Schoenklomp verovert Amerika
X
PZC
Casper Hobbes
Hofleverancier uit Brabant richt zich steeds meer op export
Alle tijd
puzzel
KI
Heer Bommel en de Blijdschapper
recept
Noorse vissoep
weer
Zeeland: Niet winters
m,
m,
O:
woensdag 19 januari 2005
Gerla bv in het Noord-Brabant
se Alphen maakt al honderd
jaar de oer-Nederlandse schoen
klomp. Voor de hofleverancier is
nu Amerika aan de beurt.
door Henny Zetteler
Een 'robotschoenmaker' ra
telt 80.000 nieten per dag in
circa 350 paar schoenklompen.
Even verderop schieten twee
schoenmakers met sleets leren
doorschoot de nieten nog met
de hand in de houten zool. Maar
de machine doet dat driemaal
zo snel.
„We kunnen hier al tegen Pool
se prijzen produceren", zegt di
recteur Joost Pijnenburg (37)
van Gerla. Hij doelt op de
vlucht van veel branchegenoten
naar lagelonenlanden.
Het honderd jaar oude Gerla BV
mag zich als producent van de
schoenklomp vanaf komende
vrijdag hofleverancier noemen.
(Advertentie)
1^-
MET WELKE KLACHT
GAAT U SLAPEN?
Orthopedische hoofdkussens
en drukverlagende matrassen
verminderen en voorkomen rug-
en nekproblemen.
'-f-
Ervaar in onze Space Cabin
hoe indrukwekkend Tempur is
Slaapkenner
Rademakers
Heeft een slaapoplossing voor iedereen
Noordstraat 7-13 Terneuzen - Tel. 0115-613130
Die royale eer is voorbehouden
aan een select gezelschap van de
gelijke Nederlandse onderne
mingen die het minstens een
eeuw hebben volgehouden. In
1904 begon de familie Laureijs-
sen in Alphen haar leerlooierij,
waaruit de schoenklompfabriek
is voortgekomen. Tot 2000 han
teerden de broers Ad en Kees
Laureijssen er als directeuren
soms letterlijk de hamer; vanaf
dat jaar heeft Pijnenburg het be
drijf met momenteel 16 werkne
mers overgenomen. De omzet
die vorig jaar op 2,6 miljoen eu
ro lag stijgt dit jaar naar 3 mil
joen, verwacht Pijnenburg.
Een schoenklomp is schoen
noch klomp, maar een combina
tie van puur natuur: leer en
hout. Gerla maakt jaarlijks on
geveer 215.000 paar en is markt
leider. Met de overname dit jaar
van Handelsmaatschappij Van
Niekerk uit Kaatsheuvel be
treedt Gerla naast de professio
nele markt de detailhandel. Het
bedrijf levert nu ook aan drogis
terijen, ziekenhuizen en horeca.
Circa dertigduizend paar zijn
nu nog bestemd voor de export.
Die gaan met namen als Clum-
py's, Gerla of Jan Jansen over
de grenzen. Pijnenburg erkent
dat een deel van de leerbewer-
king, dat moeilijk te automatise
ren is, in Tsjechië plaatsvindt.
„Daar zitten' wel onze eigen
mensen, want we moeten oppas
sen in lagelonenlanden niet on
ze eigen concurrenten te creë
ren."
Robot
Joost Pijnenburg besloot bij zijn
aantreden in 1999 in elk geval
de montage in eigen huis te hou
den en ontwikkelde daartoe de.
robotmachine, die hij ziet als de
eerste stap naar een volledig ge
automatiseerde productie. Pij
nenburg wil de robot in twee
ploegendiensten laten werken.
Hij wil de export sterk uitbou
wen. „Anders moet ik het perso
neel met de helft inkrimpen."
Salesmanager Jeroen Zoon (28)
moet het buitenland, waaronder
de VS, bewerken. Daarbij gaat
het niet meer om de degelijke
Vandaag heb ik alle tijd en zoek ik de ruimte.
Ik verlaat mijn krekengebied, dat er zonnig
en stil bijligt. De vlucht ganzen schreeuwt een
luidruchtig 'tot straks'en ik stap de auto in. Ik
laat me in de Westerschelde zakken. Na enige
meters begin ik met mijn ogen te knipperen. Het
is wel vaker mistig op de Westerschelde. Maar in
de tunnel hoort dat niet. Het ligt ook niet aan
mijn bril, want na een paar kilometer wordt het
minder. Ik besluit me op mijn gemak te voelen.
Toch haal ik opgelucht adem als ik aan het eind
van de buis licht zie.
Ik meld de mist bij dé dame aan het loket. „Ik
weet het, zegt ze, degene voor u zei het ook al."
Ze ziet dat ik haar verwachtingsvol aankijk. En
gaat verder met mijn geld. Ik ben enigszins ver
baasd over haar gedrag. „Misschien is zo'n grote
blazer kapot", probeer ik. „Misschien staan ze
wel niet aan", zegt ze en haalt haar schouders
Marleen Blommaert
op. Mijn ogen worden iets wijder en verbaasder
en ik blijf haar aankijken. „Ik zal straks wel
eens bellen", zegt ze. Alle tijd.
Ik rijd over Noord-Beveland. De biddende sper
wers wijzen me als boeien de weg naar het vol
gende eiland. Aangekomen bij de Zeelandbrug
wordt hun taak overgenomen door meeuwen die
in de wind hangen. Ik word gehypnotiseerd door
de repeterende pijlers in de eindeloze watervlak
te. De zon schildert het wit van de brug strak te
gen het donkere water. Verstilde schoonheid aan
de strekkende meter. Onmetelijke einders en
adembenemende lucht. Alle ruimte.
•Ik kom via de provinciale straatweg in Brou
wershaven. Eén van de stadjes die als een Scho
ne Slaapster op Schouwen ligt. Ik zie een bordje
P-centrum. Ik kijk en kijk, maar ik zie geen par
keerterrein. Wel een hek met daarop de tekst 'ge
sloten vanaf 1 oktober tot 31 maart'. Als ik ach
ter het hek kijk, snap ik dat wel. Wat ik zie, is
een grote vijver of een klein meertje, zo u wilt.
Mijn valse geest denkt meteen aan een verhaal,
waarbij onschuldige toeristen in het hoogsei
zoen op gruwelijke wijze het moeras in worden
gelokt en van him bezittingen worden afgehol
pen. Het zal ongetwijfeld een onschuldiger ver
klaring hebben.
Ik rij naar de markt en parkeer mijn auto op een
nagenoeg leeg marktplein. Ik voel me licht in
mijn hoofd worden: tijd om te eten. Ik stap bij
'La Plaisanterie' aan de oude haven binnen.
De kaart biedt mij de mogelijkheid tot het eten
Streep op elke régel de letters
weg, die samen het woord vor
men dat overeenkomt met de
omschrijving. De resterende let
ters vormen van boven naar
beneden en van links naar
rechts een citaat.
I. Berouw; 2. riviertje; 3. handvat; 4.
kwelling; 5. landbouwwerktuig; 6.
trottoir; 7. vaartuig; 8. onhandig per
soon; 9. zanggroep; 10. Europeaan;
II. aardkluit; 12. ton; 13. elite; 14.
tralie.
O
P
E
A
p
E
T
Z
O
L
E
IJ
u
O
D
K
1
u
T
O
A
E
R
S
M
T
R
Voeg telkens een letter toe aan de
gegeven letters en maak zo 9 juiste
woorden van 4 letters. De toegevoeg
de letters dienen samen op de hori
zontale balk een woord te vormen.
1
S
H
P
"E"
IJ
T
T
G
2
E
V
L
L
O
1
E
T
3
G
O
R
F
E
B
E
P
4
E
P
S
L
T
A
A
G
5
P
A
L
A
O
T
E
G
6
S
T
O
N
E
H
P
7
E
B
T
G
O
O
E
T
8
K
R
O
U
V
K
E
9
N
K
W
O
A
T
O
R
10
P
H
O
E
O
L
T
V
11
E
P
R
O
S
T
L
A
12
V
N
A
D
N
T
1
E
13
T
K
G
E
E
U
L
R
14
S
O
P
O
F
IJ
L
T
Horizontaal:
1. Roofdieren, maar ook hengsten
(6); 4. Gelukkig is het zonnig (8);
6. Door deze drank is er geen file
meer in Parijs (3); 7. Met dit bevel
bent u van de proeftijd af (3); 9.
Als Oosteuropeaan kijk ik uit naar
een slaperige periode (7); 11.
Groep arbeiders die het land
bewerkt (5).
Verticaal:
1. Is het niet roerend dat men niet
meer eet? (4); 2. Gestrikte tegen
valler (5); 3. Tweetonige rivier (4);
5. De geaardheid van een vochti
ge tijd (6); 6. Die plaaggeest is
snel terug (3); 8. Deze plaats is
voor vast geregeld (4); 10. Die
vogel is te vergelijken met een
ezel (3).
Zoek de zescijferige code met behulp
van de onderstaande aanwijzingen.
De cijfers kunnen variëren van 0 t/m
6. Er komt dus nooit een 7, 8 of 9 in
de code voor.
A C D 2
Oplossing van gisteren:
Anagram:
1prat-pater-napret
2. pook-knoop-inkoop
3eens-seine-eosine
4. veel-euvel-ulevel
5wrak-waker-wakker
6. toen-knoet-kanoet
7deen-lende-onedel
8. lies-salie-maleis
9reus-beurs-erebus
10rede-reder-redder
Eindoplossing: NIEUWKOMER.
Cryptogram:
Horizontaal:
4. Opgeprikt; 6. kerkschip; 8. Azteken; 9. haast;
10. tijd.
Verticaal:
1. Spoedzaak; 2. spijs; 3. lichtnet; 5. tapeind; 7.
koers.
Eetwedstrijd: 40 eieren.
Heer Ollie sloeg de weg naar huis in zonder zich verder
over de zorgen van de markies en zijn huishouding te be
kommeren.
„Men moet dat soort van tijd tot tijd zijn plaats wijzen",
hoorde men hem mompelen, en Tom Poes die achter hem
aanholde, ving deze woorden op.
„U hebt die pillen weggenomen!", riep hij beschuldigend.
„U bent uzelf niet! U bent alleen maar zoals u zou willen
zijn!"
„Is daar iets op tegen?", vroeg heer Ollie, zijn pas vertra
gend. „Dat zou iedereen wel willen. Trouwens, die pillen
zijn voor algemeen gebruik, en niet alleen voor Zwadder of
voor jou. Ik had het volste recht om er eentje in te slikken,
£I5T£K£N19 je j pit keer
&eelph0uwwerk i maak ik
smolten, r Uem/cvm
pit tmvmmm. c>aat over
VER6ANKELIJKHEIP. TERM PE
e\cwr 5Mar, mm ve kijker
UIT6ENOPI6P NA TE PENKÉN OVER
PE VlWCWTIOdElP VAN HET LEVEN.
PIT KUN5TNERK VER-
BEElPT PEVER5MK-
KIN£ VAN ONZEEIÓEN
9TEREELIJKHEIP.
HALLO, HET IS VEE TE WAKM OM
EEN SNEEUWPOP TE MAKEN,
5ueeerp! WAT EEN OEN/
fla HA HA HA'
puipeüjkeen
rtüimmmAK.
De Noren behoren tot de grootste vis-
liefhebbers van Europa. Dat is ook
geen wonder als je de kustlijn bekijkt,
want die is met de fjorden meegeteld ve
le duizenden kilometers lang. En daarbij
komt nog dat de visstand zich in de Noor
se wateren op een redelijk niveau bevindt
en veel minder zorgen baart dan die in de
Noordzee bij ons. In het doorsnee Noorse
gezin komt vis twee- tot driemaal per
week op tafel. In ons land is dat slechts
een- of tweemaal per drie weken het ge
val.
Maaltijdsoep voor 2 - 3 personen:
2 grote aardappels, ca. 175 gr.; 1 ui,
ca. 75 gr.; 2 bleekselderijstengels,
ca. 125 gr.; 2-3 worteltjes, ca. 75
gr.; 1 1/2 eetl. allesbinder; 2 tabletten
voor visbouillon; 200 - 250 gr. gefi
leerde zeevis, zoals kabeljauw; 50 -
75 gr. gepelde Noordzeegarnalen;
(zee)zout; witte peper uit de molen; 1
1/2 eetl. verse fijngesneden dille.
Schil de aardappelen en maak ui, bleek
selderij en worteltjes schoon. Hak, snijd
of maal aardappelen en groenten in klei
ne stukjes. Zet ze op in een pan met 1/2 li
ter kokend water en laat alles 10-12 mi
nuten zachtjes koken. Stort alles in een
bolzeef die boven een tweede pan is ge
plaatst. Wrijf de vaste bestanddelen zo
veel mogelijk door de zeef. Voeg hierna
1/2 liter water toe. Breng alles tot aan het
kookpunt. Strooi allesbinder er over en
stevige schoenklomp, die al ge
neraties lang als onmisbaar
wordt ervaren voor personeel in
de agrarische en de transportsec
tor, zwembaden, ziekenhuizen
en tuincentra. „Amerika biedt
grote mogelijkheden. Daar spre
ken we over 'clogs'. Via 'Clog-
world' op internet gaan de 'Hol
land clogs' daar al over de toon
bank." GPD
Al een eeuw lang maakt Gérla bv in Alphen de schoenklomp. Nu is Amerika aan de beurt.
foto John Schouten/GPD
van organen. De vos in mij roept „Ja!kippenle
vertjes!". Heerlijk met stukjes spek, champig
nons, ui en precies goed gebakken. Deze salade
is een omweg waard. Ondertussen zijn twee post
bodes binnengekomen. Ze praten Zeeuws, maar
het is me vreemd in de oren. Stukken zijn goed
te verstaan, maar wat ze met een lange aa doen
zou ik niet na kunnen doen. Ze praten over werk
en wat hun bezighoudt. In de Randstad moeten
ze dat opnieuw uitvinden, tijd maken om naar
collega's te luisteren, intercollegiale consultatie
wordt het dan genoemd. De postbodes zijn hier
om te eten. Een gebruik dat in de Randstad rond
dit tijdstip al lang is afgeschaft. Lunch, het
woord uitspreken is het voedsel proeven. Lunch:
kleffe broodjes met smakeloze zwetende kaas of
erger nog, een broodje halfom.
In Zeeland wordt nog gegeten tussen de middag.
Een echt vol diep bord met warm lekkers. Alle
tijd, alle ruimte.
Een overgang naar winterweer zit er Door: JonSj
ook de komende dagen niet in. Eerst
komen de temperaturen zelfs nog iets hoger uit, in helweg
dalen ze weer iets. En verder regent het regelmatig. Vanmij;
echter lijken de droge perioden in de regio te overheersen
waait wel een stevige westelijke wind, die aan de
kust krachtig (kracht 6) en boven land vrij krachtig (krachtS,
De zon laat zich regelmatig zien en het wordt op de meest;
sen 7 graden. Gebruikelijk voor de tweede helft van januaii'
5 graden overdag en iets onder nul in de nacht, dus hetbli;
zacht. Alleen in de wind lijkt het voor het gevoel kouder (e;
Vanavond raakt het vanuit het westen bewolkt en al voorn,;
nacht heeft heel Zeeland met regen te maken. De tempera
stijgt langzaam en komt morgenochtend op 10 graden uil,
morgenochtend nog bewolkt en regenachtig bij een boven;
erg stevige westelijke wind; aan de kust waait het hard tolr
schien even stormachtig,
kracht 7 8. Morgenmiddag
wordt het geleidelijk minder
onrustig in de atmosfeer, laat
de zon zich af en toe zien en
is het, op een enkele bui na,
droog. Vrijdag verloopt waar
schijnlijk weer bewolkt en
regenachtig, met een naar
noordwest draaiende wind.
Het wordt dan iets minder
zacht; ongeveer 8 graden.
In het weekeinde koelt het ver
der af en schommelt de mid-
dagtemperatuur omstreeks
6 graden, in de nachten koelt
het plaatselijk tot aan het
vriespunt af. We krijgen dan af
en toe winterse neerslag,
vooral hagelbuien maar soms
ook natte sneeuw.
Wat hagel
Vooruitzichten
donderdag
vrijdag
zaterdag
zondag
weer
//•7V
max.
10°
8°
6°
7°
min.
6°
7°
3°
4°
wind
W 6
NW 5
NW 4
NW 5
Zon
vim
op 83
nntfa!
Maan
Toonder Studio's
Nautisch bericht
Vrij krachtige tot krachtige westelijke wind, kracht 5 tot6,6
zicht. Kustwatertemperatuur 6 graden. Kleine kans op om;
jonge vriend. En je ziet het; het beste in mij komt naar vo
ren!"
„Het is het beste niet", protesteerde Tom Poes. „Dat denkt
u alleen maar. Nee, die dingen zijn door Hocus Pas gemaakt
en ze brengen ongeluk, dat zult u zien." Heer Bommel stiet
een schamper lachje uit en vervolgde in opgeblazen hou
ding zijn weg.
„Er wordt in het algemeen veel te lelijk over pillen ge
dacht", sprak hij uit de hoogte. „Maar ze doen een wereld
van goed, dat heb je kunnen zien. En verder ben ik niet ge
diend van je brutale praatjes. Naar jou heb ik lang genoeg
geluisterd; van nu af aan kan ik mijn eigen boontjes wel
doppen."
Waterstanden
woensdag
19 januari
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
donderdag
20 januari
Vlissingen
Terneuzen
Cadzand
Roompot Buiten
Roompot Binnen
Zierikzee
Krammersl. West
Hansweert
Stavenisse/Yers.
Hoog water
uur cm uur cm
9.05 161
9.28 183
8.46 147
9.20 122
9.55 109
10.15 127
10.26 136
9.56 200
10.26 129
21.56 154
22.15 175
21.36 140
22.05 119
22.56 104
23.05 125
23.10 133
22.41 192
23.05 125
Laag wate
uur cm
2.45 126 1E
3.04 135 1!
2.36 119 11
2.54
15.36 133
3.55 101 1
3.55 106 If
3.36 150 li
4.00 104 II
!6 15i
:5 15)
9 15!
)2 15!
3 3!
1 ió:
)6 16!
0 16!
4 161
Hoog water
uur cm uur cm
10.26 150 23.06 151
10.40 172 23.26 172
9.58 138 22.46 138
10.36 115 23.09 117
11.04 102 23.55 101
11.25 121 -
11.36 128 -
11.06 188 23.50 189
11.30 121
Laag wal;
uur cm
4.05 120 If
4.25 128
3.35 113 li
4.17
5.05
5.10 100 11
4.59 102 11
4.46 141 111
5.16 100 11'
!8 111
3 161
90 111
door Bill Watterson
n
zonnig
lichte sneeuw
malige sneeuw
licht bewolkl
zware sneeuw
lichte regen
rlMm.
malige regen
zwaar bewolkl
zware regen
Europa: Sneeuw
Hans Belterman
klop de soep even flink met een garde op.
Laat de bouillontabletten in de soep op
lossen. Spoel intussen de vis onder stro
mend koud water. Snijd de vis in stukjes
(ca. 1 1/2 cm.). Spoel daarna de garnalen
enkele malen in ruim koud water. Verwij
der ongerechtigheden, zoals schildjes en
dergelijke. Laat de garnalen op een zeef
uitlekken. Houd de soep tegen de kook
aan. Schep de vis er door en voeg na 3 mi
nuten de garnalen toe. Proef de soep en
voeg zout en/of peper toe. Neem de pan
van de warmtebron.
Presentatie: dien de soep op in een
voorverwarmde terrine. Strooi er dille
over. Geef er lekker knapperig, in eigen
oven afgebakken, stokbrood bij.
18
VERWACHTING VCCH WQ=\SDA6VI03AGH-^
In vrijwel heel Scandinavië wordt het nu winters, met ooi
zuiden vorst en sneeuw. In Duitsland valt er in het Sauen.
vooral in de Harz een laagje sneeuw. Morgen wordt het-)
lijk zachter, maar in het weekeinde neemt de sneeuwt
weer snel toe. Zelfs in de Ardennen is het vanochtend^,
een beetje wit. In het Middellandse Zeegebied is hetonni-
Italië en morgen eveneens in Griekenland en Zuidwest^
Er worden zware buien verwacht, met vandaag aan der
kusten ook een harde of zelfs stormachtige wind. In Spfr
alleen het noorden gevoelig voor enkele buien. Voorde'»
het er vrij zonnig. Hetzelfde geldt voor Portugal. AandeV
oostkust wordt het zelfs 20 tot 22 graden.
