In mijn hoofd zit altijd muziek
Het is net alsof ik seks heb met mijn ex
Andrea
Bocelli
Je moet niet bang zijn
om fouten te maken
19
Jazz-zangeres
Anne Chris
M
Frank Boeijen
woensdag 22 december 2004
ij wordt 'The King
of Popera' ge
noemd: Andrea Bo-
celli. Zijn nieuwste album
Andrea staat volop in de be
langstelling. Óók in Amerika
en Azië. Want ook Amerika
nen en Aziaten zijn gechar
meerd geraakt van het stem
geluid van de blinde Italiaan
se zanger (46).
De badplaatsen aan de Tos-
caanse kust bij Pisa zijn
stuk voor stuk uitgestorven. Al
leen Forte dei Marmi kent nog
enige bedrijvigheid, omdat de
beroemdste inwoner, Andrea Bo-
celli, open huis houdt. Werd een
vorige albumrelase in oktober
2001 in Venetië nog opgeklopt
tot een groots media-event, dit
maal heeft 's lands succesvolste
artiest (meer dan 50 miljoen al
bums verkocht sinds 1994) geko
zen voor klein maar fijn. Geheel
in de geest van zijn nieuwe werk-
wijze en veranderde levensstijl,
waarbij de eigen haard goud
waard wordt geacht. „Heel lang
heb ik er over gedaan om uit te
vissen welke methode van opne
men het best bij mij past",
steekt Bocelli van wal. „Ik denk
nu de ideale manier gevonden te
hebben door thuis een studio in
te richten. De vrijheid die ik me
hiermee verschaf geeft me zo
veel plezier, zoveel inspiratie,
het is bijna alsof ik helemaal op
nieuw met platen maken ben be
gonnen. Door hier te werken
kan ik precies op de momenten
waarop ik me op mijn best voel
opnemen. Ik kan op m'n gemak
alles rustig terugluisteren, des
noods uren en uren achter el
kaar, niemand die er verder last
van heeft. Zodoende hoor ik din
gen die ik voorheen in een gewo
ne studio niet zal hebben opge
merkt. Naar mijn gevoel zing ik
op dit album dan ook beter dan
ooit." De 'huisvlijt' zal hem
vooral van pas blijven komen
als vertolker van het poplied,
voorziet Bocelli, die als klassiek
tenor op de plaat met inmiddels
negen langspelers op zijn naam
aan dat front nog productiever
is. „Mijn poprepertoire be
schouw ik als meer van mezelf,
daar moet ik veel harder aan
trekken om er iets moois van te
maken dan bij stukken die niet
voor niets klassiek heten te zijn.
Dus is het zaak om daarvoor
ook de perfecte voorwaarden te
scheppen." Dankzij de meer ont
spannen sfeer in zijn vertrouw
de omgeving is er ten behoeve
van zijn net verschenen Andrea
vanzelf meer geëxperimenteerd.
Meest treffend voorbeeld daar
van is wellicht 'Sin Tu Amor',
waarop Bocelli avonturiert in
flamenco-idioom samen met
zanger-gitarist Mario Reyes,
een van de aanstormende talen-
M.
Andrea Bocelli
ten uit The Gipsy Kings-familie.
Opmerkelijk zijn verder - naast
de inbreng van vaste liedjesleve
ranciers annex producers als
Mauro Malavasi, Peppe Vessic-
chio en Celso Valli - de bijdra
gen van Guy Chambers en Steve
Power (denk aan Robbie Willi
ams, Kylie Minogue, Jewel) plus
het duet 'Go Where Love Goes'
met het twaalfjarige Amerikaan
se 'engeltje' Holly Steil.
Gedurfd
„Inderdaad gedurfd om met
zo'n jong meisje zo serieus uit te
pakken, maar ze is echt buiten
gewoon begaafd en bovendien
klikte het. Wat verder nog mee
speelde, dit nummer is de thema
song in een grote Hollywoodpro-
ductie genaamd The Lazarus
Child, met onder anderen Andy
Garcia en Angela Bassett. Je
mag best weten dat ik dergelijk
gebruik best interessant vind,
want ik denk dat mijn muziek
zich bij uitstek leent voor films.
In elk geval veel meer dan tot
nog toe heeft mogen blijken",
aldus Bocelli, die deze Engelsta
lige samenzang natuurlijk ook
maar wat graag ziet uitgroeien
tot opvolger van zijn met Sarah
Brightman gescoorde monster
hit 'Time To Say Goodbye'.
Dat de liefde op Andrea zo posi
tief wordt bezongen is geen toe
val, maar houdt direct verband
met het hervonden geluk in zijn
persoonlijk leven: de ruim twin
tig jaar jongere Veronica Berti,
die als fotografe heeft getekend
voor de hoesfront van Andrea.
Over de pijnlijke breuk met zijn
echtgenote Enrica, moeder van
zijn twee zoons Amos (9) en Mat-
teo (7), wil Bocelli liever niet te
veel woorden meer kwijt. „Enri
ca had alle recht van klagen, om
dat ik heel vaak weg was, ach zo
gaat het als ineens de hele we
reld om je vraagt. Belangrijker
voor nu is dat het contact inmid
dels weer goed is, ook omdat ze
met de jongens hier vlakbij zijn
blijven wonen. Ik zie hen bij wij
ze van spreken meer dan ooit.
Of ze in mijn voetsporen zullen
treden? Amos heeft wel piano
les, maar dat is niet om hem
mijn richting op te duwen."
Zelf wil hij in de nabije toe
komst zijn vader Sandro achter
nagaan door zich meer bezig te
houden met diens erfenis, zijnde
de wijngaarden die de steeds be
kendere Bocelli Chianti opleve
ren. Samen met zijn drie jaar
jongere broer Alberto gaat
Andrea heel serieus proberen de
kwaliteit van dat familiepro
duct flink op te peppen.
„Onze te vroeg overleden pa
heeft zich zijn leven lang uitge
sloofd om de kwantiteit op peil
te houden dan wel op te voe
ren", licht Bocelli nader toe. „Al
berto en ik doen nu ons best om
de kwaliteit te verhogen. Want
al wordt onze wijn steeds meer
gewaardeerd, er valt, weten we
zelf ook wel, nog best een en an
der aan te verbeteren. We pak
ken het zo grondig mogelijk
aan, zeer wetenschappelijk.
Haast hebben we niet, als we
maar vooruitgang blijven boe
ken." „Of ik zelf een groot consu
ment ben? Haha, ik hou indér-
daad van onze wijn, smeer er
graag mijn stem mee, maar ik
drink natuurlijk net zo goed an
dere en er zijn best wel veel da
gen dat ik helemaal niet eens
een glas drink. Mijn broer zegt
altijd dat ik net als een monnik
leef en eigenlijk klopt dat ook
wel. Ik moet toch aan mijn stem
blijven denken. Bovendien zit er
altijd muziek in mijn hoofd,
waarmee ik aan de slag wil, aan
de slag moet. Dat is een natuur
lijk een zegen, maar soms ook
vermoeiend. Alleen als ik slaap
kom ik eigenlijk echt helemaal
tot rust."
Louis Du Moulin
RTL4 zendt op zondag 26 december
een special uit over Andrea Bocelli,
waarin het album 'Andrea' volop aan
bod komt.
foto Diederik van der Laan/GPD
Ze was vijftien en wist al
heel zeker dat ze jazzzange
res wilde worden. Inmiddels is
het haar gelukt en is haar eerste
album Tomorrow is today klaar.
Er zijn diverse redenen om het
cd-debuut van deze Anne Chris
(1977) zangeres verrassend te
noemen. Neem alleen het feit
dat ze veel van haar teksten en
muziek zelf schrijft. „En hoe!
Want Tomorrow is today be
perkt zich met zijn latin-achtige
inslag niet alleen maar, zoals zo
vaak in liedjes, tot louter een
blik op het liefdesleven van de
mens. Zo vertelt ze in het titel
nummer 's nachts wakker te lig
gen met een hoofd vol stress. En
als ze dan eindelijk slaapt,
droomt ze toch nog van alles
wat er aan werk wacht. „Het is
de weerslag van de spanning
rond het maken deze cd. Maar
ik wil er ook mee zeggen dat je
niet moet wachten tot later als
je echt iets wilt."
Ook een nummer als 'Long
years' liegt er niet om. Al gaat
dat dan weer wel over de liefde.
Het is de natuurgetrouwe be
schrijving van een vrouw die na
vijftien jaar huwelijk erachter
komt dat ze niet gelukkig is en
dan voor zichzelf kiest. Maar
ook laat ze een man zien die toe
is aan een nieuw leven. Nogal
dramatisch allemaal. Anne
lacht een bescheiden lach.
„Maar ze hebben uiteindelijk
wel allebei een besluit genomen
en de muziek suggereert dat het
uiteindelijk toch goed komt."
„Tekst is natuurlijk erg belang
rijk voor een lied maar een melo
die is toch vaak doorslaggevend.
Zo zag ik laatst in Londen nog
Rosa Passos. Een Braziliaanse
zangeres. Ik verstond absoluut
niet wat ze zong, maar het
klonk zo ontroerend, dat ik er
tranen van in mijn ogen kreeg."
Als kind al koos ze voor de jazz.
„Op mijn dertiende had ik al
zangles, maar toen ik later op
een cassette van mijn vader Sa
rah Vaughan hoorde zingen,
werd ik gegrepen door haar vrij
heid van zingen. Dat was dus
jazz. Vanaf dat moment wilde ik
dat ook."
Doodeng
„Bij Margriet Eshuys heb ik
toen de vooropleiding gevolgd
van het conservatorium in Alk
maar en na het gymnasium ben
ik naar het conservatorium in
Hilversum gegaan. Want daar
wordt veel aan jazz gedaan. Een
boeiende tijd, waarin ik veel ver
schillende stijlen leerde kennen.
En natuurlijk trad je daar op.
Doodeng, want je zong dan voor
je medestudenten. Dat was wel
even anders dan de muziekavon
den van het gymnasium. Ik heb
daar pas nog eens gezongen op
een reünie. Leuk: ik werd aange
kondigd door mijn vroegere
aardrijkskundelerares en de
kantinemedewerkers boden met
een aan mijn cd ook te verko
pen."
„Op dit moment zing ik nog wel
in een popband. Vooral covers.
Maar daar stop ik mee, want ik
wil me volledig kunnen richten
op mijn eigen jazzcarrière. Toch
heb ik met het geld dat ik bij die
band heb verdiend, wel deze cd
kunnen maken. Dat was na het
conservatorium echt een grote
wens. Met gitarist Wim Bronnen-
berg en Cord Heineking op bas,
had ik al eens met veel plezier
gespeeld. Dat beviel zo goed dat
ik meteen wist: met die twee wil
ik een cd maken. Verder werken
er een paar bekenden mee en le
den van het Metropole Orkest.
Het resultaat heb ik vervolgens
aangeboden bij de stichting
Jazz Impuls en die heeft hem uit
gebracht."
Het is, beaamt ze, opmerkelijk
dat jazz zich als muziek van de
zwarte onderkant van de Ameri
kaanse samenleving heeft ont
wikkeld tot een zaak voor de Ne
derlandse conservatoria.
„Zangeressen als Billie Holiday,
Sarah Vaughan en Ella Fitzge
rald hebben natuurlijk geleerd
van het luisteren naar hun voor
gangers. Zij leerden het vak
voornamelijk in de praktijk, net
als de eerste generatie Neder
landse jazzmusici zoals Rita
Reys en Ruud Jacobs. Toch zal
iedereen in de jazz, ongeacht op
leiding of achtergrond, zijn in
spiratie blijven zoeken in de gro
te voorbeelden, zoals Ella Fitzge
rald en Charlie Parker. Maar de
misère waarin zij vaak leefden
en waar hun stijl mede uit voort
komt, lijkt me toch niet echt een
eerste voorwaarde om echt jazz
te kunnen zingen of spelen. Ie
dereen kan het. Want het gaat
vooral om de vrijheid om te im
proviseren, om al spelende te
zoeken naar mooie muzikale
vondsten. Maar dat vraagt wel
om het nemen van risico's, je
moet ook als je optreedt niet
bang zijn om fouten te maken."
Hans Visser
1 nummer dat hij schreef kent zijn ei-
$nverhaal. En daarom is het verza-
&um Toen Nu ook voor Frank Boei-
iets waardevols. Dat het is uitge-
"ivanwege zijn vijfentwintigjarig be
legt hem alleen niet zoveel.
wtwoord op de vraag hoe het met hem
'herschijnt een glimlach op zijn ge-
'•föj is druk aan het schrijven voor de
«tournee waarmee hij vanaf januari
Nederland en België trekt. En schrij
dt hem gelukkig, al heel lang.
■■•de platenmaatschappij BMG bracht
S> ter gelegenheid van zijn 25-jarig
^bestaan het verzamelalbum Toen
fwt,met daarop vijftig liedjes van de
■Mels47-jarige Frank Boeijen. „Gek,
'.vindt hij het initiatief van BMG.
hsnet alsof ik seks heb met m'n ex."
;5adhij geen omkijken naar het ver-
;®van het verzamelalbum, waarbij
f®mooi boekje met de liedteksten is
tdht. Hij is zeker tevreden over het
^t. Verrast ook. „Het album is sa-
Iwteld met behulp van de leden van
WubECI, dat is interessant", stelt
«staan nu nummers op waar ik zelf
op zou zijn gekomen. 'Kleine blonde
bijvoorbeeld en 'Robert Zimmer-
Kamer voor twee (februari '57)' -
over mijn ouders, over wanneer ik
"tl zou zijn. Dat zijn liedjes die ik nog
Frank Boeijen, 25 jaar in het vak.
Dat Toen nu is verschenen ter gelegen
heid van zijn 25-jarige artiestenbestaan
zegt hem overigens niet veel. Wat hem be
treft begon zijn carrière als tekstschrijver
foto Hans-Peter van Velthoven GPD
eerder. Om precies te zijn in de eerste klas
van de middelbare school, in 1970, toen
schreef hij zijn eerste tekst.
„Ik weet nog heel goed waar het over ging.
Over Vietnam. Ik liet het mijn vader lezen
en horen en die zei: 'Waarom schrijf je geen
liedje over een mooi meisje in plaats van
over zoiets akeligs als over de oorlog in Viet
nam?' Maar ja, dat zat nu eenmaal in me en
het is ook altijd zo gebleven. Enerzijds
schrijf ik graag over de liefde en alles wat
daar bij komt kijken, maar anderzijds wil
ik het wel graag plaatsen in het decor van
de wereld waarin wij leven."
Voor Frank Boeijen staat Toen Nu vol
herinneringen. „En trauma's." Ongeveer de
helft van het aantal nummers op Toen
Nu bracht hij uit samen met zijn toenmali
ge Frank Boeijen Groep, waarmee hij in
1980 begon en waarvan hij elf jaar later
scheidde om solo verder te gaan.
Hij vermoedt dat hij in de loop der jaren
zo'n driehonderd nummers heeft uitge
bracht, verdeeld over vijfentwintig albums.
Zijn mooiste? „Mijn moeder had tien kinde
ren en die zei: 'Ik ben trots op al mijn kinde
ren'."
Toch wil hij een keus maken uit zijn reper
toire: 'Zeg me dat het niet zo is' uit 1989.
„Dat nummer heeft iets onvergankelijks. Ik
heb het geschreven naar aanleiding van de
aangekondigde dood van mijn toenmalige
schoonmoeder. Ze had borstkanker. Mijn
zus was specialist in die materie en zij zei
dat het afgelopen zou zijn. Mijn schoonfa
milie en mijn toenmalige vrouw hadden ech
ter niet het idee dat het zo ernstig was. Ik
heb maandenlang rondgelopen met het idee
van: dit gaat niet goed, terwijl die mensen
dachten dat het wel goed zou komen. Ze is
maar 49 jaar geworden."
Herinneringen kleven er ook aan zijn com
merciële doorbraak 'Zwart Wit' uit 1984.
Dat nummer schreef hij naar aanleiding
van de moord op de 15-jarige Antilliaan
Kerwin Duinmeijer die in 1983 in Amster
dam werd vermoord door een skinhead.
„Dat verontrustte mij. Openlijke vorm van
racisme was iets nieuws in Nederland."
Boeijen zucht. „Wat dat nummer allemaal
niet teweeg heeft gebracht. Ik ben bedreigd
van alle kanten. De moordenaar schreef
brieven aan zijn kompanen. Daarin stond:
'Snijd die Boeijen ook maar de strot af'. We
hebben toen opgetreden onder politiebege
leiding."
„Ik heb het over de dingen zoals ik ze er
vaar. Wat mij raakt. Zo gaat 'Kronenbur
gerpark' over prostitutie en dan de meest
vervelende kant ervan, de verslaafde
vrouw. Ik zag vlakbij het park een meisje
met wie ik op school had gezeten langs de
kant van de weg staan. En niet een keer,
maar elke avond. Tragisch."
Na 11 september, de moord op Fortuyn en
de dood van Van Gogh is er voor Boeijen
ook genoeg stof om over te schrijven. „Van
nacht ben ik beziggeweest met 'Het lied
van de doofheid'. Mijn gedachte is dat je te
genwoordig zoveel informatie krijgt dat je
het allemaal niet meer kunt opnemen, dat
je doof wordt, letterlijk."
Zijn hoofd maakt op het moment overuren,
zegt hij. „Ik heb veel gedachten."
Hij haalt een zwart boekje uit zijn tas.
„Kijk", zegt hij en wijst op een van de pagi
na's: 'Aan de bezitters van een ziel'. Die
tekst wilde hij voorlezen tijdens het ver
broederingsconcert Stay Close! in Amster
dam, een initiatief van een aantal artiesten
dat vooral jongeren uit alle gemeenschap
pen in Nederland wilde oproepen om 'bij
elkaar te blijven' na de moord op Theo van
Gogh.
„Maar ik mocht het niet voorlezen, want
het was niet de bedoeling dat er gesproken
zou worden. De tekst eindigt met: 'dit is
niet mijn land, dit land is van niemand, dit
land is niemandsland. Dit land behoort toe
aan de gedachten en het verlangen, het
heimwee en het verdriet, aan het verleden
van de toekomst, aan de cadans van de mu
ziek, aan de bezitters van een ziel.' Ik denk
dat ik het nog wel kan gebruiken."
Sandra Put
