Theatergroep Duinart
speelt De Olifantman
PZC
27
?o van Feydeau
s onbreekbaar
tich Wyman
reft iets
iet Nederland
Tim van der Sluijs kijkt terug op het jaar
woensdag 8 december 2004
P' rivoliteit kenmerkt de beste
stukken van Georges Fey-
in de bede epoque, om-
teeks 1890 een van de auteurs
L verantwoordelijk waren
L het boulevardtheater dat
noral in Parijs erg populair
Hd Een beetje kluchtig thea-
maar in de beste gevallen
5 met stijl, want je moest er
!s bourgeois wel voor je fat-
b naar toe kunnen als je wil-
f lachen om die dialogen vol
«[bespraaktheid over ondeu-
grrde onderwerpen. Een voor
leid is De Po, dat wordt ge-
Lt door Theatergroep De
tale, die vorig jaar opzien baar-
jmet De klucht van de mole-
aarvanojcucw.
tDePo gaat het om een hande-
jar in porselein die voor het
tense leger een onbreekbare
jspot op de kop heeft getikt,
lat zou hem in één klap rijk ma
len, maar hij moet eerst een
Dibtenaar van het ministerie
[ertuigen. Lastig is dat zijn
pontje, dat geconstipeerd is, de
nderhandelingen dreigt te ver-
Eoren.
lictor van Swaay regisseerde
[astert van Aardenne, Marieke
ièKruijf, Jéröme Reehuis, Ger-
|e van der Klei en Elsje de
stergroep De Kale speelt De Po:
daag, Schouwburg De Maagd
m op Zoom, 20.15 uur en mor-
Scheldetheater Temeuzen,
teWyman: gepassioneerd piano-
iel en rauw geschreeuwde stem-
inden.
Lch Wyman is een artiest
Vidie misschien wel beroem-
tin ons land is dan in zijn ei-
land Amerika. Nederland is
n ook zijn tweede thuisland,
tt grote regelmaat staat hij
Erop de podia: vorig jaar trok
iin Allentown, Pennsylvarnia
boren muzikant nog door ons
ld met de band van Herman
ood op een speciale Wild Ro-
ince tour. In 2000 kreeg hij
t publiek op Parkpop in het
lagse Zuiderpark nog plat
it zijn gepassioneerde piano-
el en rauw geschreeuwde
mbanden. Rich Wyman
irdt wel omschreven als een
ihn Hiatt met een shot anabo-
steroiden'. Je zou bijna verge-
idat de Amerikaan vele jaren
i tal van prestigieuze institu-
ïpiano en compositie heeft ge-
ideerd. Het heeft hem in elk
val geen windeieren gelegd,
int jaren achtereen won Wy-
mdeASCAP Writer/Perfor-
snce Award, de hoogste onder-
leiding die een liedjesschrij-
r in de VS kan winnen. Rich
yman en Nederland, het lijkt
h twee-eenheid. Het kan dan
jk nauwelijks toeval zijn dat
h carrière in een hogere ver
ging kwam na zijn ontmoe-
ig met Eddie van Halen (de
nerikaanse gitarist van Hol-
ndse afkomst)met wie hij een
lat maakte.
ch Wyman: zaterdag, Broqum Zie-
tee, 21.30 uur.
Scène uit de nieuwe Duinart-voorstelling. Ruben Lebon speelt de olifantman.
iteindelijk wordt
hij geaccepteerd en
omringd door lieve
mensen die veel van hem hou
den. De afschuwelijk mis
maakte John Merrick heeft
zijn kathedraal voltooid en
vindt eindelijk rust in een
dramatisch slot. Theater-
groep Duinart, voor mensen
met een verstandelijke beper
king, gaat zaterdag in 't Spie-
geltheater in Middelburg in
première met de voorstelling
De Olifantman, in samenwer
king met Zeeuwse amateurs.
„Dit is het summum van inte
greren. Je kan er heel anders
uitzien dan 'normale' men
sen, maar dat betekent niet
dat je geen recht hebt op le
ven en gevoel", meent regis
seur Peter Adriaanse.
Het verhaal van de olifant
man is waar gebeurd aan
het eind van de negentiende
eeuw. De deerlijk verminkte
John Merrick, met grote bulten
op zijn voorhoofd, die hem het
aanzien gaven van een olifant,
werkte zo'n twintig jaar op de
kermis als bijzondere attractie.
Hij werd ontdekt door een dok
ter uit een Londens hospitaal,
die hem graag wilde onderzoe
ken. Hij hoopte maar dat de mis
maakte man volslagen idioot
zou zijn, want een gewoon be
staan leek hem niet mogelijk.
Maar na een heel leven gezwe
gen te hebben, bleek John Mer
rick te kunnen praten en lezen.
Achter de afzichtelijke facade
ging een intelligente, gevoelige
man schuil.
De dokter beging aanvankelijk
dezelfde fout als de kermisex
ploitant door hem als een soort
curiositeit te behandelen die be
keken werd door de society, tot
aan de prinses van Wales toe,
hoewel ze hun afkeer nauwe
lijks konden bedwingen. Hij
wordt daarop aangesproken
door de hoofdzuster. Reina de
Groot heeft na een werkzaam
leven als hoofdverpleegster en
ziekenhuisdirecteur haar draai
in de Zeeuwse amateurtoneelwe
reld al jaren gevonden: „Ik
kreeg de rol die mij op het lijf
was geschreven, maar dit is wel
een heel andere hoofdzuster."
Merrick wordt ontvoerd door
zijn oude baas, want die is zijn
bron van inkomsten kwijt. Dan
overvalt hem een ernstige ziek
te, hij wordt bevrijd en belandt
weer in het ziekenhuis. Daar
bouwt hij verder aan de maquet
te van zijn kathedraal, totdat
dit symbool van religie af is.
Duinart-lid Ruben Lebon, die
de olifantman speelt, weet er al
les van: „Het is moeilijk te be
grijpen dat mensen je raar aan
kijken. Het is één van de verve
lendste dingen die je meemaakt,
dat ze met een boogje om je
heen lopen."
Peter Adriaanse heeft gepro
beerd de voorstelling de nodige
'lucht' te geven en hoopt dat de
olifantman iets vertederends
krijgt. „Er zijn emotionele mo
menten, maar ook vrolijke, voor
al in de zang en dans. En op de
kermis moet natuurlijk feest ge
vierd worden, met de nodige hu
mor. Ik heb het script van het
oorspronkelijke toneelstuk com
pleet omgegooid en bewerkt."
Reina de Groot speelt voor het
eerst mee.
„Ik zag vorig jaar met mijn
kleindochter De Laatste Draak
van deze groep. Ik was er zo
door gegrepen, dat ik tegen
Peter heb gezegd, dat ik graag
eens mee zou spelen. Het is een
geweldige ervaring, ik had dit
voor geen goud willen missen.
Ik heb mij van begin af aan
thuis gevoeld, juist in combina
tie met de Duinart-mensen. Als
je ziet hoe liefdevol zij mij be
handelen. Ik heb geleerd dat de
'normale' mensen zich in dienst
moeten stellen van de leden van
Duinart. Je speelt op basis van
gelijkwaardigheid. Ik sta te kij
ken van wat ze allemaal kun
nen, de overgave, het plezier.
Dat mis ik bij 'gewone' gezel
schappen wel eens een beetje.
Hier komt het waarachtige, pu
re naar voren, wat mij als mens,
maar ook als actrice zeer geluk
kig maakt. Ik heb overigens gro
te bewondering voor de regis
seur door het enorme vertrou
wen en elan waarmee hij
werkt."
En dan hebben we het niet eens
gehad over het verrassende de
cor en de vooruitgang die de spe
lers van Duinart hebben ge
boekt. „Stapje voor stapje gaan
we de goede richting op", beves
tigt Ruben. Vorig jaar werkte
hij nog met een 'oortje', nu moet
hij zichzelf zien te redden. „Je
moet het publiek laten voelen
wat jij voelt en wilt vertellen",
ziet Peter als de kern van de
zaak. „Waar de grens ligt, weet
ik nog niet. Ik sta altijd weer
versteld."
Frans Doeleman
De Olifantman wordt na de première
op zaterdag verder gespeeld in
't Spiegeltheater in Middelburg op
18,19 (matinee), 22, 23, 26 (matinee),
28 en 29 december en 7, 8, 15 en 16
(matinee) januari, aanvang 20.00
uur, matinee 14.30 uur.
Tim van der Sluijs was als
jongen al onder de indruk
van cabaretiers als Fons Jansen
en Freek de Jonge. „Zonder grof
te zijn, stelden zij op scherpe
wijze de politieke gebeurtenis
sen aan de kaak. En ik ben nu
ook al weer een jaar of twaalf in
die traditie bezig. Deze
oudejaarsconference vormt daar
op geen uitzondering."
Of dat betekent dat de moord op
Theo van Gogh een grote rol
speelt in zijn voorstelling, beves
tigt hij: „Maar natuurlijk. Daar
kun je niet omheen. Ik wil er
ook niet omheen. Het klinkt
wrang, maar het paste naadloos
in mijn programma. De verloede
ring van onze maatschappij, de
heilloze discussies over integra
tie en de wij-zij cultuur: het wa
ren allemaal al onderwerpen die
ik aan bod wilde laten komen.
De moord op Van Gogh heeft
het alleen maar verscherpt."
Hoewel Van der Sluijs nooit
echt is doorgebroken, heeft hij
in de loop der jaren toch een ei
gen publiek opgebouwd. „Uit
gastenboeken maak ik op dat
mijn oudejaarsconference ge
waardeerd wordt. Ik denk dat
dit mijn beste voorstelling ooit
is."
Nicolet Steemers
Tim van der Sluijs: maandag, Stads
schouwburg Middelburg, 20.00 uur.
Tim van der Sluijs
Schilderijen en objecten van Lidia
Verschoor worden tot en met 8 janua
ri geëxposeerd in galerie/atelier Jan
Eikenaar in Burgh-Haamstede. Haar
werk is voornamelijk abstract met
duidelijk herkenbare referenties. De
onderwerpen liggen vaak op het vlak
van de mens. De galerie is geopend
van woensdag tot en met zaterdag
van 13.00 tot 17.00 uur.
Mirjam van Eijsden exposeert tot be
gin januari sculpturen in de centrale
hal van het gerechtsgebouw in Mid
delburg. Te zien tijdens kantoortij
den.
In de expositieruimte Onder de Toren
in Middelburg zijn tot en met 3 januri
foto's te zien van Petra Rouwendal.
Ze vertonen landschappen in uiteen
lopende vormen. De ruimte is ge
opend van maandag tot en met vrij
dag van 08.30 tot 17.00 uur en zater
dagvan 10.00 tot 16.00 uur.
Tot 3 januari exposeert Ludmila Kal-
niaeva in de expositieruimte van
Emergis in Goes haar Fantasieschïlde-
rijen. Deze ruimte is speciaal ge
creëerd voor het exposeren van kunst
werken om visueel plezier aan de be
woners van Emergis te bieden, maar
de expositie is ook toegankelijk voor
publiek en is dagelijks geopend.
Komende zondag kan men in Bergen
op Zoom van 14.00 tot 17.00 uur weer
terecht voor de galerie-zondag. Op de
ze kunstwandeling treft men schilde
rijen, beelden, sieraden en andere
kunstwerken aan. Deelnemers zijn
stuART galerie, Galerie Govert van
Dijck, Galerie de Mollegangen en de
Artotheek 18 Kunstuitleen.
ROTTERDAM
Wereldmuseum Rotterdam: t/m 9 ja
nuari 2005 - Ego documenta; t/m 9 ja
nuari 2005. De Weg van Schoonheid
en Geluk; t/m 2 oktober 2005 - Japan
se indigo, kimono's en textielkunst;
t/m 27 februari - Mensen in hun we
reld, fototentoonstelling.
Museum Boijmans Van Beuningcn:
t/m 9 januari 2005. Tin, van tin gego
ten, uit tin genoten; t/m 9 januari
2005 - Zinnen en minnen; t/m 16 ja
nuari - Ladislav Sutnar, design in act
ion.
Museum Het Schielandshuis: t/m 19
december - Meesters van Middelland;
t/m 31 mei 2005 - Schoppen tegen het
Gezag; t/m 20 februari 2005 - U be
vindt zich hier!
Kunsthal Rotterdam: t/m 9 januari
2005 - Schilders van Parijs; t/m 9 ja
nuari 2005. Leven onder de wassende
maan; t/m 23 januari - Da Da Dali -
in de lente van 1965. Het is dit jaar
honderd jaar geleden dat Salvador
Dali werd geboren.
Chabot Museum: t/m 23 januari 2005
- Emil Nolde: Ungemalte Bilder.
Maritiem Museum Rotterdam: t/m 20
februari 2005. Zeeschilders; t/m 22
mei - Zeemansleven.
Historisch Museum Stichting Atlas
van Stolk: t/m 20 maart - Begeerig
naar nieuwe tafereelen.
Ned. Architectuurinstituut: t/m 2 ja
nuari - Collage Europa; t/m 21 fe
bruari - AM NAi prijs 2004.
Natuurmuseum Rotterdam: t/m 16 ja
nuari - Hout van de zee; t/m 6 maart
- Intrigerende potten; t/m 27 februari
- De Alruinwortel.
Nederlands Fotomuseum: t/m 16 ja
nuari - New York New York.
ANTWERPEN
MOMU: tot 12 december - Mariage 2;
tot 30 januari - Malign Muses - When
Fashion Turns Back.
Prov. Diamantmuseum: tot 31 decem
ber - De man versier(d)(t).
Fotomuseum: tot 2 januari 2005 - Ant
werpen, werf van de eeuw.
Museum Plantin Moretus: tot 16 ja
nuari - Antwerpen Wereldboeken
stad 2004 - ABC 2004.
Museum Mayer Van den Bergh: tot 17
januari - Vorstelijke luxe.
GENT
MIAT: tot 20 februari -Luchtschepen
en de Zeppelin van Sint-Amandsberg
en Katoenkabaai.
Minard: tot 31 december - Wasme-
dat? Fototentoonstelling.
SMAK: tot 9 januari - John McCrac-
ken; tot 16 januari - Rendez-Vous
van Pascale-Marthine Tayou.
Caermersklooster: tot 9 januari - Imi-
gongo uit Rwanda.
Museum voor Schone Kunsten: tot 6
februari -Variétés: Spiegel van de dol
le jaren.
Museum Dr. Guislain: tot 13 maart -
Het Hart.
BRUGGE
Museum voor Volkskunde: tot 9 ja
nuari - Van Mobiel tot Muis.
Groeningemuseum: tot 28 februari -
Fake - not fake.
8 t/m 14 december
WOENSDAG
Sim Bolus
Poppentheater Sim Bolus speelt wekelijks Feestboom.
Het betreft een vrije bewerking van enkele verhalen van
Toon Teilegen. Een vrolijke en spannende voorstelling over
jaloezie voor iedereen vanaf 5 jaar.
•Ambachtscentrum, Goes, 15.00 uur
De Po
Theatergroep De Kale brengt de Feydeau-klucht De Po.
De Franse schrijver George Feydeau (1862-1921) was een
meester in het creëren van krankzinnige, hilarische situa
ties. Victor van Swaay regisseerde Marieke de Kruijf, Vas-
tert van Aardenne, Jéröme Reehuis, Elsje de Wijn en Gerrie
van der Klei.
•Schouwburg De Maagd, Bergen op Zoom, 20.15 uur
Izaline Calister
Het concert van de Antilliaanse zangeres Izaline Calister
vanavond in de Stadsschouwburg te Middelburg komt te ver
vallen wegens gebrek aan belangstelling.
DONDERDAG
Rigoletto
De Roemeense Staatsopera Timisoara brengt Rigoletto.
De openingsscène van deze opera van Verdi, die de losban
digheid van de hertog van Mantua demonstreert, vormt de
inleiding tot een schrijnende 'grap' waarvan de nar en zijn
dochter Gilda uiteindelijk het slachtoffer worden. Het dra
ma is ontleend aan het boek Le Roi s'amuse van Victor Hu-
go. De muzikale leiding is in handen van de Italiaanse diri
gent David Crescenzi.
•Stadsschouwburg, Middelburg, 20.00 uur
De Po
Theatergroep De Kale brengt de Feydeau-klucht De Po.
Zie woensdag.
•Scheldetheater, Terneuzen, 20.00 uur
Magic of the Dance
Er staat een voorstelling van Magic of the Dance op het pro
gramma.
Deze nieuwe Ierse muziek- en dansshow is uitverkocht.
•Schouwburg De Maagd, Bergen op Zoom, 20.15 uur
Nestval
De voorstelling Nestval is niet gemakkelijk in een hokje te
plaatsen.
In drie korte voorstellingen tonen de best afgestudeerde
theatermakers van het vorige seizoen hun eigenzinnige werk
aan het publiek. Toneel, muziektheater, cabaret en klein
kunst vormen een bruisend geheel.
•Podium 't Beest, Goes, 20.30 uur
VRIJDAG
De Bifi's
De drie meiden van De Bifi's geven een voorstelling.
Het drietal, hooggehakt, in glitterjurken en voorzien van et
telijke liters haarlak, zoeken tegen de gangbare normen in
naar een manier om het hoofd boven water te houden. De Bi
fi's bestaan uit Annick Boer, Daniela Oonk en Anne-Marie
Jung en brengen een swingende muziektheaterproductie. De
regie is in handen van Dick van den Heuvel.
•Stadsschouwburg, Middelburg, 20.00 uur
Koenckelpot Fanfare
De Eerste Yerseksche Koenckelpot Fanfare viert een jubi
leum.
Ter gelegenheid van het 12,5 jarig bestaan wordt het een
heel ander optreden dan de voorgaande jaren. Eigentijds, uit
gelaten vrolijk, maar ook scherp. Een avond vol verrassin
gen en ontboezemingen, zwoel en knettergek.
•De Zaete, Yerseke, 20.00 uur
De Berini's
De Berini's brengen het programma Noorderstil.
Zet twee doorgewinterde Rotterdammers in een klein dorpje
op het platteland. De één zoekt er rust en ruimte, de ander
ontvlucht de hectiek van de grote stad.
•Scheldetheater, Terneuzen, 20.00 uur
Koppen
De Zeeuwse Komedie speelt het toneelstuk Koppen.
Dit is de toneelversie van de film Faces uit 1968 van John
Cassavetes. Het Zuidelijk Toneel maakte er voor het Hol
land Festival van 1997 een theaterversie van in de regie van
Ivo van Hove. De vertaling is van Gerardjan Rijnders. Kop
pen beschrijft een etmaal uit het leven van Richard en Maria
Forst. Een dag waarop de ontmanteling van hun huwelijk
plaatsgrijpt. Uit hun huwelijk is alle fut verdwenen. Op een
nacht komen beiden in voor hen onbekende situaties te
recht. Henk Geelhoed regisseerde Tom Roovers, Wilma See-
len, Alexandra Jansen, Sjors Postelmans, Anneke Goedhart,
Anneke van Jaarsveld, Larissa de Keijzer, Wilco Harbers,
Izaak Wondergem en Myrthe Jansen. Vanwege de grote be
langstelling worden er extra voorstellingen gegeven op vrij
dag 17 en zaterdag 18 december.
•Vestzak99, Vlissingen, 20.15 uur
Concert
Cellist Jaap ter Linden en fortepianist Bart van Oort geven
een concert.
Dit optreden vindt plaats op initiatief van de Stichting
Anthonie Keldermans Concerten. Het tweetal zal onder
meer werken voor cello uitvoeren.
•Stadhuis, Tholen, 20.15 uur
Enge Buren
Enge Buren is een hilarisch programma.
Het zit vol verdraaide meezingers, persiflages, karikaturen
en onverwachte grappen en grollen. Liedjes komen voorbij
die de afgelopen tien jaar de revue zijn gepasserd, aangevuld
met nieuwe muzikale acts en andere rariteiten. Het drietal
brengt de theatrale show Het Dreigt Vandaag Gezellig Te
Worden..
•Ledeltheater, Oostburg, 20.15 uur
Robbert Jan Proos
Robbert Jan Proos brengt zijn nieuwe cabaretsolo.
Deze heet Reddend Zwemmen. Het stormt in je hoofd en het
onweert in je leven. Wat ga je doen? Wachten op de reddings
brigade of zelf gaan zwemmen. Pompen of verzuipen. Rob
bert Jan werd in Goes geboren en groeide op in 's-Heer Hen
drikskinderen.
•Heer Hendrikhuis, 's-Heer Hendrikskinderen, 20.30 uur
Do It
VMBO leerlingen houden een avond in het kader van het Do
It-project.
Dit project vindt zijn oorsprong in Deventer, waar onder de
schoolgaande jeugd onvrede heerste over het uitgaangsaan-
bod. Een poppodium besloot een project in het leven te roe
pen, waarbij de jeugd zelf een vinger in de pap zou hebben
bij het samenstellen van het programma. Het Do It-project
werd een groot succes en kreeg navolging. Zo nam 't Beest
contact op met het Goese Lyceum, wat resulteerde in een
groep van tien VMBO 4-leerlingen, die kozen voor een con-
tactavond met een vleugje rock, onder de noemer Bolts
Nuts. De optredende bands zijn Sketnicks, 0118-4 en For
the Alliance, terwijl ook dj Sun een bijdrage levert.
•Podium 't Beest, Goes, 21.00 uur