Srebrenica in ander daglicht PZC Duitse antiterreureenheden jagen op moslimextremisten Geweld laait op in Darfoer Huygens nadert atmosfeer Titan Europarlement is voor Grondwet Mohammed Atta verbleef jaren in Bosnië Een op de vijf Belgen is zwaar bewapend Chodorkovski stopt met oliegigant Yukos 5 Generaal Mladic zou geen orders tot moordpartij hebben gegeven l Haat Politie Nepal slaat prijsrellen neer h N. .- hijs CONSTITUTION IS EUROPE'S MATH MI6 benoemt kwaliteitscontroleur Pilote easyjet dronken Dodental door bosbranden loopt op Mentale ziekte is moordenaar Doden door noodweer donderdag 13 januari 2005 fflnnnze redactie buitenland pEN HAAG - Mohammed Atta al Saved, de piloot van het eer ste vliegtuig dat zich op 11 sep tember 2001 in het World Trade Center in New York boorde, ver bleef in 1994 en 1995 in Bosnië. Hij was daar ook in 1999. pit heeft Patrick Barriot voor het Joegoslavië-Tribunaal ver klaard. Hij beriep zich op infor matie van de Franse inlichtin gendiensten. De Franse regering had hem, zo zei hij, niet verbo den de informatie vrij te geven. Barriot was gedurende 25 jaar beroepsmilitair. Hij diende bij de VN-troepen op de Balkan. Hij is nu terrorismedeskundige, verbonden aan het Franse minis terie van Binnenlandse Zaken. Atta werd op 1 september 1968 in Egypte geboren. Hij was in de periode 1993-1999 in Duitsland ingeschreven als student. Vol gens tot nu toe bekende informa tie is hij in 1995 door Al Qaeda gerecruteerd. Hij werd één van de leiders van de terreuraansla gen in Amerika van 2001. Daar bij kwam hij om het leven. Bar riot verklaarde eerder deze week voor het tribunaal dat in 1992 al de eerste moslimterroris ten naar Bosnië kwamen. Fana tieke moslims streden daar met politieke steun van premier, en pit 11601l ra li iuiv jjcuiiui vuui uauxut weia gcuuicuuc jctcu 111 üigyjjLC geuuicii. nij was lil uc gcii ui /-vinei, ma van iuui. jl/cicii- puiiLieive ölcuii vcu later president, Izetbegovic te gen gematigde moslims onder leiding van Fikret Abdic die met de Serviërs in Bosnië samen wilden leven. Van die aanvallen kregen vervolgens de Serviërs de schuld. Barriot stelde dat er niet alleen trainingskampen voor moslimterroristen in Alba nië waren maar ook in Bosnië zelf en in Kosovo. GPD van onze redactie buitenland DEN HAAG - De Bosnisch-Ser- vische generaal Ralko Mladic gaf geen orders voor het bloed bad in Srebrenica. Zijn troepen vielen Srebrenica in juli 1995 ook niet aan om de bevolking uit te roeien. Zijn eenheden vochten met 15.000 gewapende moslims. [Dit verklaarde de Franse kolo nel, nu topambtenaar, Patrick ;Barriot voor het Joegoslavië-Tri- bunaal. Barriot, die destijds [diende bij de Franse VN-troe pen op de Balkan, zei zich te ba- seren op diverse gesprekken met Mladic in september 1995. Hij deed daarvan verslag voor het tribunaal. Srebrenica zou al in 1993 een ge demilitariseerde zone zijn. Des ondanks verbleef er een divisie van het Bosnische leger onder leiding van de moslim Nasser Oric. Die viel in de periode 1992-1995 periodiek Servische dorpen in de buurt aan, waarbij vele honderden doden vielen. Angst De activiteiten van Oric brach ten angst bij de Serviërs. Nadat de VN besloten hadden de zone te beveiligen, raadde Mladic aan vrouwen en kinderen te eva cueren. De Bosnische politiek leider Izetbegovic weigerde dat. Begin juli 1995 gaf Izetbegovic Oric het bevel Srebrenica niet meer te verdedigen en de bevol king aan hun lot over te laten. De aanval kwam op 11 juli. Des tijds had Srebrenica 40.000 in woners. De kinderen, vrouwen en ouderen (tezamen 25.000) werden geëvacueerd. Van de mannen, zo verklaarde Barriot, namen de troepen van Mladic er 750 gevangen om hun identiteit vast te stellen en te be palen of zij geen misdaden te gen de Serviërs hadden bedaan. Van hen werden er uiteindelijk 250 gevangen gezet en veroor deeld. Honderd kregen de dood straf. In de nacht van 11 of 12 juli vie len zo'n 15.000 gewapende mos lims uit Srebrenica de eenheden van Mladic aan. Daarbij vielen aan moslimkant 1500 tot 1800 doden. Malie verloor 500 man schappen. Volgens Barriot was de onderlin ge haat tussen moslims en Ser viërs op dat moment zo groot dat er her en der wel wat reke ningen waren vereffend en men sen waren vermoord; Hij ontken de echter dat Mladic daartoe op dracht had gegeven. Rechter Robinson maakte be zwaar tegen het feit dat Barriot alleen een eigen versie kon ge ven van zijn gesprekken met Mladic en niet nagegaan kon worden of de generaal dat ook echt zo gezegd had. „Roept u Mladic toch als getuige op", stel de hij aangeklaagde Slobodan Milosevic voor. „Ik roep Mladic niet op als u hem direct laat ar resteren", reageerde Milosevic. Barriot vertelde ook over ge sprekken die hij in 1995 met de Bosnisch-Servische politiek lei der Radovan Karadzic had ge had. Volgens de Fransman maakte Karadzic zich grote zor gen over de fundamentalistische moslims in Bosnië die het leven voor gematigde moslims onmo gelijk maakten. Karadzic had hem ook laten weten dat hij op geen enkele wijze orders kreeg uit Belgrado, aldus Barriot. Mladic en Karadzic worden bei den door het tribunaal gezocht. Hen wordt onder meer volkeren moord inzake Srebrenica, waar bij naar schatting 8000 moslims de dood vonden, ten laste ge legd. GPD KATHMANDU - Agenten van de oproerpolitie voeren een charge uit tegen demonstranten die gisteren in de straten van de Nepalese hoofdstad protesteerden tegen de steeds stijgende prijzen van olie en benzi- De.Aan de betogingen, op touw gezet door vier politieke groeperingen, deden duizenden mensen mee. foto Narendra Shrestha/EPA van onze redactie buitenland NOORDWIJK - Wordt het een klap, een plons of zakt Huygens na de landing op Ti- n misschien langzaam weg een zompige substantie? Wetenschappers durven niet te voorspellen wat er gebeurt met de Europese sonde die morgenochtend moet neerda len in de atmosfeer van de Sa- tumus-maan. He 319 kilogram zware Huy gens heeft zeven jaar lang meegelift met de Amerikaan se sonde Cassini en scheidde ach op kerstdag van het moe derschip af. Morgen rond 1000 uur moet het met een snelheid van 6 kilometer per seconde de atmosfeer van Ti- bn binnendringen. Be schermd door een hitteschild en afgeremd door parachutes bereikt het, als alles goed gaat, in ruim twee uur het op pervlak van de maan. Huygens is in de eerste plaats gebouwd om de atmosfeer van Titan te onderzoeken. Als het apparaat de landing over leeft, dan wordt dat gezien als een bonus. Afhankelijk van de ondergrond kan het daarna nog maximaal twee uur gegevens naar aarde zen den. Titan is voor onderzoe kers zo interessant, omdat het als enige maan in ons zonne stelsel een flinke atmosfeer heeft. Bovendien bestaat die luchtlaag, net als op aarde, voornamelijk uit stikstof. Op de maan, de helft kleiner dan de aarde, komt de tempera tuur echter nauwelijks boven de -180 graden Celsius uit. Wetenschappers hopen op Ti tan een 'diepvriesversie' van onze oeratmosfeer aan te tref fen. Maar waar de 2,7 meter brede Huygens op zal stuiten, weet niemand. De atmosfeer is zo dik dat tot op heden niemand diep in het mistige omhulsel heeft kunnen kijken. Halver wege morgenmiddag moeten de eerste signalen de aarde be reiken en rond 21.00 uur wor den de eerste foto's verwacht. ANP BRUSSEL - In België zijn twee miljoen vuurwapens in omloop. Dat komt erop neer dat één op de vijf Belgen een geweer of pi stool bezit. Het gaat om ramin gen. Volgens de officiële cijfers circuleren er in België 'slechts' 670.000 vuurwapens. Minister Onkelinx van Justitie geeft toe dat het centrale wapen register erg slecht wordt bijge houden. Het werkelijke aantal vuurwapens dat in België in om loop is, ligt veel hoger dan de of ficiële cijfers. Justitie baseert die veronderstelling op het aan tal illegale vuurwapens dat jaar lijks in beslag wordt genomen: zesduizend, in verhouding vier keer zoveel als in Nederland. Jacht- en sportwapens die vóór 1989 zijn aangeschaft, ontbre ken in het wapenregister. Ko pers hoeven zich pas sinds dat jaar te legitimeren. Een geldig identiteitsbewijs en een bewijs van goed gedrag is alles wat een koper nodig heeft om een sport- of jachtwapen te bemachtigen. Voor de zogenaamde verweerwa- pens (pistolen en revolvers en lange halfautomatische wapens) is wel een vergunning nodig, maar daar is eenvoudig aan te komen. Dat geldt niet voor bui tenlanders. Voor Nederlanders is het sinds 1992 al niet meer mo gelijk om zonder vergunning een wapen te kopen in België. van onze redactie buitenland STRAATSBURG - Het Euro pees Parlement heeft zich met overgrote meerderheid uitge sproken voor de nieuwe Europe se Grondwet. Van de 677 uitge brachte stemmen waren er giste ren 500 voor, 137 tegen en 40 onthoudingen. „Deze stemming is zeer duide lijk. Dit is een historische verga dering", aldus voorzitter Borrell van het Europees Parlement. De voorstanders vinden dat de Grondwet Europa democrati scher en efficiënter maakt.v „Heel wat beter dan het huidige trage en ondemocratische proce dure", stelde PvdA-voorman Van den Berg. Hij vindt de uit slag in het parlement een goede opsteker voor de referenda die in veel EU-landen plaatsvinden. Tegen waren de extreemlinkse fractie (met SP, die de tekst te li beraal en militaristisch vindt), de Britse Conservatieven, de ex- treemrechtsen en de fractie die kritisch is over de Europese een wording (met ChristenUnie SGP). Deze laatste stellen dat de EU een superstaat wordt door de Grondwet. De tegenstan ders protesteerden bij de stem ming met grote borden 'Nee, niet in mijn naam' tegen de uit- slag. De nieuwe Grondwet moet in 2007 van kracht worden, als de EU-landen de tekst hebben gera tificeerd. Enkele landen houden nog een referendum, te begin nen op 20 februari in Spanje. Ne derland doet dat in mei. ANP ERLIJN - Voor de tweede 'n een maand hebben Nar bewapende en gemasker- antiterreureenheden in ver slende Duitse deelstaten ac- "s tegen moslimextremisten ge- ouden. Bij invallen in zestig '"zen, winkels en moskeeën, I et name in het zuiden en wes- e"van de Bondsrepubliek, wer- ve«lachten opgepakt, on- Fgjgvijf vrouwen. gember arresteerden de e autoriteiten drie Iraakse annen, die een aanslag wilden «gen op de Iraakse premier Al- m Die bracht destijds een be- p Tërlijn. De mannen en vrouwen die gis teren in alle vroegte werden ge arresteerd worden, volgens een woordvoerder van justitie, niet verdacht van terreuractivitei- ten. Zij zouden zich schuldig hebben gemaakt aan financiële en logistieke steun, waaronder het vervaardigen van valse pas poorten voor extremistische moslimgroeperingenBovendien zouden zij jongeren hebben ge ronseld voor de 'heilige oorlog'. Bij de operatie, een van de om vangrijkste in zijn soort in Duitsland, waren zevenhonderd agenten betrokken. De invallen hadden plaats in de steden Ulm, het aangrenzende Neu-Ulm, Freiburg, Frankfurt, Düsséïdorf, Bonn en Berlijn. De verdachten zijn afkomstig uit zes Arabische landen, Bulgarije, en Duitsland. Het netwerk zou, volgens justitie, banden onder houden met extremistische mos limgroepen, zoals Ansar al Is lam. Die beweging voert gewa pende acties uit tegen de Ameri kaanse bezettingsmacht in Irak. „Zij werkten gezamenlijk, wa ren zeer professioneel en ze ge bruikten moskeeën en andere is lamitische instellingen als dek mantel", aldus justitie. Vijf van de verdachten handel den in valse Franse, Belgische en Nederlandse paspoorten. Een van de extremisten, die illegaal in Duitsland verblijft, zou zelfs over acht vervalste identiteitsbe wijzen hebben beschikt. Ook zou een van de verdachten zijn opgeleid in een trainingskamp van het terreurnetwerk Al Qae da in Pakistan. In Duitsland leven bijna drie miljoen moslims, van wie het LONDEN - De Britse geheime clienst MI6 heeft een kwali-e teitscontroleur benoemd, die moet waken over de be-n trouwbaarheid van de informatie die de medewerkers le-i veren. Dat heeft de krant The Guardian gisteren gemelc- op gezag van een hoge medewerker van MI6. Het nieuwe kopstuk opereert onder de naam 'R'. De 'R- staat voor reporting officer (rapporterende functionaris) s De commissie-Butler constateerde vorig jaar dat dt dienst slecht functioneerde en dat veel informatie var- MI6 over het regime van Saddam Hoessein onbetrouw baar was. ANP n t LONDEN - Prijsvechter easyJet heeft een vrouwelijke Britse piloot tijdelijk geschorst omdat ze dronken kwam opdagen voor een vlucht van Berlijn naar Basel. De gezag- voerster viel tijdens een alcoholcontrole door de mand. De luchtvaartmaatschappij heeft verklaard dat het ire zijn negenjarige bestaan nooit eerder zoiets heeft meege-s maakt. De 120 passagiers waren op het moment van de- controle nog niet aan boord van het toestel gegaan. De Airbus A319 koos uiteindelijk met twintig minuten vertra-t ging en een andere piloot het luchtruim. ANP r ADELAIDE - Het dodental door de bosbranden op het schiereiland Eyre in het zuiden van Ausfralië is gisteren tot tien opgelopen. De autoriteiten repten eerst van acht slachtoffers. De politie ontdekte gisteren de lichamen van nog eens twee mensen in North Shields, aldus de nieuws-- zender ABC. Honderden mensen waren geëvacueerd voor de ernstigstei brand sinds 1983 toen in dit deel van Australië 28 doden- vielen door een bosbrand. ANP DEN HAAG - In de Europese Unie vallen elk jaar meer- doden door zelfmoord dan door verkeersongelukken en moorden samen. Doordat er te weinig aandacht is voor de_ 58.000 gevallen van zelfmoord, is 'mentale ziekte de onop-~ vallende moordenaar van Europa' geworden. Dit zei de nieuwe Europese Commissaris van Gezondheid, Markos Kyprianou. De commissaris meent dat regeringen meer aandacht moe ten besteden aan het geestelijk welzijn van de bevolking. De meeste zelfmoorden die in de Europese Unie plaatsvin den komen voort uit mentale kwalen, zoals depressie. Vijf tien procent van de mensen die een vorm van depressie heeft, pleegt zelfmoord. Meer dan vijftig procent doet een poging. GPD LONDEN - Noodweer heeft dinsdagavond in Schotland en Noord-Ierland drie automobilisten het leven gekost. Gisteren zaten nog zestigduizend mensen in het noorden van Groot-Brittannië zonder stroom. In het noordwesten van Engeland, Noord-Ierland en Schotland werden windsnelheden tot 200 kilometer per uur gemeten. De storm is een van de zwaarste die de afge lopen tien jaar over het gebied is geraasd. ANP Poolse leden van het Europees Parlement houden tijdens de stem ming over de Europese Grondwet borden in de lucht waarmee zij protesteren tegen de nieuwe wetgeving. foto Vincent Kessler/RTR door Remco Reidinq MOSKOU - Michaïl Chodorko vski, de bekendste gevangene van Rusland, is geen zakenman meer. De rijkste man van het land heeft zijn aandeel in oliegi gant Yukos overgedragen aan zijn partner. Chodorkovski bezat 59,5 pro cent van Group Menatep, die Yukos beheert. Zijn aandelen zouden automatisch in handen van zijn partner Leonid Nevzlin komen in geval van overlijden, ontvoering of een veroordeling van Chodorkovski én bij verlies van een belangrijk onderdeel van Yukos. Dat laatste gebeurde op 19 december door de gedwon gen verkoop van Yugansknefte- gaz, het productiebedrijf van Yukos. De Russische overheid achtte een veiling noodzakelijk omdat Yukos een belastingschuld zou hebben. Yuganskneftegaz kwam uiteindelijk in bezit van Rosn- eft, een aan de staat gelieerd olieconcern. Chodorkovski zit al meer dan een jaar vast. Hij wordt onder meer verdacht van fraude, belas tingontduiking en diefstal van staatsbezit. Tien jaar cel hangt hem boven het hoofd. Nevzlin, de nieuwe Yukos-topman, vluchtte afgelopen zomer naar Israël, nadat de Russische over heid een arrestatiebevel wegens poging tot en medeplichtigheid aan moord tegen hem had uitge vaardigd. De verwachting is dat Chodorko vski zich nu volledig gaat rich ten op de langlopende rechts zaak en vervolgens op een poli tieke carrière. Of Chodorkovski daarmee veel succes zal hebben valt te betwijfelen. „Hij zal er nauwelijks in slagen brede popu lariteit te verkrijgen", zei parle mentslid Vladimir Ryzjkov. „Het etiket van oligarch zit aan hem vastgeplakt en oligarchen, zo tonen enquêtes aan, worden zeer gehaat door Russen." Een aantal zakenlieden, onder wie Chodorkovski, kocht in de jaren negentig voor een prikkie grote staatsbedrijven op tijdens be ruchte privatiseringen. Deze 'zelfverrijking' viel slecht bij de Russische bevolking. De vervolging van Yukos en zijn eigenaren wordt algemeen ge zien als een politieke strafcam- pagne van de Russische presi dent Poetin tegen Chodorkovs ki. Zijn bedrijf Yukos ontving het afgelopen jaar de ene na de andere aanslag van de belasting dienst. Chodorkovski bood het Kremlin tevergeefs zijn aande len aan in ruil voor een einde aan de juridische strijd en in trekking van de belasting claims. Het machtspel tussen Staat en concern hebben ertoe geleid dat de waarde van Yukon kelderde. Gisteren bevestigde Yukos dat meer dan de helft van het leidinggevende personeel op straat wordt gezet. Alleen in het hoofdkantoor Moskou werken al ongeveer 1400 mensen voor de oliereus. GPD merendeel van Turkse afkomst. De autoriteiten houden sinds de aanslagen van 11 september 2001 met name de in Duitsland verblijvende Noord-Afrikaanse moslims nauwlettend in het oog. De aanslagen in New York en Washington werden gepland en uitgevoerd door Noord-Afri kaanse studenten, die in Ham burg studeerden. Ansar al Islam is vooral actief in het door Koer den beheerste noorden van Irak. De organisatie houdt zich in Duitsland bezig met het inzame len van geld en met propagan da. De groep zou nauw samen werken met Al Qaeda en met Al Zarqawi, die in Irak leiding geeft aan groeperingen die aan slagen plegen. GPD van onze redactie buitenland NEW YORK - In de Soedanese provincie Darfoer neemt het ge weld toe en de kans bestaat dat de gevechten overslaan naar an dere delen van het land. Grote hoeveelheden wapens worden naar het gebied ge bracht, het aantal roofoverval len stijgt schrikbarend en rebel len voeren nu ook aanslagen uit op olie-installaties. Dat zegt de speciale VN-afgezant voor Dar foer, Jan Pronk, slechts enkele dagen na de ondertekening van een vredesakkoord voor het zui den van Soedan. „Ik sluit niet uit dat de ondertekening van dat akkoord op korte termijn wordt gevolgd door meer ge weld in en rondom Darfoer." Pronk heeft er bij de VN voor ge pleit op korte termijn 117 men- senrechtenwaarnemers naar de provincie te sturen. Ook wil hij dat de Afrikaanse Unie snel meer mensen voor de Afrikaan se vredesmacht inzet. GPD/RTR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2005 | | pagina 5