IC
Werkloosheid in Zeeland blijft dalen
Klanten Dexia betwisten incasso's
Uitstoot van
bedrijven
openbaar
Personeelsbeleid
27
<aag naar arbeidskrachten neemt langzaam toe
co verhoogt
asprijzen op
;ant moment
Waar ik moet zijn,
komt vrijwel niemand anders
Optimisme telecomsector verdampt
In VS minder dure spullen besteld
Microsoft schikt met tegenstander
derdag 25 november 2004
liHrfivKutterink
Geboeid door alles wat los en vast zit
Steeds meer Zeeuwen
Ceen baan. De daling van
kloosheid zet dan ook
In september, aan het eind
*1 derde kwartaal, zochten
Zeeuwen een baan; 1,1
I minder dan in april,
ijuni.
iijkt uit cijfers van het Cen-
Werk en Inkomen
het voormalige arbeidsbu-
het derde kwartaal
jaar. Ten opzichte van
mei en juni, daalde het
werkzoekenden in Zee-
West-Brabant en Rijn-
:aet 5,4 procent.
ut en Rijnmond lij
st op het eerste oog beter
edan Zeeland. Want daar
werkloosheid met 2,9 en
reent af. Maar schijn be-
Want dat komt voor een
ïordat de kaartenbakken
opgeschoond. Welk effect
Kies op de cijfers heeft, is
skend. In Zeeland, Bra-
en Rijnmond zaten eind
iber 142.500 mensen zon-
sk.
lelijk van welke cijfers
gebruikt, ontstaat voor
sd een gunstig of minder
j> beeld. Wie het derde
Kt tweede kwartaal verge-
ziet een afname van het
werkloze Zeeuwen met
ocent.
réde cijfers naast dezelf-
mode van het vorig jaar
iet dat het aantal werklo-
Zeeland toch nog met 2,6
Bl is toegenomen. Rijn
en Brabant presteren met
14,5 procent een stuk
er (het landelijke gemid-
is7,9 procent).
ERDAM - Frico Cheese,
kei an zuivelconcern
adCoberco Dairy Foods,
voor het eerst in vier jaar
aasprijzen verhogen. Dat
«n woordvoerder van het
Wrijf isteren gezegd,
ierhoging komt op een pi-
.■nt, want sinds vorige
s er door Ahold een nieu-
ip gezet in de supermarkt
soorlog met nieuwe prijs-
atste vier jaar hebben we
maar dalingen meege
er is duidelijk spra-
een trendbreuk", zei de
dvoerder. Frico vindt de
?ng verdedigbaar. De con-
ie van kaas stijgt harder
iproductie.
Nederlandse producenten
en al jaren last van dalende
a, onder meer door de toe-
ede productie in Duits-
itHeijn wil geen commen-
even op de prijsverhoging,
«preken we graag met on-
erancier", zei een woord-
er. Rond deze tijd van het
borden altijd contractbe-
ragen gevoerd tussen de su
ften en hun leveran-
De helft van de Zeeuwse werklo
zen is vrouw. Iets meer dan de
helft bestaat uit mensen van 39
jaar en ouder. Opmerkelijk is
dat ruim de helft meer dan een
jaar zonder werk zit. Toch staan
Zeeuwen het minst lang bij het
CWI ingeschreven, in vergelij
king met West-Brabant en Rijn
mond. Wie een baan zoekt, is
het slechts af in Rijnmond.
Want wie zich daar inschrijft,
moet het langst op een baan
wachten. Bijna de helft van de
Zeeuwse werkzoekenden heeft
een vmbo opleiding of lager.
Het CWI ziet in zijn algemeen
heid een meer dan gemiddelde
toename van het aantal werklo
ze vrouwen, 40+' ers en mensen
met een middelbare en hbo-op-
leiding.
Omslag
Toch schat het Centrum voor
Werk en Inkomen de ontwikke
lingen in het district positief in.
Ze spreekt zelfs van een omslag.
Niet alleen blijft de werkloos
heid dalen. Ook melden bedrij
ven steeds meer vacatures aan
bij het Centrum voor Werk en In
komen.
In één jaar tijd, van oktober
2003 tot en met september 2004,
is het aantal vacatures in Zee
land, Brabant en Rijnmond met
een vijfde toegenomen. Vooral
in Rijnmond stijgt de hoeveel
heid vacatures (+28 procent).
Zeeland en Brabant volgen met
15 en 13 procent.
Banen zijn vooral te vinden in
de bouw, IT en overige zakelijke
dienstverlening. Daarna volgen
vervoer, telecommunicatie, ind-
dustrie, groot- en detailhandel.
Saillant is de terugloop in Bra
bant en Rijnmond van de banen
in de zorg en welzijn. Het CWI
verwacht dat de werkloosheid
ook de komende periode blijft
dalen.
Al zijn de eerste tekenen daar
van voor Zeeland nog niet zicht
baar. Want in oktober zochten
al weer meer mensen naar werk
dan in september (+0,7 procent).
Tussen gemeenten bestaan forse
verschillen. Zo zijn in Borsele
meer mensen aan de slag gehol
pen (werkloosheid daalt met 6,4
procent). Ook in Hulst, Kapelle
en Noord-Beveland zijn meer in
woners aan het werk gegaan.
Daarentegen stijgt de groep van
mensen die werk zoekt in Rei-
merswaal en Veere (beide +3,4),
Middelburg (+2,3), Vlissingen en
Sluis (beide +1,6 procent).
Goes en Temeuzen laten lichte
stijgingen zien (+0,3 en +0,7 pro
cent). In Schouwen-Duiveland
zijn er niet meer of minder men
sen aan een baan geholpen.
Martijn van Vliet in de kerktoren van Wolphaartsdijk.
door Harmen van der Werf
WOLPHAARTSDIJK - De klok van de
Nederlands hervormde kerk in Wol
phaartsdijk luidt om de haverklap. Het
valt op. Twee oudere wandelaars kijken
nieuwsgierig omhoog naar de toren met
een vragende blik in hun ogen. „Wat is
daar aan de hand?"
Martijn van Vliet (27), de Zeeuwse klok-
kenman van Koninklijke Eijsbouts in
Asten, is aan het werk. Helemaal boven
in de kerktoren. De klok luidde niet
meer op tijd. Een draadje vervangen en
alles moet weer goed lopen. Van Vliet
kan omlaag, via een stuk of acht smalle
houten trappen.
Eén trap staat behoorlijk schuin, maar
Van Vliet maalt er niet om. Hij maakt
wel erger mee. Soms is een trap door de
houtworm zo aangevreten, dat treden
spontaan breken. „Ik ga dan niet naar
boven, pas als het gerepareerd is." Zijn
ervaring is dat het onderhoud in rooms-
katholieke kerktorens slechter is dan in
oude Nederlandse hervormde kerken.
Veel torens van die kerken zijn in de Na
poleontische tijd geconfiskeerd en in be
zit gebleven van gemeenten. Die heb
ben meer geld.
Van Vliet werkt voor Koninklijke Eijs
bouts in Zeeland, West-Brabant en een
stukje van Zuid-Holland. Voor hij naar
Wolphaartsdijk kwam, zat hij in een to
ren in Dordrecht. Storingen verhelpen,
onderhoud plegen, daaruit bestaat zijn
werk vooral. Af en toe kan hij ook de
neiging niet onderdrukken blik en ve-
foto Dirk-Jan Gjeltema
ger te pakken. Want het kan wel eens
een rommeltje zijn bovenin. „Waar ik
moet zijn. komt anders praktisch geen
mens." Vliegen zitten er wel volop. Le
vende en vooral veel dode. In de 'kleine'
Sint-Pieter in Oudenbosch lag bij de
klokken een dik tapijt van dode vliegen.
Het knisperde onder zijn schoenen. „Ik
heb dat eerst maar opgeruimd. Ik kon
anders niet werken."
De kerkklok van Wolphaartsdijk slaat
exact drie keer en het is drie uur. Het is
Van Vliet weer gelukt.
J van de kaasprijs
Njrijk voor de veehoude-
de helft van alle melk
herland wordt verwerkt
x.ANP
door Paul van der Zanden
AMSTERDAM - Een groep be
leggers in aandelenlease daagt
de bank Dexia voor de rechter.
De leden van de stichting Eega
lease willen dat Dexia de incas
soprocedures in hun richting
staakt.
Het gaat om mensen die hun con
tracten met Dexia met succes
aanvochten. De rechtbank in
Amsterdam oordeelde deze zo
mer dat de contracten voor aan
delenlease ontbonden kunnen
worden als de partner van een
belegger geen handtekening zet
te. De rechter ziet aandelenlease
als koop op afbetaling, waar
voor beide partners moeten teke
nen. Toch blijft Dexia geld in
nen van de betrokken klanten.
„Dexia stuurt steevast deur
waarders naar mensen die niet
kunnen betalen", aldus de stich
ting Eegalease, die wordt ge
steund door de Consumenten
bond en de Vereniging van Ef
fectenbezitters.
Dexia wijst erop dat rechters el
ders in Nederland uitspraken de
den die botsen met de conclu
sies in Amsterdam en zet de in
cassoprocedures daarom door,
aldus een woordvoerder. Dexia
staakte wel de incasso's bij een
andere groep beleggers, zo bleek
eerder deze week. Het gaat om
circa 420 klanten die de over
waarde van hun huis vrijmaak
ten voor aandelenlease. Volgens
Dexia zijn die incasso's gestaakt
omdat de gedupeerden in zware
financiële problemen dreigen te
komen. ANP
"twas de personeelsafdeling van
bedrijf de afdeling waar ze de
"®inislratie deden, het perso
de organiseerden, het verzuim
den en wellicht een fruitmand
j™ bij langdurige ziekte. Tegen
tij omvat het veel meer, en is het
S(fraal onderdeel van de bedrijfs-
Uezou het nog steeds perso-
*Wd kunnen noemen, maar dan
*?ten afstand van de fruitmand
'feestje. Dus heet het nu HRM,
"^Resources Management.
dat dit werk in het Engels
aangeduid. Beheer van
N*e Hulpbronnen klinkt niet
Maar Optimaal Beheer van Per-
"OBP,zou bij nader inzien best
Mf gewoon personeelsbeleid,
.«at is het tenslotte. Staat de En-
terpakking ook garant voor een
beter product? Een recent Amerikaans
onderzoek geeft een mooi voorbeeld ter
bevestiging daarvan.
Dat onderzoek stelt vast dat het ge
heim van de productiviteitswinst in gro
te staalfabrieken kan worden afge
beeld in twee simpele cirkeltjes. Het
ene oogt als een slordig opgewikkeld
bolletje wol, het andere als een cirkel
met lijntjes erin die allemaal uit hetzelf
de punt vertrekken.
De onderzoekers stuiten op grote pro-
ductiviteitsverschillen tussen fabrie
ken. Ze bestudeerden de eindlijn van
staalproductie, waar grote rollen dun
plaatstaal worden afgewerkt (door het
aanbrengen van coatings bijvoorbeeld).
Productiviteit in zo'n lijn kun je meten
met stilstand, door storingen etc.
Aan de onderkant staan traditionele be
drijven, waar personeelsbeleid nog niet
verder is gevorderd dan de fruitmand
en waar de managers ook helemaal
geen heil zien in modern personeelsbe
leid. In traditionele bedrijven hapert
de lijn gemiddeld ruim 10 procent van
de tijd, in de moderne bedrijven maar 6
procent. In kapitaalintensieve continu
bedrijven zijn dat grote verschillen; in
de staalbedrijven maken loonkosten
maar 10 tot 15 procent van de totale
kosten uit. De rest is kapitaalkosten en
kapitaal moet niet stilstaan.
Moderne bedrijven reduceren stilstand
met een pakket van methoden: presta-
tieloon, teamwerk, baanzekerheid,
taakroulatie, training, communicatie,
aandacht voor goede arbeidsverhoudin
gen. Juist de combinatie van maatrege
len werkt, afzonderlijk zijn ze veel min
der effectief. De lagere stilstand wordt
vooral bereikt door goede samenwer
king in de productieteams. In zo'n staal
fabriek wordt de eigenlijke productie
geheel door machines gedaan. Werkne
mers zitten in elektronische commando
posten, staren op computerschermen
en drukken op toetsen. Ze zijn er alleen
voor het bewaken van de voortgang en
het voorkomen van stilstand. En dat
gaat beter bij goed teamwerk.
De onderzoekers hebben gemeten hoe
het overleg verloopt bij problemen. In
de traditionele bedrijven loopt alles via
de voorman. Als je op een cirkel de me
dewerkers in de groep afzet, en je trekt
een lijntje voor het overleg, dan lopen
de lijnen van de medewerkers naar de
voorman. Maar als je in een bedrijf met
modern personeelsbeleid zo'n cirkel te
kent, dan zie je een wirwar van lijnen,
als een slordig opgewonden knotje wol.
Alle medewerkers zijn met elkaar ver
bonden. Storingen verhelpen en voorko
men is een zaak van het hele team.
Er zijn ook duidelijke gevolgen voor ge
vraagd vakmanschap en voor team
samenstelling. In het traditionele be
drijf moet de voorman alles weten en
alle problemen oplossen. In het moder
ne bedrijf wordt iedereen op zijn ken
nis aangesproken en deelgenoot ge
maakt van de gezamenlijke verantwoor
delijkheid. Hier is sprake van vakken
nis die is gespreid in de groep. Het gaat
ook niet langer om zuiver technische
kennis van het productieproces, maar
om bewaking en begeleiding van het
proces vanachter de computer. Daarom
is de vraag naar vaardigheden ook ver
schoven: van zuiver productief vakman
schap naar het begrijpen van gegevens
op het computerscherm, het verwerken
van informatie over productieproces
sen en het communiceren daarover met
collega's. Als in een slordig knotje wol.
Joop Hartog
ROTTERDAM - Het optimisme dat vorig jaar heerste in
de Europese telecommunicatiewereld, is verdampt. Er is
een enorme vertrouwenscrisis en onzekerheid over hoe
het verder moet. Ondernemingen proberen zich te onder
scheiden in een klimaat van groeiende concurrentie, tech
nologische veranderingen en vijandige gevoelens bij beleg
gers ten opzichte van de sector.
Dat concludeert het European Telecoms Report: After the
Goldrush, van onderzoeksbureau Ernst Young op basis
van gesprekken met een grote groep topfunctionarissen
uit de telecomwereld. Het bureau heeft dat gisteren laten
weten. ANP
WASHINGTON - De vraag naar dure artikelen in de Vere
nigde Staten is onverwacht afgenomen. De producenten
van duurzame goederen, van strijkijzers tot auto's, heb
ben in oktober 0,4 procent minder orders ontvangen dan
in de maand ervoor. Dat is een tegenvaller, want analis
ten hadden rekening gehouden met een toename van 0,6
procent.
Het Amerikaanse ministerie van Handel maakte de gege
vens gisteren bekend. Het departement liet tevens weten
dat de toename van de orderontvangst bij de fabrikanten
van duurzame goederen in september is gegroeid met 0,9
procent. Daarmee is de eerste opgave, een groei van 0,2
procent, sterk naar boven bijgesteld.
Verder werd bekend dat het aantal aanvragen voor een
nieuwe werkloosheidsuitkering in de VS de afgelopen
week met 12.000 is gedaald ten opzichte van de week er
voor. Er was een kleine toename verwacht. Het aantal is
het kleinste sinds de eerste week van september. ANP
BRUSSEL - Softwarebedrijf Microsoft heeft een van zijn
grootste tegenstanders, de topman van de brancheorgani
satie CCIA, een bedrag van 9,75 miljoen dollar betaald
om zich terug te trekken uit een rechtszaak tussen Micro
soft en de Europese Commissie. Dat schreef gisteren al
thans de Financial Times, die zegt zich te baseren op ver
trouwelijke documenten.
Jarenlang klaagde de Computer and Communications In
dustry Association de praktijken van Microsoft aan om
kleinere concurrenten uit de markt te weren. De Europe
se Commissie legde het softwarebedrijf eerder dit jaar
een boete van 497 miljoen euro op. Microsoft heeft dat be
sluit aangevochten bij het EU-Hof in Luxemburg. CCIA
had zich in die rechtszaak, die nog loopt, aan de kant van
de Commissie geschaard maar baarde onlangs opzien
door zich terug te trekken. Microsoft heeft in totaal 19,75
miljoen euro betaald aan CCIA, waarvan dus bijna de
helft naar voorzitter Black is gegaan. ANP
door Jeffrey Kutterink
MIDDELBURG - Informatie
over de uitstoot van bedrijven is
vanaf begin volgend jaar door ie
dereen op te vragen. Het gaat
om lozingen, afval, straling en
geluid.
Provincies, gemeenten en water
schappen bereiden zich voor op
nieuwe regelgeving. Die is het
gevolg van het inwerking treden
van het verdrag van Aarhus.
Die is in 1998 door de Europese
economische commissie van de
Verenigde Naties (Unece) vastge
steld. Daarvan zijn alle lidsta
ten, de Europese Commissie, de
Verenigde Staten en Canada lid.
Het verdrag gaat over openbaar
heid van milieu-informatie, het
recht op inspraak in de besluit
vorming en de toegang tot de
rechter bij milieuaangelegenhe
den.
Uitgangspunt van de nieuwe re
gels is dat milieu-informatie
van de overheid altijd openbaar
is. Tenzij er zwaarwegende rede
nen zijn voor geheimhouding.
Nu zijn gegevens over uitstoot
nog geheim als daarmee infor
matie over het productieproces
kan worden afgeleid. Maar dat
is binnenkort voorbij.
Om het verdrag uit te voeren,
zijn in 2003 twee Europese richt
lijnen vastgesteld. Uiterlijk 14
februari moeten die in de natio
nale wetgeving zijn vastgelegd.
De afdelingen milieu van de pro
vincies zijn dan ook hard bezig
om de informatie toegankelijk
te maken.
„Over veel van die gegevens be
schikken we al", aldus C. Meij-
ler, hoofd van de afdeling mi
lieuhygiëne van de provincie
Zeeland. „Bedrijven, zeker de
grotere, moeten de provincie in
formatie geven over bijvoor
beeld de stoffen die ze uitsto
ten."
Milieujaarverslag
Slechts enkele grote bedrijven
(zoals Thermphos, Alcan en
Eastman) maken jaarlijks pu
blieksversies van hun milieu
jaarverslag. Daarin omschrijven
ze welke stoffen bijvoorbeeld in
de lucht terecht zijn gekomen
en wat ze eraan doen om dat te
verminderen. Veel andere onder
nemingen maken een dergelijk
soort verslag, maar dienen het
alleen in bij de provincie. Die
ziet er onder andere op toe of ze
zich aan de milieuvergunning
houden.
„Ook die verslagen zijn nu in
principe openbaar", zegt Meij-
ler. „Maar dan moeten mensen
die wel opvragen."
Vanaf februari zijn die gegevens
makkelijk op te vragen. „De pro
vincie Zeeland is nu bezig om de
gegevens toegankelijk te maken
via internet. In eerste instantie
zal het lang niet alles zijn wat
de provincie aan data beschik
baar heeft. Dat is zo ongeloof
lijk veel, dat het veel tijd en
geld kost om alles op internet
zetten. We beginnen met het be
langrijkste. Naar mate er belang
stelling voor is, zullen we steeds
meer informatie toevoegen,"
Cijfers
Een lastig karwei. „Veel infor
matie bestaat gewoon uit rijen
cijfers. Daar heeft het publiek,
op een specialist na, niet veel
aan. Om de informatie ook in
zichtelijk en begrijpelijk te ma
ken, moet er nog veel gebeuren.
Niet alle gegevens_zitten in het
zelfde computersysteem en een
deel moet nog worden gedigitali
seerd om ze op internet te kun
nen zetten."
De provincie test intern hoe ze
de gegevens het best beschik
baar kan stellen. „Gegevens be
schikbaar stellen is één, informa
tie geven is twee. Neem bijvoor
beeld het goede milieujaarver
slag van Thermphos. Ze sturen
dat elk jaar naar omwonenden.
Op zich prima. Maar mensen die
in de buurt wonen willen een
voudigweg weten aan welke stof
fen ze blootstaan. En dat is
meer dan alleen de stoffen van
Thermphos. Daarom verricht de
provincie in het hele Sloegebied
metingen en stuurt omwonen
den daarvan bericht. Het is
maar een voorbeeld. Het geeft
aan dat gegevens over uitstoot
op zichzelf nog niets hoeven te
zeggen."
