Deeltijdondernemen vol valkuilen
edrijven moeten personeel een droom geven
Oester komt onder de mensen
Terugbetalen lening
valt jongeren zwaar
29
Steeds meer mensen in loondienst beginnen eigen bedrijfje
Koffieprijzen omlaag
Topjaar voor Porsche
Productie chemische sector groeit
Detailhandel draait minder omzet
Floriade 2012 naar Regio Venlo
SS Rotterdam failliet
profijt
donderdag 9 december 2004
L man met een leidinggeven-
Imsiüe die deeltijds gaat wer
en m daarnaast nog een prak
tik therapeut te kunnen be
te» Ooit was het bij na onbe-
haiibaar. Tegenwoordig wordt
I iemand vaak stiekem benijd.
(oor het deeltijdondernemer-
thep zit vol valkuilen.
„SCHEDE - Door velen wordt
het nog gezien als een pertinen-
fctegenstrijdigheid: deeltijds on-
dernemen. Als zelfstandige
dort! je immers geacht dag en
jicht met je zaak bezig te zijn
„i werkweken te maken van
4minstens zestig uur. Een bedrijf
jppzetten terwijl je er een baan
«loondienst naast hebt, zou on
mogelijk zijn. Toch neemt het
Wital startende deeltijdonder-
derners de laatste jaren gestaag
loc.
Jit een recente enquête van Pu-
limix, uitgever van het Hand-
oek Parttime Ondernemen,
lijkt dat vier van de tien star
ende ondernemers als deeltij-
er zijn zaak opzet. Dat komt
neer op landelijk ongeveer twin-
ig. a vijfentwintigduizend star-
ere per jaar. Vijf jaar geleden
las dat nog drie van de tien. Op-
allend is dat die groep tot voor
;ort voornamelijk uit vrouwen
estond, die hun deeltijd onder-
lerschap veelal combineer
met zorgtaken. Tegenwoor
dig beginnen ook steeds meer
lannen op deze manier een be-
rijf.
feel deeltijdstarters willen
eret kijken of zij wel een kans
lagen hebben als onderne-
voordat ze definitief hun
aan in loondienst vaarwel zeg-
De laatste tijd is echter ook
prake van een groeiend aantal
jannen dat weloverwogen kiest
'oor twéé deel tij dberoepen, die
iet zelden van heel verschillen-
leaard zijn. Zoals de onderwij-
die naast zijn deeltijdbaan
de basisschool de kost ver-
lent met het trainen van hon-
Of de zelfstandig etaleur
die een paar dagen per week als
verkoper in loondienst is bij een
kunstgalerie. En de man die een
leidinggevende functie heeft bij
een grote organisatie en daar
naast een praktijk heeft als crea
tief therapeut.
Het zijn maar enkele van de vele
voorbeelden die Joop Wikke
rink kent. Wikkerink, manager
van het Ondernemersadvies-
punt Activa in Enschede, denkt
dat die ontwikkeling onder
meer te maken heeft met de tijd
geest. „Ondernemen was lang
een vies woord, iets kapitalis
tisch. Tegenwoordig heeft onder
nemerschap juist veel status,
het is een vak waar je mee voor
de dag kunt komen. Bovendien
is werken voor je geld op zich
niet bevredigend meer. Mensen
willen nu ook plezier hebben in
de dingen waar ze mee bezig
zijn."
Uurtje-factuurtje
Een andere verklaring voor de
populariteit van het deeltijdon-
dememerschap is dat het voor
werkgevers financieel aantrek
kelijker kan zijn om op basis
van 'uurtje-factuurtje' een klus
uit té besteden aan een externe
onderneming. Voor iemand in
loondienst moeten immers socia
le lasten worden afgedragen. Bo
vendien hebben werknemers
ontslagbescherming, wat in on
zekere economische tijden voor
werkgevers een lastig gegeven
is. Vooral hoger opgeleide werk
nemers duiken in die groeiende
markt en laten zich bij de Ka
mer van Koophandel inschrij
ven als bijvoorbeeld een
mans-adviesbureau, nadat ze
hun uren in loondienst hebben
teruggeschroefd. De werkgever
kan projecten dan formeel uitbe
steden aan het bureau van de be
trokken werknemer. Iedereen te
vreden: de werkgever is voordeli
ger uit, terwijl de bedrijvige
werknemer mede door zijn af
trekmogelijkheden als onderne
mer meer geld krijgt voor zijn in
spanningen.
HANOI - Een Vietnameze vrouw drinkt koffie in Hanoi. Koffieprijzen gingen deze week omlaag tijdens het hoogtepunt van de oogst.
foto Kham/RTR
De combinatie van deeltijdbaan
en parttime ondernemerschap
heeft voor het financieren van
een nieuwe onderneming veel
voordelen, weet Joop Wikke
rink. „Wie een vast inkomen
heeft, of een partner die in loon
dienst werkt, kan gemakkelij
ker krediet krijgen; de deuren
van financiële instellingen gaan
gewoon eerder open." Daar
naast zijn er voor ondernemers
tal van belastingfaciliteiten,
waar ook een deeltijd zelfstandi
ge aanspraak op kan maken.
Ook hebben veel starters al een
klanten- en kennisnetwerk opge
bouwd, waarop ze in hun nieu
we werkzaamheden kunnen te
rugvallen.
Failliet
Ondanks deze pluspunten houdt
het Ondernemersadviespunt be
zoekers altijd de valkuilen voor
van het deeltijdondernemer
schap. Hoeveel mensen zijn er
immers al niet failliet gegaan
omdat hun administratie niet op
orde was en zij meer geld uitga
ven dan er binnenkwam? Hoe
veel starters hebben zich al niet
laten overvallen door alweer
een belastingaanslag? En er zijn
genoeg voorbeelden van ondui
delijke fiscale wetgeving, waar
door de Belastingdienst een
mansbedrijven aanmerkte als
'neveninkomsten', zodat deze on
dernemers niet in aanmerking
kwamen voor de speciale fiscale
regelingen voor zelfstandigen.
Zeker als iemand vanuit een uit
keringssituatie als ondernemer
aan de slag wil, zijn er tal van
nare situaties die niet iedereen
kan voorzien. Daar hebben on
der andere ww'ers mee te ma
ken.
Het aantal ww'ers dat een be
drijf wil beginnen, neemt mo
menteel opmerkelijk toe. Aan de
ene kant heeft dat te maken met
de ingrepen in de ww-wetge-
ving, anderzijds met het hoge
aantal mensen dat vaak na vele
jaren van trouwe dienst bij een
reorganisatie op straat is komen
te staan.
„Maar een uitkering is geen goe
de basis om op terug te vallen",
aldus Wikkerink.GPD
edrijven die alleen maar den-
in nog meer efficiency,
cg meer winst en nog meer om
it, zijn eenzijdig bezig. Ze kun-
hun mensen op den duur
meer inspireren en hun
lanten niet meer binden. Wat
iodig hebben is een droom,
ideaal, waardoor het perso-
eel weer zin krijgt er iets van
i maken en de klant weer het
melkrijgt mee te tellen.
por Jan Ruesink
INSCHEDE - Er was een ramp
lodig om aan te tonen dat ruim
tevaartorganisatie Nasa niet
leer zo lekker functioneerde.
Onderzoek naar het drama met
ket ruimteveer Columbia wees
uit dat er van alles mis was met
1 He mentaliteit, cultuur en samen-
[Werking.
Het afschieten van ruimtesche
pen was routine geworden. Dro-
ta hadden ze niet meer. Vol-
?ns bedrijfskundige Caroline
iemans is het daarom helemaal
iel zo gek dat president Bush
|au een bemande vlucht naar
ars als nieuw doel heeft ge-
|d. Want op zo'n programma
>men nieuwe innovatieve on-
jpoekers graag af en met zo'n
im is er een doel waar ieder-
l zijn schouders onder
ïaarom zou je dat ook niet in
t bedrijf regelmatig doen,
r Biemans in haar onlangs
T-Tschenen boek 'Spirit! Meer
I n samenwerki ng'Geef orga
nisaties weer dromen en geef
werknemers de ruimte voor hun
spiritualiteit, luidt haar motto.
Te soft voor de directiekamer?
Welnee, vindt Biemans.
„Organisaties hoeven echt niet
het wereldleed op hun schou
ders te nemen en werknemers
hoeven heus geen heilige boon
tjes te worden. Maar spirituali
teit kan wel helpen een nieuwe
inspiratie te vinden voor organi
saties en de mensen die er wer
ken." Biemans roept bij die
zoektocht naar nieuwe doelen
de hulp in van de chaostheorie,
fractals, yoga, enneagrammen,
Boeddha en Neuro Linguïstisch
Programmeren. En dat is wel op
vallend voor iemand die als be
drijfskundig ingenieur is afge
studeerd aan de Universiteit
Twente en jarenlang werkzaam
is geweest in de zakelijke organi-
satie-advieswereld,
Spiritualiteit
„Als bedrijfskundige wordt mij
vaak gevraagd alles nog ratione
ler te organiseren, zorgen dat be
drijven nog slimmer en efficiën
ter werken. Dat is vleiend voor
je hersenen, maar hoe verder je
daarin doordringt, des te groter
wordt het besef dat er ook een
andere, mystieke werkelijkheid
moet zijn. Iets wat je niet kunt
doorbreken door alleen maar
met rationele processen bezig te
zijn. De werkelijkheid heeft een
zichtbare en een onzichtbare di
mensie en die laatste noem ik
spiritualiteit."
Biemans omschrijft dat als 'het
besef van een groter geheel,
waarbij intuïtie, evenwicht, res
pect, mededogen en duurzaam
heid een rol spelen'. Het is dus
volgens haar niet precies hetzelf
de als ethisch handelen of maat
schappelijk verantwoord onder
nemen. Het kan zich bovendien
op allerlei manieren manifeste
ren. Voor het ene bedrijf bete
kent het dat het verantwoord be
legt (zoals de ASN en Triodos-
STUTTGART - W. Wiedeking, bestuurder van het Duitse Porsche AG, poseert in een Boxster. Tussen
31 juli 2004 en 31 juli 2005 verkocht de Duitse autofabrikant ruim 76.000 nieuwe auto's, waarmee het
een verkoopstijging van 15 procent realiseerde. Dat maakte het bedrijf gisteren bekend. Ook het ko
mende jaar verwacht Porsche winststijging te boeken. foto Alex Grimm/RTR
wisten het zelf nog niet maar
een bureau dat markt en mensen
iflerzoekt zegt nu alvast wat we met
prettige feestdagen zullen eten. Iets
^een whd dier, krentenbrood en
aal- of schelpdieren. Het bureau
oeg het aan een paar voorbijgangers,
«zeiden wild, krentenbrood, kreeft
"esters. Toen wisten de onderzoe
ksploeg en kon het in de krant,
sters zijn in opmars. Ze waren er al
et sinterklaas en ze zijn nu ook te
P in winkels waar je zo gauw geen
Hers zou verwachten. De Hema is er
r e w°rst, de Aldi voor computers.
5°®sters?Toch wel- De rijkeluislek-
hiiK dur® voorgerecht in het eet-
is terug bij de gewone man. Vroe-
0 'aren.ze v°edsel voor de armen,
hun lef ZI'" Ongelloorzaam- Ze mogen
1 ep niet openen onderweg van de
zee naar de supermarkt. Maar dat doen
ze toch en als ze niet op hun rug liggen
(hebben oesters een rug?) verliezen ze
vocht. Daarom worden ze strak ver
pakt. Aldi verkoopt oesters in een spa
nen kratje. Het deksel is stijf op de oes
ters gedrukt zodat ze zich nauwelijks
kunnen bewegen. Toch lekt de verpak
king. Ook die van Albert Heijn plassen
Oosterscheldewater over de winkel
vloer. Die van de Hema niet. De He-
ma-oesters zitten ook in een spanen
kratje met kieren, maar dat kratje is
voor de sier. De schelpen zijn verpakt
in een plastic bakje dat hermetisch af
gesloten is met folie. Waarom dan dat
hout er omheen? Voor de gezelligheid.
Vanouds worden oesters in spanen kist
jes en kratjes verpakt. Het stamt uit
het plasticloze tijdperk. Mosselen, die
ook beter hun kleppen dicht kunnen
houden, werden in strak dichtgenaaide
jute zakken vervoerd. De zak lekte zout
water. Een drooggelopen mossel gaat
hard achteruit en is al een paar dagen
nadat hij is opgevist niet meer te eten.
Ook plastic verpakkingen van mosse
len lekten. Tot een Zeeuwse uitvinding
van een paar jaar geleden. Als mosse
len in een dichte bak of zak worden ver
pakt met veel meer zuurstof dan in de
buitenlucht, overleven ze de reis naar
de winkel uitstekend en ook het wach
ten op een klant.
Mosselen in gewone verpakking zonder
extra zuurstof zijn vaak al voor de ui
terste verkoopdatum dood en bedor
ven. De zuurstofrijke verpakkingen
zijn bij steekproeven triomfantelijke
winnaar, de beestjes leven nog op de ui
terste verkoopdag.
Oesters blijken bij zuurstofrijkdom ook
veel beter te blijven boven water. Ze
gaan langer levend mee. Tien dagen na
dat ze zijn verpakt kunnen ze nog gege
ten worden. (Maar beter eerder, zegt
mijn eeuwige wantrouwen.) In twee lek
kende verpakkingen van de Aldi, zon
der zuurstof en nog maar 36 uur onder
weg, vond ik elf uitstekende oesters.
Maar twee keer was de twaalfde bedor
ven. Oesters in zuurstofrijke afgesloten
verpakking zijn veiliger. Je zal toch ver
kouden zijn en de foute oester er niet
tussenuit kunnen ruiken.
Het patent op de zuurstofverpakking
van schelpdieren is van het mossel- en
oesterhuis Prins Dingemanse in Yer-
seke. Andere mossel- en oesterhandel
aren maken er tegen betaling gebruik
van. Tot zelfs in Canada. Canada expor
teert schelpdieren naar de Verenigde
Staten. Over grote afstanden. Canadese
LEIDSCHENDAM - De chemische industrie in Neder
land draait dit jaar een omzet van circa 37 miljard euro.
Dat is 9 procent meer dan in 2003. Deze voorlopige cijfers
werden gisteren bekendgemaakt door voorzitter R. Wil-
lems van de branchevereniging VNCI.
De omzetgroei komt door een productietoename van 1
procent en door een stijging van de afzetprijzen met 8 pro
cent. In tegenstelling tot voorgaande jaren blijft de pro
ductiegroei in volume achter bij de ons omringende lan
den.
Een van de oorzaken is dat de economische groei in Neder
land minder hard gaat, aldus Willems. ANP
VOORBURG - De detailhandel heeft in oktober flink wat-
omzet ingeleverd in vergelijking met een jaar eerder. De
omzet in de Nederlandse winkels daalde met 5,6 procent.
Zowel in de voedingssector als daarbuiten liepen de in
komsten terug.
Dat blijkt uit cijfers die het Centraal Bureau voor de Sta
tistiek gisteren heeft gepubliceerd. Voorlopige cijfers van
het bureau laten zien dat de industrie juist meer heeft om
gezet. Daar werd in oktober een groei met 2 procent be
haald. De industrie profiteerde van betere verkopen in
het buitenland, waar de omzet met 4 procent steeg. In het
binnenland daalde de omzet, vergeleken met oktober
2003, met 1 procent.
De omzetstijging in de industrie kwam volledig op het
conto van de aardolie-, chemische en rubberindustrie. Al
le andere branches kampten met lagere omzetten. ANP
DEN HAAG - De Regio Venlo gaat de wereldlandbouw
tentoonstelling Floriade 2012 organiseren. Dat heeft de
Nederlandse Tuinbouwraad gisteren bekendgemaakt.
Het is de eerste keer dat de tentoonstelling niet in de
Randstad komt.
Met de Regio Venlo als standplaats krijgt de Floriade
2012 een plek in 'de voortuin van Europa'. „Een regio met
tientallen miljoenen Europeanen in een straal van nog
geen honderd kilometer", stelt voorzitter L. Frissen van
de organisatie Floriade Regio Venlo 2012. Noord-Lim
burg is het tweede tuinbouwgebied van Nederland. De or
ganisatie wil met de Floriade de Nederlandse tuinbouw
op de wereldkaart zetten.
De Regio Venlo was de enig overgebleven kandidaat voor
de organisatie van de Floriade. De afgelopen maanden
trokken de drie andere finalisten - Rotterdam, de Drecht-
steden en Arnhem - zich terug. ANP
ROTTERDAM - De rechtbank in Rotterdam heeft gister
morgen de bv SS Rotterdam failliet verklaard. In de ven
nootschap zaten 'zekerstellingen' die RDM-eigenaar J.
van den Nieuwenhuyzen aan het Havenbedrijf Rotterdam
had gegeven in ruil voor de omstreden garanties.
Na eerdere faillissementen van defensiebedrijf RDM Tech
nology and Defense Systems en het 'datahotel' in Frank
furt had de bv een negatief vermogen van ruim zeventig
miljoen euro. Het Havenbedrijf heeft nog wel het hypo
theekrecht op het cruiseschip SS Rotterdam en onderhan
delt over verkoop van dit schip. GPD
bank), voor de ander dat het iets
aan ontwikkelingshulp doet (Ca
non) of zijn werknemers vrij
heid van handelen geeft (Sem-
co).
Biemans heeft daar tien criteria
voor opgesteld en als een organi
satie aan minstens de helft vol
doet, noemt ze zo'n bedrijf 'spiri
tueel gedreven' en bij minstens
vier 'spiritueel geïnspireerd'. De
andere organisaties noemt ze
'functioneel'.
Etalage
Biemans erkent dat er organisa
ties zijn die ethiek of duurzaam
heid alleen maar als etalage ge
bruiken en die het alleen maar
te doen is voor de buitenkant,
de sier. „Maar alleen om zo'n uit
hangbord noem ik het nog geen
spirituele organisatie."
Spiritualiteit is veel bescheide
ner en vereist beleving. Het
moet niet zo zijn dat de top
maar iets bedenkt en iedereen
mee moet. Managers die hun ei
gen visie neerleggen en geen
ruimte laten voor anderen, vita-
liseren niet.
Mensen komen pas in beweging
als ze voor zichzelf weten te for
muleren wat hen verbindt aan
de richting van de organisatie.
Alleen al het feit dat mensen het
gevoel hebben dat er naar ze ge
luisterd wordt, verbindt ze aan
elkaar en aan de organisatie."
GPD
Spirit! Meer zin in samenwerking,
door Caroline Biemans, uitgeverij
Scriptum, 210 blz., adviesprijs
24,95 euro.
oesters zijn minstens 48 uur onderweg
voor een Amerikaan ze eten kan. De
Zeeuwse zuurstofrijke verpakking is
een uitkomst voor de Canadezen. Ze
kunnen hun schelpdieren nu veel ver
der naar beneden rijden, diep de VS in.
Maar inkopers van Nederlandse supers
moeten er nog niks van hebben. Ze wil
len geen oesters in een dichte plastic
bak. Oesters moeten in een houten krat
je. Om de ambachtelijke uitstraling,
zeggen ze. Laat maar lekken, als het er
maar leuk uitziet.
De Hema aarzelde. Lekken en leuk of
levend in plastic? Knoop doorgehakt:
allebei! Om de hermetisch afgesloten
plastic bak oesters werd een ouderwets
houten kratje getimmerd. Leuk naai
mandje. Maar goeie oesters.
Wouter Klootwijk
door Brenda van Dam
„Ik zwem niet in de poen, dus
je moet wat voor me doen.
Bij de bank het daar te halen
en me verdomme terugbeta
len!"
Deze en andere pittige tek
sten staan op de internet
site www.nietmeerlenen.nl.
Jongeren die geld uitgeleend
hebben, kunnen hiermee hun
vrienden nog eens goed duide
lijk maken dat ze hun geld
toch echt terug willen. De ge
sproken teksten kun je down
loaden en mailen naar dege
ne die jou nog geld schuldig
is. De site is onderdeel van
een voorlichtingscampagne
van het ministerie van Socia
le Zaken en Werkgelegen
heid. Want te veel jongeren
hebben grote schulden.
De grote problemen liggen
bij jongeren tussen de 18 en
25 jaar. De campagne richt
zich op de scholieren tussen
13 en 18 jaar. Ook die jonge
ren kunnen zich door te le
nen bij ouders of vrienden,
mobiele telefoons, kopen op
afbetaling en een royale le
vensstijl toch al flink in de
schulden steken.
De site www.nietmeerle-
nen.nl dient als een soort eta
lage die aangeeft waar je in
formatie over geld en schul
den kunt krijgen: bij
www.jongerenloket.nl bij
voorbeeld, eveneens van het
ministerie van SZW.
De site maakt duidelijk in
welke financiële valkuilen
jongeren kunnen belanden.
Zo heeft een jongen van 14
volgens het Jongerenloket ge
middeld 75 euro per maand
aan inkomsten en geeft hij
bijna honderd euro per
maand uit. Dat kan natuur
lijk nooit lang goed gaan.
Veel jongeren vinden lenen
geen enkel punt. Maar je
moet terugbetalen. Leen je
duizend euro, dan betaal al
snel 100 euro aan rente, zo re
kent het Jongerenloket voor.
Koop je een scooter op afbeta
ling? Weet dan dat je aan ren
te ongeveer eenderde scooter
extra betaalt! En dat een
scooter veel andere kosten
met zich meebrengt. Blijkt
dat je tot over je oren in de
schuld zit, dan is het zaak om
hulp in te roepen.
Die hulp vind je bij de ge
meente. Veel grote steden
hebben een afdeling voor jon
geren met schulden. Ensche
de is een van de eerste steden
met een hulpverleningspro
ject voor mensen van 18 tot
en met 23 jaar. „De jongeren
die bij ons komen, hebben ge
middeld een schuld van
10.000 euro", vertelt Els
Stout, voor Stadsbank
Oost-Nederland verantwoor
delijk voor schuldpreventie
en voorlichting. „We kijken
eerst hoe het zo ver heeft kun
nen komen. Vaak is dat heel
simpel: ze kopen wat ze mooi
vinden, wat ze willen heb
ben. Ze lenen zonder over af
lossing en rente na te denken.
Die mentaliteit proberen we
te veranderen. Het verschil
tussen sparen en lenen is ge
duld."
Als de schulden, de inkom
sten en uitgaven geïnventari
seerd zijn, wordt er een plan
opgesteld en een voorstel
naar de schuldeisers gedaan.
Als die meewerken, begint er
een traject van 36 maanden
waarin de schulden worden
afgelost.
Els Stout: „Het traject is zeer
intensief en eist offers van de
jongeren. Ze mogen geen
nieuwe schulden maken. Ze
moeten een ander uitgavenpa
troon ontwikkelen, waardoor
de kans om toch weer in de
oude fouten te vervallen,
voorkomen wordt." Er wordt
een budgetbeheerrekening ge
opend waarop alle inkomsten
worden gestort. Van die reke
ning worden alle vaste lasten
en de aflossing van de schul
den betaald. Dan blijft er nog
maar een klein bedragje over
om van te leven. Jongeren die
zelfstandig wonen, gaan zelfs
soms weer terug naar hun
ouders, zodat ze minder vaste
lasten hebben en hun schuld
kunnen aflossen
Els Stout adviseert ouders
goed contact te houden. „Als
je niet communiceert, weet je
ook niets van de financiële
handel en wandel van je kin
deren. Een kind dat zich vei
lig voelt, durft het ook te zeg
gen als er financiële proble
men zijn. Dat kan veel ellen
de voorkomen." GPD