Verhef geluk tot hoogste prioriteit PZC Hoe diep moeten we gaan door een verdrag uit 1839 PZC Milieuclubs gaan te ver in mosselstrijd Prinses Oekraïne niet zo onschuldig Calculerende overheid richt zich te eenzijdig op economie te gast O v L 0a o- te gast 10 december 1954 vrijdag 10 december 2004 Nederland is de afgelopen jaren veel rijker geworden. We wer ken hard, hebben meer te verte ren en toch worden we niet ge lukkiger. De overheid moet zich richten op geluk voor de burger in plaats van op meer economi sche groei. door Rudi Wieiers Als ik invalide word en hulp inhuur stijgt het bruto natio naal produet, maar neemt het ge luk niet toe. De overheid heeft afgelopen decennia sterk ge stuurd op het vergroten van het bruto nationaal product door marktwerking te stimuleren. Openbaar vervoer, arbeidsbe middeling, energie, steeds meer wordt aan de markt overgela ten. De overheid zelf stelt zich steeds meer op als marktpartij. Dat legt ons geen windeieren, maar we worden er niet gelukki ger van. Ondertussen daalt het vertrou wen, burgers hebben zelfs meer vertrouwen in informatie van be drijven dan in die van de over heid. Alleen politieke partijen doen het slechter. Onze over heid is een cententeller gewor den zonder moraal. Waar finan ciële belangen in het geding zijn is ze krachtig aanwezig. Bijvoor beeld binnen de Europese Unie: Nederland wil minder betalen en meer profiteren. De overheid is de werkgever die conflicten met de vakbonden op de spits drijft. Rotschop Een calculerende overheid is een slecht voorbeeld. Vroeger had ze een sterk moreel gezag, maar dat is verdwenen. Zeker, onze ministers wijzen op goed en kwaad, maar vooral met ne gatieve signalen. Wie zich niet aan de regels houdt kan in het uiterste geval een 'rotschop' te krijgen. Voor goed gedrag is minder aandacht. De overheid heeft geen opvattingen over het welzijn van de gewone burger. Welzijnsbeleid is er alleen voor de Tokkies. In het verleden dachten weten schappers dat geluk niet kon worden gemeten. Het was een onderwerp voor de borreltafel of een filosofische beschouwing. Maar mensen kunnen prima aan geven hoe gelukkig zij zijn. Ne derlanders scoren op een schaal van nul tot tien hoger dan een acht. Vergeleken met de Russen (rapportcijfer: vier) hebben Ne derlanders niets te klagen. Toch is voorzichtigheid geboden. We worden misschien niet ongeluk kiger, maar wij gaan er in geluk evenmin op vooruit. Wij werken hard, ons huis stijgt ieder jaar in waarde en wij schaffen duur dere auto's aan. Maar gelukki ger worden we niet. De gelukservaring stagneert door het verlies van sociaal kapi taal. We zitten meer voor de tele visie of achter de computer dan vroeger. Ons sociale leven staat in het teken van functionaliteit, vriendschappen - 'netwerken' - zijn alleen nog waardevol als ze iets opleveren. Kennissen zijn veelal zakenrelaties. We halen uit die relaties niet wat ons ge lukkig maakt. door Harmen van der Werf Viskweek- en schelpdier- deskundige Ron Oorschot van TNO Den Helder voor spelde het vijf jaar geleden. De pijlen van natuur- en mi lieuorganisaties richten zich niet alleen op de mechanische kokkelvisserij, ook de mossel zaadvisserij komt onder vuur te liggen. Wat toen onvoorstel baar leek, is uitgekomen. De mosselsector moet op zoek naar alternatieven om mossel- broed in te vangen en heeft vijftien jaar de tijd gekregen om nieuwe technieken uit te vinden. Het vissen op 'wild' mosselzaad in geulen van de Waddenzee blijft mogelijk, maar boven de mosselsector hangt een zwaard van Damo cles. Zij moet verduurzamen. De mosselsector moet dan ook de kans krijgen aan die opdracht te werken. Vandaar dat secretaris Hans van Gees- bergen van de producentenor ganisatie mosselcultuur, dé organisatie van mosselkwe kers, zijn hand heeft uitgesto ken naar milieu- en natuuror ganisaties. Hij wil een conve nant sluiten over verduurza ming van de schelpdiersector. Dit houdt dan niet alleen in dat de kwekers het milieu zo veel mogelijk ontzien, maar dat zij ook in staat worden ge steld een productie te halen. Want daar heeft het de laat ste jaren vaak aan ontbroken. De Zeeuwse Milieufederatie (ZMF) en de Waddenvereni ging bij monde van directeur Hans Revier reageerden niet afwijzend op het initiatief van Van Geesbergen, maar zij stelden ook eisen. Zo ziet Gijs van Zonneveld (ZMF) niets in het verzaaien en kweken van kokkels in de Deltawateren, in de Wester- en Oosterschel- de, omdat dit twee keer bo demberoering met zich mee brengt; bij het opvissen van de wilde kokkels en later het opvissen van de gekweekte kokkels. En het invangen van mosselbroed met touw- en netconstructies in het water hoort volgens de ZMF-mede- werker niet thuis in de Wad denzee of andere 'accent-na tuurgebieden', maar in de Noordzee en delen van de Voordelta voor de kust van Zeeland en Zuid-Holland. Overleg is mogelijk over een convenant, maar natuur- en milieuorganisaties hebben flink wat pijlen op hun boog. Welk effect dit op investeer ders in verduurzaming van de schelpdiersector zal hebben, laat zich raden. Wie ergens geld in steekt, wil de zeker heid dat het ooit ook iets ople vert. Technische tegenslagen zijn onvermijdelijk en in te calculeren, maar met juridi sche procedures ligt dat an ders. Niet één mosselonderne mer heeft zin in een loopgra venoorlog zoals is gevoerd tus sen milieuorganisaties en de kokkelsector. Of die te vermij den is, valt gezien de zuinige reacties van met name de ZMF te betwijfelen. Het effect dat hiermee wordt bereikt, is dat Zeeuwse mos selhandelaren minder energie steken in alternatieve, duurza me technieken, maar zij zich nog meer toeleggen op gebie den voor mosselproductie in het buitenland, met name Ier land. Als die Ierse mosselen vervolgens op basis van een deskundigenrapport van het kenniscentrum van het minis terie van Landbouw niet meer naar de Oosterschelde mogen komen, dreigt Yerseke zijn positie als draaischijf in de West-Europese mosselhan- del te verliezen, klonk het dreigend in Yerseke. Dat dit deskundigenrapport is geba seerd op 'meningen' en niet op onderzoek, doet er blijk baar niet toe. Of het inderdaad zo snel berg afwaarts gaat met Yerseke, is de vraag. In Ierland zullen wel mosselfabrieken met sub sidie verrijzen, vreesde een mosselhandelaar. Hij was blijkbaar vergeten dat een verswaterleiding voor Yersek- se bedrijven aan de Korringa- weg met Europese subsidie is Zo zijn er meerdere kanten aan elk verhaal. Het is duide lijk dat de schelpdiersector er nog niet is en dat milieuorga nisaties zich stevig blijven op stellen. De rijksoverheid moet zo nodig ingrijpen en de opgedragen verduurzaming ook juridisch mogelijk ma ken. den, maar de regering vraagt ons juist meer te werken. De wij ze van verstrekking van bij standsuitkeringen nodigt men sen uit alleen te gaan wonen, waardoor ze ongelukkiger en eenzaam worden en zelfs onge schikt om te werken. Schaalvergroting Een ander voorbeeld: de over heid voert de ene na de andere schaalvergrotingsoperatie uit om efficiënter te opereren. Het resultaat is dat mensen steeds anoniemer worden. Sociale steun en controle verdwijnen en gedrag verruwt, terwijl het be oogde effect: meer efficiëntie, nooit is aangetoond. Meer directe democratie maakt wel gelukkiger. In Zwitserland zijn de inwoners van districten met de meeste politieke rechten het gelukkigst. Directe invloed op de politiek geeft dezelfde stij ging in geluk als verdubbeling van het maandsalaris. Dat is niet gering en toont dat sturing op basis van geluk werkelijk ge lukkiger maakt. Uiteraard, ik hoor het de politici en andere cententellers al zeggen, de kost gaat voor de baat uit. Op de ach terkant van een sigarendoosje re kenen ze voor dat de kosten heel wat hoger zijn dan de baten. Toch is het de vraag of dat op termijn ook geldt. Durf Gelukkige mensen zijn gezon der dan ongelukkige. De beste remedie tegen de stijgende kos ten van de gezondheidszorg is vergroting van het geluk. Geluk kige mensen functioneren beter, werken intelligenter en stimule ren de dynamiek in de econo mie. Het kan best zijn dat het bruto nationaal product sneller groeit door toename van geluk dan door het huidige, moeiza me, groeibeleid. Welke politicus durft het aan het geluk van de burger bovenaan de prioriteiten lijst te zetten? GPD Dr. R.J.J. Wieiers is universitair hoofddocent sociologie aan de Rijksuniversiteit Groningen. Ook tussen overheid en burger ontstaan problemen, vooral voor wie niet gezegend is met een uitdagende baan of goede ge zondheid. Mensen met proble men worden keer op keer gewe zen op hun persoonlijk falen. Zij isoleren zich daardoor en ra ken verder in de problemen. Vol gens het Sociaal Cultureel Plan bureau is tien procent van de be volking sociaal uitgesloten, voor al mensen met fysieke of psychi sche klachten. Armoede speelt daarin minder een rol dan werd aangenomen. Prioriteit De overheid moet het geluk van de bevolking tot hoogste priori teit verheffen. Zij moet meer in spelen op de betrokken burger en het sociaal kapitaal in de sa menleving, Voorbeelden zijn er legio. Veel mannen willen best meer tijd aan hun gezin beste door Huib Eversdijk In de 'Fransetijd' maakten Ne derland, Vlaanderen en Wallo nië deel uit van het Franse rijk. Maar na de val van Napoleon Bonaparte besloten de grote Eu ropese mogendheden Pruisen, Rusland en Engeland dat ten noorden van Frankrijk een ste vig koninkrijk moest komen. Dat werd het Koninkrijk der Ne derlanden, onder leiding van ko ning Willem I. Deze ondernemende koning was echt de baas. Hij kreeg na vijf tien jaar te kampen met sociale onlusten in Wallonië en Brussel. Op het moment dat de Waalse aristocratie zich bij de sociale beweging aansloot, ontstond de tragische oorlog tussen de Noor delijke en Zuidelijke Nederlan den, de zogenaamde Tiendaagse Veldtocht, met uiteindelijk een verschrikkelijke slachting in de Warande, het park voor het ko ninklijk paleis in Brussel. De grote mogendheden dwon gen Willem I de strijd te staken. België werd onafhankelijk en de Belgen kozen een eigen koning, Leopold van Saksen-Coburg. In 1839 werd het verdelingsver drag gesloten. Daarin werd de vrije vaart op Antwerpen vastge legd; het verdrag werd gegaran deerd door Pruisen, Rusland, Groot-Britannië en Frankrijk. Hiermee raken wij aan een van de grootste problemen van deze 'verdragskwestie'. Immers wan neer het verdelingsverdrag al leen een zaak was van Neder land en België (een bilateraal verdrag), dan had Nederland het natuurlijk allang kunnen op zeggen. Maar gegeven de histori sche context is dat onmogelijk. Zeilvaart Om dit verdrag op te zeggen öf te wijzigen heb je dus Duitsland (als opvolger van Pruisen), Rus land, Groot-Brittannië en Frankrijk nodig. Dat is interna tionaal gezien een heidens kar wei. Wij zitten opgescheept met een antiek verdrag uit de tijd van de zeilvaart; op basis daar van eisen de Belgen een steeds verdere verdieping van de Schei- Scheepvaart op de Westerschelde de. Moet zoiets tot 'in de eeuwig heid' doorgaan? Waar is het ein de; hoe diep moeten we gaan? Natuurlijk moet een buurman recht van overpad houden, maar geldt dit voor elke vorm van ver voer? Wordt het niet eens tijd om dit verdrag op de helling te zetten? Welke Haagse politicus bindt de kat de bel aan; wie durft deze handschoen op te ne men? Zeebrugge Ook de Belgische havenkringen kijken naar de ontwikkelingen in het Rijnmondgebied. De oude havengebieden van Rotterdam zijn al lang niet echt meer in ge bruik. De grote aanlandings plaats is de Maasvlakte. Waar om zou zoiets nou echt niet bij Zeebrugge kunnen? Men blijft dan keurig op Bel gische grondgebied. Vanzelfspre kend wil Antwerpen de grote in dustriestad blijven. Dat kan ook. Een zéér groot deel van alle vervoer over water naar Antwer pen kan afgewikkeld worden via de huidige zeearm Wester schelde. De mogelijkheden van de binnenvaart worden ook al maar groter en worden nog on voldoende benut. Terwijl de bin nenvaart zéér veilig is, milieu vriendelijk en per ton/km ook nog goedkoop. Dus zou er prachtig een goede renspoorlijn van Zeebrugge, via Gent naar Antwerpen kunnen worden aangelegd. Dat kan ge makkelijk langs de al bestaande vierbaanssnelweg. Zou het zo'n gek idee zijn dat Nederland zijn kennis en kunde van de Betuwe lijn beschikbaar zou stellen? Gratis! Eerder gaf Nederland een fors bedrag aan Frankrijk om de ka- limijnen in de Elzas te saneren. Zodoende kwam er veel minder zout in ons drinkwater. Zo gek is het dus niet en bovendien als ze in Shanghai op de kaart kij ken, ziet niemand echt een groot verschil tussen Zeebrugge, Vlis- singen, Antwerpen of Rotter dam. Deze alternatieve mogelijkhe den passen ook prima in de Eu ropese gedachte. Laat toch het denken niet beperkt blijven tot verdieping. Draagvlak In Zeeland is geen enkel draag vlak voor de verdere verdieping van de Westerschelde. Het bu reau Proses moest de Zeeuwen foto Willem Mieras daarvoor klaarstomen. Kosten noch moeite werden gespaard. Tevergeefs! Een koppige Zeeuw praat je gelukkig niet zo snel om, dat bleek heel duidelijk uit de PZC-enquête. Verdieping en ontpoldering (vooral dat laat ste) werden ondanks alle mooie folders en voorlichting massaal afgewezen. Het is een beetje zoals een ouder ling vlak na de oorlog tegen een 'doorgebroken' dominee zei, die openlijk in de preek suggereer de om op de PvdA te stemmen: „Doomnie j'ei mooi epreekt, ik wazze d'r deur gesticht, mae Le na en ik stemme op Tilanus." Als het voor Zeeland weer is: 'Over U en zonder U', dan zal dat het vertrouwen in de poli tiek verder doen afnemen. Als met het antiek verdrag van 1839 de verdieping kan worden afge dwongen (dat is nog nooit inter nationaal gebeurd overigens), dan zal er heel veel tegenover moeten staan om daar in Zee land begrip voor te krijgen. El ke ontpoldering is daarmee in ie der geval volstrekt letterlijk en figuurlijk 'uit den boze'. Drs. H. Eversdijk is oud-lid van de Staten-G ener aal en voorzitter van De Levende Delta. door Carel Goselinq Eretitels heeft Julia Timosj- enko genoeg. 'Jeanne d'Arc', 'Prinses' en 'Miss Oe kraïne', vanwege haar tradi tionele haardracht. De politi ca (44) is er trots op. Aan de zijde van oppositieleider Vik tor Joesjtsjenko strijdt zij fa natiek tegen de machtheb bers. Haar zorgvuldig opgebouwde imago heeft echter een be hoorlijke deuk opgelopen. Het verleden heeft Timosjen- ko ingehaald. Deze week kwam Interpol op verzoek van Rusland met een interna tionaal opsporingsbevel tegen haar. Ze zou als directrice van het bedrijf Verenigde Energiesystemen van Oekraï ne (Yesu), vijf ambtenaren van het Russische ministerie van Defensie hebben omge kocht, in ruil voor Russische contracten voor haar bedrijf. De schade aan Russische zij de wordt geschat op 80 mil joen dollar. De actie van de Russen kan voor Timosjenko niet als een verrassing zijn gekomen. In fe bruari 2001 werd zij in Oe kraïne zelf al eens opgepakt vanwege haar Yesu-activitei- ten. Yesu kreeg na 1995 een dominante positie op de gas markt in Oekraïne. In de be drijf stop zaten Alexander Ti mosjenko, Julia's man, en haar schoonvader Gennady. Zij was tot 1997 directrice. Begin 2001 werd de hele ex-top van Yesu opgepakt. De aanklachten: verduiste ring van valuta, diefstal van staatseigendom, smokkel van gas, vervalsing van documen ten, belastingontduiking en omkoping. De schade werd be cijferd op 2,4 miljard dollar. Julia Timosjenko werd con creet beschuldigd van verval sing van documenten, groot schalige belastingontduiking en omkoping. Op 13 februari 2001 verdween zij, hangende het onderzoek, voor anderhal ve maand achter de tralies. Daarna werd zij vrijgek op voorwaarde dat zei land niet zou verlaten, 2001 werden twee van dei aanklachten tegen haan schrapt. De andere twee1 ven staan. Sinds begin !l proberen de Russen haard een rechtbank te krijgen, nu toe zonder gevolg. daar de stap naar Interpol, In het Westen is met ven? dering en cynisme op def sische stap gereageerd,! zich verbazingwekkend,j dat de zaak ook in West-Êc pa en Amerika bekend Eind 1998 werd de oud-p mier van Oekaïne, Lazan ko, in Zwitserland aangéi den. Lazarenko was lus 1996 en 1997 premier in! kraïne. In die periode a»; 72 miljoen dollar van Ti hebben ontvangen. In j daarvoor hielp hij deonfe ming de grootste van het!> te worden, met een omzetr 10 miljard dollar. Nadat La renko premier-af was, n een justitieel onderzoek a Yesu gestart. Daarbij h men de beschuldigingen k betalingen aan de eerste: nister boven water. Lazan ko vluchtte. Eerst naar Zr seriand, en later naar Ai ka. In de VS werd de pohti: opnieuw opgepakt en verte deeld wegens het witwas van 114 miljoen dollar,! steekpenningen ontvangen! dens zijn ambtstermijn. Immuniteit In eigen land ontsprong I: Timosjenko tot nu toe i dans vanwege haar pol® carrière. Zij was vice-prad en minister van Energie tussen 1999 en 2001 en réi te twee politieke partijen: Door haar positie als Kaa lid geniet zij immuniteit. Naar verluidt wil presides kandidaat Joesjtsjenko it als premier. In die li kan zij echter het land: uit omdat ze dan wordt og pakt. Ook is het lastigs een democratie een 'erin le' premier te hebben. GP 1 OVERSTROMING - Na c van hevige stomen is het noor delijk deel van de Ierse hoofd stad Dublin overstroomd. Op sommige plaatsen staat het wa ter tot een hoogte van ander halve meter. De overheid vraagt de bevolking kleine bo ten beschikbaar te stellen voor het evacueren van honderden gezinnen die zich op bovenver diepingen van huizen hebben teruggetrokken. NOORDOOSTPOLDER - Voor de tweede keer dit jaar verlaat een aantal boeren Zeeland om in de Noordoostpolder een nieuw bestaan op te bouwen. De groep van 31 boeren bi gisteren bijeen in Goes ob pachtcontracten te tekf De woningen en bedrijfsge wen van de boeren worden! sen maart en mei vo opgeleverd. BISSCHOP - Bisschop B lius van de Duits-Evac| sche kerk heeft in een hf lijk schrijven de predika laten weten dat Oost-D) jongeren die deelnemen marxistische inwijdingsplï tigheden, voortaan n» worden uitgesloten van doen van een openbare geh belijdenis. Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A. J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax: (0113)315669 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax:(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (01111454651 Fax: (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mall: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgiro per maand: 19,95 n.v. per kwartaal: 58,00 per jaar: €222.50 226,50 Voor toezending per post geldleen toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maandvoo»/ einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v lezersservice, Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag 1,25 zaterdag: 1,75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgf overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en vc, de Regelen voor het Advertentiew®' Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uu Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintjes)- Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/Onroeren»?* Tel: (076)5312277 Fax:(076)5312274 Internet: www.pzc.nl/adverteran Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van I aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een besta (abonnementen)administratïe en om u te (laten) informeren over v ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of c de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u di zersservlce. Postbus 314460 AA Goes et Wegener-conccrn.fc®" id dat wordt gebruikt*» >oru relevantedionstw. jor ons zorgvuldig schriftelijk melden bij Behoort tot 'Iv WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 4