Laurus-concern zet strijd voort
Schilders zijn geen schoonmakers
F ranchisenemers
runnen filialen
van ING Bank
hernieuwde keten Super de Boer wapen tegen Albert Heijn
2i
De Waal pleit voor onderhandelingseconomie
wartaalwinst
drtis groeit
het bedrijf
Akzo Nobel verwerft griepvaccin
DSM investeert in China
Miljardenverlies bank UFJ Japan
Spanjaarden kopen luchthavens op
Bazalgette volgt
John de Mol
op bij Endemol
yrjentina van der m eer
RpAAS - Het oude be-
s(je overlegmodel in de pol-
net de sociale partners en
politiek heeft volgens
^-voorzitter L. de Waal zijn
troste tijd gehad. „Meer dan in
^verleden zal dat praten moe-
9 neerkomen op echt onder-
Ei adelen", zei hij gisteren op
iï jbijcenkomst van de onderne-
^organisatie Maatschappij
wr Nijverheid en Handel in
<npnarktconcem Laurus (Su-
i trie Boer, Edah en Konmar)
Ue aartsrivaal Albert Heijn
5 kopje kleiner maken door
nierland te bezaaien met de
mie Konmar. Dat mislukte
Mant en nu wordt met opera-
Refreshde nieuwe Super de
rr naar voren geschoven. Een
jfa! met eetmomenten.
arAchille Prick
donderdag 25 november 2004
De overlegeconomie moet vol
gens De Waal worden omge
doopt in een onderhandel ïngs-
economie. „Het moet geen Haag
se herensociëteit zijn. De deelne
mende partijen moeten herken
baar blijven tegenover elkaar en
zeker voor hun achterban. Over
leggen is immers geen doel op
zich." De Waal daagde de onder
nemers uit mee te praten over
het opstellen van een vernieu
wingsagenda voor CAO-par-
tijen Hij hekelde 'de makke van
het poldermodel' waarin werk
gevers en de vakbeweging in
hun standpunten stapje voor
stapje naar elkaar toeschuiven.
„Met als resultaat een conventio
neel compromis, maar geen ver
nieuwing." Volgens de Waal is
de rol van CAO-partijen aan ver
nieuwing toe. De grenzen aan so
lidariteit en verantwoordelijk
heid moeten opnieuw worden be
paald. Zeker bij de verdeling
van de kosten die ontstaan door
de vergrijzing en ontgroening.
„Hoe komt het dat zelfs binnen
de vakbeweging sommige men
sen het woord solidariteit mij
den?" aldus De Waal. Volgens
hem gaat het steeds meer over
'wij tegen zij', ofwel tegenstellin
gen tussen groepen mensen. „Au
tochtonen versus allochtonen,
rijk versus arm, religieus tegen
over niet-religieus en als je som
mige politici mag geloven oud
versus jong."
De Waal waarschuwde de onder
nemers dat het tijd is om af te
stappen van stokpaarden om de
sociale zekerheid op de schop te
nemen. Hij stelde dat Nederland
niet kan concurreren tegen de la
gelonenlanden en dat ook niet
moet willen. „Langer werken
als oplossing voor onze concur-
rentieproblemen is een notie die
stamt uit een antiek verleden."
Volgens de FNV-voorman moet
er vooral slimmer gewerkt wor
den. „Het al maar neerwaarts
aanpassen van inkomens en uit-
keringsvoorwaarden van men
sen die op de sociale zekerheid
zijn aangewezen is makkelijk en
ouderwets." Volgens De Waal is
een nieuw stelsel van sociale ze
kerheid nodig, waarin arbeids
marktbeleid en inkomenszeker
heid worden gekoppeld. ANP
ilRECHT - „In een restaurant
ipalen we meestal aan de hand
-J de keuze welk vlees, of wei-
ris wat we willen eten", ver-
Lauras-topman Harm-Jan
«Ier. „In de supermarkt is dat
^steeds andersom. Daar kie-
e«c eerst de groenten en zoe-
er dan vlees of vis bij. Daar-
sstaan de groenten prominent
het begin van de winkel."
wnnarktconcem Laurus (Su-
deBoer, Edah en Konmar)
in de hoek waar de klappen
2en. In de hevige prijzenoor-
a verliest het concern gestaag
nel marktaandeel. Top-
in Harm-Jan Stoter is binnen
[hoofddirectie verantwoorde-
ivoor de Super de Boer, het
mus-wapen tegen grote con
front Albert Heijn. Het con-
ra heeft Super de Boer in een
ïw jasje gestoken. Vóór de zo-
van 2005 moeten 300 van de
Super de Boer-vestigingen
ju omgebouwd. Een investe-
igvanzo'n 80 miljoen euro de
mende twee jaar. De eerste
intig zijn open. Stoter geeft
rondleiding in de nieuwe Su-
IRECHT - De bankverzeke-
ar Fortis heeft met zijn da-
lijkse activiteiten in het der
kwartaal aanzienlijk meer
rdiend dan in dezelfde pe
lde vorig jaar. De zogeheten
«rationele winst kwam 34
meent hoger uit op 676 mil-
ffl euro, zo heeft de Bel-
ich-Nederlandse ondeme-
gisteren bekendge-
nkt.
[resultaten liggen boven de
wachtingen van analisten,
e gingen uit van een winst
ssen de de 556 miljoen en
B miljoen euro. Fortis heeft
winsttoename vooral te
aken aan lagere kosten,
voorzieningen voor
Khte leningen en sterke re-
sltaten van zijn bankactivi-
to. Bankieren leverde een
«rationele winst op van 432
Éljoen euro, vergeleken met
miljoen euro een jaar eer-
l
ij de verzekeringstak daalde
dresultaat van 299 miljoen
iro tot 265 miljoen. Dat
Etd grotendeels veroorzaakt
wrdat Fortis vorig jaar zijn
ftekeringsactiviteiten in de
Ringde Staten verkocht,
fgenover het goede operatio-
fle resultaat staat een daling
to de nettowinst. Die kwam
itop 638 miljoen euro, 6 pro-
at minder dan een jaar eer-
t De afname werd vooral
®orzaakt door koersdalin-
aop de aandelenbeurzen.
tokzij de goede cijfers over
pafgelopen kwartaal, heeft
zijn winstverwachting
geheel 2004 verhoogd.
concern gaat nu uit van
toename van het operatio-
F' resultaat met ten minste
procent. Eerder was dat 10
„Na een periode van
Pgratie en stringente kos-
P en risicobeheersing zal
Ndruk de komende jaren
pn op winstgevende baten-
N met onverminderde aan
zit voor de efficiency", zei
Puursvoorzitter Jean-Paul
'•nis heeft eerder kenbaar ge
jokt dat het verzekeringsbe-
o||. met onder meer Amev
Stad Rotterdam, in Neder-
^aan een ingrijpende reor-
werkt, waardoor
N banen verdwijnen. Daar-
Fortis op koers te lig-
jj1 Inmiddels heeft het be-
"Jt ruim vierhonderd banen
phrapt en zijn de kosten ge-
^d. ANP
per de Boer in de Utrechtse wijk
Leidsche Rijn. Aardappelen,
groente en fruit aan het begin, is
niet nieuw. Wel dat in dit eerste
deel van de winkel ook de rijst,
pasta's, braadvlees, kant-en -
klaar-maaltijden en een koeling
voor de frites en diepvriesgroen
te te vinden zijn. „We hebben de
winkel ingedeeld in drie eetmo
menten", legt Stoter uit. „Dit
deel is gebouwd rondom het
avondeten. Verderop in de win
kel volgen ontbijt en lunch, en
daarachter komt het toetje. Hoe
wel heel gebruikelijk, ligt bij
ons het ijs niet meer naast de
diepvriesgroenten. Wij vinden
dat niet logisch."
Huismerk
Cruciaal in de nieuwe Super de
Boer-strategie is het eigen huis
merk Super, dat in een nieuw
jasje is gestoken. Het aantal
huismerkartikelen moet binnen
een jaar met duizend groeien tot
5.000 en een omzetaandeel heb
ben van 40 procent, tegen 28 pro
cent nu. Aan een eigen merk
wordt doorgaans meer verdiend
dan aan een A-merk. Stoter
pakt de Mexicaanse Burritos
van Super, pal boven dezelfde
variant van Knorr. „Ik vind on
ze verpakking mooier dan die
van het A-merk." De uitstraling
van de nieuwe Super de Boer is
netjes, maar niet overdreven
luxe. Naast bijvoorbeeld schap
kaartjes met productinformatie,
schuilt het begrip servicesuper
markt vooral in het assortiment.
„De moderne consument wil
veel keus in producten en in
Harm Jan Stoter in een vestiging van Super de Boer in de Utrechtse wijk Leidsche Rijn.
prijs. Voor de onderkant hebben
we het Happy Euro-merk. Doen
we samen met Casino (de Fran
se grootaandeelhouder en
branchegenoot),!' Stoter pakt
een .zak diepvriesfrites: „47
cent, er zal best nog een stukje
schil aan een friet zitten, maar
dit is een prima product. De
A-merken kosten een euro
meer." Een van dé trends in de
branche is het groeiend aandeel
van non-food-assortiment:
broodbakmachines, boeken, ser
viezen of computers. De nieuwe
Super de Boer doet er niet aan
mee. „Wij kiezen voor een ande
re route." Stoter loopt naar een
foto Harmen de Jong/GPD
schap met bakmeel en ingemaak
te kersen. „Hier liggen bakvor
men bij. Bescheiden, maar func
tioneel. Wij hoeven niet te po
chen met ons non-food-assorti
ment." GPD
ZIERIKZEE - De twee onderne
mingen zijn gevestigd in één
pand en hebben dezelfde direc
teur en eigenaar. Jan Koster be
stuurt zowel het schildersbe
drijf Gebroeders Koster als
schoonmaakbedrijf Koster
Co. „Maar de schilders komen
niet schoonmaken en de schoon
makers niet schilderen."
Gebroeders Koster bestaat ruim
vijftig jaar. Maar Jan Koster
nam de zaak pas vijf jaar gele
den over van zijn vader. De me
dewerkers schilderen vooral be
staande gebouwen. Zowel bin
nen als buiten. „Dat is histo
risch zo gegroeid", zegt Koster.
„Bij veel nieuwbouwwoningen
wordt er een laagje verf op ge
daan."
Gebroeders Koster richt zich
vooral op onderhoud van (parti
culiere en bedrijfspanden.
„Dat vereist veel kwasten en
weinig rollen. Tegenwoordig
wordt bij het schilderen veel ge
bruik gemaakt van een rol om
de verf op te brengen. Maar dan
krijg je een soort sinaasappelef
fect. Met een kwast heb je een
betere verdeling van de verf.
Dat maakt dat het er veel strak
ker uitziet."
Het voorwerk is het belangrijkst
bij het schilderen, benadrukt
Koster. „Alle oude, losse verfla
gen moeten worden verwijderd.
Lagen die goed vast zitten kun
nen wel blijven zitten. Naden
moeten worden dichtgesmeerd
en verder dient alles goed te wor
den afgenomen en te ontvet."
Kozijnen vervangen doen de
schilders niet.
„Maar door de moderne technie
ken die tegenwoordig beschik
baar zijn, hoeft dat ook minder
snel dan vroeger. Zelfs relatief
grote rotte plekken zijn tegen
woordig te behandelen zonder
dat een timmerman een heel
nieuw kozijn moet zetten."
Het werk aan monumentale pan
den is specifiek, stelt Koster.
„Een voorbeeld daarvan zijn
oude deuren. Het hout ervan
werkt meer dan van moderne
deuren. Toch is het mogelijk om
die strak in de verf te krijgen,
maar dan moet je ze wel bijna
elk jaar opnieuw schilderen.
Want doordat het hout meer uit
zet en krimpt, ontstaan snel na
den."
Het werkgebied van de vijf schil
ders van Gebroeders Koster is
vooral Schouwen-Duiveland.
Personeel van Koster aan het werk bij een cliënt.
Voor de kenner is dat zelfs in de
werkplaats te zien. Daar staan
bussen vol met no. 1510. In de
volksmond Zierikzees groen ge
heten.
„Die donkergroene kleur strij
ken we op negentig procent van
alle deuren in Zierikzee. Bij niet
monumentale panden zijn de re
gels tegenwoordig wat soepeler
en kunnen ook andere kleuren
worden gebruikt."
De schilders van Gebroeders
Koster werken steeds vaker ook
buiten het eiland voor verzeke
ringsmaatschappijen. Om brand
en waterschade te herstellen.
„Dat hangt samen met de werk
zaamheden van het schoonmaak
bedrijf. Hoewel de twee onderne
mingen strikt gescheiden van el
kaar werken, levert het over en
weer wel opdrachten op."
Het schoonmaakbedrijf bestaat
25 jaar en is door Jan Koster op
gericht.
De 150 schoonmakers houden
zich met tal van schoonmaak-
werkzaamheden bezig: van het
schoonmaken van kantoren en
het wassen van ramen, tot het
reinigen van gevels, het verwij-
Naam:
Gebroeders Koster en
Koster co
Plaats:
Zierikzee, Alkmaar
Opgericht:
1952 en 1979
Aantal medewerkers:
155
Omzet:
3 miljoen euro
deren van graffiti en het reini
gen van panden met roet- en wa
terschade.
Koster Co heeft ook een vesti
ging in Alkmaar. „Dat is heel
toevallig gebeurd. We waren op
uitnodiging van een fabrikant
op reis naar Jamaica. Het hele
toestel zat vol met mensen uit
de schoonmaak wereld. Daar
hebben we mensen leren kennen
die privé kennissen zijn gewor
den. Hij was eigenaar van een
schoonmaakbedrijf in Alkmaar.
Op een gegeven moment ging
het met dat bedrijf slecht. Uit
eindelijk heb ik vijf jaar geleden
de zaak overgenomen. Medewer
kers hebben opnieuw moeten
solliciteren naar hun eigen func
tie. En alle contracten met klan
ten hebben we tegen het licht ge
houden. Aan sommige was een
te hoge prijs doorberekend, aan
andere een te lage. Uiteindelijk
is circa de helft van het oude
klantenbestand ook klant geble
ven. Dat was even een gevoelige
klap, maar een jaar later had
den we al weer net zoveel klan
ten als toen ik ermee begon. Nu
draait het bedrijf erg goed."
Vanuit de vestiging in Zierikzee
werken de schoonmakers door
heel Zeeland.
„Ook in Zeeuws-Vlaanderen
foto Dirk-Jan Gjeltema
hebben we korte tijd een vesti
ging gehad. Maar die hebben we
dicht moeten doen. De markt
daar is heel specifiek; bijna ge
sloten. Het is moeilijk om er tus
sen te komen."
Een bedrijfsleider houdt voor
Koster de zaken in Alkmaar in
de gaten. „Vier keer per jaar
treffen we elkaar om zaken door
te spreken." Koster houdt de
twee ondernemingen bewust
van elkaar gescheiden. „Soms
vragen mensen wel eens als er
toch een schoonmaker rond
loopt om gelijk wat te schilde
ren. Maar dat doen we niet. We
spelen natuurlijk wel opdrach
ten aan elkaar door, maar de
werkzaamheden blijven strikt
gescheiden."
Die opdrachten komen steeds
meer van verzekeringsmaat
schappijen.
„Ook dat is iets dat groeit. Het
schoonmaakbedrijf wordt vaak
ingeschakeld na bijvoorbeeld
een brand. Roet en water maken
een pand niet alleen smerig,
maar veroorzaken ook veel scha
de. Het schildersbedrijf kan
daarvan profiteren."
ARNHEM - Akzo Nobel heeft voor zijn dochteronderne
ming Nobilon International een eerste vaccin voor men
sen binnengehaald. Het chemie- en farmacieconcern meld
de gisteren dat een licentieovereenkomst is gesloten me
het Australische BioDiem.
BioDiem besteedt de rechten op fabricage, marketing ei
verkoop van een intranasaal griepvaccin uit. Akzo Nobe
betaalt daarvoor 8 miljoen dollar. Het griepvaccin is doo:
BioDiem in Sint Petersburg ontwikkeld. ANP
HEERLEN - Het chemieconcern DSM wil voor 25 mil
joen dollar een belang van 7 procent verwerven in het Chi
nese farmaciebedrijf North China Pharmaceutical Compa
ny (NCPC). DSM hoopt daarmee samenwerkingsverban
den te bewerkstelligen voor de productie van vitaminei
en antibiotica, zo maakte het concern uit Heerlen gisterer
bekend.
NCPC is een beursgenoteerde dochteronderneming var
het staatsbedrijf North China Pharmaceutical Group Cor
poration. Een woordvoerder van DSM stelt dat het be
drijf zowel op het gebied van antibiotica als vitamine C
'sterk aanwezig' is in China.
DSM is al op diverse terreinen actief in China. Daarbij
zijn 3500 werknemers betrokken. De jaaromzet van deze
activiteiten, die variëren van fijnchemicaliën tot hoog
waardige kunststoffen, bedraagt ongeveer 400 miljoen eu
ro op een totale omzet van 8 miljard euro. ANP
TOKIO - UFJ Holdings, de op drie na grootste bank in Ja
pan, heeft over de eerste helft van het op 1 april begonnen
boekjaar een verlies geleden van 674,3 miljard yen (5 mil
jard euro) door afschrijvingen op dubieuze leningen. De
zelfde periode van het voorgaande jaar leverde een netto
winst op van 179,8 miljard yen.
UFJ is het doelwit van een ovemamegevecht tussen Mits
ubishi Tokyo Financial Group en Sumitomo Mitsui Finan
cial. Die strijd zal ongeacht de uitkomst de grootste bank
ter wereld opleveren. UFJ schreef in de eerste helft van
het boekjaar 673,5 miljard yen aan oninbare leningen af
tegen 278,7 miljard yen een jaar eerder. De Japanse rege
ring eist dat het bedrag aan dubieuze leningen in de boe
ken aan het eind van het boekjaar is gehalveerd ten op
zichte van maart 2002. ANP
LONDEN - De luchthavens van Luton bij Londen, Car
diff (Wales) en Belfast (Noord-Ierland) komen vrijwel ze
ker in Spaanse handen. De huidige exploitant, het Britse
bedrijf TBI, liet gisteren weten een overnamebod van
551,3 miljoen pond sterling (788 miljoen euro) te hebben
aanvaard van de ondernemingen Abertis en Aena.
Abertis, dat zich tot nu toe vooral bezighield met de ex
ploitatie van snelwegen en parkeergarages, krijgt een be
lang van 90 procent in de gezamenlijke onderneming die
TBI overneemt en de Spaanse staatsexploitant van lucht
havens Aena 10 procent.
De Spanjaarden krijgen met de aankoop ook het beheer
van de Zweedse luchthaven Stockholm-Skavsta, Orlando
Sanford in de Amerikaanse staat Florida en drie vliegvel
den in Bolivia. ANP
door Henk Mees
AALTEN - Franchisenemers
kennen ze al bij bijvoorbeeld
McDonald's of bij Albert Heijn.
Zelfstandige ondernemers, die
voor eigen rekening en eigen risi
co een zaak runnen die de naam
draagt van het overkoepelende
concern, dringen nu ook door
tot de financiële sector. Afgelo
pen dinsdag is ook ING Bank be
gonnen met franchise. Jurgen
van de Kamp uit Uden (36) is in
het Gelderse Aalten de eerste
bankier die als franchisenemer
aan de slag gaat.
Daarmee is voor Van de Kamp
een eind gekomen aan twaalf
jaar dienstverband met ING.
Hij was achtereenvolgens in
specteur bij ING's verzekerings
bedrijf Nationale-Nederlanden
en manager private banking,
rayondirecteur in Uden (vanaf
augustus 2000). Sinds 1 januari
2003 is hij adjunct-directeur
van het rayon Helmond.
„Bij een bedrijf als ING is het
gebruikelijk dat je een jaar of
vijf op een post zit en dan weer
ergens anders aan de slag gaat.
Dit is voor mij een mooie kans
om alle tijd en energie te steken
in de relatie met klanten en die
ook uit te bouwen", vertelt Van
de Kamp. Hij speelde al langer
met de gedachte voor zichzelf te
beginnen. „In de financiële we
reld moet je dan al gauw denken
aan een tussenpersoon. Dit
spreekt me meer aan."
Ondernemer
De bank-directeur wordt nu
zelfstandig ondernemer met ei
gen personeel. De werknemers
van ING die niet bij Van de
Kamp in dienst (willen) treden,
worden overgeplaatst naar een
andere ING-vestiging.
Franchisenemers van ING moe
ten dezelfde diensten leveren
die het concern aanbiedt. Voor
de klant verandert er ogenschijn
lijk niets, volgens ING. Mocht
er wat misgaan, dan is ING ver
antwoordelijk en niet de franchi
senemer.
Franchising is behalve onder
meer elektronische kassen een
van de vernieuwingen in de
bankfilialen van ING. Na Aal
ten krijgt binnenkort ook Leid-
schendam een franchisenemer
waarna nog twee andere plaat
sen op de rol staan.
In België heeft het bankverzeke-
ringsbedrijf er al ruime ervaring
mee opgedaan. Daar is een
kwart van de 850 ING-filialen
in handen van franchisenemers.
ING noemt de noviteit voor de
Nederlandse bankwereld een
'ondernemersprikkel'. „De kan
toordirecteur wordt onderne
mer, het is zijn kantoor. Daar
mee verdient hij zijn geld en
daarom zal zo iemand nét een
beetje verder gaan in zijn dienst
verlening", zo voorziet Ralph
Hamers, directeur van ING
Bank Nederland. GPD
HILVERSUM - Het amuse
mentsbedrijf Endemol heeft een
opvolger aangewezen voor me-
diaondernemer John de Mol. De
onderneming maakte gisteren
bekend dat de Brit Peter Bazal
gette de nieuwe creatief direc
teur wordt. Die functie had De
Mol tot 1 mei dit jaar.
Bazalgette is sinds 2002 de top
man van de Britse tak van Ende
mol. Op zijn naam staat volgens
Endemol een groot aantal pro
grammaconcepten voor televi
sie, waaronder het in Nederland
bekende In Holland staat een
huis.
Endemol maakte ook de benoe
ming bekend van Tom Barni-
coat. Deze Brit volgt directeur
operationele zaken Ronald Goes
op, die eind dit jaar vertrekt.
Het Endemol-bestuur bestaat
door de benoemingen straks uit
meer buitenlanders dan Neder
landers. Eigenaar Telefonica
bracht eind vorig jaar een ver-
trekronde van prominente be
stuurders als Aat Schouwenaar
en John de Mol op gang door
plotseling een Spanjaard,
Joaquin Agut Bonfills, als be
stuursvoorzitter aan te wijzen,
Telefonica kocht in 2000 Ende
mol voor 5,5 miljard euro. De be
langrijkste activiteit van het
Spaanse concern is evenwel tele
communicatie. ANP
door Jeffrey Kutterink
