Carry weer in De Jantjes
PZC
Achter die brede lach zit soms een vals wijf
Orkater kruipt
in het hoofd
van Flaubert
woensdag 5 januari 2005
Geert Lageveen en Leopold
Witte maakten twee veelge
prezen producties over het Hol
landse verleden, Conijn van 01-
land en De Gouden Eeuw. Voor
hun nieuwe Orkaterproductie
kruipen ze in het hoofd van de
Franse schrijver Gustave Flau
bert.
Gustave Flaubert. De gemiddel
de Nederlander zal hem hooguit
kennen van zijn klassieke ro
man Madame Bovary, maar
theatermakers Geert Lageveen
en Leopold Witte delen een ver
leden met de Franse schrijver.
Onafhankelijk van elkaar wil
den beiden kort na hun afstude
ren aan de Toneelschool een pro
ductie over Flaubert maken, ge
grepen als ze waren door zijn ro
mans en zijn brieven. Bij Witte
kwam het project niet van de
grond, bij Lageveen betekende
het vijftien jaar geleden zelfs
het einde van zijn muziekthea
tergroepje. Nu willen ze zich re
vancheren met cle muziekthea
terproductie Ik (subtitel: 'Over
geluk, egoïsme en domheid')
Rode draad in de nieuwe Orka
terproductie is de ontstaansge
schiedenis van Madame Bovary.
Flaubert had twee jaar aan een
fantastisch boek gewerkt over
een historische veldslag", ver
telt Witte. „Een onmogelijke
klus die het uiterste van hem
had gevergd. Maar zijn vrienden
zeiden na lezing, die twee dagen
duurde: 'Gooi het maar in de
haard, 't is helemaal niks. Kijk,
hier moet je eens over schrij
ven'. En ze gooiden hem een
krantenberichtje toe over de
vrouw van een plattelandsdok
ter die zelfmoord had ge
pleegd."
Witte: „Met enorme weerzin be
gon Flaubert aan zijn klus. Hij
haatte die meid werkelijk. Maar
gaandeweg het schrijven raakte
hij helemaal aan haar verslin
gerd. Het werd 'mijn Emma'
hier, en 'mijn Emma' daar. Ja,
hij werd werkelijk verliefd op
zijn personage. Zij nam de
plaats in van Louise Colet, zijn
grote liefde, van wie hij onder
het schrijven van 'Madame Bo
vary' afscheid moest nemen.
Flaubert leefde van 1821 tot
1880, maar de makers zijn er, an
ders dan bij Conijn van Olland
en De Goüderi Eeuw.' niet op uit
om het verhaal in een histori
sche setting te plaatsen. „We
willen niet de Geert Makken
van het Nederlands toneel wor
den", zegt Witte. „Daarom
kwam het niet slecht uit dat
Flaubert een Fransman is, waar
door we op voorhand een ander
land als decor hadden."
Het personage Flaubert komt
vooral voor rekening van Beppe
Costa, die gezeten aan tafel
ogenschijnlijk onverstoorbaar
aan zijn manuscript werkt.
Maar ondertussen schieten zijn
gedachten alle kanten van de
wereld op. Al die stemmen die
zijn hoofd teisteren worden
door de andere acteurs (behalve
Lageveen en Witte ook Margót
Ros, Tamar van den Dop en
Maartje Teussink) tot leven ge
wekt.
Martin Hendriksma
Theatergroep Orkater met Ik; zater
dag om 20 uur in De Mythe Goes.
Scène uit Ik van Orkater
5t/m 11 jan
WOENSDAG
Carry Tefsen (links) speelt Tante Pietje; naast haar (vlnr) Wieneke Remmers en Birgit Schuurman.
et einde van haar
theatercarrière is
in zicht. Zegt Carry
Tefsen zelf. „Volgend seizoen
nog het toneelstuk Champag
ne. Dat wordt waarschijnlijk
het laatste. Ik wil weer gaan
schilderen." Maar eerst nog
even De Jantjes. Wat spreekt
haar zo aan in het stuk?
Je zou zo verliefd op haar kun
nen worden. Glinsterende
ogen, een bos knalrood haar en
een energieke uitstraling. Carry
Tefsen heeft dat van nature. In
de artiestenfoyer waar ze zit
hangt een zwartwitfoto aan de
muur.
Een scène uit de musical Oliver!
van begin jaren zestig. Rechts
vooraan staat een jóng meisje
met lang blond haar klaar om te
buigen voor het publiek. „Dat
ben ik', zegt Tefsen. „Als ik dat
tegen andere spelers van De Jan
tjes zeg, zijn ze helemaal ver
baasd." Zo lang zit ze dus al in
het theater. Toen ze begin twin
tig was ontmoette ze in een
snackbar een meisje met een
danseressen-uitstraling. „Zij
werkte bij Rieka Jansen in de
Moulin Rouge in Amsterdam. Of
-ik kon dansen, vroeg ze. Ze had
den iemand nodig. Natuurlijk
zei ik 'ja'. Ik kon meteen begin
nen. Niet omdat ik zo goed was,
maar omdat ik in het kostuum
paste. Dat was het belangrijk
ste."
Via Karei Wunnink, oud-direc
te,ur van Theater Carré, kwam
ze bij Beppie Nooy's Volksto
neel terecht. „Bij Beppie kreeg
ik een rol in De Jantjes. Dat was
eind jai'en zestig. De sfeer bij
haar gezelschap vond ik prettig.
Bovendien had Beppie een zoon
die ik heel smakelijk vond. Dus
ben ik blijven hangen. We zijn
nu al 35 jaar samen en hebben
twee kinderen. Dat volkstheater
paste wel bij mij. De voorstellin
gen werden gemaakt met een
kleine portemonnee."
In De Jantjes van 1969 speelde
Tefsen de rol van Jans. „In het
begin was ik heel keurig aan het
acteren. Totdat Beppie zei dat
het meer schwung moest heb
ben. 'Meer peper in je reet', riep
ze dan. Ik moest over een drem
peltje heen in die tijd. Sindsdien
ben ik gemakkelijker geworden
in het acteren."
Dit theaterseizoen speelt ze
voor de vierde keer een rol in De
Jantjes, het muzikale volksthea
terstuk dat niet kapot is te krij
gen.
„Toen Joop van den Ende mij
vroeg, dacht ik: ach, waarom
ook niet. Als ik nu tussen de cou
lissen sta en de muziek hoor,
voel ik me blij dat ik er weer bij
ben. Die muziek is me zo eigen.
Mijn man zei: je vraagt gewoon
of je de rol van Tante Pietje mag
spelen. Dat leek me wel wat; die
rol had ik nog niet gedaan in De
Jantjes. Het is een aardig vals
mens, terwijl ik meestal toch
vriendelijke typetjes speel. Ik
kan me daar heerlijk in uitle
ven."
„Veel vrienden vragen me de
laatste tijd waarom ik in gods-
naam weer in De Jantjes wil spe
len. Mijn antwoord? Omdat het
weer een heel andere productie
wordt dan de vorige keren. Ik
heb me ook voorgenomen dat ik
niet ga terugverlangen naar vori
ge producties van De Jantjes. Ik
wil openstaan voor wat er nu op
mij afkomt. Ik ben en blijf
nieuwsgierig en ontdek zo nieu
we mogelijkheden in mezelf."
Carry Tefsen is inmiddels 66
jaar.
„Je hoort mij niet zeuren over
hoe zwaar dit vak is. Ik heb nog
lang geen zin om achter de gera
niums te gaan zitten. Leeftijd
telt eigenlijk niet in het theater
vak. We moeten allemaal onze
danspassen doen en de tekst op
zeggen. Maar alle pijn valt mee
als je plezier hebt in je werk. Je
moet wel oppassen dat je niet
denkt dat je alles kunt. Geluk
kig speel ik nu een oudere dame;
die hoeft niet altijd mee te dan
sen."
Martin Hermens
De Jantjes: vrijdag en zaterdag om
20 uur, zondag om 15 uur Stads
schouwburg Middelburg.
Er zijn mensen die, als ze
een podium opstappen, een
glimlach op je gezicht brengen,
die je vervolgens met de beste
wil van de wereld niet meer
weg krijgt. Marijke Boon is er
zo een.
Met dat onhandige, lange lijf
dat ze heeft gestoken in een lap
je zwarte stof, dat parelgrijze
kapsel en die brede lach waar
achter zich - zo weet de trouwe
Boon watcher - een lekker vals
wijf kan verschuilen, neemt de
Utrechtse zangeres een speciaal
plekje in binnen de Nederland
se kleinkunst.
Groote Zaagbek heet haar huidi
ge theaterprogramma. Dat is
een eend met tanden, voor wie
het niet weet. Een onschuldig
beest. Gewoon een Boontitel
voor een flink aantal nieuwe
liedjes voor de lach en voor de
traan, gezongen in een door
haarzelf met schaar, verfspray
en een lap stof in elkaar geknut
seld gezellig boudoir en aan el
kaar gebabbeld alsof we met
z'n allen op theevisite zijn bij
haar thuis.
Hét Boon-recept voor die glim
lach op je gezicht.
Ze was een tijdje weg. Een Lan
ge Groene Komkommer, haar
vorige theaterprogramma, was
een voorstelling vol 'greatest
hits'. Iets dat je oneerbiedig een
'tussendoortje' zou mogen noe
men. En daarna heeft ze, zo ver
telt ze nu in Groote Zaagbek,
ook wel iets anders aan haar
hoofd gehad dan liedjes zingen
op een podium: een ernstig zie
ke vriendin en de dood van haar
moeder.
„Als ik actrice was geweest,
had u nu gedacht dat het 'dra
ma' is, maar de tragiek van de
cabai-etière is dat mensen dén
ken dat ik iets speel, terwijl ik
hier gewoon mezelf ben."
Maar ze kan het nog, zo zingt ze
in haar openingslied. '49 jaar;
ik lieg er drie, dus reken maar;
ik kan het nog.' En dit keer
heeft ze ook haar boekenkast
vol poëzie nageplozen, op zoek
naar teksten die ze op muziek
kon zetten. Ze heeft zelfs Elly
de Waard, de 'moeder van dich
tend Nederland', gevraagd een
lesbisch levenslied voor haar te
schrijven. Na een half jaar zeu
ren was er nog niks en daar
hoef je als publiek niet rouwig
om te zijn. Boon zou anders
geen wraak hebben genomen
met het hilarische, maar zeer ve
nijnige lied op Elly de Waard,
dat ze met een valse grijns van
oor tot oor ten gehore brengt,
gedwee ondersteund door Mi
chel Lamers op klarinet of saxo
foon.
Ruud Buurman
Marijke Boon: dinsdag, Stads
schouwburg De Maagd Bergen op
Zoom, 20.15 uur.
In het Centrum voor Beeldende Kun
sten, Vormgeving en Architectuur in
Middelburg is een expositie ingericht
met recente aankopen voor de provin
ciale kunstcollectie. Te zien zijn wer
ken van Arie Berkulin, Piet Diele-
man, Bert Frijns, Guido Lippens, An-
toine Mes, Janpeter Muilwijk, Iiendri
van der Putten, Bianca Runge, Ben
Sleeuwenhoek, Kees de Valk, Kees
Wijker en Machteld van der Wijst. De
expositie, vanaf afgelopen maandag
al te zien, wordt officieel geopend op
16 januari om 16.00 uur door Commis
saris van de Koningin W. van Gelder.
Te zien t/m 17 februari ma. t/m don
9-17 uur, zat en zon. 13-17 uur.
Fotograaf Jan Westerbeeke exposeert
in Binnenuit in Heinkenszand. De ex
posant heeft zich toegelegd op natuur
fotografie. Hij onderneemt daarvoor
reizen in binnen- en buitenland. Te
zien vanaf 11 januari t/m 27 februari
din., wo. en do. 9.30-17.30 uur, vri.
9.3020.30 en zat. 9.30-16.30 uur.
In Bergen op Zoom wordt zondag op
nieuw een Kunstwandeling gehou
den. De deelnemende galeries zijn:
stuART galerie (Mien Pandaans, beel
den in brons en steen; Nick Seijkens,
schilderijen), Galerie Govert van
Dijk (Marjo van Bekerom, sieraden),
Artotheek 18 (kunstuitleen) en Gale
rie de Mollehangen (schilderijen van
diverse kunstenaars en beelden van
Frida van Overbeeke).
ROTTERDAM
Museum Boijmans Van Beuningen:
t/m 30 januari, Thomas Iiuber - Schil
derkabinet. Thomas Iiuber verdiept
zich al schetsend, schilderend en
schrijvend in een alledaags onder
werp en werkt dat om in een nieuwe,
imaginaire realiteit; t/m 6 februari -
Rirkrit Tiravaija.
Voor zijn eerste retrospectieve ten
toonstelling ontwikkelde Rirkrit Tira-
vanija een experimenteel concept,
waarin de kunstwerken zelf niet aan
wezig zijn t/m 16 januari, Ladislav
Sutnar, design in action. Na-oorlogse
Amerikaanse werk; t/m 13 februari,
Het jaar rond met Bol. Unieke serie
tekeningen van de Twaalf Maanden
van Hans Bol (Mechelen 1534-1593
Amsterdam).
Wereldmuseum Rotterdam: t/m 27 fe
bruari - Mensen in hun wereld.
Nieuwste fototentoonstelling Natio
nal Geographic.
Kunsthal Rotterdam: t/m 13 maart -
Enrique Metinides - schitterend onge
luk. De Mexicaanse fotograaf Enri
que Metinides (1934) volgt tussen
1948 en 1979 talloze afschrikwekken
de gebeurtenissen in en rond Mexico
City en legt deze vast in duizenden fo-
to's;t./m 16 januari - Shell Young Art
Award 2004, overzicht zien van de in
2004 genomineerde kunstenaars.
Nederlands Fotomuseum: t/m 16 ja
nuari - Mao's Culturele Revolutie. Li
Zhensheng - Red Color News Soldier.
Deze Chinese fotojournalist was van
af 1963 bijna 20 jaar in dienst van de
Heilongjiang Daily, een communis
tisch dagblad in Noord-China; Hou
Bo en Xu Xiaobing - Fotografen van
Mao. Hou Bo was Mao's hoffotograaf
en maakte samen met haar man het
'familie-album' van de Grote Leider.
Historisch Museum Stichting Atlas
van Stolk: t/m 20 maart, Begeerig
naar nieuwe tafereel en. De Grand
Tour van Jhr. D. T. Gevers van Ende
geest in 1819.
Natuurmuseum Rotterdam: t/m 27 fe
bruari, Nachtschade. Olphaert den
Otter over de magische alruinwortel
en andere nachtschade-planten.
Ned. Architectuurinstituut: t/m 21 fe
bruari, Fresher Facts: AM NAi prijs
2004. Genomineerden voor de prijs
voor het beste gebouw van een jonge
architect.
Nationaal Onderwijsmuseum: t/m 8
mei, Honderd jaar Ot en Sien.
Exposities Programma 5 januari t/m
11 januari
ANTWERPEN
Museum Plantin Moretus: tot 16 ja
nuari 2005 - Antwerpen Wereldboe
kenstad 2004 - ABC 2004.
Museum Mayer Van den Bergh: tot 17
januari 2005 - Vorstelijke luxe; Bre
viarium Mayer Van den Bergh ten
toonstelling; tot 2006 - Rijksmuseum
aan de Schelde Meesterwerken uit
de schatkamer van Nederland.
MOMU: tot 30 januari 2005 - Malign
Muses - When Fashion Turns Back.
KMSK: tot 20 februari 2005 - Plet al
lermooiste uit het prentenkabinet.
MUHKA. tot 24 april - Collectie win
ter 2004.
GENT
MIAT: tot 20 februari 2005 -Lucht
schepen en de Zeppelin van
Sint-Amandsberg en Katoenkabaai.
SMAK: tot 9 januari 2005 - John Mc-
Cracken; tot 16 januari - Ren-
dez-Vous van Pascale-Marthine
Tayou..
Caermersklooster: tot 9 januari 2005
- Imigongo uit Rwanda; van mest tot
design.
Museum voor Schone Kunsten: tot 6
februari 2005 -Variétés: Spiegel van
de dolle jaren - Dossiertentoonstel-
ling rond een boeiend tijdschrift.
Museum Dr. Guislain: tot 13 maart
2005 - Het Plart. Geschiedenis - Ver
haal - Verbeelding.
BRUGGE
Museum voor Volkskunde: tot 9 ja
nuari 2005 - Van Mobiel tot Muis.
Groeningemuseum: tot 28 februari
2005 - Fake - not fake, restaura
ties-reconstructies-falsificaties. Het
conserveren van de Vlaamse Primitie
ven in België (ca. 1930 - 1950).
Bruggemuseum - Gruuthuuse Ont-
haalkerk O.L. Vrouw: tot 6 maart
2005 - Glasdiptiek; Luik 1: Glas van
vissers, kooplui, monniken en heren
en Luik II: Middeleeuwse glasramen.
KNOKKE
Scharpoord; tot 23 januari - Beel
dend glas Beeldend gras
Scharpoordgalerij: tot 26 januari -
Jimmv Rigole - airbrush/graffiti
Zwart Huis - tot 27 februari - Trees
De Mits - keramiek; tot 6 maart - Re
flecties - Recente schilderijen 2004
van Jan De Vliegher.
Kabouter Klus
Er staat een nieuwe Klus Klungel Show op het programm.
De voorstelling Klus en de Klusmelk gaat over de ondeuge
de kabouter Klus. Hij is boos, want als er iets mis gaat, h&
hij het altijd gedaan en krijgt hij geen Plopmelk.
Maar Kabouter Klus gaat gewoon zijn eigen Klusmelk ma
ken. Met de bekende liedjes van Kabouter Plop. Voor kind
ren vanaf 3 jaar.
•De Schutse, Burgh-Haamstede, 14.00 en 16.00 uur
Igor Presnyakov
De Russische gitarist-zanger Igor Presnyakov treedt op.
De muzikant bespeelt de Russische zevensnarige gitaar, i
speciaal voor hem gebouwd is door de Vlissingse gitaarbo
wer Sjak Swier. Presnyakov won in 2002 cle Zeeuwse Beid
te in de categorie singer/songwriter. Hij speelt verschillet
stijlen; van klassiek, jazz, fusion tot pop, bossa nova en 'f
ger picking'.
•De Brasserie van De Drukkerij, Middelburg, 15.00 uur
Wintercircus Aladdin
Wintercircus Aladdin heeft zijn tenten opgeslagen.
Dit circus is als een videoclip: korte flitsende acts, opzwep*
de moderne muziek, dartele dieren, veel aci'obaten en nog
veel meer clowns.
Het circus geeft er de voorkeur aan om op te treden in ti
met een capaciteit van zo'n 500 bezoekers, zodat er eenk
kan ontstaan tussen artiest en toeschouwer.
•Tent Bellamypark, Vlissingen, 15.00 uur
Sim Bolus
Poppentheater Sim Bolus speelt wekelijks Feeslboom.
Het betreft een vrije bewerking van enkele verhalen van
Toon Tellegen.
Midden in de nacht wordt tovenaar Hakketak wakker va
alweer een knalfeest van Eekhoorn, die het leven viert ii
grote boom. Een voorstelling over jaloezie voor iedereen
af 5 jaar.
•Ambachtscentrum, Goes, 15.00 uur
Sleeping Beauty
Het balletgezelschap van de Staatsopera van Tatarstan
brengt Sleeping Beauty.
Dit ballet vertelt het verhaal van Doornroosje, overgoten
met een ruime dosis romantiek. De choreografie is van Mi
rius Petipa en de muziek van Peter Iljitsj Tsaikowski.
•Scheldetheater, Terneuzen, 19.00 uur
De Olifantman
Theatergroep Duinart speelt een extra benefietvoorstellk
van De Olifantman.
De opbrengst van deze voorstelling gaat naar hulpverleni
in de getroffen gebieden in Azië. Duinart, een theatei'grk;
voor mensen met een verstandelijke beperking, bestaat
twaalf en een half jaar en pakt daarom flink uit met eenr!
terproductie. De Olifantman is het verhaal van de beroeic
ste mismaakte man uit de geschiedenis.
•Spiegeltheater, Middelburg. 20.00 uur
DONDERDAG
Zeeuws Orkest
Het Zeeuws Orkest brengt een serie Nieuwjaars Promcom
ten.
Rode draad is een operetteprogramma, bestaande uit mul
ziek uit vijf Europese landen: Engeland, Frankrijk, Duifcj
land, Spanje en Italië. Solisten zijn Renate Arends (so
praan), Alexei Grigorev (tenor) en Henk Smit (bariton). E
orkest staat onder leiding van dirigent Joan Berkhemer.
•Grote Kerk, Goes, 20.00 uur
VRIJDAG
Sipke Jan Bousema
Sipke Jan Bousema brengt Het mysterie van de magischf
bol.
Sipke Jan is de eigenaar van een magische bol, die hem b:
alle problemen kan helpen. Maar nu brengt de bol hem it
problemen want een aantal criminelen wil de bol hebben
men met het publiek probeert Bousema uit de handen v
de criminelen te blijven. De magische bol is dit seizoen we
lijks te zien bij Zipzoo: Coördinaat X.
•Theater De Mythe, Goes, 19.00 uur
Vrouw Holland
Cabaretgroep Vrouw Holland treedt op.
Vrouw Holland speelt In corset, het vierde programma va
de groep die bestaat uit Gabriëlle Glasbeek, Marieke Klo:
ter, Karin Noeken, José Zwerink en Reinout Douma.
•De Meiboom, Krabbendijke, 20.00 uur
De Jantjes
Musical met Carry Tefsen en Birgit Schuurman.
Schuurman maakt in De Jantjes haar musicaldebuut. Zij
speelt de hoofdrol van Toffe Jans. Dit 'toneelstuk met lie
jes' van Herman Bouber beleefde zijn wereldpremière op
september 1920 en ging meerdere keren in reprise. De ref
is nu van Dick Hauser.
•Stadsschouwburg, Middelburg, 20.00 uur
De Olifantman
Zie woensdag.
•'t Spiegeltheater, Middelburg, 20.00 uur
Zeeuws Orkest
Het Zeeuws Orkest brengt de serie Nieuwjaars Promconc
ten.
Zie donderdag.
•St. Jacobskerk, Vlissingen, 20.15 uur
Flat Out en Hans van Heiningen
De band Flat Out en Hans van Heiningen geven een nieuv
jaarsconcert.
De Bergse coverband heeft cle klassiek geschoolde baritoi
Van Heiningen uitgenodigd als gastzanger.
•De Stoelemat, Bergen op Zoom, 20.00 uur
ZATERDAG
Fragile
Fragile geeft een nieuwjaarsconcert.
De band speelt voornamelijk rustige popsongs met strijfo
in de arrangementen, vanaf The Beatles tot Robbie Willi
ams. Fragile bestaat uit drummer Louis Filius, toetsenist
Rolf Goetheer, bassis/zanger Ad Osté,gitarist Guido Wal.
zanger/gitarist Aad van Os, de violisten Barbara Beekntf
melanie Vader en Melanie van Overbeeke.
•Brasserie De Drukkerij, Middelburg, 15.00 uur
Ons Genoegen
Harmonie Ons Genoegen geeft een nieuwjaarsconcert.
Medewerking verlenen zangeres Marjon van Iwaarden,!
Scaldis Pipes and Drumms, het Harmonie-orkest en het 1
lingenorkest van Ons Genoegen. Het concert heeft dit jas
als thema Vrij, in het kader van de 60-jarige bevrijding*'
Nederland.
•Sint Jacobskerk, Vlissingen, 19.30 uur