PZC
PvdA eist protest Bot
tegen doodseskaders VS
Topambtenaar EZ roept
op tot lastenverlichting
Ij
Stroomreserves
komen in gevaar
Surinaamse woorden
n het Groene Boekje
Nederland en VS samen in irisscan
Keurmerk voor heidendom
Herstel Kabouterboom kostbaar
Politie rukt uit voor gillende vrouw
Grote hasjvangst haven Rotterdam
Reuzensterren grootste in melkweg
Tiener opgepakt
wegens belagen
homoseksueel
Vermiste bij
stuw gevonden
Koenders: reden voor terugtrekken troepen uit Irak
Vakantie wordt gebruikt
voor leggen van contacten
Uitbreiding van
aanklacht moord
Theo van Gogh
LPF
Brug over IJssel in Zutphen voorlopig buiten gebruik
vrijdag 14 januari 2005
MAASTRICHT - Stichting Arkana heeft een keurmerk in
gesteld voor heidense activiteiten in Nederland. Daarmee
wil ze een einde maken aan de 'wildgroei' aan cursussen,
workshops, healings en andere activiteiten met een hei
dens karakter. Ook mensen die klachten hebben over hei
dense praktijken, kunnen bij Arkana terecht.
Dat liet de stichting gisteren weten. Tot het heidendom
behoren onder anderen mensen die zich heks, sjamaan,
druïde of medicijnvrouw noemen of zich met tarot bezig
houden. ANP
BEEK - Het zoveel mogelijk herstellen van de zogenoem
de Kabouterboom in Beek bij Nijmegen gaat zeker 30.000
euro kosten. Vandalen staken de dikste boom van Neder
land dinsdag in brand. Het is nog maar de vraag of de 450
jaar oude tamme kastanje de verwoesting door de brand
zal overleven, zegt beheerder H. Hengeveld van stichting
Het Geldersch Landschap.
Gisteren heeft een expert van de Bomenstichting de scha
de aan de boom getaxeerd. ANP
AMSTERDAM - Buren vreesden het ergste, toen zij in de
nacht van woensdag op donderdag in een bovenwoning
aan de Amstelveenseweg in Amsterdam gegil en gestom
mel hoorden. De gealarmeerde politie wist dan ook niet
hoe snel ze naar de plek des onheils moest komen om
poolshoogte te nemen.
De verbazing was vervolgens groot toen de agenten ont
dekten dat in de desbetreffende woning de buurvrouw zo
juist het leven had geschonken aan een jongetje. Aange
zien de bevalling veel sneller ging dan verwacht, kwamen
de verloskundige en het opgeroepen ambulancepersoneel
te laat. ANP
ROTTERDAM - De politie heeft eind december in de Rot
terdamse haven 3650 kilogram hasj onderschept. Dit
heeft zij gisteren bekendgemaakt. De onderschepte drugs
hebben een geschatte straatwaarde van 10 miljoen euro.
Vijf verdachten zijn aangehouden.
De Rotterdamse douane deed de vondst nadat een drugs
hond was aangeslagen bij een container. De zaak werd
overgedragen aan het Harc-team. Het samenwerkingsver
band tussen douane, Fiod-ECD en Zeehavenpolitie vond
de drugs verstopt tussen marmeren platen. ANP
RIJSWIJK - De drie onlangs door Amerikaanse weten
schappers ontdekte sterren zijn de grootste die ooit in ons
sterrenstelsel, de Melkweg, zijn gevonden. Dat zegt ster
renkundige De Koter van de Universiteit van Amster
dam. Hij noemt gisteren de ontdekking 'een test voor een
beter begrip van de levensloop van sterren'.
De drie hemellichamen zijn zogeheten Rode Reuzen; ster
ren die in de laatste fase van hun leven zijn en opzwellen.
De Amerikaanse wetenschappers onderzochten een groep
van 74 Rode Reuzen en stuitten bij hun onderzoek op de
drie giganten. ANP
van onze redactie binnenland
UTRECHT - De Europese reser
vecapaciteit voor elektriciteit
komt op langere termijn in de ge
varenzone. In 2008 zal de gemid
delde reservecapaciteit in de Eu
ropese Unie zijn gedaald tot be
neden de ondergrens.
Dat schrijft adviesbureau Cap
Gemini in zijn jaarlijkse onder
zoek 'Trends in Energy'.
Nederland passeert tussen 2008
en 2011 deze grens. „Bij piekver-
buik zal dan zijn reserveproduc
tie niet meer voldoende zijn en
moet er meer geïmporteerd wor
den", zegt onderzoeker Fens.
Om de daling van de reserveca
paciteit te stoppen moeten de
elektriciteitsproducenten aan
zienlijk investeren in productie
en transportnetwerken. Neder
landse energiebedrijven vinden
investeringen in piekcapaciteit
vooralsnog onvoldoende aan
trekkelijk. Minister Brinkhorst
is van plan dergelijke investerin
gen te stimuleren.
Nederland beschikt over vijf
AMSTERDAM - De politie in
Amsterdam heeft woensdaga
vond een 14-jarige jongen opge
pakt die behoorde tot de rad
draaiers die een bewoner in de
Retiefstraat in de Transvaal-
buurt hebben weggepest.
Een groep Marokkaanse jon
gens, tussen de 12 en 15 jaar, en
Hollandse overburen treiterden
de man vanwege zijn homosek
suele geaardheid. De woning
bouwvereniging zorgde voor
een ander huis voor het slachtof
fer.
Begin dit jaar werd een logé van
de man geschopt en geslagen en
brak daarbij enkele vingers. De
politie verdenkt de opgepakte
14-jarige jongen ervan de dader
te zijn. De andere jongens, die
waarschijnlijk niet bij deze mis
handeling waren betrokken, wil
de politie uit de anonimiteit ha
len. „Zodat we ouders en verzor
gers kunnen aanspreken op het
gedrag van deze jongens", aldus
een politiewoordvoerder giste
ren. ANP
stroomverbindingen met omrin
gende landen. Na 2007 komen
daar nog twee bij, als de elektri
citeitskabels naar Groot-Brit-
tannië en Noorwegen in gebruik
worden genomen. „Voorlopig
zitten we nog warm in onze
jas", aldus Fens.
Maar omdat de reservecapaci
teit in de hele EU terugloopt
van 11 naar 7 procent, zal de
prijs van reservecapaciteit in
pieksituaties sneller stijgen dan
voorheen.
Het Internationaal Energie
Agentschap (IEA) maakt zich
eveneens zorgen over Neder
land. Volgens het IEA kan de ge
faseerde sluiting van de Bel
gische en Duitse kerncentrales
grote problemen voor Neder
land opleveren. Nederland im
porteert 15 procent van zijn
stroom. Die komt vooral uit
Duitsland, Frankijk en België.
Afsplitsing
Ook de door minister Brink
horst voorgestelde afsplitsing
van de energienetten kan vol
gens Cap Gemini leiden tot een
hogere stroomprijs.
Energiebedrijven die willen in
vesteren in nieuwe centrales, le
nen daarvoor op de kapitaal
markt. Als hun het bezit van de
kostbare elektriciteitsnetten
wordt ontnomen, heeft dat di
rect gevolgen voor hun krediet
waardigheid en zullen ze een ho
gere rente moeten betalen. ANP
BORGHAREN - De sluisinees-
ter van de stuw in Borgharen
heeft gisteravond het lichaam
van een man gevonden. De poli
tie denkt dat het gaat om een
van de twee vermisten van het
bootongeluk zondag op de stuw.
Het lichaam is geborgen.
Het stoffelijk overschot werd bo-
venstuws aan de mond van het
Julianakanaal gevonden, en niet
beneden aan de stuw, waar de
afgelopen dagen intensief naai
de vermisten gezocht is. Moge
lijk is de man nog voor het om
laag storten van de boot ge
sprongen.
Het lichaam is overgebracht
naar het mortuarium. Na identi
ficatie wordt eerst de familie in
kennis gesteld. ANP
HnnrJaco van Lambalqen
DEN HAAG - Minister Bot van
Buitenlandse Zaken moet de
plannen van de Amerikaanse re-
erin^om zogenaamde doodses-
aders naar Irak te sturen
scherp veroordelen. Met die wij
ziging in het Amerikaanse
Irak-beleid kunnen de Neder-
andse militairen in geen geval
langer in Irak blijven, vindt de
NdA. „Het Irak-beleid van de
egering is vooral mond-
e-dicht", zegt PvdA-Kamerlid
Soenders.
AMSTERDAM - Het Openbaar
Ministerie breidt de aanklacht
legen de verdachte van de
moord op Theo van Gogh uit.
Iet OM verdenkt hem nu ook
an het belemmeren van het
werk van het Tweede-Kamerlid
Ayaan Hirsi Ali.
lierop staat een maximale straf
-an levenslang. Dat is gisteren
icvestigd door de persofficier
ran het OM in Amsterdam.
'olgens de persofficier is de aan
lacht uitgebreid met artikel
21 uit het Wetboek van Straf-
echt, 'geweld tegen de Sta-
en-Generaal'. De man wordt er-
•an verdacht dat hij met zijn
ipen brief aan Hirsi Ali, die hij
ip het lichaam van Van Gogh
ad geprikt, het WD-Kamerlid
usdanig heeft bedreigd dat zij
aar werk als Kamerlid niet
leer kon uitvoeren,
invocaat P. Plasman zei giste-
jjli in een reactie dat de uitbrei-
Üng van de aanklacht hem ver
ast heeft. Plasman merkte op
t OM moet bewijzen dat
lirsi Ali ook daadwerkelijk
vrees is aangedaan'. ANP
CDA en WD zijn er juist voor
om de aanwezigheid in Irak te
verlengen. Zij twijfelen aan de
herhaalde verzekering van mi
nister Kamp (WD) van Defen
sie dat de Iraakse veiligheid
stroepen zelf voor stabiliteit in
het land kunnen zorgen. Het
CDA wil daar liefst al volgende
week met ministers Kamp en
Bot over praten. Er zijn nu der
tienhonderd Nederlandse mili
tairen in Irak. Zij blijven in prin
cipe tot medio maart.
De termijn voor de troepen zit
erop en Nederland moet zich
daar gewoon aan houden, oor
deelt de PvdA. Ook D66 stelt
dat de troepen weg moeten.
WD en CDA vinden dat de Pv
dA overdrijft over de doodseska
ders. „Koenders reageert op
krantenberichten. Er gaan heus
geen eenheden naar Irak om
mensen te liquideren, dat heeft
de Amerikaanse ambassade mij
deze week nog bevestigd", stelt
WD'er Van Baaien. „Er gaan
speciale eenheden heen om orde
op zaken te stellen", zegt CDA'
er Ormel. „Geen doodseska
ders."
Het CDA wil van Kamp op
nieuw de verzekering dat de Ne
derlandse militairen echt niet
meer nodig zijn. „Kamp zegt
dat. Maar hoe kan het dan dat
de Britten, de Japanners en de
Irakezen zeggen dat we nog wel
nodig zijn", aldus Ormel. Zo
lang de Nederlandse aanwezig
heid gewenst is moeten de troe
pen blijven, aldus het CDA. Or
mel wil dan ook al volgende
week van Kamp horen hoe het
zit, zodat zo snel mogelijk een
nieuwe lichting getraind kan
worden.
De Britten, bij wie de Nederlan
ders zijn ondergebracht, willen
dat de Nederlanders blijven,
weet Van Baaien. „Ik heb uit be
trouwbare bron dat de Britse
premier Blair contact op zal ne
men met PvdA-leider Bos om
ook hem daarvan te overtui
gen." De WD is er al van over
tuigd dat Nederland langer
moet blijven. Van Baaien heeft
Kamp opgeroepen niets te doen
dat een langer verblijf onmoge
lijk maakt.
De LPF neemt een middenposi
tie in. Zij vindt dat een deel van
de militairen na maart kan blij
ven als dat nodig is om de Iraak
se troepen te helpen bij het ga
randeren van de veiligheid. Als
Kamp CDA en LPF er niet van
overtuigd dat de Irakezen in de
'Nederlandse' provincie Al
Muthanna in staat zijn de orde
te handhaven, tekent zich een
Kamermeerderheid af voor een
langer verblijf van de Neder
landse militairen. GPD
van onze redactie binnenland
GRONINGEN - Vakantie is bij
uitstek geschikt om nieuwe con
tacten te leggen en te onderhou
den. Om gemeenschappen te vor
men zijn vakanties in de moder
ne samenleving net zo belang
rijk als vroeger de stamkroeg op
de hoek of de buurtvereniging.
Dat is de conclusie van een on
derzoek naar gemeenschapsvor
ming tijdens vakanties, waarop
Carlijne Philips deze maand pro
moveert aan de Rijksuniversi
teit Groningen. Het blijkt dat
bijna 80 procent van de vakan
tiegangers die tijd gebruikt om
familiebanden aan te halen of
om tijd aan vrienden te beste
den. Ruim 36 procent gaat in de
vakantie nieuwe relaties aan.
Philips, die sociologie studeer
de, beschrijft drie uiteenlopen
de vakantiebestemmingen: de
partyscene op Ibiza, een vakan
tiedorp van Club Med op Mallor-
ca en een camping in Bakkum,
waar Amsterdammers komen.
Bij onderzoek over gemeen
schapsvorming ligt de nadruk
meestal op wijken, buurten en
straten. Maar de tijd dat de con
tacten vrijwel alleen in de stam
kroeg of bij de buurtvereniging
werden gelegd, is voorbij. In de
moderne samenleving zijn men
sen mobiel. Ze hebben veel va
kantie en leren graag nieuwe
mensen kennen buiten hun ei
gen woongebied. ANP
ZUTPHEN - De Oude Efsselbrug in Zutphen is op last van de ge
meente voorlopig gesloten voor gemotoriseerd verkeer. De strem
ming duurt minimaal een week. De gemeente acht de brug niet vei
lig omdat er scheuren zitten in de dragers van het bouwwerk. De
scheuren zijn dinsdag en woensdag bij een inspectie geconstateerd.
De brug is een belangrijke schakel in een drukke verkeersroute met
vijftienduizend verkeersbewegingen per etmaal.
foto Maarten Sprangh/ANP
oor Aly Knol
)EN HAAG - Cellenhuis, bos-
leester, cambiohouder, pin
ten, tandenschuier en zwamp,
leze Surinaams-Nederlandse
foorden maken een goede kans
lit jaar te worden opgenomen
n het Groene Boekje, de offi-
iêle woordenlijst van de Neder-
indse taal.
ntotaal zullen vijfhonderd Su-
inaams-Nederlandse woorden
nhet Groene Boekje komen, na-
at Suriname deze week offici
al is toegetreden tot de Taalu-
ie Tot nu toe was dat een ex-
lusief Nederlands-Belgische or-
anisatie.
la Surinaams-Nederlandse
foorden die zullen worden toe-
evoegd moeten in minstens
hie woordbestanden, waaron-
er het digitale bestand van de
rant De Ware Tijd, met regel-
oaai worden gebruikt. De defi-
ótieve selectie zal door een
(toop taalkundigen worden ge
maakt, maar de Taalunie heeft
al een lijst met een dertigtal
'kanshebbers' opgesteld. Zoals
bosmeester (een soort gifslang),
cambiohouder (eigenaar van
een wisselkantoor), houwer
(kapmes).
Het Nederlands zal zeer waar
schijnlijk worden verrijkt met
woorden als shutters (raamlui-
ken), cellenhuis (gevangenis),
tandenschuier (tandenborstel),
regeringstopper (topman of
-wouw in de regering), pinaren
(het moeilijk hebben), uitlandig
(in het buitenland verblijvend)
en DNA-lid (een lid van De Na
tionale Assemblee van Surina
me).
Wiet
Verder maken padieboer (rijst
boer), cell of cellulair (voor een
gsm of mobieltje), glo-school
(basisschool) en baboen (brul
aap) een goede kans. En niet te
vergeten wiet, dat in het Suri-
naams-Nederlands 'onkruid' be
tekent. GPD
van onze redactie binnenland
UTRECHT - De hoogste ambte
naar van het ministerie van Eco
nomische Zaken wijst in zijn
nieuwjaarsartikel in het econo-
menvakblad ESB op het belang
van lastenverlichting.
Het tempo waarmee het finan
cieringstekort wordt terugge
drongen moet volgens secreta
ris-generaal J. Oosterwijk wor
den afgewogen tegen 'het deels
ongedaan maken van lastenver
zwaringen' voor de burger, die
niet voorzien waren bij het aan
treden van dit kabinet. Lasten
verlichting ondersteunt volgens
hem niet alleen op dit moment
het broos herstel van onze econo
mie, maar is ook van belang
voor blijvende economische
groei.
Hij pleit voor maatregelen die
de concurrentiekracht van Ne
derland vergroten en voor meer
draagvlak daarvoor bij de bur
gers. Dat laatste kan ontstaan
door uit te gaan van het princi
pe 'boter bij de vis'. Zo wil de se
cretaris-generaal toe naar een si
tuatie waarbij het verminderen
van de kosten van de sociale ze
kerheid gepaard gaat met een
verlaging van de premies. Beper
king van belastingaftrek van
pensioenpremies moet leiden tot
lagere belastingtarieven.
Volgens Oosterwijk zien de bur
gers tot dusver door de lasten
verzwaring de voordelen niet
die de heivormingen van het ka
binet voor hen hebben.
De topambtenaar maakt zich
zorgen, omdat Nederland zich
onvoldoende aanpast aan de in
ternationale ontwikkelingen en
daardoor te weinig profiteert
van de opleving in de economie
elders in de wereld. Hoge ar
beidskosten spelen Nederland
hierbij parten en Oosterwijk
roept werkgevers en vakbewe
ging op om ook in 2005 'uiterst
terughoudend' te zijn. Ook
vindt hij dat de discussie over
WW en ontslagrecht moet wor
den hervat na een advies van de
Sociaal-Economische Raad in
het voorjaar.
Pensioenen
De secretaris-generaal vindt bo
vendien dat de pensioenen aan
gepast dienen te worden. In de
regelingen kan niet alleen de
AcW POE. NI ET 2-O RAAR-
jl itggt uyvuotisetju) heel leuke ouem
hoogte van het pensioen worden
vastgelegd, maar kunnen ook
harde afspraken worden ge
maakt over begrenzen van de
hoogte van de premies.
Oosterwijk oppert voorts de mo
gelijkheid om de huidige gepen
sioneerden 'sterker te betrekken
in het delen van de pijn', vooral
'als de toename van de premie
een te zware wissel gaat trekken
op de werkenden'. Volgens Oos
terwijk is voor herstel van ver
trouwen van de burgers van be
lang dat ze ook weten waaraan
ze toe zijn bij belangrijke beslis
singen als het kopen van een ei
gen huis of het treffen van een
voorziening voor de oude dag.
Dat vertrouwen ontstaat niet
als de discussie over gevoelige
onderwerpen als aftrek van hy
potheekrente taboe wordt ver
klaard.
Wel als het kabinet zichtbaar
maakt dat het zal gaan om een
geleidelijke verandering, die ge
paard gaat met andere maatrege
len die van invloed zijn op de
woningmarkt.
Oosterwijk vindt dit iets voor
'een komende kabinetsperiode'.
ANP
De Amerikaanse minister Ridge (1), minister Verdonk en Schiphol-directeur Cerfontaine (r) schuiven
aan voor de bekendmaking van de samenwerking. foto Toussaint Kluiters/ANP
door Ilse Thoonsen
SCHIPHOL - Minister Verdonk
van Vreemdelingenzaken wil zo
snel mogelijk vingerafdrukken
en irisscans laten maken van al
le reizigers op Schiphol. Dat liet
zij gisteren weten na een bijeen
komst met de Amerikaanse mi
nister van Binnenlandse Veilig
heidszaken Ridge.
Nederland en de Verenigde Sta
ten kondigen aan te kijken of ze
kunnen samenwerken op dit
vlak, door hun systemen te kop
pelen.
Reizigers die dat willen, kunnen
op Schiphol nu al versneld door
de douane via irisscancontrole.
Ze hoeven bij de grenspassage
geen uitvoerige paspoortcontro
le te ondergaan, maar laten hun
'ogen lezen'. Passagiers betalen
extra voor de service. Ook de VS
voeren nu dit gebruik van zoge
naamde biometrische gegevens
in voor reizigers, die arriveren
op John F. Kennedy Internatio
nal Airport in New York.
Amerikaanse passagiers of inter
nationale reizigers kunnen zich
daarvoor aanmelden en ze moe
ten eerst uitgebreid worden ges
creend voordat ze in aanmer
king komen. Op de luchthaven
komen kiosken waar ze via vin
gerafdrukken worden herkend
bij controles. Beide landen gaan
nu hun ervaringen uitwisselen
en kijken of ze tot een gezamen
lijk, uniform systeem kunnen ko
men. De ministers hopen snel
tot een proefproject te komen.
Minister Verdonk: „we hebben
dezelfde visie over het bewaken
van grenzen en het bevorderen
van het reizigersverkeer. We wil
len beiden snel vervoer en goede
controles. We willen onze gren
zen openstellen voor mensen
met goede bedoelingen, maar
mensen tegenhouden die we niet
willen hebben." GPD
