren, als de mensen achter
i iee-campagne erin slagen
privé-geld bij elkaar te
iTERDAM - Ondernemer
de Vlieger is gistermiddag
justitie in Amsterdam vrij-
!en. Een woordvoerder van
Openbaar Ministerie in de
Istad maakte dat bekend,
akenman, voorheen onder
eigenaar van het gisteren
rt verklaarde Dutchbird,
nds maandag vast voor ver-
Hij wordt verdacht van be-
tenheid bij afpersing,
jens een woordvoerder van
jarket was het 'voor het on-
lek niet noodzakelijk' dat
(er langer werd vastge-
b. Als justitie hem langer
nllen vasthouden, had hij
geleid moeten worden voor
bter-commissaris
onderzoek richt zich op af-
mgspraktijken rond een ca-
ihet Leidseplein in Amster-
De Vlieger, wijlen Willem
stra en Heineken-ontvoer-
Holleeder zouden op onor-
bxe wijze hebben gepro-
ihun geïnvesteerde geld te-
te krijgen toen het met de
^onderneming bergaf-
ANP
l'oa 8
Dutchbird failliet
brengen. Volgens D66-woord-
voerster Van der Laan moet dan
de voorstanders van de Europe
se Grondwet beter hun best
doen om ook meer geld op te ha
len. De SP, verklaard tegenstan
der van de grondwet, noemt het
'ongepast' dat het kabinet zo
wil proberen zijn wil door te
drukken.
CDA en WD hebben meer be
grip voor de houding van het ka
binet. „Als de nee-campagne al
le zendtijd gaat opkopen, mag
de overheid daar wel wat tegen
over stellen", zei WD-woord-
voerder Van Baaien. Beide rege
ringsfracties hebben geen moei
te met de gevraagde 1,5 miljoen
euro, maar ze willen wel precies
weten hoe het kabinet dat geld
wil besteden.
Nicolaï beloofde de Kamer een
brief te sturen waarin hij zijn re
servering toelicht. De Kamer
kan dan alsnog een afzonderlijk
debat aan de besteding van het
geld wijden.
De grondwet kan in Nederland
op de steun van 63 procent van
de bevolking rekenen. Dat bleek
gisteren uit een peiling van de
Europese Commissie. ANP
pagina 5
meerderheid voor
Europese Grondwet
DEN HAAG - Nederland stuurt
25 militairen naar Bagdad om
er Iraakse legertrainers op te lei
den. Dit heeft een Kamermeer
derheid gisteravond besloten.
Tegelijkertijd stemde zij in met
het vertrek van de 1400 Neder
landse militairen uit het zuiden
van Irak per 15 maart.
De militairen die naar Bagdad
gaan, zijn onderdeel van een
300 man tellend team van de Na-
vo. De 25 manschappen gaan er
in principe voor een half jaar
naar toe. Het kabinet houdt de
mogelijkheid open om de missie
te verlengen.
De militairen komen in het ge
vaarlijkste deel van Irak terecht
waar veel verzet is. Maar vol
gens de ministers Kamp (Defen
sie) en Bot (Buitenlandse Za
ken) ook in het zwaarst beveilig
de deel van Bagdad; daar waai
de Amerikanen zitten en de
Iraakse ministeries zijn.
In het zuiden van Irak werken
de Nederlanders na de comman
do-overdracht op 7 maart aan
de Britten alleen nog aan hun ei
gen vertrek. Zij draven dan niet
meer op om de veiligheid in de
provincie Al Muthanna te garan
deren, dat is aan de Britten en
de Iraakse veiligheidstroepen.
De Nederlanders zorgen alleen
nog voor hun eigen veiligheid.
GPD
pagina 4
corruptie en oorlog gaan
AMSTERDAM - De nieuwe Dichter des Vaderlands Driek van Wissen leest in de trein van Amsterdam naar Breda voor uit eigen werk. Tijdens de Landelijke Gedichtendag
lazen Van Wissen en collega-dichters gisteren voor in de speciale trein die door Nederland reed. foto Robert Vos/ANP
SITTARD - Een negentigjarige
inwoner van Sittard is woens
dagmiddag aangehouden voor
huiselijk geweld, omdat hij zijn
81-jarige ex-vriendin in elkaar
had geslagen.
De hoogbejaarde man was de
woning van de wouw binnenge
drongen door een ruit van de
voordeur te vernielen. De vrouw
kreeg vervolgens enkele rake
klappen. Het was de derde keer
binnen een maand dat de man
zijn ex-vriendin molesteerde.
Ook stalkte hij haar en schreef
hij vervelende brieven. De reden
voor zijn gedrag is het feit dat
de man het niet kan verkroppen
dat zijn ex-partner de relatie
heeft verbroken. GPD
□AvNu HOE-TT HET nibtmEE^I
WEET WEE HOE. LAAT HET |S
door Marijn van der Pas
DEN HAAG - Voor het eerst
sinds de Tweede Wereldoorlog
hebben Nederlanders voor min
der geld aan medicijnen geslikt.
De totale kosten daalden in
2004 met 130 miljoen euro. Dat
kwam onder meer door het ge
bruik van merkloze geneesmid
delen. Dat heeft de Koninklijke
Nederlandse Maatschappij ter
bevordering der Pharmacie (KN-
MP) gisteren gezegd.
ARNHEM - De Nederlandse mi
litairen die op woensdagoch
tend 19 januari in Irak een Ira
kees doodschoten, hebben te
recht en proportioneel geweld
gebruikt. Ze worden daarom
niet vervolgd, liet het Openbaar
Ministerie (OM) in Arnhem giste
ren weten. Voor justitie is hier
mee de zaak afgedaan.
De gedode Irakees zat in een
burgervoertuig dat bij een Ne
derlandse controlepost een stop
teken negeerde en ook doorreed
toen de Nederlanders waarschu
wingsschoten losten. De Neder
landse militairen schoten vervol
gens gericht op het voertuig.
Het incident gebeurde rond
05.00 uur 's morgens lokale tijd
(03.00 uur Nederlandse tijd) in
de woestijn van de provincie Al
Muthanna in het zuiden van
Irak, waar Nederlandse militai
ren actief zijn. Het was toen nog
donker.
De betrokkenen zijn afkomstig
van de grootste Nederlandse ba
sis, Camp Smitty, bij de stad As
Samawah. De plaats van het in
cident ligt op ongeveer 80 kilo
meter ten zuiden van as Sama
wah.
De Koninklijke Marechaussee
en de Iraakse politie hebben het
schietincident onderzocht. ANP
Vorig jaar vergde het medicijn
gebruik in Nederland 4,42 mil
jard euro. In 2003 was dat nog
4,55 miljard. De daling is geheel
te danken aan prijsverlagingen.
De gemiddelde prijs daalde
door het gebruik van merkloze
medicijnen. Sinds 2004 verstrek
ken apothekers waar mogelijk
deze middelen waarvan het pa
tent is verlopen. Ze zijn gemid
deld 37,5 procent goedkoper.
Verder werden vooral duurdere
merkgeneesmiddelen goedkoper
door de Wet Geneesmiddelen-
prijzen. Daarin staat dat de prij
zen niet hoger mogen liggen dan
de gemiddelde prijs in de buur
landen. Daar werden deze medi
cijnen de laatste tijd goedkoper.
Samen met de daling als gevolg
van de merkloze medicijnen be
tekende dit in 2004 een bespa
ring van 500 miljoen euro.
Verder berekenden apothekers
een deel van hun kortingen die
ze krijgen van de groothandel
en de industrie door in de prijs.
Dat leverde 200 miljoen euro
op, aldus de belangenorganisa
tie van apothekers. De partijen
sloten hierover een convenant
met Volksgezondheid. Volgens
het ministerie leidt dit samen
met de afspraken over merkloze
middelen tot een besparing van
circa 600 miljoen euro.
De totale besparing van 700 mil
joen werd grotendeels tenietge
daan door een stijging van het
gebruik van medicijnen. Even
als in voorgaande jaren nam het
totale gebruik in 2004 toe met
10 procent. Dat is vooral toe te
schrijven aan de vergrijzing,
zegt de KNMP. Toch bespaarde
een gemiddeld huishouden vo
rig jaar ongeveer 100 euro, zegt
voorzitter M. van Weelden van
de KNMP.
Om de kosten verder te laten da
len, maakte minister Hooger-
vorst (Volksgezondheid) eind vo
rig jaar nieuwe afspraken met
de industrie, verzekeraars en
apothekers. Doel is ook de prij
zen van merkmiddelen te verla
gen. Hoogervorst hoopt op een
besparing van 685 miljoen euro
in 2005.
Met de berekening van een be
sparing van 700 miljoen in 2004,
hoopt de KNMP dat de minister
afziet van verdere maatregelen.
Hoogervorst wil af van de ver
plichting dat in elke apotheek
een apotheker aanwezig moet
zijn. De KNMP wil niet dat apo
thekers meerdere apotheken
runnen. Volgens de belangenor
ganisatie is het essentieel dat
apothekers aanwezig zijn om te
adviseren over combinaties van
medicijngebruik. Sommige com
binaties zijn. gevaarlijk voor de
gezondheid.
Minister Hoogervorst zal met
zorgverzekeraars en ziekenhuis-
directies onderzoek doen naar
de problemen rond het verkrij
gen van hele dure medicijnen.
Patiënten die afhankelijk zijn
van dure medicijnen, moeten nu
vaak lang wachten tot ze deze
krijgen toegediend.
Volgens medisch specialisten
komt het voor dat mensen hier
voortijdig door sterven. De ge
neesmiddelen kosten vaak
150.000 euro per patiënt per
jaar, met uitschieters naar
300.000 euro. ANP
van onze redactie binnenland
LELYSTAD - Dc rechtbank in
Lelystad heeft gisteren in de zo
genoemde Kraggenburgse porno
zaak gevangenisstraffen opge
legd variërend van vijf tot tien
jaar. De leden van de pornoben
de zijn schuldig aan ontvoering,
verkrachting en het dwingen tot
seks met dieren. Dat gebeurde
in het voorjaar van 2004 met
drie vrouwen in een loods in
Kraggenburg.
De 36-jarige hoofdverdachte uit
België is ook schuldig bevon
den, maar zijn strafmaat heb
ben de rechters nog niet be
paald. De rechtbank houdt er
'ernstig rekening mee dat hij
een psychische stoornis heeft',
maar een psychologisch rapport
ontbreekt. De rechtbank kan
hem zo niet veroordelen tot de
geëiste tbs, maar zonder behan
deling, kan hij 'een ernstig ge
vaar' vormen voor de samenle
ving. De rechters willen daarom
dat er op dit punt eerst nader on
derzoek volgt en heeft de straf
bepaling maximaal drie maan
den opgeschort.
Het Openbaar Ministerie be
schouwt de hoofdverdachte als
een 'perverse en sadistische
man',
De rechtbank legde zijn 31-jari-
ge broer een gevangenisstraf
van tien jaar op. De huurder
van de seksloods, een 46-jarige
Rotterdammer moet ook tien
jaar achter de tralies. De vrien
din van de huurder werd vrijge
sproken. De rechtbank stelde
vast dat zij niets afwist van de
praktijken van de pornobende.
De twee vriendinnen van de Bel
gische broers werden veroor
deeld tot elk vijf jaar. Tegen het
zestal had justitie celstraffen
geëist tussen de 14 en 1,5 jaar.
De aanklager sprak van 'weer
zinwekkende en mensonterende
toestanden' in de loods in Krag
genburg.
De bende had drie Afrikaanse
vrouwen ontvoerd en meegeno
men naar een woning in Almere
en de loods in Kraggenburg. De
vrouwen werden mishandeld,
verkracht en gedwongen tot per
versiteiten en dierenseks. De
bende had april vorig jaar opna
mes voor een 'snuffmovie' ge
pland, waarbij een vrouw zou
worden gedood. Vlak daarvoor
wist ze echter te ontsnappen,
waardoor de zaak aan het rollen
kwam. ANP
HOOFDDORP - Kinderen krijgen steeds meer zeggen
schap in het gezin. Dat blijkt uit een onderzoek onder ze
venhonderd ouders met kinderen in de leeftijd van 0 tot 6
jaar in opdracht van uitgever Sanoma.
Bijna 60 procent van de ouders vindt dat hun kind(eren)
niets te kort mag komen. Hetzelfde percentage zegt dan
ook meer geld uit te geven aan het kind dan aan zichzelf.
Dat geldt bijvoorbeeld bij de dagelijkse boodschappen.
De helft van de ouders houdt rekening met wat het kind
leuk of lekker vindt. Daarbij let 78 procent er wel op of
het product goed en gezond is. ANP
ZOETERMEER - Woningbouwvereniging Vestia slaat
vandaag in Zoetermeer de eerste paal van een woontoren
voor oudere Hindoes. In het appartementengebouw in de
wijk Oosterheem kunnen 55-plussers uit de hindoestaan-
se gemeenschap samen leven, bidden en koken. Naar ver
wachting is de Shaanti Dhaam (huis van rust en vrede) in
het tweede kwartaal van 2006 klaar.
Dat maakte Vestia gisteren bekend. Het gaat om de eerste
woongemeenschap bestemd voor Hindoes. ANP
AMSTERDAM - De jury van de Libris Literatuur Prijs
2005 heeft achttien boeken geselecteerd die meedingen
naar de trofee. Zij staan op de longlist. In totaal kreeg de
jury 182 inzendingen. Dat maakten de scherprechters on
der voorzitterschap van Martijn Sanders gisteren bekend.
Op de lijst staan auteurs als Amon Grunberg (De joodse
messias), Cees Nooteboom (Paradijs verloren), Kees 't
Hart (Ter navolging) en Ilja Leonard Pfeijffer (Het grote
baggerboek). ANP
LEEUWARDEN - Structureel zwartrijden in treinen kan
tot celstraf leiden. Dat bleek gisteren voor de rechtbank
in Leeuwarden. Daar werd een zwartrijder conform de
eis van het OM veroordeeld tot vier weken celstraf, waar
van twee voorwaardelijk.
De man moest voorkomen als uitvloeisel van een proef in
Friesland om notoire zwartrijders aan te pakken. De NS
hebben eerder al laten weten de proef om te zetten in een
structureel landelijk project. ANP
GOUDA - Door een foute toekenning van een Bib Gour
mand' aan een Belgisch restaurant wordt de Benelux-uit-
gave van de Michelingids 2005 uit de schappen gehaald in
Nederland, België en Luxemburg. Het gaat om 60.000
exemplaren, zei gisteren een woordvoerder. Michelin
hoopt over uiterlijk twee maanden een nieuwe gids te heb
ben.
In de gids worden twee vorkjes en een Bib Gourmand toe
gekend aan Ostend Queen in Oostende. De Michelin-in-
specteurs kunnen dat etablissement echter niet hebben be
zocht, omdat het pas 8 januari is opengegaan en toen lag
de gids al twee maanden bij de drukker. De woordvoer
der kan niet precies zeggen hoe de fout is ontstaan: „Dat
gaan we nu uitzoeken." ANP
door Martijn Hover
EINDHOVEN - Effecten van
elektromagnetische straling
door mobiele telefoons en gsm-
en umts-zendmasten op de ge
zondheid zijn minimaal.
Hoewel een in 1993 door TNO
uitgevoerd onderzoek een ver
band heeft aangetoond tussen
zulke straling en het 'welbevin
den' van proefpersonen, was dat
effect zo gering dat er geen har
de conclusies aan konden wor
den verbonden.
Dat zei TNO-onderzoeker en
hoogleraar P. Zwamborn giste
ren op een bijeenkomst van het
Nederlands Elektronica- en Ra
diogenootschap op de Eindho-
vense universiteit.
In Zürich vindt een vervolgon
derzoek plaats dat meer duide
lijkheid moet verschaffen over
de gezondheidsrisico's van de
elektromagnetische straling.
E. van Rongen van de Gezond
heidsraad concludeerde op de
zelfde bijeenkomst in Eindho
ven dat de laag-frequente elek
tromagnetische velden die wor
den opgewekt door mobiele tele
foons en hun zendmasten, voor
alsnog geen aantoonbare schade
lijke gevolgen voor de volksge
zondheid hebben opgeleverd.
GPD
door Kees Bos bare plastic oorflap met barco
de. Ze zijn daardoor gemakke
lijk te achterhalen als iets mis is
met bijvoorbeeld melk of vlees.
Individuele lidstaten zouden
wel toestemming kunnen krij
gen voor een chip op de oorflap.
Dat zou een test zijn voor even
tuele invoering in heel Europa,
maar echt enthousiast is Brussel
er niet over. Landbouworganisa
tie LTO-Nederland vindt dat Ne
derland niet als enige EU-land
elektronische oormerken moet
verplichten.' De 24.000 Neder
landse rundveehouders zouden
dan op hogere kosten worden ge
jaagd dan hun buitenlandse vak
genoten. ANP
BRUSSEL - Koeien blijven voor
lopig rondlopen met een flap
aan het oor. Ideeën om de oor
merken te vervangen door een
onderhuidse chip of een elektro
nische 'maagknikker' blijken
geen verbetering.
Dat meldt een gisteren uitgelekt
rapport van de Europese Com
missie. De onderhuidse chip
blijkt bij de slacht wel eens in
het vlees te komen. De maag-
knikker is onpraktisch bij jonge
runderen, die nog geen geschik
te maag hebben.
Runderen hebben nu een zicht-
(Advertentie)
Rotterdam:
Stadionweg 31/33,
T010-4970822
(tussen Van Brienen-
oordbrug en de Kuip)
www.vervat.nl
Amsterdam:
Abcouderstraatweg 130,
T 0294-283343
(tussen AMC en
Abcoude)