Onbekend
maakt
onbemind
Gespleten Arent kookt werelds met Zeeuws accent
Wijnen uit
de nieuwe
EU-lidstaten
Schoerispray
Retrogymp
Klokje
Nachtvlinder
ledactie bijlagen: 0113-315680
vww.pzc.nl
:-mail:redactie@ pzc.nl
'ostbus 31,4460 AA Goes
idvertentie-exploitatie:
Joord- en Midden-Zeeland: 0113-315520;
0114-372770;
020-4562500.
laterdag 4 december 2004
Veel wijnen uit nieuwe EU-lidstaten hebben hun krans nog niet verdiend.
foto Niels v.d. Hoeven
Voor wie het rijtje niet uit
zijn hoofd kan opdreunen:
Cyprus, Malta, Slovenië, Tsje
chië, Polen, Slowakije, Litou
wen, Letland, Estland en Honga
rije. Het merendeel van deze
nieuwe EU-lidstaten is voor een
wijnkenner nauwelijks interes
sant. In Polen en de Baltische
Staten is het nu nog te koud.
„Als de temperatuur blijft stij
gen als gevolg van het broei
kaseffect zouden het wijnlan-
den kunnen worden. Een kwes
tie van een paar decennia",
denkt Nederlands bekendste
wijnschrijver Hubrecht Duijker.
Vooralsnog valt er weinig van
uit deze hoek te verwachten.
Het klimaat in Tsjechië is daar
entegen wel geschikt voor wijn
bouw. Als buurland van Oosten
rijk, waar prachtige wijnen wor
den gemaakt, zou je denken dat
er een groot potentieel ligt.
Maar niet alleen het klimaat,
ook de grond speelt een belang
rijke rol.
Daarom is het reliëfrijke Roeme
nië, dat nog niet tot de EU is toe
gelaten, op het gebied van wijn
al veel verder in zijn ontwikke
ling dan Tsjechië. Duijker: „De
pinot noir, een druivensoort uit
de Bourgogne, gedijt er goed -
anders dan in veel andere lan
den in de wereld. Terugkomend
op Tsjechië: „Ik heb te weinig
Tsjechische wijnen geproefd om
er iets zinnigs over te zeggen.
Maar wat ik heb geproefd heeft
geen indruk gemaakt." Wijn-
joumalist, wijntaxateur en do
cent op de Hogere Hotelschool
in Den Haag, Frank Jacobs, is
iets milder in zijn oordeel. „Ik
heb er wel een paar aardige wij
nen gedronken tegen zeer schap
pelijke prijzen .Tsjechië werkt
veel met inheemse druivensoor-
ten. Dat is op zich een zegen.
Want van chardonnay en merlot
worden in de wereld al genoeg
wijnen gemaakt. Aan de andere
kant belemmert het de Tsjechen
om een markt te vinden voor
hun wijn. Want wat de boer niet
kent
Paradepaardje
Cyprus is alweer een ander ver
haal. Eén van 's werelds oudste
wijnen, La Commandaria, is het
paradepaardje van dit eiland in
de Middellandse zee. Deze gecor-
seerde rode dessertwijn werd in
de oudheid Nama - het Griekse
woord voor moeder - genoemd.
Het honingzoete goedje schijnt
Marcus Antonius zo sterk aan
de kussen van zijn legendari
sche geliefde Cleopatra te heb
ben herinnerd dat hij haar het
hele eiland schonk. De meeste
wijngaarden vind je in Cyprus
in het zuiden en zuidwesten op
de hellingen van het Troodosge-
bergte. In Malta weten ze inmid
dels ook hoe ze goede wijn moe
ten maken. Maar het eiland is te
klein voor de massa. Vrijwel al
les wat er wordt gebotteld is be
stemd voor de binnenlandse
markt. Problemen waar de Mal
tezer wijnboeren tegen aan lo
pen zijn de zilte zeelucht en de
vele vogels die de oogst oppeuze
len. „De beesten zijn heel slim.
Het lijkt wel of ze naar de uni
versiteit zijn geweest", vertelde
wijnmaker Mark Micelli-Farru-
gia, de meest toonaangevende
van Malta, ooit aan Hubrecht
Duijker. Wie als Nederlander
een Maltezer wijn wil bemachti
gen, moet er wel een stukje voor
omrijden. In Gent zit het dichtst
bijzijnde huis dat wijnen uit
Malta verkoopt. In Nederland
zijn zover Duijker weet geen
Maltezer wijnen verkrijgbaar.
Blijft over Hongarije. Van de
nieuwe EU-lidstaten het enige
land in de wereld dat serieus
meetelt. Hongarije geldt als het
zesde wijnland van Europa. Net
als de rest van Oost-Europa
heeft Hongarije geleden onder
het communisme. „In die perio
de deed de kwaliteit er niet toe.
Inmiddels zit er weer een stijgen
de lijn in de kwaliteit", weet
Krisztina Galambos, van origi
ne Hongaarse. Galambos, wer
kend vanuit haar woning in
Maastricht, is als een van de wei
nigen in Nederland gespeciali
seerd in Hongaarse wijnen.
Ze heeft een aantal aanraders
voor bij het kerstdiner, waaron
der een dieprode Szekszardi Bi-
kavér (Stierenbloed) voor zeven
euro. Stierenbloed bestaat uit
minimaal drie druivensoorten.
De naam zou ontstaan zijn tij
dens de Turkse bezetting van
Hongarije. Net voor de bezet
ting van Eger schijnen de wijn
kelders voor de Hongaarse solda
ten te zijn geopend. Toen de
Turkse vijand arriveerde,
schrok ze van het 'stierenbloed'
dat van de baarden van haar te
genstanders afdroop en is toen
weggevlucht.
Westerse smaak
De Bikavér laat zich goed sma
ken bij gerechten met paprika
poeder en knofloof of bij bijvoor
beeld hertengoulash.
Meest herkenbaar voor de Ne
derlander, en dus het minst ge
waagd, is de Chateau Kajm d
Cuvée, een mix van cabernet
sauvignon, merlot en kékfran-
kos (blaufrankish) voor 12,50 eu
ro. „Deze wijn, die internatio
naal veel prijzen heeft gewon
nen, heeft een westerse smaak."
Een absolute topper is de Royal
Wij Nederlanders zijn niet zo
van de glimmend gepoetste
schoenen. Maar die afgetrapte
stappers onder mooie uitgaans-
kleding staan wel in de top tien
van afknappers. Zweetvoeten
trouwens ook. Daarom heeft
schoenenmerk Van Dalen een
speciale verzorgingslijn voor
schoenen op de markt gebracht
voor een avondje uit. Pre Date
(7,75 euro) is een kleurloze
spray die kale neuzen een oppep
per geeft. Dat het naar kersen
ruikt is een leuk extraatje. After
Party (4,90 euro) is een fris rui
kende 'schoenendeo' en Bubbles
(7,75 euro) ten slotte, is een reini
gingsproduct voor vlekken opge
lopen tijdens een avondje stap
pen.
Oude wijn in nieuwe zakken of
tewel: retro. Het is nu eenmaal
mode om modelletjes uit de
oude doos nieuw leven in te bla
zen. Ook sportmerk New Balan
ce heeft dat gedaan met zijn
RC100. Deze gymp uit 1961 was
destijds revolutionair omdat het
de eerste hardloopschoen met
profielzooi was. De Fin Eino
Oksanen won op deze schoenen
de marathon van Boston. De
RC100 anno nu is overigens ab
soluut ongeschikt om mee te
sporten. Hij is zuiver bedoeld
als modeschoen en kost 115 eu
ro.
Voor mannen en vrouwen is dit
horloge van Calvin Klein, ge
naamd de cK Bold Digital. Het
ontwerp is eenvoudig maar toch
apart, zoals we van het merk ge
wend zijn. Opvallend is de digi
tale wijzerplaat met groene of
oranje cijfers en het zwart lede
ren bandje met aan de binnen
kant dezelfde kleur als op de wij
zerplaat. Hij is waterbestendig
tot dertig meter en kost 179 eu
ro.
Audrey Hepburn, Grace Kelly,
Jackie Onassis, antieke juwelen
en de Oosterse wereld. Het zijn
allemaal inspiratiebronnen voor
Daniëlle de Jong, het creatieve
brein achter het kleurrijke Ne
derlandse sieradenmerk Dolce
Luna. Zij ontwierp weer een
sprookjesachtige collectie waar
in parels, bosnimfen en nacht
vlinders de hoofdrol spelen. Alle
sieraden worden met de hand
gemaakt en bevatten onder
meer Swarovski-kristallen, pa
rels, antieke materialen en op
vallende bedeltjes. Van 29,95 eu
ro tot 557 euro.
Meer info: tel. 072 512 71 72.
De Tokaji is legendarisch. De
Franse Zonnekoning, Louis
XIV, omschreef de Tokaji als 'de
Koning der Wijnen en de wijn
der Koningen'. De druiven van
de Tokaji zijn aangetast door de
schimmel Botrytis cinerea, of
wel edele rotting. Tokaji, ver
noemd naar de stad Tokaj in het
noordoosten van Hongarije,
wordt onderverdeeld in Tokaji
Cuvée, Tokaji Aszü en Escenzia.
Hubrecht Duijker is maar matig
enthousiast over Hongaarse wij
nen. „Je hebt er een chique
wijn, de Tokaji Aszü. Maar die
is in Nederland betrekkelijk
schaars. Je hebt er eigentijdse
fruitige wijnen, maar je treft er
ook veel matige of doorsnee wij
nen. De verschillen in kwaliteit
zijn opvallend groot. Het meren
deel is betrekkelijk eenvoudig.
Of niet interessant - dat is mis
schien een betere term."
Dijlan van Vlimmeren
Onbekend maakt onbemind. Van de wijnen uit de nieu
we EU-lidstaten weten we nog vrij weinig. Maar wie
durft, laat zich verrassen door Hongaars 'stierenbloed' of
een dessertwijn uit Cyprus. Uitzonderingen daargelaten is
de kwaliteit niet altijd even denderend en veel van die wij
nen hebben hun krans nog niet verdiend.
Cuvée van Bock. Wat Bock
József maakt, is volgens Galam
bos pure klasse. Bock zit in de
streek Vill ny, in het uiterste zui
den van Hongarije: het gebied
van de Duitstalige minderheid.
„In dat gebied hebben de wijn
boeren een Duitse werkmentali-
teit en die inzet is terug te vin
den in de fles." Van de 22 wette
lijk erkende wijngebieden in
Hongarije.staat Vill ny als beste
bekend. Het is het enige gebied
in Hongarije waar meer rode
dan witte wijn wordt geprodu
ceerd.
T7ijfentwintig jaar geleden verruilden
V Marjan en Ben Willemsen Eindhoven
voor Middelburg waar zij in 'het straatje
van verlangen' (Vlasmarkt, vlassen) restau
rant Gespleten Arent openden. Het monu-
rnentenpand en zijn uitstraling brachten
Ben er aanvankelijk toe om ook monumen
taal te koken, klassiek Frans in een wat
plechtige sfeer. Omdat Ben open staat voor
de meest uitheemse keukens en hij een bij
zondere belangstelling heeft voor de India
se keuken, organiseerde hij één keer in de
i^aand een Indiase avond. Inmiddels heeft
Marjan haar sari aan de kapstok gehangen
want Ben is steeds wereldser gaan koken en
nu z°u zij bij elk gerecht een ander gewaad
aan kunnen trekken.
Het interieur weerspiegelt letterlijk al die
invloeden, voornamelijk uit zonniger lan-
,en ^an het onze en de fraaie oude
jglas-in-lood panelen, die de scheiding vor-
•F 1 tu.SSPn ractn,,-..™*
daar door hun kleurigheid wonderwel in.
Mijn tafelgenote is er zeer van gecharmeerd
evenals van de gestyleerde cheeta in de ven
sterbank die Afrika symboliseert.
Een wereldse keuken dus, maar toch met
een zeer herkenbare klassieke achtergrond
en Zeeuwse accentjes.
Dat laatste manifesteert zich al direct in de
amuse, een krokant puntje met een grillige
decoratie van onder meer ansjovismousse
en... een kommetje kreukels, de Zeeuwse
zeeslakjes die Ben in een bijzondere bouil
lonsamenstelling heeft gekookt, zodat ze
heel anders smaken dan elders.
Dat 'andere' is typerend voor alles wat res
taurant Gespleten Arent zijn gasten voor
schotelt; in misschien wel het kleinste res
taurantkeukentje van Zeeland, maakt Ben
Willemsen van iets gewoons iets bijzonders.
Hij doet dat met een onverstoorbaarheid
die zo langzamerhand zijn handelsmerk is
geworden. Ben Willemsen gaat stug zijn ei-
rfo i uroit i-faxrnoli n unnv mnrlnrfrillon
Waar hij en Marjan wel oog voor hebben is
de betaalbaarheid van de gerechten, wat
prijs-kwaliteitverhouding betreft is restau
rant Gespleten Arent wellicht wel nummer
een in Zeeland.
Het duurste hoofdgerecht kost 20. Het is
mogelijk a la carte te eten, maar de meeste
AAN TAFEL
Rien van Reems
gasten bestellen één van de drie keuzeme
nuutjes, waarbij er steeds, zowel bij voor
als hoofdgerecht, kan worden gekozen uit
vis en vlees.
Voor mijn tafelgenote wordt het vanavond
h i 'Drip annopn hprfst. kpiizpmpnn' dat. met.
22,50 het goedkoopste is, terwijl ik het
houd op het 'Drie gangen culinair keuzeme
nu' van 36. Daartussen zit dan nog het
'Drie gangen speciaal keuzemenu' voor
26. Wanneer je de gerechten van het eer
ste menu los zou bestellen, ben je anderhal
ve euro duurder uit. Naar mate de menu-
prijs duurder wordt, is het voordeel groter.
Als voorgerecht heb ik de keus uit zelfs drie
gerechten: kreeftensalade met avocado, sus
hirijst en komkommerdressing, daarnaast
duo carpaccio van zalm en tonijn met gar
nalen en basilicumdressing en, mijn keuze,
gebakken ganzenlever met gekonfijte vij
gen en mangosaus. De zachte textuur van
de caramelbruin gebakken plakken ganzen
lever contrasteert qua beet verrassend met
de krakende pitjes van de zoete vijgenreep
jes en de saus vormt een fruitige component
die dit gerechtje heerlijk opfrist.
Tegenover mij hoor ik opgetogen geluiden
bij de met sesam gebakken gamba's die ver
gezeld worden door een soeüie van m
aardappel. Beide gerechten worden onder
steund door een bedje van pasta.
De gamba's krijgen een vervolg in de vorm
van sucadestuk in rode wijn gaar gestoofd,
dat met een rode wijnsaus wordt geser
veerd. Een ouderwets stukje draadjesvlees
dat smelt op de tong en dat met zo'n volle
saus behoort tot herfst- en winterfavorie-
ten.
Dat geldt ook voor de hertenrugfilet met ro
de wijn-rozemarijnsaus van het culinaire
keuzemenu, maar na lang wikken en wegen
wordt het voor mij toch maar kalfszweze
rik krokant gebakken en met kalfsjus geser
veerd. Deze klassieker gaat er, althans bij
mij, nog steeds goed in. Mooie grote stuk
ken zwezerik, precies zoals het hoort gebak
ken: krokant van buiten en smeuïg van bin
nen.
De wijnkaart is klein maar fijn en wordt
momenteel aangepast. Wij drinken bij
voor- en hoofdgerechten een lekkere
Zuid-Afrikaanse rosé.
We besluiten met aan de ene zijde van de
tafel een drieluik van chocolade: chocola
de-ijs, chocolademousse en warme chocola
degebak en aan de andere zijde een warm
taartje van appel, peer en peperkoek met
vanille-ijs. Met een tevreden gevoel keren
we huiswaarts.
Restaurant Gespleten Arent
Vlasmarkt 25-27
4331 PC Middelburg
Tel. 0118-636122
Fax.0118-618035
www.zeelandnet.nl/gespletenarentl
e-mail: gespletenarentl@zeelandnet.nl
Sluitingsdagen: maandag en dinsdag
Keuken open vanaf 17.30 uur
Creditcards: Visa, Eurocard en pin
Kinderen: aangepaste gerechtjes
Vegetarisch: drie gangen verassingsmenu
voor 26
Rolstoel: geen probleem
Roken: niet gescheiden
ST-ANDRJ
pAji CUVÉE'