dan
brid
ft
ft
s
zaterdag 4 december 2004
In mijn rubriek van vorige
week was ik nog vol lof over
het spel van Olga Kamyshleeva
in de WK-match tegen Tamara
Tansykkoetsjina, maar in de
derde en beslissende set ging er
veel mis. Aan de voorbereiding
zal het niet gelegen hebben,
want niemand anders dan ex-
wereldkampioen Harm Wiers-
ma stond de speelster uit Heer
len in het Russische Oefa met
raad en daad terzijde.
Met summier commentaar laat
ik u de eerste partij van de der
de set zien, waarin een afschu
welijke blunder Kamyshleeva
in het middenspel de das om
doet.
Tamara Tansykkoetsjina - Olga
Kamyshleeva:
I.34-29 19-24 2.40-34 14-19
3.45-40 10-14 4.32-28 5-10
5.37-32 17-22 6.28x17 12x21
7.32-28 8-12 8.38-32 21-26
9.41-37 3-8 10.50-45 11-17
II.43-38 7-11 12.49-43 1-7
13.47-41 17-22 14.28x17 11x22
15.32-28 7-11 16.28x17 11x22
17.31-27 22x31 18.36x27 2-7
19.27-22 18x27 20.29-23 19x28
21.33x31 14-19 22.31-27 10-14
23.34-29 24x33 24.39x28 4-10
25.44-39 20-25 26.37-32 19-24
27.39-34 14-20 28.41-37 6-11
29.46-41 11-17 30.41-36 10-14
31.27-21 16x27 32.32x21 24-29
33.34x23 25-30 34.35x24 20x18
35.43-39 14-19 36.37-32 15-20
37.38-33 19-24
Zie diagram 1.
38.42-38 Van tijdnood zal geen
sprake zijn geweest, want uit de
notatie blijkt dat zwart voor de
hele partij slechts één uur en
drie kwartier nodig had.
Kamyshleeva maakt nu een
fout die haar meteen de partij
kost: 20-25?? 39.28-23! 18x29
40.36-31 26x28 41.33x2 en enke
le zetten later gaf zwart het op.
Het valt niet mee om je na zo'n
domme nederlaag weer op te la
den voor de volgende partij.
Kamyshleeva verdient bewonde
ring voor het aanvallende spel,
waarmee ze in de tweede partij
tracht de stand weer gelijk te
trekken.
Olga Kamyshleeva - Tamara
Tansykkoetsjina:
I.32-28 17-22 2.28x17 12x21
3.34-29 21-26 4.40-34 7-12
5.45-40 11-17 6.50-45 6-11
7.29-24 19x30 8.35x24 20x29
9.33x24 14-20 10.39-33 20x29
II.33x24 10-14 12.44-39 5-10
13.38-33 14-20 14.42-38 20x29
15.33x24 10-14 16.47-42 17-22
17.49-44 12-17 18.38-32 1-6
19.34-29 13-19! 20.24x13 8x19
21.40-34 2-8 22.45-40 8-13
23.29-24 19x30 24.34x25
Geen fraaie ruil, maar andere
zetten van wit stuitten op grote
bezwaren. 39-33 is verhinderd
door de dam met 22-27, op
42-38 volgt sterk 16-21! en ook
na 43-38 17-21! heeft zwart het
initiatief: de ruil 29-23 18x29
etc. op lange termijn een door
braak op haar rechtervleugel.
Daarbij heeft Tansykkoetsjina
overzien dat ze op 38-33 naar
dam kan combineren via 24-29!
34x32 14-20 25x14 4-9 14x3
11-17 3x21 16x49 met uitsteken
de kansen. Na de tekstzet krijgt
Kamyshleeva weer kans op een
gelijkspel.
35x24 19x30 36.27-22? Maar nu
is het definitief uit. 33-28 faal
de op 23-29 34x23 14-20, altijd
gevolgd door de hielslag met
26-31 en 13-18. Ook 36-31 is be
zwaarlijk omdat zwart na 23-28
etc. op veld 36 terechtkomt.
Maar na 46-41! zie ik geen goed
plan voor zwart, omdat wit na
30-35 (13-18 is verhinderd door
de doorbraak 37-31!) 36-31
13-18 33-28 14-19 (4-10 28x19
14x23 25-20!) kan afwikkelen
met 28-22 en 34-29. 17x28
37.33x22 13-19! 38.38-33 23-28
39.32x23 19x17
De rest van de partij geef ik zon
der commentaar. Met een schijf
meer geeft de Russin de titel-
houdster geen schijn van kans
meer.
40.34-29 30-35 41.39-34 14-19
42.43-39 17-22 43.34-30 35x24
44.29x20 22-27 45.39-34 27-31
46.36x27 21x41 47.46x37 16-21
48.34-29 11-17 49.20-15 17-22
50.25-20 21-27 51.37-32 27x38
52.33x42 26-31 53.29-23 19x28
54.20-14 31-36 55.14-9 4x13
56.15-10 28-33 57.10-4 13-18
58.4-15 33-39 59.15-29 36-41
60.29x12 41-47 61.42-37 39-43
62.12-8 43-49 63.8-3 47-36
64.3-25 22-28 65.25-20 49-32
met winst voor zwart, die dank
zij twee remises in de laatste
twee partijen de wereldtitel her
overde.
Daaf Kasse
Tamara Tansykkoetsjina (links) heroverde de wereldtitel dammen
op Olga Kamyshleeva. foto Lex de Meester
34x23 19x28 32x23 faalt op de
verrassende doorbraak 13-18!
23x12 3-8 12x3 14-20 3x25
15-20 25x27 21x45! 14-19
25.43-38 17-21 26.31-27 22x31
27.36x27 18-23 Zwart houdt na
de switch naar een klassieke
structuur de leiding: wit tobt
met een overvolle lange vleugel
en mist een steunschijf op veld
45.
28.38-33 9-14 29.40-34 15-20
30.44-40 20-24 31.40-35 3-8
32.48-43 8-12
Zie diagram 2.
33.41-36 Deze zet verliest gefor
ceerd, maar alternatieven zijn
lastig te vinden. Zo faalt de ruil
34-29 23x34 39x30 op de combi
natie met 14-20 en 13-18 en ver
liest 33-28 door 4-9met de do
delijke dreiging 14-20 en 13-18.
De meest voor de hand liggende
zet is 42-38, maar ook dan
krijgt wit het lastig na 12-18
41-36 11-17 33-28 17-22 28x17
21x12 34-30 23-29! etc. 12-17!
Er dreigt nu vooral 26-31 en
Diagram 2
23-29, terwijl wit zowel na
34-30 als 34-29 23x34 39x30 ge
confronteerd wordt met de com
binatie 24-29, 26-31 en 13-18.
Rest nog de zet 33-28, maar dan
slaat zwart toe met het hielslag-
je 23-29,26-31 en 13-18.
34.42-38 24-30?? Ik kan maar
één reden bedenken waarom
zwart hier de schijfwinst 23-28
32x23 21x41 36x47 19x28
33x22 17x28 versmaadt: moge
lijk vreesde ze na 38-33 13-19
33x22 24-29 34x23 19x17 35-30
Qê
Het is een vergissin'g te den
ken, dat er niet 'meer ge
speeld wordt om het kampioen
schap van de Sovjet-Unie. Het
heet tegenwoordig echter an
ders, namelijk het kampioen
schap van de Verenigde Staten!
In San Diego in Californië, spe
len onder anderen mee: Kams-
ky(!), Gurevich, Kaidanov, No-
vikov, Shabalov, Onischuk,
Ivanov, Serper, Lein, Yermolins-
ky, Gulko, Kudrin en nog vele
anderen. Zij hebben wel de
Amerikaanse nationaliteit on
dertussen. Er doen ook nog een
paar min of meer authentieke
Amerikanen mee, zoals De Fir-
mian en Benjamin.
Het toernooi wordt gespeeld vol
gens het Zwitsers systeem. Er
doen 64 geselecteerde spelers
mee, waaronder ook dames, die
gewoon met de heren in één
toernooi spelen. De hoogst eindi
gende dame is tevens dames
kampioen van de USA. Het prij
zengeld bedraagt niet minder
dan 250.000 dollar. De eerste
prijs is 25.000 dollar en de kam
pioene bij de vrouwen krijgt
8000 dollar.
Het is een van de sterkste toer
nooien ooit in Amerika ge
speeld.
De meest opmerkelijke deelne
mer is natuurlijk Gata Kamsky,
eens Fide-uitdager van wereld
kampioen Karpov!
Na zijn artsenstudie lijkt hij
toch weer een poging te willen
wagen op het schaakbord. Hij
begon uiterst voorzichtig met
drie remises.
De deelnemers werden in een of
ficiële oorkonde welkom-gehe
ten door twee bekende perso
nen, namelijk Arnold Schwarze
negger en zijn vrouw Maria
Shriver. Gespeeld werd in het
chique Hilton Hotel. Wordt het
dan toch nog wat met het-Ameri-
kaanse schaken? In elk geval
heeft de schaakliefhebber niet
te klagen over het gebrek aan
spannende en interessante par
tijen.
A. Ivanov - D. Zilberstein. San
Diego, USA.
I.e4 e5 2.Pf3 Pc6 3.Lb5 a6 4.La4
Pf6 5.0-0 b5 6.Lb3 Lc5 7.a4 Tb8
8.c3 d6 9.d4 Lb6 10.Pa3 0-0 11.
axb5 axb5 12.Pxb5 exd4
13.cxd4 Zwart heeft een pion
geofferd in de hoop op tegen
spel.
13...Lg4 14.Ta4 Te8 15.Lc2 Voor
zichtiger ziet 15.Tel er uit, even
tueel gevolg door Lg5.
15...Dd7! Met een indirecte aan
val op Pb5. De zwarte stukken
staan nu uitstekend en de witte
ietwat verspreid.
16.Pc3 Lxf3! 17.gxf3 Dh3
18.Le3 De witte stelling lijkt ste
vig, ondanks de dubbelpion.
Zwart moet nog maar zien of hij
genoeg compensatie voor de
pion kan krijgen. Zie diagram 1.
18...Te5ü Een fantastische zet,
een bom in een rimpelloze vij
ver.
19.Tel Na 19.dxe5 Pxe5 moet
wit materiaal inleveren, genoeg
voor de winst.
I
A
A
A
A
k
i
s
A
J,
I
Diagram 1
19...Th5 20.Lf4 Th4 21.Lg3 Ph5!
Weer een geweldige zet. Wit ver
keert aan de rand van de af
grond.
22.Te2 Want op 22.Lxh4 volgt
22...Pf4!en mat op de volgende
zet.
22...Pe5ü Het kan niet op. Weer
is veld e5 de draaischijf van de
zwarte aanval.
23.Td2 Of 23.dxe5 Pxg3 en om
dat de f-pion gepend staat:
24.hxg3 Dhl mat. Dat was een
mooi einde geweest. Wit vindt
nog wat om de strijd te rekken.
23...Pf4 24.Lxf4 Pxf3+ 25.Dxf3
Dxf3 26.Lg3 Th6 Voor de dame
heeft wit twee stukken en zijn
stukken staan plotseling goed.
Maar niet goed genoeg natuur
lijk. Zwart wint tamelijk gemak
kelijk, maar moet nog wel even
oppassen.
27.Pd5 Te6 28.Ta3 Dh5 29.Kg2
Tee8 30.Lf4 c6 31.Th3 Dg4+
32.Tg3 Dh4 Sterker was
32...De6 maar de gespeelde zet
is ook goed genoeg.
33.Lg5 Dxg3+ 34.hxg3 cxd5
35.exd5 La5 Zwart staat nu
slechts de kwaliteit voor, maar
vertrouwt terecht op zijn tech
niek.
36.Td3 Txb2 37.Ldl Lel 38.Le3
Ta8 39.Kfl Lb4 40.Lg4 Tbl+
41.Kg2 Ta2 42.Lf4 Ta3 43.Txa3
Lxa3 44.Le2 Kf8 45.g4 Ke7
46.Kf3 Lel 47.Ld3 Tal 48.Lg3
Ta4 Zwart verliest nog een pion.
49.Lxh7 g6 50.Lh4+ Kf8 51.Lf6
Lh6 Wit gaf het op. Een mooie
partij. De vorige kampioen Sha
balov begon slecht met een ne
derlaag, maar hij herstelde zich
met onder meer de volgende par
tij-
A. Shabalov - R. Burnett l.e4 c5
2.Pf3 Pc6 3.d4 cxd4 4.Pxd4 Pf6
5.Pc3 e5 De Sveshnikov-verdedi-
ging. Ooit door topspelers
verguisd nu vereerd. Behalve
door Sveshnikov zelf, die nu
vindt dat hij eigelijk onspeel-
baar is! Een raadseltje voor ge
vorderden.
6.Pdb5 d6 7.Lg5 a6 8.Pa3 b5
9.Lxf6 gxf6 10.Pd5 Lg7 Mes
scherp is 10...f5 ll.Lxbö 11.c3
f5 12.exf5 Lxf5 13.Pc2 0-0
14.Pce3 Le6 15.Ld3 f5 16.Dh5
e4 17.Lc2 Pe7 18.Pf4 Lf7
19.Lb3! Dd7 20.Tdl Le5 21.g3
Kg7? Beter 21...Lxb3 22.axb3
Lxf4 23.gxf4 De6 Shabalov.
22.Lxf7 Txf7 23.Ph3 Kg8 24.0-0
Tg7 25.f4 exf3 26.Dxf3 Tf8
27.Pf4 Kh8 28.Khl Pg6 29.Peg2
Lxf4 30.Pxf4 Pxf4 31.Dxf4 Tf6
32.Td5 Dc6 33.Dd4 f4 34.Kglü
Weer een fraaie zet, die het posi
tionele voordeel voor wit beves
tigt.
34...Dc4 35.Dxf6 Dxd5 36.Txf4
Dxa2 37.Dxd6 h5 38.Tf8+ Zwart
gaf het op. B.v.:38... Kh7
39.Dd3+ Tg6 40.Dd7+ Tg7
41.Df5+ Tg6 42.Tf7+ Kh6
43.Df4+ Tg5 44.Tf6+ 1-0 Pro
bleem van de week. P.S. Healey,
1918. Wit: Ka2, Dg4, Lb5, Lg3,
Pa4, Pc8 (6 stukken). Zwart:
Kd5, Te6, Pb2 (3 stukken). Zie
diagram 2. Mat in 2 zetten. Een
probleem van een beroemde
componist.
Oplossing van de vorige opgave.
A. Kraemer, 1929. Wit: Kdl,
Lel, Pgl, Pg7, pionnen op f3, f5,
f6, h4, h5 (9 stukken). Zwart:
Kh6, La6, pionnen op e3, f4, g2
en h7 (6 stukken). Mat in 4 zet
ten. l.Lb4 Lfl 2.Kel e2 3.f7
Kxg7 4.f8D mat. De clou is, dat
l.Laö (of l.Lc3) faalt op
l...Lflü 2.Lc7 e2+ 3,Kel pat.
Een meer dan 100 jaar oud foef
je van Kling.
Cor Jansen
4
I's
A
a
:-x- rf)
JèL
Diagram 2
CIA
Het schema voor de tweede
competitiehelft van de
meesterklasse viertallen is vrij
bizar te noemen. De indeling
wordt bepaald aan de hand van
de stand halverwege, wanneer
alle teams elkaar eenmaal ont
moet hebben.
In de eerste zes ronden spelen
teams uit de bovenste helft al
leen maar tegen teams uit de on
derste helft. Dat gebeurde afge
lopen weekeinde. In het laatste
weekend spelen de topteams en
de staartteams tegen elkaar.
Idee is dat concurrenten in de
slotfase tegen elkaar uitkomen,
wat de kans op competitieverval
sing verkleint. Of de spelers van
de staartteams de opzet kunnen
waarderen waag ik te betwijfe
len. Zo fungeerde het vorig jaar
gepromoveerde Sittard het afge
lopen weekend als kop van Jut.
De Limburgers verloren al hun
wedstrijden en scoorden in zes
wedstrijden een armzalige 57
Victory Points.
Bovenin sloegen de favorieten
Lombard en Modalfa hun slag.
Koploper De Lombard sloeg een
aanzienlijk gat met de concur
rentie. Titelverdediger Modalfa
klom van de zesde naar de derde
plaats en lijkt op koers om de
play-offs te halen. Daar tussen
in houdt het Haagse Viva met
een tweede plaats uitstekend
stand.
Interessant is de positie van
Crash uit Leiden. De finalist
van vorig jaar stond halverwege
in de onderste helft van de rang
lijst, maar deed zaterdag en zon
dag goede zaken tegen de top
teams en klom naar de vijfde
plaats op slechts 8 VIPs van
nummer vier 't Onstein. Aange
zien Crash in het slotweekend
louter degradatiekandidaten
treft en de top vier elkaar moet
bestrijden hebben de Leidena-
ren nog alle kans om zich bij de
eerste vier te spelen.
Volgende week vallen de beslis
singen. De eerste vier plaatsen
zich voor de play-offs, terwijl
de onderste drie teams degrade
ren.
Het overwinnen van een slecht
troefzitsel schenkt altijd bevre
diging. De meeste leiders smaak
ten dat genoegen op het volgen
de spel.
Zie diagram 1
Een ruitenstart brengt vier
schoppen tot zinken, maar door
gaans koos west ervoor om met
partners kleur uit te komen. Na
harten voor het aas en harten
voor de heer lijkt er voor zuid
geen vuiltje aan de lucht. Dat
verandert op het moment dat
<J noord
OAH97
O1097
ÓV8
£AHV5
west oost
O OVB84
OV654 OAB32
<>1097653 OHB
<£>1083 <£B74
zuid
&106532
0H8
O A42
£>962
Oost gever, Oost/West kwetsbaar
West Noord Oost Zuid
"I's? pas
2^? dbl pas
pas 4<£> pas pas
pas
Diagram 1
west in de eerste troefronde niet
bekent. Nu dreigen er vier verlie
zers: een harten, twee schop
pens en een ruiten. Oost is ech
ter in een eindspel te manoeuvre
ren. Win met schoppen aas en
troef dummy's derde harten in
de hand. Dan volgen de drie ho
ge klaveren. Op de vrije vierde
klaveren zit oost klem. Laag
voortroeven kost een troefslag
en is dus uit den boze. Troeft
oost met schoppen boer, dan
gooit zuid een ruiten weg. Oost
kan vervolgens geen ruiten, har
ten of schoppen spelen zonder
dat dit de leider een extra slag
oplevert.
Het afgooien van een harten op
de vierde klaveren is uitstel van
executie. De leider gooit in de
hand een ruiten weg en gaat ver
der met een kleine schoppen on
der de heer vandaan. Oost mag
een schoppenhonneur maken,
maar moet daarna schoppen of
ruiten inspelen ten koste van
een slag.
Op het volgende spel is voor een
succesvol resultaat wat hulp
van de tegenpartij nodig.
Zie diagram 2
Dit was het biedverloop zoals
het bij uw verslaggever aan ta
fel ging in de wedstrijd Lom-
bard-Sittard. Na een ruitenboer
start zag ik eigenlijk maar een
maakkans: harten aas-heer-sec
bij west. Ik won met ruiten heer
en speelde harten negen uit de
hand.
West maakte de fouUom op te
stappen met harten heer en daar
mee verzoop er een troefslag
voor OW: vier harten contract.
Na afloop van de wedstrijd at
tendeerde mijn teamgenoot Bau-
ke Muller mij op een wat kans-
rijkere maakvariant.
Speel in slag twee een kleine
2
noord
<£V106
<?84
ÓA73
£AV973
west
oost
OA82
OB754
OAH6
O B10
ÓB1082
ÓV964
£B84
£1062
zuid
OH93
OV97532
OH5
£H5
West gever, niemand kwetsbaar
West Noord Oost Zuid
1<0 pas
20 20
pas 3 O
pas 4<0
pas pas
pas
schoppen uit zuid. Als west de
fout maakt om klein te leggen is
het gebeurd. Je wint de slag met
schoppen vrouw en stapt over
op de klaverkleur. Op klaveren
vrouw verdwijnt een schoppen
in zuid. Dankzij het 3-3 zitsel
komen de vierde en vijfde klave
ren vrij. Op de vierde klaveren
gooit zuid zijn laatste schoppen
weg. Wie er ook troeft, je ver
liest niet meer dan drie troefsla-
■gen!
Berry Westra
In deze mengelmoes van letters zijn al de genoemde woorden verstopt. Ze
zijn te lezen van links naar rechts, van rechts naar links, van boven naar bene
den of omgekeerd of schuin.
Sommige letters worden dubbel gebruikt. Streep alle woorden door. De reste
rende letters vormen dan regel voor regel van boven naar beneden nog een
woord. Stuur dit woord op een briefkaart naar:
Puzzelredactie PZC
Postbus 31
4460 AA Goes
e-mail: redactie@pzc.nl
A
T
I
E
T
I
L
A
E
R
T
S
B
S
T
E
I
R
K
S
N
A
S
G
M
N
U
D
N
E
I
Z
IJ
B
R
N
O
A
E
L
R
T
K
T
u
I
O
I
L
N
D
R
E
A
K
R
N
N
B
L
P
D
G
R
E
T
O
N
R
0
I
IJ
A
E
A
E
E
N
S
B
E
T
u
F
V
R
A
J
I
T
E
E
R
S
S
A
J
M
L
P
F
L
S
G
O
E
E
E
D
A
K
O
E
E
A
D
E
T
T
I
E
A
E
K
IJ
C
E
T
R
T
R
N
R
L
G
R
S
K
IJ
G
O
P
E
E
B
D
E
O
L
K
N
R
R
O
E
E
C
O
D
0
I
N
G
R
E
O
N
I
M
G
N
T
A
I
P
E
S
E
E
O
D
S
I
L
S
U
P
O
T
C
O
L
N
D
K
A
G
N
I
D
E
L
K
E
B
V
O
In deze mengelmoes van letters zijn al de onderstaande woor
den verstopt. Ze zijn te lezen van links naar rechts, van rechts
naar links, van boven naar beneden of omgekeerd of schuin.
Streep alle woorden door. De resterende letters vormen dan
regel voor regel van links naar rechts gelezen de oplossing van
deze puzzel.
Altoos
Eest
Rijcomfort
Andermaal
Eilat
Sanskriet
Aplomb
Geelvink
Sepia
Bekleding
Generen
Smeertoestel
Borst
Godgeklaagd
Usa
Briesen
Kinderkopje
Vlerk
Bijziend
Noordster
Ijlings
Centerboard
Octopus
Diepte
Oneens
Doorkijkjurk
Realiteit
Uw briefkaart of e-mail moeten uiterlijk woensdagmorgen in ons bezit zijn.
Vermeid uw naam, adres en woonplaats. De PZC stelt de volgende prijzen be
schikbaar: eerste prijs een Iris-cheque van €25,=. Tweede, derde en vierde
prijs een Iris-cheque van €12,50. De oplossing en de namen van de prijswin
naars vindt u in de PZC-bijlage Wonen van volgende week.
Oplossing cryptogram van vorige week
Oplossing cryptogram 801
Horizontaal:
4. Motorkap; 7. stookseizoen; 9. kraamheer; 10. paars; 11. pap; 12. tijdreke
ning; 13. notariskantoor; 17. jacht; 18. spinnen; 19. bespreken; 20. zeevaart.
Verticaal:
1. Toekomstfantasie; 2. zogezegd; 3. speelplein; 5. kazerne; 6. stormaanval; 8.
franco; 14. inspraak; 15. klikkers; 16. toet.
De prijswinnaar van de Iris-cheque van €25,= is: A. Hengst, Westkapelle. De
Iris-cheques van €12,50 gaan naar: M. de Lyset-Eversdijk, Oostburg H. Ma-
grés, Middelburg en T. Lolkema, Terneuzen. De prijzen worden zo spoedig
mogelijk toegezonden,
het 100-jarig bestaan van de
Fédération Internationale de
Football Association, de FIFA.
Aan de jubilerende FIFA, die op
21 mei 1904 door de voetbalbon
den van België, Denemarken,
Frankrijk, Nederland, Zweden
en Zwitserland werd opgericht
(de FIFA telt nu 204 leden) werd
door menig land één of meer ze
gels gewijd.
Om verzamelaars van voetbalze
gels enigszins op weg te helpen
hierbij een overzicht van landen
(althans voor zover nu bekend)
die 100 jaar FIFA met een emis
sie hebben gemarkeerd:
Alderney (29/4), Algerije (21/5),
Argentinië (22/5), Armenië
(7/9), Azerbeidsjan (15/4), Bar
bados (20/10), Bosnië-Herzogo-
wina (31/3), Brazilië (21/5), Bul
garije (12/12 '03), Colombia
(25/8), Cyprus (11/3), Duitsland
(5/2), Ethiopië (7/9), Faroer
(24/5), Frankrijk (24/5), Honga
rije (7/5), Ierland (31/3), Iran
(10/3), Israël (3/5), Jamaica
(okt.), Kyrgystan Kroatië (21/5),
Litouwen (15/5), Macedonië
(3/7), Moldavië (14/8), Monaco
(2/8), Mongolië (21/5), Oekraïne
(17/5), Papoea Nieuw-Guinea
(8/9), Roemenië (22/12 2003),
San Marino (16/4), Servië en
Montenegro (21/5), Singapore
(21/5), Spanje (21/5), Syrië
(21/5), Tadzjikistan (2004), Wit
Rusland (14/11 2003), Zuid-Afri-
ka (15/5), Zuid-Korea (21/5) en
Zwitserland (9/3). Italië (thema/
motief): 22/5, perm, zegel reeks
Italia (3,00 22/5, winnaar na
tionale voetbaltitel door Milaan
(0,45 28/5, 50e Puccinnifesti-
val (31/7), 5/6,100e geboortedag
auto- en motorcoureur Achille
Varzi (0,45 26/6, uitbreiding
perm, reeks De vrouw in de
kunst, Mars en Venus (0,90
31/7, idem, Neptunus begiftigt
Venetië (0,70 27/8, regionen
(4 x 0,45 4/9, 500 jaar Ma-
riaverschijning Tirano (0,45
25/9,1000e sterfdag van de Hei
lige Nilus van Rossano (0,45
Hero Wit
Nog een paar weken en dan
moet in de twaalf jaarlijkse
cyclus van de Chinese maanka
lender de Aap het veld ruimen
voor de Haan. De eerste emis
sies hebben zich inmiddels al
aangediend. Het Kanaaleiland
Jersey presenteert 9 februari in
de Chinese zodiakreeks het tien
de velletje. Ook deze keer zit
daarin een zegel van 1 pond en
gewoontegetrouw draagt het af
gebeelde dier een gekleurde
sjaal.
In de VS zijn in de afgelopen ja
ren alle dieren al aan bod ge
weest. Om de reeks definitief af
te ronden zal daarom 6 januari
een velletje verschijnen met
daarin de tot nu toe uitgegeven
zegels, nu alle twaalf in de waar
de van 37c.
Ook in het nu bijna afgelopen
jaar hebben weer tientallen lan
den één of meer zegels uitgege
ven waarop apen in actie zijn.
Het gros van de emissies moet
gezocht worden in oosterse sfe
ren, maar ook Canada, Singapo
re, Australië, Nieuw-Zeeland,
Ierland en de VS waren weer
van de partij. Wie dit jaarlijkse
terugkerend thema in zijn collec
tie heeft moet ze echter wel alle
maal hebben.
De Chinese maankalender is een
jaarlijkse terugkerend item. Er
zijn ieder jaar echter ook enkele
eenmalige onderwerpen. Zo'n
thema is bijvoorbeeld dit jaar
Diagram 1