Licht herstel Zeeuwse economie
PZC
Kerkasiel voor lieveheersbeestjes
Nog geen onderzoek
naar schade door
broom in Terneuzen
Provincie legt bouw
in waterkeringszone
beperkingen op
Midden- en kleinbedrijf blijft op achterstand; werkgelegenheid kalft nog wat af
:15
GS manen Bevelandse gemeenten
Applaus voor vrijspraak collega
Boetes bij verkeerscontrole
Eén systeem voor leerlingdossiers
EDOX
Kondleiding
door Sluis
Gehoortest voor pasgeboren baby's
woensdag 15 december 2004
MIDDELBURG - De gemeente Reimerswaal moet dit
jaar nog elf asielzoekers met een verblijfsvergunning huis
vesten. Noord-Beveland hoort nog vijf zogenoemde status
houders woonruimte aan te bieden. Het dagelijks provin
ciebestuur maant de twee gemeenten die achterstand die
ze bij het huisvesten van statushouders hebben, snel in te
lopen. De aantallen die de provincie in de brief aan beide
gemeenten noemt, zijn gebaseerd op de situatie per 1 no
vember. Eerder is er bij Goes, Schouwen-Duiveland, Ter-
neuzen, Tholen en Hulst op aangedrongen meer woon
ruimte beschikbaar te stellen aan statushouders.
MIDDELBURG - De Middelburgse politierechter G. van
Unnik heeft gisteren een 37-jarige vrouw uit Nisse vrijge
sproken van diefstal. De vrouw werd ervan beschuldigd
dat ze begin oktober als medewerkster van de thuiszorg
vl5 euro had gestolen van een hoogbejaarde vrouw. De
hulpverleenster viel in die periode in voor een zieke colle
ga, die de oudere vrouw altijd verzorgde. „Ze wilde dat ik
een bloemetje voor mijn collega kocht, Daarom heb ik uit
respect voor haar het geld aangenomen", zei ze. Officier:
van justititie G. Oosterveld geloofde haar en vroeg de
rechter haar vrij te spreken. Kinderen van de vrouw had
den het vermoeden dat er geld verdween als zij er was. De
politierechter had liever gezien dat de zaak was gesepo
neerd. Collega's ondersteunden de verdachte vanaf de pu
blieke tribune en begroetten de vrijspraak met applaus.
MIDDELBURG - Bij een verkeerscontrole op de kruising
Koudekerkseweg, Poelendaeleweg en de Nieuwe Vlissing-
seweg in Middelburg heeft de politie gisterenochtend 49
bekeuringen uitgedeeld. Achtendertig fietsers werden op
de bon geslingerd, omdat ze geen of slechte verlichting:
hadden. Zeven aangehouden brommers hadden te veel
vermogen. Ook zij kregen een prent. Verder waren er be
keuringen voor door rood licht rijden.
MIDDELBURG - Er komt één portfoliosysteem voor het
hele Zeeuwse beroepsonderwijs. De ontwikkeling van
leerlingen en studenten kan daarmee zonder problemen
worden gevolgd. Steeds meer scholen werken met digitale
portfolio's, waarin alles wat een leerling heeft gedaan, zo-
wel binnen als buiten de opleiding, wordt opgeslagen en
later eenvoudig is op te vragen.
Voor het maken van portfolio's zijn verschillende syste
men op de markt, waardoor de gegevens niet altijd uitwis
selbaar zijn. Het streven is te komen tot één nieuw sys
teem voor het totale Zeeuwse onderwijs vanaf de basis
school, zodat een leerling zijn portfolio gedurende zijn he
le 'schoolloopbaan' kan meenemen en uiteindelijk ook in
zijn verdere carrière als werknemer. Bedrijven kunnen
het portfolio zo gebruiken bij sollicitaties en voor de ver
dere ontwikkeling van hun personeel.
De scholen gaan het systeem zelf ontwikkelen. Het is de
bedoeling dat alle scholen in het voortgezet onderwijs bij
de uitvoering worden betrokken. Ook wordt gedacht aan 1
deelname van de Roosevelt Academy. De totale kosten
van het project worden geraamd op 287.500 euro; de pro
vincie betaalt daarvan 105.000 euro.
door Jean-Lou de Gucht
MIDDELBURG - Gedeputeerde
Staten zien vooralsnog geen re
den om een bevolkingsonder
zoek naar de schadelijke gevol
gen van broomhoudende vlam-
vertragers bij Broomchemie in
Terneuzen te houden.
Dat antwoorden GS op vragen
van fractievoorzitter M. Wiers-
ma van GroenLinks. Wiersma
verlangde een onderzoek naai
de schadelijke gevolgen van de
broomhoudende vlamvertragers
voor de gezondheid van mensen.
Als daaruit zou blijken dat men
sen er ziek van kunnen worden,
moest er een bevolkingsonder
zoek worden gehouden.
Broomchemie in Terneuzen
maakt al vele jaren vlamvertra
gers waarin broom zit. In 2001
werden hoge concentraties daar
van aangetroffen in visdiefjes in
de omgeving van de fabriek.
Broomhoudende vlamvertragers
kunnen de hormoonhuishou
ding verstoren en daardoor ook
het immuunsysteem aantasten,
aldus de GroenLinks-fractie in
Provinciale Staten.
GS sluiten echter niet uit dat er
toch nog een bevolkingsonder
zoek komt. Dat hangt af van de
reactie van de GGD. Die moet
nog antwoorden op de vraag
van GS of een bevolkingsonder
zoek nodig is.
De GGD wacht nog op een ant
woord van het Rijksinstituut
voor Volksgezondheid en Milieu
(RIVM).
De gemeente Terneuzen heeft de
zelfde vraag aan de GGD ge
steld.
Beperkte kennis
GS onderkennen de mogelijke
schadelijke effecten van vlam
vertragers wel. „Een vlamvertra-
ger hoopt zich op in de voedsel
keten en er zou een opbouw kun
nen ontstaan in de top van de
voedselketen, inclusief de mens.
Als dit zou leiden tot toxicolo
gisch relevante concentraties
voor de mens is er gevaar voor
de volksgezondheid. Kennis
hierover is echter nog beperkt."
De risico's voor mens en dier
kunnen dan ook nog niet vastge
steld worden.
„In laboratoriumonderzoek zijn
nadelige effecten aangetoond.
Risico's worden echter niet al
leen bepaald door de eigenschap
van een stof, maar ook door de
concentratie." GroenLinks wil
de ook van de provincie weten 1
of er plannen bestaan om het ge
bruik van vlamvertragers te ver
bieden.
GS zijn dat echter niet van plan.
„Het is niet aan de provincie om
productie, invoer, handel en toe-
passing van schadelijke vlamver
tragers té verbieden. De produc
tie bij Broomchemie voldoet aan
de eisen die kunnen worden ge
steld in het kader van de Wet mi
lieubeheer. Een eventueel ver- 1
bod is alleen mogelijk op grond
van de Wet Milieugevaarlijke
stoffen. Hiervoor is de minister
van Volkshuisvesting, Ruimtelij
ke Ordening en Milieubeheer
verantwoordelijk."
Filter
GS zijn niet van plan om nadere
eisen aan de vergunning van
Broomchemie te stellen. Broom
chemie heeft half september een
absoluutfilter geplaatst. Dit is
volgens de provincie op dit mo
ment de best beschikbare tech
niek om de verspreiding van
broomhoudende vlamvertragers
in het milieu te voorkomen.
Advertentie
H
Dit superplatte staaltje Zwitserse
horlogemakerskunst is verkrijgbaar
bij onderstaande juweliers.
Goes/Ooslburg. Juwelier 't Goudoppertje
(Goes. Lange Kerkstraat 48 Oostburg, Burg.
Burohtstraat 8-10) Sluis, Juwelier Dijkstra,
Zuiddijkstraat 4 Terneuzen, Juwelier Wijffels,
Noordstraal 103 Vlissingen, Juwelier van
Boven, Walstraai 90
www.edox-watches.com
door Sheila van Doorsselaer
joorRinus Antonisse
MIDDELBURG - Bouwen in de
waterkeringszone - grofweg de
zeewering en de directe omge-
ring- wordt aan banden gelegd.
Dat gebeurt door het trekken
van 'contouren' in kustplaatsen
en andere bebouwde plekken in
m waterkeringszone.
Nieuwbouw mag in de waterke-
hngszone alleen binnen de con-
wen gebeuren. Is er geen
plaats meer en is herbouw of ga-
kn opvullen niet mogelijk, dan
moet nieuwbouw uitwijken
[nar een locatie buiten de water-
«ringszone.
De bebouwingscontouren wor-
n ^gepast langs de Noord-
jjee. de Ooster- en Westerschel-
e en binnenslands waar eerste
waterkeringen liggen. De ge
beenten nemen de bebouwings-
Jjnen op in hun bestemmings
plannen.
"■'staat in het Zeeuws Kustbe-
plan 2004. Daarin zet de
provincie in op 'maatsehappe-
'I Verantwoord medegebruik
P de waterkeringen'
dgangspunt is dat de veilig-
nimmer in het geding mag
omen Als andere vormen van
Pruik worden beschouwd: re-
■Katie en toerisme, natuur en
'anabouw. Ook een kwaliteits
verbetering van de kustplaatsen
in en net achter de waterkerin
gen hoort erbij. Op enkele plaat
sen maken industrie en drinkwa
terwinning gebruik van cle kust
zone.
Onderzocht moet worden of de
lintvormige waterkeringen wel
licht natuurgebieden met elkaar
kunnen verbinden. De meeste in
lagen achter de dijken hebben
een natuurbestemming. Waar
dat niet het geval is, wordt beke
ken of dat alsnog mogelijk is.
Paviljoens
In de brede duingebieden staat
natuurontwikkeling voorop, zon
der tot volledige afsluiting over
te gaan. De recreatie krijgt ruim
baan in de (duin)gebieden waar
geen natuurlijke processen aan
de orde zijn. Daar is ook plaats
voor jaarrond-paviljoens op het
strand.
In het Kustbeleidsplan wordt
ruimte geboden de werkwegen
op de buitenbennen van de dij
ken open te stellen voor recrea
tief medegebruik. De beheer
ders moeten zelf een afweging
maken of dat tot verstoring van
vogels leidt.
Het streven is de grasmat op de
waterkeringen meer natuurlijk
te beheren. Daarbij gaat het om
hooien en begrazing door scha-
pen.
HENGSTDIJK - Waar anders
voelen lieveheersbeestjes zich
beter thuis dan in een kerk.
Met vele honderden zijn de ge
stippelde insectjes neergestre
ken in de Catharinakerk in
Hengstdijk. Ze hebben de
traptoren gekozen om daar te
overwinteren en hebben er lief
devol kerkasiel gekregen.
In verschillende groepjes zijn
de lieven'eersbiestjes, zoals ze
in correct Oost Zeeuws-
Vlaams dialect worden ge
noemd, dicht bij elkaar gekro
pen. Lekker warm en tochtvrij
bovendien. Niet alleen de be
kendste rood-met-zwarte-stip-
pen exemplaren zijn vertegen
woordigd, ze zijn er in alle
kleuren, zwart met rode stip
pen, geel met zwarte stippen,
effen en het aantal stippen ver
schilt per beestje.
De stippen geven niet de leef
tijd aan, zoals vaak wordt ge
dacht, maar enkel de soort. Er
leven in Nederland zo'n zestig
verschillende soorten lieve
heersbeestjes. Het meest voor
komende lieveheersbeestje in
Nederland en België is het ze-
venstippelige.
Het is de eerste keer dat zoveel
pieternellekes, pim-pam-poen-
tjes of lieven'eersbiestjes zijn
neergestreken in de Hengstdijk-
se kerk. Het kerkbestuur laat
de insectjes met rust, ze wor-
Grote aantallen lieveheersbeestjes verschansen zich tegen de kou in de Catharinakerk in Hengst
dijk, waar ze met rust worden gelaten. foto Camile Schelstraete
den niet weggehaald. Ze zijn in
diepe rust en doen geen mens
kwaad.
Geluk
In bijna alle culturen wordt ge
loofd dat lieveheersbeestjes ge
luk brengen. Een lieveheers
beestje doden brengt ongeluk
en droefenis. Nog een reden
om ze lekker te laten zitten in
de traptoren. Met de aanwezig
heid van cle honderden lieve
heersbeestjes in de Catharina
kerk krijgt het kerkelijk credo
'gaat heen en vermenigvuldigt
u' een nieuwe betekenis. In Bel
gië wordt verteld dat als een
lieveheersbeestje over de hand
van eeh jonge vrouw kruipt, de
ze vrouw binnen een jaar zal
trouwen.
In Brussel denken ze zelfs dat
het aantal stippen van het lie
veheersbeestje voorspelt hoe
veel kinderen men later zal
krijgen. Of er in Brussel ook
veel gezinnen met zeven kinde
ren voorkomen, is daarentegen
nooit onderzocht.
doorHenLEostma
MIDDELBURG - De Zeeuwse
iconomie vertoont tekenen van
herstel. Maar de werkgelegen
heid kalft nog wat verder af.
Dat concludeert de Zeeuwse Ka
mer van Koophandel uit de
ERBO-enquète, de jaarlijkse
conjuctuurpeiling onder het be
drijfsleven.
Er zit dit jaar weer groei in de
omzetten van de grotere Zeeuw
se ondernemingen. Het gaat
daarbij vooral om de exporteren
de basisindustrie (chemie en me
taal). De binnenlandse afzet
daalt nog. Het Zeeuwse mid
den- en kleinbedrijf zit ook nog
mdemin. Het verwacht dit jaar
veer een lichte omzetdaling, na
melijk met 1,3 procent, en blijft
daarmee wat achter bij de lande-
fke collega's.
Al met al herstelt de Zeeuwse
economie zich sterker dan de
landelijke, zo interpreteert de
Zeeuwse Kamer van Koophan
del de cijfers. Het Zeeuws groot
bedrijf boekt dit jaar 2,9 pro
cent meer afzet. Dat helpt het
Zeeuws bedrijfsleven als geheel
aan 1 procent meer omzetvolu
me. Vorig jaar was nog sprake
van 0,4 procent daling. Lande
lijk verwacht het bedrijfsleven
een verdere daling, zij het
|echts met 0,1 procent.
Het is voor het eerst sinds vier
jaar dat het Zeeuws bedrijfsle
ven als geheel meer omzet
kiekt. Zeeuwse ondernemers kij
ken nu ook weer wat zonniger
aaarde toekomst. Negentig pro
centvan hen denkt volgend jaar
winst te maken.
Winst
Dit jaar blijft het aantal bedrij
ven dat winst maakt nog steken
op 86 procent, wat overigens ho
ger is dan landelijk: 81 procent.
Datzelfde geldt voor de rende-
mentsverwachting. In Zeeland
denkt 66 procent van de onder
nemers dit jaar een goed rende
ment te maken, tegen 60 pro
cent landehjk.
De werkgelegenheid profiteert
niet mee van de prille Zeeuwse
■mzetgroei. Integendeel, die
SLUIS - De VVV Zeeuws-Vlaan-
ieren in Sluis houdt dinsdag 28
december een rondleiding voor
bezoekers door het stadje.
Afgelopen zomer introduceerde
de WV de rondleidingen voor
individuele bezoekers. Daar
voor konden alleen groepen on
der leiding van een gids door
Sluis wandelen. De nieuwe op
zet bleek een succes en dus
wordt er dinsdag 28 december
ook in de kou gewandeld langs
mooie plekjes en historische be-
:zienswaardigheden. Hoogte
puntvan de tweeënhalf uur du
rende rondleiding is de beklim
ming van de Belforttoren. De
rondleiding begint om 10.30 uur
;bij het VW-kantoor aan de Sint
Annastraat. Informatie: 0117-
161700.
daalt dit jaar met 0,8 procent.
Vorig jaar was dat nog 0,3 pro
cent. Landelijk daalt de werkge
legenheid ook, maar wat minder
dan in Zeeland: 0,6 procent.
Het Zeeuws bedrijfsleven blijft
vooralsnog terughoudend met
investeren. Ruim de helft (53
procent) trekt er dit jaar geld
voor.uit. Landelijk is dat 60 pro
cent.
Volgend jaar verwachten meer
Zeeuwse bedrijven te investe
ren. Aan de Zeeuwse ERBO-en-
quête deden 3200 bedrijven
mee: het overgrote deel van de
150 grote bedrijven en bijna de
helft van de overige onderne
mers. Afgaand op ervaringen in
voorgaande jaren, gaat de Ka
mer van Koophandel er van uit
dat het onderzoek een represen
tatief beeld heeft opgeleverd.
De Zeeuwse industrie is van
oudsher zeer exportgericht. Het
omzetvolume in deze sector
stijgt met 2,3 procent, terwijl de
afzet op de binnenlandse markt
daalt met 2,1 procent. In de
Zeeuwse bouw keldert het om
zetvolume met 1,7 procent, een
minder sterke teruggang dan vo
rig jaar.
De Zeeuwse groothandel ziet zo
wel het binnenlandse als het ex
portvolume stijgen met respec
tievelijk 1.3 en 2,0 procent, ter
wijl landelijk sprake is van 1,4
procent daling. De Zeeuwse de
tailhandel oogst dit jaar 0,1 pro
cent omzetstijging, terwijl lande
lijk 0,3 procent daling wordt ge
boekt.
In de Zeeuwse dienstensector is
het omzetvolume met 0,9 pro
cent gedaald (landelijk 0,2).
Daarbij wegen de ontwikkelin
gen binnen horeca en toerisme
zwaar mee. Die bedrijfstak
boekt dit jaar bijna 3 procent
minder omzetvolume. Dat
wordt toegeschreven aan de
slechtere weersomstandigheden
en de groeiende concurrentie
van nieuwe vakantiegebieden.
In de bedrijfstak vervoer en com
municatie stijgt het exportvolu
me met 7 procent, Daar staat te
genover dat de binnenlandse om
zet daalt met 4,4 procent.
Door al enkele dagen na de geboorte een gehoortest te doen, kan de jeugdgezondheidszorg veel eerder optreden als een bahv gehoorproblemen heeft.
door Rolf Bosboom
GOES - Zeeuwse kinderen die
na 1 januari 2005 worden gebo
ren, ondergaan al na enkele da
gen een gehoortest. Dankzij
nieuwe technieken kunnen ge
hoorproblemen al in een vroeg
stadium worden gesignaleerd,
zodat ook eerder actie kan wor
den ondernomen.
Nu krijgen baby's een oproep
van het consultatiebureau voor
een gehoortest als ze negen
maanden zijn. Als de uitslag
niet bevredigend is, volgen nieu
we tests. In de praktijk betekent
het dat als er echte problemen
zijn, er pas wordt ingegrepen
als de kinderen soms al ander
half jaar zijn. De behandeling
van gehoorstoornissen heeft ech
ter het meeste effect als daar in
de eerste zes maanden mee
wordt begonnen.
Het is nu technisch mogelijk oor
problemen bij pasgeborenen op
te sporen, de zogeheten 'neonata-
le gehoorscreening'. Baby's krij
gen een dopje in het oor dat kor
te geluidspulsjes uitzendt. Een
gezond oor reageert daarop
door zelf geluid te produceren.
Dat wordt met een microfoontje
opgevangen.
De test wordt voortaan gecombi
neerd met het hielprikje, dat
vier tot zes dagen na de geboor
te wordt gedaan. Als de eerste
test geen duidelijk resultaat
geeft, volgt een tweede en even
tueel een derde. In elk geval kan
binnen zes weken na de geboor
te uitsluitsel worden gegeven.
„Dat betekent een enorme ge
zondheidswinst", zegt D. van
Eekelen, manager jeugdgezond
heidszorg bij zorgorganisatie Al-
lévo. „Je kunt veel sneller begin
nen met interventie, diagnostiek
en begeleiding." Jaarlijks gaat
het om ongeveer vijf gevallen,
op een totaal van rond de 4400
Zeeuwse geboorten.
Begin volgend jaar wordt de
nieuwe methode in de drie zuide
lijke provincies ingevoerd. In
Zeeland hebben de betrokken
zorgorganisaties (Allévo, Zorg-
stroom en Zorgsaam) gekozen
voor een gezamenlijke aanpak.
De voorbereidingen hebben in
totaal twee jaar in beslag geno
men. Voor de uitvoering zijn
voor de hele provincie zeven me
dewerkers benoemd, die zich uit
sluitend richten op de gehoor
test en de hielprik. De medewer
kers zijn in principe overal inzet
baar, zodat het ook mogelijk is
dat iemand van Allévo bijvoor
beeld bijspringt op Walcheren.
Gisteren kregen zij in Goes in
structie over hoe de test precies
moet worden afgenomen.
Burgerlijke stand
De medewerkers komen aan
huis voor de test en de prik, of
eventueel in het ziekenhuis als
de baby daar langere tijd ver
blijft. „Om ervoor te zorgen dat
we de test snel kunnen uitvoe-
foto Dirk-Jan Gjeltema
ren, roepen wij ouders op de ge
boorte van hun baby zo snel mo
gelijk aan te geven bij de burger
lijke stand van de gemeente",
zegt M. van Belzen, coördinator
van het project.
Het hielprikje werd tot nu toe
gedaan door de wijkverpleeg
kundige. Die taak wordt nu dus
overgenomen. Het huisbezoek
van de wijkverpleegkundige,
tien tot veertien dagen na de ge
boorte, blijft echter gewoon be
staan.
Kinderen die dit jaar zijn of de
ze maand nog worden geboren,
ondergaan nog de traditionele
gehoortest op het consultatiebu
reau. Dat betekent dat beide me
thoden volgend jaar nog tijde
lijk naast elkaar bestaan.
