Leiderschap en spierballenvertoon
Het RIT geeft zekerheid,
maar wel een vervelende
PZC
PZC
China en de VS
vechten om olie
Midden-Oosten
Hirsi Ali
Politici moeten zaken regelen en rust bewaren
Na 2002 heerste om te begin
nen onzekerheid over de
kiezers. Wat willen ze eigenlijk,
begrijpen we ze nog wel? Politi
ci zijn er niet meer zeker van
dat ze weten wat er in de samen
leving leeft. Tijdens de verzui
ling was de band tussen burger
én politiek evident, en in de ja
ren daarna berustte het gezag
van de politiek erop dat bestuur
ders zoals Lubbers en Kok de
zaken van het land regelden.
te gast
13 januari 1955
donderdag 13 januari 2005
Op oudejaarsavond evalueerde
Andries Knevel met onder ande
ren politicus van het jaar André
-Rouvoet het afgelopen jaar.
Over bijna niets was volgens
hen zoveel gezegd als over lei
derschap. Rouvoet meende dat
er vooral behoefte was aan rust.
Hij bedoelde dat politici rrnt
moesten brengen en daarin had
'hij groot gelijk, maar er was in
-2004 ook wel veel onduidelijk
heid en onrust over wat leider
schap eigenlijk moest inhouden.
door Henk te Velde
Dat spreekt niet meer vanzelf.
Na 2002 meenden velen dat de
politiek meer dan vroeger leider
schap moest tonen door ener
zijds naar de samenleving te
luisteren en anderzijds doortas
send de echte problemen aan te
pakken. Het leidde tot onzeker
heid en spierballenvertoon tege
lijk. Kamerleden gingen het
l'and in om te horen wat de bur
ger wilde en de regering zou nu
eens tonen wat daadkracht was.
Omdat er echter geen voorbeel
den waren hoe dat moest, want
het moest juist anders dan voor
heen, ging er nogal eens iets
mis. Het kabinet bereikte soms
het tegenovergestelde van wat
het wilde.
Twee voorbeelden kunnen dit il
lustreren. Er was het conflict
tussen overheid en vakbeweging
óver de hervorming van het
pré-pensioen. De regering vond
dat de hervormingen geaccep
teerd moesten worden, of ze nu
prettig waren of niet. Eind okto-
- ber legde minister Hoogervorst
van Volksgezondheid uit dat het
juist vanwege de onzekerheid
Tijdens de grote inzamelingsshow voor de slachtoffers van de zeebeving, vorige week, lieten onze vroegere en huidige politieke leider, Kok en Balkenende, zich van hun be:
kant zien.
van de samenleving van groot
belang was dat het kabinet aan
zijn standpunt vasthield.
„Die maatschappelijke onzeker
heid stelt niet alleen bijzondere
eisen aan onze presentatie,
maar ook aan onze vastberaden
heid. Zwalkend beleid zal die
onzekerheid eerder voeden dan
wegnemen", zei hij.
Korte tijd later haalde de rege
ring na de grote demonstratie in
Amsterdam echter bakzeil en be
reikte alsnog een compromis
met de vakbeweging.
Oorlogssituatie
Het tweede voorbeeld is natuur
lijk de moord op Theo van
Gogh. Minister Zalm had het
meteen over een oorlogssituatie
en minister Verdonk sprak het
verzamelde publiek op de Dam
in Amsterdam op schrille toon
toe. De premier die de eerste da
gen onzichtbaar was gebleven,
ging daarna optreden als verzoe
ner die het land bijeen trachtte
te houden.
Opnieuw was de indruk dat er
niet één lijn was, in dit geval
misschien ook doordat er me
ningsverschillen in de coalitie
bestonden. Het is paradoxaal.
Vertoon van leiderschap leidde
in beide gevallen tot de indruk
dat het kabinet niet meteen wist
wat het wilde.
Toegeven en verzoening na har
de taal geven burgers het gevoel
dat de regering onzeker ope
reert, wat nu juist voorkomen
moest worden.
Misschien wil de huidige rege
ring wel te veel. In 2002 heeft de
mening postgevat dat de rege
ring niet voldoende richting had
gegeven en daardoor de opstand
der burgers over zichzelf had af
geroepen. Er was behoefte aan
programmatisch en offensief lei
derschap, meenden velen.
Die situatie is danig veranderd.
Was er in de zonnige jaren ne
gentig niet voldoende onenig
heid en ging de politiek gebukt
onder een gebrek aan opvattin
gen en debat, nu wemelt het van
de meningen en is het de kunst
het debat tot woorden te beper
ken. In zo'n situatie wordt iets
heel anders gevraagd van een re
gering.
Ze hoeft niet allereerst te inspi
reren of een ideologisch panora
ma te bieden. Ze moet daad
kracht tonen door gewoon haar
basale taken uit te voeren - dat
is al moeilijk genoeg.
Veel kritiek
Verder moet ze rust brengen,
niet door vertoon van meningen
maar door er te zijn als het moet
en te tonen dat politieke polari
satie prima is, maar maatschap
pelijke confrontaties vermeden
moeten worden.
Premier Balkenende heeft in
zijn onervarenheid veel kritiek
foto Harmen de Jong/GPD
opgeroepen. De laatste tijd hoor
je voorzichtig wat andere gelui
den. Voor zover er positieve ge
luiden zijn, betreffen die niet zo
zeer zijn ideologische gedreven
heid of harde optreden, maar
wordt gewaardeerd dat hij ste
vig doorwerkt en (in Europa of
elders) sommige zaken geregeld
heeft.
Er is een zekere waardering
voor zijn verzoenende optreden
in de spanningen van het mo
ment. Beter kan niet worden dui
delijk gemaakt wat leiderschap
in de regering nu betekent: rege
len en rust brengen.
Professor Henk te Velde is hoog
leraar Geschiedenis in Gronin
gen
VVD-Tweede-Kamerlid Ayaan Hirsi j
keert dinsdag terug in de Kamer. Voorhai
zelf is dat verheugend nieuws, omdat de\t
veiliging kennelijk dermate goed geregeld is, q:
zij zich weer in het openbaar kan vertonen. He
Ali dook onder na de moord op Theo van Gogh,
middels ruim twee maanden geleden. De moordi
naar van de filmmaker liet een huiveringwekka
de mededeling op diens lichaam achter, waart
bleek dat het WD-Kamerlid het doelwit was.
Dat de dreiging ook na de arrestatie van de mon
denaar reëel was, bleek deze week uit een gevo:
den notitie van een van de gearresteerde ledeni
het radicaal islamitische Hofstadnetwerk. Op b
moment dat het vuurwerk het nieuwe jaar zouü
luiden, zou Hirsi Ali moeten worden vermooi
Dat feit maakt het nog potsierlijker dat Kamer! j
den als Oplaat (VVD) en Algra (CDA) al veel;;
snel riepen dat Hirsi Ali haar werk moest hem
ten. Vanzelfsprekend had zij tijd nodig omdetj
dreigingen te verwerken en niemand anders m
Hirsi Ali zelf kon bepalen wanneer zij eraan I;
was, haar plek in de Kamer weer in te nemen.
Maar het is wel waar dat haar rentree niet la
meer op zich mocht laten wachten, zoals eerd
Geert Wilders deed. Want nog belangrijker m
het herstel van haar persoonlijk welbevinden
het feit dat dinsdag een zwarte periode voor de!
derlandse democratie wordt afgesloten. Het is ii
mers een regelrechte ondermijning van de reek
staat als gekozen volksvertegenwoordigers k
werk niet kunnen uitoefenen omdat hun opvatte
gen niet door eenieder worden gedeeld.
Twee woelige maanden na de moord op Van Gta
is wat meer duidelijk over de achtergrond van:
mensen die andersdenkenden bedreigden en zé
de daad bij het woord voegden. Volgens hun dire
te omgeving gaat het veelal om op het oog
strekt normale burgers die deelnemen aan l
maatschappelijk leven, maar die wel van meni
zijn dat de islamitische wetten ver boven de Nedi
landse rechtsregels dienen te worden gesteld. I
het daar niet mee eens is of dat standpunt openl
aanvecht, heeft in hun ogen zelfs het recht o;
ven verspeeld. Te vrezen valt dat het aantal ia
sen dat dit idee aanhangt, groter is dan e
voor de moord op Van Gogh durfde vermoeden,
Naast een harde aanpak van de terreur kan sled
de dialoog het tij keren, te beginnen op de pte
waar het vrije woord een vanzelfsprekendheid!
de Tweede Kamer, de plaats waar ook een fan
tiek criticaster van de islam haar stem moet kt
nen laten horen.
De Koude Oorlog is voorbij.
Maar de economische groei van
China met zijn gigantische
markt en zijn streven om een we-
reldmacht te worden, leidt tot
nieuwe strijd tussen twee
machtsblokken. Over die strijd
tussen het Westen en China, de
problemen die de handel met
China oplevert, bericht de PZC
in een aantal artikelen. Van
daag deel 1: de slag om de
olie-en gasbronnen.
door Cyril Widdershoven
China wordt de komende ja
ren de grootste concurrent
van het Westen in de strijd om
olie en gas. Het land importeert
in 2020 evenveel olie als de VS.
De 23 miljoen vaten per dag die
het dan nodig heeft, zet de olie-
markt onder grote druk. Als de
productie niet stijgt, dreigt een
tekort.
De enige mogelijkheden voor
extra gas- en olieproductie ligt
in de Arabische wereld en Iran.
China en India, opkomende eco
nomische machten in Azië, wil
len toegang tot dezelfde energie
bronnen als de VS en de Europe
se Unie. Amerikaanse veilig
heidsinstituten waarschuwen
voor een economisch en zelfs mi
litair conflict als de staten in de
Perzische Golf zich nog meer op
de Aziatische tijgers richten.
Concurrent
China is druk doende olie- en
gasconcessies af te dwingen in
het Midden Oosten met behulp
van zachte leningen, handelscon-
tracten en actieve militaire on
dersteuning. De Arabische sta
ten en Iran gaan intensieve be
trekkingen aan met de enige
overgebleven militaire concur
rent van de VS. Die levert wa
pens en speelt een steeds belang
rijker rol bij de ontwikkeling
van eigen Arabische of Iraanse
defensie-industrieën.
Peking maakt handig gebruik
van de groeiende weerstand in
de Arabische wereld tegen Was
hington, Dankzij Chinese veto's
ontkomen internationale paria's
als Iran en Soedan aan sancties
■van de VN-Veiligheidsraad.
De liefde tussen China en Soe
dan, dat voor zeven procent
voorziet in de Chinese behoefte
aan olie, is gebaseerd op weder
zijdse afkeer van de rege-
ring-Bush.
Ook Iran profiteert van het stre
ven van China om Washington
naar de kroon te steken in ruil
voor lucratieve gas- en oliecon
tracten. China steunt verder ex
treme Arabische ideeën onder
het motto: 'De vijand van mijn
vijand is mijn vriend'.
Gal Luft, directeur van het Insti
tute for the Analysis of Global
Security waarschuwde al voor
de gevolgen van een Sino-Ara-
bisch pact.
De Amerikaanse onderminister
van Buitenlandse Zaken, Ran
dall Schriver, vindt het nog te
vroeg om te voorspellen dat de
toenemende rivaliteit zal uit
monden in een militaire confron
tatie. „De concurrentie kan lei
den tot meer economische groei,
maar beide kanten moeten zich
er van bewust zijn dat confron
tatie om de hoek ligt.
De Chinese noodzaak om. de han
del te liberaliseren, leidt hope
lijk tot een vrijere wereldhan
del, betere handelsroutes en
meer veiligheid, zegt hij. Alle
olie moet immers via onstabiele
regio's als de Perzische Golf, de
Straat van Hormoes (tussen Afri
ka en het Saoedische Schier
eiland) en de Straat van Malak-
ka (tussen Sumatra en Singapo
re). „De VS en China moeten sa
menwerken om de stabiliteit in
die regio's te waarborgen. Dat is
in beider belang."
Het gaat niet alleen om gas en
olie uit het Midden-Oosten,
maar ook om brandstoffen uit
Rusland en de Kaspische regio.
De grote Amerikaanse en Euro
pese belangen hebben direct ef
fect op de militaire aanwezig
heid daar en op de strijd tegen
het terrorisme.
Op dit moment betrekt China de
helft van zijn olie uit Saoe-
di-Arabië, Iran en Oman.
Irak is mogelijk een nieuwe leve
rancier, maar Washington aan
vaardt niet zonder meer dat zijn
Arabische leveranciers zich op
Peking richten.
Ook verzetten de Amerikanen
zich tegen Chinese militaire aan
wezigheid in Saoedi-Arabië en
Irak. Soedan en Iran hebben
hun havens inmiddels al be
schikbaar gesteld voor de Chine
se marine. GPD
door Emile Calon
De tempel in Khao Lak met
al die lichamen, dat beeld
zal Bert Slingenberg lang bijblij
ven. De honderden lichamen die
daar lagen. De tandarts uit Zou-
telande probeert te schatten:
'achthonderd, duizend, vijftien
honderd'. Hij zwijgt even. „Ik
weet het niet. Kan niet eens zeg
gen hoeveel er toen lagen."
Weer zwijgt hij even om daarna
zachtjes te vervolgen: „Na drie
dagen. In die tropische omstan
digheden. Dan is geen lichaam
meer herkenbaar."
Bert Slingenberg is terug in Zou-
telande. Op zijn 59ste verjaar
dag keerde hij terug van Phu
ket. Dat Thaise vakantie-eiland
veranderde op tweede kerstdag
in een rampgebied. Net als vele
andere kustgebieden om de Indi
sche Oceaan werd de kust van
Phuket die dag getroffen door
een vreselijke tsunami. „Een
enorme catastrofe." Slingen
berg, met een praktijk in Middel
burg, hoorde die tweede kerst
dag in de auto van die vloedgolf.
Zijn vrouw Ans herinnert zich
dat moment nog goed. Geen van
beiden had toen nog het idee dat
er echt iets heel ernstigs aan de
hand was. Dat veranderde de
27ste december toen het Ram
pen Identificatie Team belde
met het verzoek aan de tandarts
om mee te gaan naar Thailand.
Slingenberg is immers al vele ja
ren lid van het RIT. Sinds de
vliegtuigramp op Tenerife in
1977 maakt hij onderdeel uit
van dat team en reist hij regel
matig af naar rampgebieden om
te helpen bij het identificeren
van slachtoffers.
Bedenktijd
De tandarts vroeg een uur be-,
denktijd omdat er op dat mo
ment fikse veranderingen door
gevoerd moesten worden in zijn
praktijk. Zijn twee collega's en
de assistenten maakten echter
geen enkel bezwaar, zodat hij
de avond van de 28ste december
vanaf Schiphol vertrok naar
Thailand. Deze tsunamiramp is
met geen andere ramp te verge
lijken, zegt de tandarts aan de
eettafel in zijn woonkamer.
Over een stoel hangt nog een jas
met de letters RIT op de rug. Hij
is nog wat moe en heeft last van
een lichte verkoudheid.
De omvang van de ramp werd
hem direct duidelijk toen hij de
30ste december voor het eerst
door het rampgebied reed op
weg naar de tempel in Khao
Lak. Met ontzag beschrijft hij
de verwoestingen, aangericht
door de kracht van het water:
,Je zag dingen die je niet voor
mogelijk houdt. Achter twee hui
zenblokken, in de bosjes, een pa
trouilleboot van de politie. In
een woning een zware vrachtwa
gen. Op z'n kop." Het eindpunt
van die reis was de tempel van
Khao Lak. Overal in dat tempel
complex lagen de doden. Schots
en scheef, jong en oud door el
kaar. „Waar je ook keek
Hij maakt de zin niet af, drinkt
wat en wacht tot de volgende
vraag.
Als hij vervolgens over zijn
werk vertelt is dat op een nogal
afstandelijke manier. Hij be
schrijft hoe hij röntgenfoto's
nam van de kaken van de do
den, monden opende om vervol
gens zo nauwkeurig mogelijk al
le kenmerken van het gebit te
noteren. Hij steekt de loftrom
pet over de inzet van de vrijwilli
gers die het RIT hielpen. Door
zijn jarenlange ervaring als RIT'
er en als forensisch odontoloog
(tandarts) is hij gewend aan het
omgaan met doden. „Ik hoop
dat die kinderen dat kunnen ver
werken", zegt hij over de jeugdi
ge vrijwilligers uit al die landen
wiens vakantie in een klap ver
anderde en die vervolgens hiel
pen bij het bergen en vervoeren
van de lichamen. Slingenberg is
ook vol lof over de samenwer
king met al die andere RIT'ers
uit andere landen, uit
Nieuw-Zeeland, Denemarken
en Oostenrijk. „We werken daar
als één internationaal team vol
gens de Nederlandse werkwij
ze." En over de Thai zelf is hij
ook vol lof.
Inzet
„Die werden immers met een gi
gantische ramp geconfronteerd
maar gingen direct aan de slag
om de gevolgen zo goed en zo
kwaad als het ging aan te pak
ken." Elke dag zag Slingenberg
vorderingen. Elke dag was er
wel iets hersteld. „Wat een in
zet", blikt hij terug. Elke dag
maakte hij ook de vriendelijk
heid en behulpzaamheid van de
Thai mee. „Heel bijzonder." Ze-
'SCHAATSEN - Kees Broek
man is officieus Nederlands
kampioen schaatsen gewor
den. De Nederlandse schaats
ploeg won de krachtmeting
met Hamar, waarin Broekman
succesvol was, met een ver
schil van 1,120 punt.
VISSERIJ - Problemen rond
de sociale voorzieningen voor
deelvissérs zijn nog niet opge
lost. De werknemers op dé vis
sersvloten werken onder een
- maatschapcontract. Dit bete
kent dat zij geen loon ontvan
gen, maar meedelen in de
winst.
Ze hebben daardoor geen
recht op sociale voorzienig
De Stichting van de Neds
landse Visserij gaat 1
onderzoek doen om dit pi
bleem op te lossen.
Er is besloten tot een tijde'
regeling. Als een boot niet ui
vaart, kunnen de deelvisserst
schrijven bij een
't ZWIN - De internal!
Zwincommissie heeft b
dat. waterstaatsexperts eens
port schrijven over het afds
:men van de Zwingeul ins
-tuurgebied 't Zwin. Dit wo?
aangeboden aan de Nederlas:
se en Vlaamse overheid.
Tandarts Bert Slingenberg uit Zoutelande keerde deze week terug uit Thailand, waar hij als lid van het
Rampen Identificatie Team meehielp bij het identificeren van honderden slachtoffers van de vloedgolf
ramp. foto Lex de Meester
ker in het begin maakten de RIT'
ers gigantisch lange dagen om
dat ze elke dag zo'n vijf tot zes
uur moesten reizen. „Alle hotels
aan de kust waren immers ver
woest." Het werk vond zeker de
eerste dagen plaats onder zeer
moeilijke omstandigheden. „Het
was verschrikkelijk", zegt Slin
genberg meer tegen zijn vrouw
dan tegen de verslaggever. „Al
die lichamen, al die doden." Uit
die herhalingen blijkt hoezeer
de ramp Slingenberg heeft aan
gegrepen. Uiterlijk vertelt hij
vrij onbewogen zijn verhaal.
Geen zichtbare emoties. Zulke
emoties laat hij niet toe, zegt
hij. „Ik kan niet stilstaan bij het
leed dat schuil gaat achter elk
lichaam. Dan kan ik mijn werk
niet meer doen" Wel weet hij
dat zijn werk, het identificeren,
uiterst belangrijk is voor de na
bestaanden. Door zijn werk en
dat van al die andere RIT'ers, zo
wel daar in het rampgebied als
de rechercheurs die in Neder
land en elders de gegevens van
vermisten opsporen, kan een ein
de aan de onzekerheid bij nabe
staanden worden gemaakt. „Wij
geven een vervelende zekerheid,
maar wel zekerheid."
Hoofdredactie:
A, L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L. Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail: redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315669
E-mail: lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenruststraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax: (0118)493009
E-mail: redwalch@pzc,nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax-(0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax: (0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
:.nl
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax: (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail; web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur,
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving acceptgiro
per maand: 19,95 n.v.t
per kwartaal: 58,00 60,25
per jaar: €222.50 226,50
Voor toezending per post geldt een
toeslag.
E-m 1
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor»
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v, lezersservice,
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk'
maandag t/m vrijdag; 1,25
zaterdag: 1,75
Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW
Bankrelaties:
ABN AMRO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV ent#
de Regelen voor het AdvertentieweiS
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag; van 16.00 tot 18.00 uur
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax: (0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintjes]:
Tel: (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord- en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax. (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroorend!
Tel: (076)5312277
Fax:(076)5312274
Internet: w
:c.nl/adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-conCBrnWJ.
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt*1".
(abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante diunslt"*
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig
- It dan kunt u dit schriftelijk melden bijr'
Behoort tot *ir W0G6NDR
