Aansturen zorg hoort bij patiënt Maak de waterschappen onderdeel van provincie PZC PZC Chileense president wil compensatie vooe slachtoffers Pinochet Hongaars plebisciet wekt woede buren Hoogleraar vindt plan om verzekeraars behandeling te laten inkopen slecht te gast 3 december 1954 ■E vrijdag 3 december 2004 In het stelsel voor de gezond heidszorg dat het kabinet-Bal kenende voor ogen staat moeten de zorgverzekeraars de zieken huizen aansturen. Dat laatste is riskant, vindt hoogleraar Mare Berg van de Erasmus Universi teit. Hij pleit er voor om de pa tiënten de regie in handen te ge ven. De Tweede Kamer zou vol gende week vergaderen over de ze kwestie, maar dat is door het overlijden van prins Bemhard door Sylvia Marmelstein Stel dat verzekeraars voor taan zouden bepalen welke automerken de Nederlandse au todealers mogen aanbieden aan de consument. Of dat aanbie ders van reisverzekeringen zich nadrukkelijk zouden mogen be moeien met de reizen die touro perators inkopen. Dan zou ie dereen protesteren. En niet zon der reden. „Want verzekeraars horen zich te beperken tot het uitkeren van schade." Mare Berg, hoogleraar sociaal medische wetenschappen aan de Erasmus Universiteit te Rot terdam, maakt graag boven staande vergelijking om duide lijk te maken hoe vreemd het is dat de zorgverzekeraars in de plannen van het kabinet de toe komst van de gezondheidszorg in Nederland mogen inkleuren. Het kabinet wil vanaf 2006 de zorg anders organiseren. Zieken huizen, ggz-instellingen en huis artsen worden nu niet geprik keld om beter en goedkoper te werken. Ze krijgen hun geld toch wel, ongeacht de presta ties. Dat moet en kan anders, vindt het kabinet. Daarom moe ten ze voor hun inkomsten deels afhankelijk worden van hun prestaties. Prikkelen De zorgverzekeraars krijgen daarbij een belangrijke rol. Want zij moeten van het kabi net de aanbieders van zorg prik kelen om beter en goedkoper te werken. Zorgverzekeraars moe ten voor hun cliënten behande lingen inkopen, zoals heupopera ties en oogoperaties. Als verzeke raars stevig onderhandelen, moeten ziekenhuizen lagere prij zen bieden. Dat maakt het goed koper, voorspelt minister Hoo- gervorst (Volksgezondheid). Een groep Rotterdamse weten schappers, onder aanvoering van Berg, is er echter zeker van dat de kwaliteit van de zorg zo het kind van de rekening wordt. „Verzekeraars moeten elkaar be concurreren en winst maken. Als zij gaan shoppen voor de goedkoopste zorg gaat de kwa liteit achteruit. Ziekenhuizen worden dan bijvoorbeeld ge dwongen om in plaats van duur zame kunstknieën goedkopere, minder duurzame gewrichten in te kopen. De patiënt is er de du pe van als zijn knie korter mee gaat." Goede wil Berg twijfelt niet aan de goede wil van verzekeraars om de ge zondheidszorg op peil te hou den. „Zeker de voormalige zie kenfondsen zijn erg gericht op het inkopen van kwaliteit. Maar ze moeten wel concurreren met van oorsprong echte schadever zekeraars. Die zullen zich rich ten op het inkopen van zo goed koop mogelijke zorg, om klan ten te lokken met lage premies. De inkopers van kwalitatief hoogwaardige zorg moeten daar in meegaan, want anders raken zij hun verzekerden kwijt." Hoogervorst gaat ervan uit dat de consument de verzekeraars ertoe zal dwingen kwaliteit in te kopen. Al was het maar omdat iedereen die ontevreden zegt te zijn over de ingekochte zorg aan het eind van het jaar van verze keraar kan switchen. Berg ver wacht echter helemaal niet dat de consument dit proces kan stu ren. „Hij moet precies inzicht hebben in de contracten die ver zekeraars sluiten. Dat is veel ge vraagd." Bovendien moet de con sument die verstandig wil shop pen eigenlijk al bij het afsluiten van zijn ziektekostenverzeke ring weten welke ziektes hij in de toekomst krijgt. Berg: „Want de verzekeraar kan goede contracten hebben geslo ten voor bijvoorbeeld diabetes- zorg en beroerde voor heupope raties. De waarde daarvan is voor de consument niet in te schatten. Dus zullen de meeste mensen alleen letten op de hoog te van de premies. En daarmee is de prikkel voor de verzeke raar om echt op kwaliteit te let ten weg." Berg bepleit een model waarin de consument de regie krijgt. Dat kan door patiënten zelf te la ten bepalen door welk zieken huis of door welke arts zij gehol pen willen worden. Als ze kie zen voor een dure zorgaanbie der waarvan bekend is dat de zorg er van mindere kwaliteit is, moet de patiënt in het model van Berg en consorten een deel van de behandeling zelf betalen, Is de kwaliteit goed en zijn de kosten niet te hoog, dan krijgt de patiënt de behandeling volle dig vergoed. „De patiënt wordt dus finan cieel gestraft als hij kiest voor slechte of dure zorg." Patiënten worden zo aangemoe digd op zoek te gaan naar goede en betaalbare ziekenhuizen. Berg: „Omdat ze bij voorbeeld niet meer geholpen willen wor den in een ziekenhuis waar de diabeteszorg slecht en duur is, zal dit ziekenhuis deze vorm van zorg niet meer aanbieden, of bewust verbeteren. Dat is po sitief voor het kostenplaatje. Want in ziekenhuizen waar de zorg goed is georganiseerd, zijn de kosten meestal lager." Goede ziekenhuizen scoren door gaans een gemiddeld hoger per centage behandelingen. Dit drukt de kosten. Ziekenhuizen die slecht presteren zijn daaren tegen vaak duur. Het door de Erasmus Universiteit ontwikkel de model houdt de kostenstijgin gen in de zorg daarom veel beter in de hand dan het voorstel van het kabinet, meent Berg. Patiënten moeten in zijn model wel over kwaliteitsgegevens van ziekenhuizen kunnen beschik ken, erkent Berg. „Daar is al een begin mee gemaakt. Op in ternet kun je nu bijvoorbeeld zien in welk ziekenhuis het ge vaar voor doorligwonden het grootst is." GPD door Frans Lindenkamp Het kostte de Chileense president Ricardo Lagos grote moeite om het rapport te lezen 'omdat de waarheid zo rauw is'. Medio november kreeg het socialistische staatshoofd het langverwach te verslag aangereikt, waarin slachtoffers en nabestaanden vertellen over de folteringen tijdens het Pinochet-regime (1973-1990). De Nationale Commissie om trent Politieke Gevangen schap en Martelingen be schrijft in het stuk 28.000 ge vallen van foltering. Tot in de tail is beschreven hoe meedo genloos de militairen te werk gingen bij het verhoor van aanhangers van Salvador Al- lende, de socialistische presi dent die Pinochet in septem ber 1973 met een bloedige coup ten val bracht. Het schrikbewind joeg officieel 3197 Chilenen de dood in. Voor het merendeel vakbonds mensen en dissidenten. Begin deze week kondigde Lagos compensatiemaatrege len aan. De regering zal er bij het parlement voor pleiten, om slachtoffers en nabestaan den tot aan hun dood een pen sioen te geven van 150 euro per maand. Ook moeten zij extra toegang krijgen tot de gezondheidszorg, sociale wo ningbouw en onderwijs. Het staatshoofd verdedigt de maatregelen, omdat er in zijn ogen sprake was van geïnsti tutionaliseerde marteling. Het pijnigen van tegenstan ders was onder Pinochet tot officieel beleid verheven, meent Lagos. De gepensio neerde generaal Guillermo Garin ontkent dat. Hij zegt dat vrijwel al zijn oud-colle ga's (99.9 procent) niets op hun kerfstok hebben. Kritiek op Lagos was er ook uit eigen kring. Mireye Gar cia van de Commissie van Politieke Oud-gevangens noemt het onverteerbaar di het rapport niet gebruii wordt om de beulen te vervri gen. Voorts vindt zij het pe sioen belachelijk laag. In 1200 pagina tellende raj port worden de arguments van Pinochet-aanhangers oi deruit gehaald dat Chili a 1973 verwikkeld was in et intern conflict en dat menser rechtenschendingen een ui,, zondering waren. Benadrul wordt dat de staatsgreep if geen enkele weerstand sta te. Volgens het rapport va wraak de drijfveer. Pinochl en de zijnen vereffenden ope* staande rekeningen door all-: wat naar links rook naarcfc martelkamer te voeren. Vej mensen kregen elektrisch: schokken en stokslagen toegL diend. Ook hadden schijnex^ cuties plaats. Vrouwen - oct zwangere - werden veelal ver kracht. Niet zelden werdl daarvoor honden gebruikt, j Foltercentrum a Deze week erkende de Ct^ leense marine dat individu^ binnen dit strijdmachtonde§ deel op persoonlijke titel mal telden. Admiraal Miquel Ax£ gel Vergara zei dat verschil lende getuigenverklaring!; waar zijn en dat het opleidiri schip Esmeralda dienst del als foltercentrum. Maar h^j klonk verre van een excuus g, Legeropperbevelhebber tJusg Emilio Cheyre zei begin ntfe vember echter al dat de mar^ ne als institutie alle veranf woordelijk draagt voor I mensenrechtenschendingen [j in het tijdperk Pinochet. r Met zijn maatregelen Lagos de excuses van de stal, over het aangerichte leed on| zetten in genoegdoening. Dg voorgenomen uitkeringen i] Chili hebben ongetwijfeld if vloed op de discussies, d| daarover in de buurlanden ge voerd worden, waar ook im taire dictators heersten. GPf Zondag houdt Hongarije een re ferendum. De vraag is of etni sche Hongaren in het buiten land recht moeten krijgen op een Hongaars paspoort. Van die etnische Hongaren wonen er an derhalf miljoen in Roemenië. De Roemeense premier noemt het plan krankzinnig. In de EU wordt het referendum met verba zing gadegeslagen. door Cees van Zweeden Voor de Hongaarse kerk in Cluj (Roemenië) liggen kui len. Ze zijn gegraven door Gheorghe Funar, tot de zomer burgemeester van de stad. Fu nar zocht naar voorwerpen die zouden bewijzen dat de Roeme nen al in Cluj waren toen de Hongaren hier duizend jaar ge leden op hun paarden arriveer den. Voor Funar, boegbeeld van de ultra rechtse Groter Roemenië Partij, bestonden er in dit deel van Roemenië, Transylvanië, geen Hongaren. „We hebben hier alleen 1,4 miljoen verwarde Roemenen die niet weten aan wie ze loyaal moeten zijn", zei hij ooit. Om deze verwarden te helpen bij hun keuze schilderde hij de parkbankjes en de trams in de Roemeense driekleur. Het hielp niet. „Als zij de kans zouden krijgen, zou 85 procent van de etnische Hongaren in Transylvanië een Hongaars pas poort aanvragen", zegt Zsolt Na- gy, leider van de Democratische Alliantie van Hongaren in Roe menië, een politieke partij. Met een beetje geluk krijgen zij wel dra die kans. Zondag stemt Hon garije in een referendum over de vraag of etnische Hongaren bui ten het moederland recht krij gen op een Hongaars paspoort. Volgens een peiling zal 55 pro cent 'ja' zeggen. Het referendum is afgedwongen door de Wereld Federatie van Hongaren, gesteund door de rechtse Fidesz-partij. De cen trumlinkse regering adviseert de kiezers 'nee' te stemmen. Bui ten Hongarije wonen bijna vijf miljoen Hongaren. Onderzoek leerde dat een kwart van de jon ge Hongaren naar het moeder land wil emigreren. Dat zou het land bijna een half miljard euro kosten aan sociale uitkeringen en gezondheidszorg. Zsolt Nagy ontkent dat niet. „In Roemenië zou zestien procent van de Hongaren emigreren. En 85 procent zou een Hongaars paspoort aanvragen. Zo'n docu ment zou voor ons een bewijs zijn dat we eigenlijk bij Honga rije horen." Dat is maar het hal ve verhaal. Tot en met oktober zijn 1,5 miljoen mensen uit Roe menië aan de grens terugge stuurd. Velen van hen waren et nische Hongaren die Hongarije, een EU-land, in wilden. Voor wie niet de vereiste 500 euro bij zich had, bleven de slagbomen gesloten. Een Hongaars pas poort zou onmiddellijk toegang geven tot de Europese Unie. Veel Hongaren leven elders door dat hun land na de eerste we reldoorlog tot op het bot werd afgekloven door de buurlanden. Het oude Hongarije verloor bij het Verdrag van Trianon twee derde van zijn grondgebied en eenderde van zijn etnisch-Hon- gaarse bevolking. Het wedde tij dens de oorlog op het verkeerde paard. Binnen de EU is verbaasd gerea geerd, toen het referendumplan bekend werd. „Kan ik nu ook een Hongaars staatsburger wor den?", vroeg de Duitse minister van Buitenlandse Zaken ,Josch- ka Fischer aan zijn Hongaarse ambtgenoot. Fischer, die met zijn familie na de Tweede We reldoorlog zijn natale Hongarije werd uitgezuiverd, kreeg geen antwoord. Ironisch In de buurlanden waren de reac ties minder mild. De Roemeense premier Nastase omschreef het plan als 'een krankzinnig idee dat eerder in de 19e eeuw thuis hoort'. De ironie wil dat het referen dum wordt gehouden op een mo ment dat de discriminatie van Hongaren in Roemenië afneemt. De Groter Roemenië Partij haal de bij de laatste verkiezingen nog geen vijftien procent. In Cluj werd burgemeester Funar weggestuurd. In de grond voor de Hongaarse kerk vond Funar niets om de Hongaarse claim op de stad te betwisten. „Daarmee had hij pech, want de Roemenen waren hier voor ons", zegt de Hongaar se journalist Oliver Kiss. „Toen Attila de Hun hier duizend jaar geleden arriveerde, bond hij zijn paarden 's nachts aan een boom. De volgende ochtend waren alle paarden verdwenen. Wil je nog een beter bewijs?" GPD De waterschappen behoren tot de oudste bestuursvormen van Nederland. Deze extra bestuur slaag functioneert echter niet goed en is inefficiënt en ondemo cratisch. Zo bleek opnieuw bij dê verkiezingen die de afgelo pen maand zijn gehouden in on der meer Zuid-Holland, Noord- Brabant en Limburg. Het is hoog tijd de waterschappen bij het provinciebestuur onder te brengen, vindt ondernemingsor ganisatie VNO-NCW. door Jacques Schraven Nederland staat voor grote opgaven in het waterbe heer. Er moeten oplossingen ko men voor de wateroverlast en Nederland moet zich houden aan de Europese richtlijnen voor schoon water. Dat heeft verstrekkende gevolgen voor in dustrie, landbouw en huishou dens. Boven alles is daar geld voor no dig, jaarlijks vijf miljard euro en daar komt de komende decen nia ruim 18 miljard euro bij. Ook ondernemers hebben be lang bij droge voeten, maar wil len wel dat al dit geld zo effi ciënt mogelijk wordt besteed. Juist daar laat de politiek kan sen liggen met als resultaat dat de heffingen van de waterschap pen dit jaar gemiddeld met acht procent stijgen en soms nog meer. Dat kan veel eenvoudiger. Ne derland kent 37 waterschappen, de centrale organisaties in het waterbeheer. Ondanks een reeks fusies is het aantal mede werkers niet afgenomen, maar relatief toegenomen. De waterschappen worden ge leid door besturen met aan het hoofd de dijkgraaf. Om de vier jaar houdt elk schap rechtstreek se verkiezingen. Belangrijker is echter dat ze eigen belastingen innen. Dat kost 15 tot 20 pro cent van de totale opbrengst. Ter vergelijking: de kosten van de Belastingdienst bedragen on geveer twee procent van de op brengst. Miljoenen Vorig jaar heeft een werkgroep zich op verzoek van het kabinet gebogen over de vraag of de fi- Het instandhouden van afzonderlijke waterschappen kost volgens de ondernemersorganisatie VNO-NCW geld als water. foto Ruben Oreel nanciering van het waterbeheer effectiever kan. Zeven ministe ries, provincies, waterschappen, gemeenten en deskundigen scho ven aan. Alleen de partijen die betalen voor het waterbeheer - bedrijfsleven, burgers en boeren werd niet om hun mening ge- Uit het onderzoek bleek dat mil joenen kunnen worden be spaard als de positie van de wa terschappen verandert: geen zelfstandige waterschappen meer met kostbare verkiezingen en eigen belastingen. Maar dat is een heikel punt. De schappen behoren tot de oudste instellingen van Nederland en de politiek durft er niet aan te tornen. Het bedrijfsleven is het daar niet mee eens. De waterschap pen bestaan inderdaad al eeu wen, maar juist de laatste decen nia hebben ze een reeks taken naar zich toe getrokken en zijn ze langzamerhand een extra be stuurslaag gaan vormen, zonder dat het publiek of lokale be stuurders zicht hadden op wat er precies gebeurde. De waterschappen verrichten nuttig werk en beschikken over veel kennis. Die moet zeker be houden blijven. Maar dat recht vaardigt geen aparte bestuurs vorm met een eigen belastinghef- fing, Algemeen belang Een drastische hervorming is no dig. Net als gezondheid of onder wijs is het waterbeheer een zaak van algemeen belang. Financie ring moet uit de algemene mid delen worden betaald. Verde ling van de middelen kan via een 'waterfonds' verlopen. Of er meer geld nodig is wordt dan af gewogen tegen andere collectie ve belangen. Dat is rechtvaardig en dwingt tot kostenbeheersing. De schap pen moeten uitvoeringsorganisa ties worden onder de provincie. Dat doet recht aan de rol die de provincie heeft in de regie over het ruimtelijk beleid en sluit be ter aan bij de indeling in stroom gebieden die Europa ons oplegt. Het moet er bovendien toe lei den dat de controle op de beste dingen verbetert. Op dit mo ment ontbreekt die, zoals de werkgroep terecht constateert. Als argument voor een eigen be stuur en eigen verkiezingen wordt vaak aangevoerd dat hier mee juist de democratische legi timiteit van het waterschap is gewaarborgd zonder onderhevig te zijn aan de grillen van de poli tiek. In werkelijkheid is het de mocratisch gehalte laag. Uit gangspunt van het huidige sys teem is de zogeheten 'trits': wie belang hebben, betalen en heb ben zeggenschap. Met andere woorden: 'je bent er als bedrijfsleven toch bij'. In de praktijk komt hiervan niets te recht. De feitelijke zeggenschap in het bestuur is geen afspiege ling van de verhoudingen. Door verdere fusies neemt de invloed van burgers, bedrijven, boeren verder af. De ervaringen bij de jongste wa terschapsverkiezingen spreken voor zich. Bij drie daarvan sjoe melde een kandidaat met hand tekeningen, in een vierde water schap moest door een computer storing de stemming deels over. Zelfs met deze extra aandacht en ondanks kostbare campag nes, was de opkomst bedroe vend laag. De oplossing volgens de water schappen? Het invoeren van kieslijsten. Een deel van de kan didaten moet worden verbon den aan een partij net als bij ver kiezingen voor gemeente, pro vincie en parlement. Met andere woorden: hier doet de vermale dijde politiek zijn intrede! Daar mee vervalt het laatste argu ment tegen radicale hervor ming. Jacques Schraven is voorzitter van de ondernemingsorganisatie VNO- NCW. TREINCRASH - Bij een trein ongeluk in België zijn negen tien doden en tachtig gewon den gevallen. Een internationa le trein met zevenhonderd Duitse voetbalsupporters, die in Engeland de wedstrijd Enge- land-Duitsland hadden bijge woond, ontspoorde vlakbij Leuven door een wissel. ENQUÊTE - Uit een enquête van het Vlissingse gemeentebe stuur onder de plaatselijke be volking blijkt dat er veel be langstelling bestaat voor een eventuele industrie voor vrou wen. Exacte cijfers zijn nog niet bekend, maar het aantal vrouwen tussen 15 en 25 jl dat bereid is om in de indr trie te werken, is bevredigen: BOMEN - Op Schouwen-Dl veland is de herbeplantil begonnen. Onder toeziend van de., gemeente-opzie!^ plaatsten enkele scholieren- eerste boom in het Zierikze^ Havenpark. 1{ PAUS - Paus Pius XII 1% gisteren een hartaanval gekr^ gen. Zijn persoonlijke af sprak van 'een instorting in»e gemene toestand', maai' be.v£ drukte dat de situatie niet al" merend is. re Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L, Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax:(0113)315669 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: r Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax:(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454651 Fax:(0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving acceptgi per maand: 19,95 n.v.t per kwartaal: 58,00 60,2! per jaar: 222 50 226,5" Voor toezending per post geldt eer toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor hei j einde van de betaalperiode. PZC, t.a.v. lezersservice. Postbus 31, 4460 AA Goes Losse nummers per stuk maandag t/m vrijdag: 1,25 zaterdag: 1,75 Alle bedragen zijn inclusief 6% BTW Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35,93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitge overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV e de Regelen voor het Advertentiewezaa L Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 ui Tel. (0113) 315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 voIotO s|: ia Rubrieksadvertenties (kleintjes): Tel. (0113)315550 |j Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: j[g Noord-en Midden-Zeeland 1 Tel. (0113)315520 §S Fax. (0113)315529 R Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 R Business to Business/Onroerend gokr Tel: (076)5312277 Fax: (076)5312274 R Internet: www.pzc.nl/adverteren i8l Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Cours aan ons verstrekte gegevens hebben (abonnementen)adminlstratle ducten van de titels en de wer3 de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden bij: PZLt zersservice, Postbus 314460 AA Goes. :e (laten) informeren over voor u relevante diensten cnpjgj de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldig geseleö»** Behoort tot WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 4