EU gereed voor crisismissie
Mengele droomde in Brazilië
van terugkeer naar Duitsland
Darfoer nog steeds in nood
ieen bewijs vergiftiging Arafat
Israëlische militair die
lijk meisje beschoot
voor rechter gedaagd
5
ingestopt
verrijken
i uranium
Iten grootste
io's gevonden
Vanaf2007 staan dertien gevechtsgroepen gereed voor uitzending Collectieve zelfmoorden in Japan
IC: Gedode
ikees was
tn bedreiging
Grieken laaiend
over biseksuele
Alexander
Luchtverfrissers vervuilen vaak
Man doodt vijf medejagers
Celstraf voor geweld Oost-Timor
Luxe toiletpapier verstopt wc's
Recordsnelheid monowielen
Tientallen doden
door mijnbrand
in Noord-China
Van den Dongen
dinsdag 23 november 2004
JAN - Iran is gisteren ge-
mei het verrijken van ura-
zoals het land eerder deze
was overeengekomen
Duitsland, Frankrijk en
(.Brittannië. De Iraanse
eradio heeft dat gemeld.
v0fd van de Iraanse organi-
voor kernenergie, Gho-
3eza Aqazadeh, kondigde
zgal aan dat Iran zijn belof-
(i nakomen. Aqazadeh zei
kei Internationaal Atoom-
rif Agentschap (IAEA)
nergieprojecten in Iran
jleert ,en die in Isfahan
camera's permanent be-
UsAhad het land tot 25 no-
irde tijd gegeven met ver
is te stoppen. Vooral de
jgde Staten verdenken
svan in het geheim aan
sanbom te werken,
geur Mohammed el Ba-
van het IAEA reageerde
la voor de BBC positief op
auit van de Iraanse autori-
r .Ze moeten vertrouwen
s*en en het opschorten
«t verrijken van uranium
i stap in de goede rich-
aldus El Baradei. „We
adat al het nucleaire ma-
dat Iran heeft aangege-
:onsbezit is."
::egde eraan toe dat nog
«rk moet worden verzet
rzeker van te zijn dat in
jen activiteiten plaatsvin-
li niet zijn aangegeven.
\FPIRTR
[HSMOUTH - Wetenschap-
brbben overblijfselen ge-
b van de grootste dinosau-
h op het Europese conti-
workwam. Het prehistori-
iierwas meer dan 20 meter
en kon wel 50 ton wegen, al-
ellBC gisteren.
Amerikaanse weten-
ipers baseren hun bevindin
gen gefossiliseerde nek-
van driekwart meter
Deze werd in 1992 gevon-
angs een strand op het Isle
ght in het zuidoosten van
land. Het fossiel zat in kei-
cementachtig steen. ANP
door Hetty van Rooij
BRUSSEL - Nederland vormt
vanaf 2007 met Duitsland en
Finland een landmachtgevechts
groep die snel inzetbaar is voor
crisisbeheersing over de hele we
reld. In 2008 of 2009 moet ook
een zogenaamde 'battlegroup'
van Nederlandse en Britse mari
niers klaar staan. De Europese
Unie is al vanaf volgend jaar op
beperkte schaal in slaat om mili
tairen uit te zenden.
Dat is de uitkomst van het over
leg van de Europese ministers
van Defensie die gisteren in
Brussel bijeen waren. Vanaf
2007 staan dertien gevechtsgroe
pen van ongeveer 1500 man be
schikbaar, waardoor de EU in
staat is om twee 'battlegroups'
tegelijk uit te zenden. In negen
gevechtsgroepen werken twee
of meer landen samen. Frank
rijk, Italië, Spanje en
Groot-Brittannië vormen daar
naast ieder zelfstandig een ge
vechtsgroep. Die vier landen
zijn in staat om al vanaf vol
gend jaar soldaten onder
EU-vlag uit te zenden. Minister
Kamp van Defensie sprak giste
ren van 'een flinke stap vooruit'.
„De 'battlegroups' maken het
voor de Europese Unie mogelijk
om met daden kracht te zetten
achter het buitenlandse beleid",
zei hij.
Nokia-brigade
Voor de gevechtsgroep met
Duitsland en Finland houdt mi
nister Kamp zeshonderd land
machtmilitairen achter de hand.
De Finse militairen, bij defensie
bekend als de 'Nokia-brigade',
zijn specialisten op het gebied
van geavanceerde apparatuur.
Voor de groep die gevormd
wordt met Groot-Brittannië ko
men 750 Nederlandse mariniers
beschikbaar. De gevechtsgroe
pen moeten binnen anderhalve
week inzetbaar zijn om op ver
zoek van de Verenigde Naties
naar een brandhaard ergens ter
wereld af te reizen. De groepen
zijn per toerbeurt inzetbaar.
Nederlandse militairen kunnen
niet vóór 2007 voor de EU in ac
tie komen, omdat Nederland vol
gend jaar met vierduizend man
schappen deelneemt aan de snel
le interventiemacht van de Na-
vo. Navo-partner Noorwegen
participeert als enige land dat
geen lid is van de Europese Unie
in een EU-gevechtsgroep, sa
men met Zweden en Finland.
Denemarken, Estland, Malta en
het neutrale Ierland zijn de eni
ge EU-lidstaten die helemaal
niet meewerken aan de gevechts
groepen. De ministers spraken
gisteren af om een aparte organi
satie op te zetten voor de coördi
natie van het transport. Om de
militairen in de EU-gevechts-
groepen op de plaats van be
stemming te krijgen, is het no
dig om de bestaande transport
mogelijkheden beter op elkaar
af te stemmen. GPD
BAD - De ongewapende
se man die voor het oog
ie wereld door een Ameri-
soldaat werd doodge-
iffl. maakte geen bedreigen-
«egingen voordat hij werd
oord. Dat heeft een journa-
Éf erbij was gisteren ver-
journalist Kevin Sites, die
slden maakte die de hele
8 rondgingen, zegt op zijn
Re te vermoeden dat nog ze-
jwe andere gevangen zijn
^schoten.
taerikaanse leger is een on-
Kli begonnen naar het inci
te soldaat is geschorst,
as Sites waren er in het
fk geen wapens te vinden.
I hij filmde zei een mari-
iateen van de gewonde ge-
Sfflen net deed of hij dood
Sites filmde de man en zag
fe geen beweging maakte.
T de man haalde de trek
ker en zei: Nou, die is nu
tod", aldus Sites.
jever zei daarop dat
hcht dat de Irakezen in het
gevangenen waren die
wren ontwapend. „Toen
de Amerikaan dat ik er
ws. Hij kwam naar me toe
Ik wist het niet, ik wist
woon niet." ANP/RTR
EL FASHER - Een vrouw wast haar dochter in een teil in het Zam Zam-kamp vlak
bij El Fasher, de hoofdstad van Noord-Darfoer. Stammengevechten verhinderen de
aanvoer van voedselhulp in delen van Darfoer ondanks de recent afgesloten vrede.
De gevechten, die nu al meer dan twintig maanden duren, hebben 1,5 miljoen mensen
uit hun dorpen verdreven. Volgens de Verenigde Naties vindt hier op het moment 's
werelds ergste humanitaire crisis plaats. foto Finbarr O'Reilly/RTR
door Frans Lindenkamp
SAO PAULO - De gevluchte
Duitse Nazi-kamparts Josef
Mengele - berucht om zijn expe
rimenten op joden - heeft in
1974 serieus overwogen Brazilië
te verlaten en terug te keren
naar zijn geboorteland. Menge
le, destijds 63, vertrouwde dit
zijn vriend Wolfgang Gerhard
in Oostenrijk toe met wie hij cor
respondeerde. Hij schreef dat
hij ziek was en financieel aan de
grond zat.
De brieven, twintig in totaal, en
andere documenten waaronder
een dagboek zijn onlangs terug
gevonden in een doos op het
hoofdkantoor van de Federale
Politie in het Braziliaanse Sao
Paulo. De joodse gemeenschap
in Brazilië hecht grote waarde
aan de vondst. In een vier pagi
na's lange brief uit november
1974 adviseerde Gerhard de
oud-kamparts, die hij Lieber Al
ter (Lieve oude) noemt, omwille
van de voortschrijdende ouder
dom niet te wachten met naar
huis terug te keren. Gerhard
schreef dat terugkeer niet zo
moeilijk is en stelde dat de zieke
Mengele in Oostenrijk geope
reerd kan worden.
De 'Engel des Doods' zou name
lijk een tic hebben ontwikkeld
onder invloed van stress over
het voortdurend moeten liegen
over zijn identiteit. Mengele at
zijn snor op met als gevolg dat
hij een haarbal in zijn maag
had. Hij had daardoor chroni
sche maagpijn. Gerhard en Men
gele leerden elkaar in de jaren
zestig in Brazilië kennen. Ger
hard had geen nazi-verleden,
maar koesterde wel sympathie
ën voor Hitler-Duitsland. Toen
Gerhard in 1971 toegaf aan zijn
heimwee en terugkeerde naar
Oostenrijk, nam Mengele Ger-
hards naam aan en vervalste
diens Braziliaanse identiteitspa
pieren.
Proeven
Mengele stond tussen 1943 en
1945 aan het hoofd van de medi
sche dienst van het concentratie
kamp Auschwitz. Hij voerde
quasi-wetenschappelijke proe
ven uit op joden. Na de oorlog
dook hij onder en in 1949 week
hij uit naar het 'nazi-vriendelij
ke' Argentinië waar hij een te
ruggetrokken leven leidde.
Uit de gevonden documenten
valt nergens op te maken dat hij
spijt had van zijn daden tijdens
het nazi-regime, over de dood in
de gaskamers van de 400.000 jo
den, die hem worden aangere
kend. De gevonden documenten
bevatten enkele essays waarin
hij zijn rassentheorieën verde
digt.
Mengele sleet zijn laatste levens
jaren in een klein huisje buiten
Sao Paulo en kreeg dekking van
een familie van Duitse afkomst.
In 1979 verdronk hij in het nabij
gelegen plaatsje Bertioga. GPD
LOS ANGELES - In Grieken
land is woede ontstaan over de
vermeende homoseksuele neigin
gen van volksheld Alexander de
Grote.
Alexander wordt in de nieuwste
film van regisseur Oliver Stone,
over het leven van de grote vero
veraar, afgebeeld als een bisek
sueel. De film gaat morgen in de
VS in première. De controverse
rond de seksuele voorkeur van
Alexander komt voort uit een
aantal scènes waarin de wereld
veroveraar zijn beste vriend He-
faestion innig omhelst. Ook
wordt er in de film gezegd:
„Alexander is slechts eenmaal
verslagen, door Hefaestions
dijen." ANP/RTR
Üjgnk Glimmerveen
De Franse artsen die
kleden Palestijnse presi-
Gasser Arafat hebben be-
"M. hebben geen bewijs
;Jden dat Arafat is vergif-
Maar dat wil niet zeggen
it mogelijkheid moet wor-
'Wgesloten dat Arafat wél
*$dtigd.
van Arafat, Hassan al
Palestijns gezant bij
lenigde Naties, geeft een
f nadat hij het 558
^as dikke medisch
over Arafat heeft
ySen van de Franse art-
•fleteen zijn opvattingen
'opeen persconferentie in
J, Volledigheidshalve
er aan toe dat het dos-
Jl0g wel bestudeerd moet
0n d°or Palestijnse art-
A1 Kidwa is de tweede die het
dossier in handen heeft gekre
gen. Arafats echtgenote Suha
kreeg het vuistdikke rapport
al in het weekeinde en vertrok
er spoorslags mee naar Tunis,
na Parijs haar tweede woon
plek. Ze liet bij vertrek haar
twee advocaten een verklaring
voorlezen waarin zij 'verbood'
dat Hassan al Kidwa het dos
sier zou krijgen. Maar neef Al
Kidwa zegt dat Arafat niet het
persoonlijke eigendom van
een individu is, maar toebe
hoort aan het 'gehele Palestijn
se volk'.
Privacy
Een woordvoerder van het
Franse ministerie van Defen
sie had zondag nog verklaard
dat mevrouw Arafat, haar
dochter en neef Al Kidwa door
Frankrijk worden beschouwd
als de 'enig rechthebbenden',
die het medisch dossier mogen
inzien. De Franse wetgeving is
op het punt van de bescher
ming van de privacy zeer
strikt.
Anderzijds gonst het in Ara
bische en Palestijnse kringen
al weken van de geruchten als
zou Arafat door vergiftiging
om het leven zijn gekomen.
Waarnemers in Parijs sluiten
niet uit dat de regering
daarom besloten heeft het
rapport ook aan de neef te ge
ven.
Al Kidwa gaf op de perscon
ferentie toe dat de artsen
blijkens het medisch dossier
geen enkele stof in het
lichaam van Arafat hebben
aangetroffen die op vergifti
ging duidt.
Waarom hij anderzijds nadruk
kelijk de mogelijkheid van ver
giftiging toch openhoudt, is
niet duidelijk. GPD
TOKIO - Japan is gisteren opnieuw opgeschrikt door col
lectieve zelfmoorden. Zes mensen maakten het afgelopen
weekeinde een einde aan hun leven door in afgesloten au
to's kolenkacheltjes te laten branden.
Drie slachtoffers, een 21-jarige student, een 25-jarige
man en een 20-jarige vrouw werden dood aangetroffen in
een auto in de zuidelijke stad Fukuoka, meldde de politie
gisteren. Zij hadden brieven achtergelaten waarin ze over
hun zelfmoord schreven. Omdat de slachtoffers uit ver
schillende delen van Japan kwamen, is de collectieve zelf
moord vermoedelijk via internet geregeld.
In de westelijke stad Sasayama kwamen in eenzelfde si
tuatie drie mannen van 21, 23 en 41 jaar om. ANP/AFP
BRUSSEL - Luchtverfrissers maken de lucht in de huis
kamer niet altijd schoner. Veel van de sprays elektrische
toestellen en andere verfrissers die door Europese consu
mentenorganisaties zijn getest, blijken juist giftige stof
fen te verspreiden.
De onderzoekers van BEUC, de koepelorganisatie van
consumentenbonden in Europa, en enkele aangesloten or
ganisaties ontdekten dat sommige verfrissers stoffen als
tolueen, benzeen, chloorbenzeen en weekmakers in de at
mosfeer brengen. BEUC presenteerde gisteren het rap
port. ANP
FORT WORTH - Een Amerikaanse jager heeft vijf medeja
gers in een ruzie om een uitkijkpost doodgeschoten. De
slachtoffers zijn een jongen, een vrouw en drie mannen.
Drie andere mannen raakten gewond.
Volgens Amerikaanse media gisteren zou de 36-jarige da
der zich op het jachtterritorium van andere jagers hebben
bevonden. Toen twee eigenaren van de grond hem ontdek
ten, vroegen ze hem te vertrekken. Wie het vuur opende is
niet bekend.
De politie pakte de dader op toen hij het bos in het dis
trict Sawyer County (Wisconsin) verliet. ANP/DPA/AFP
DILI - Acht voormalige militieleden zijn in Oost-Timor
tot een celstraf veroordeeld wegens moord in 1999. In het
land werd toen een referendum gehouden dat leidde tot
onafhankelijkheid van Oost-Timor. De stembusgang ging
gepaard met veel geweld. Tot nu zijn 63 mensen veroor
deeld. Dat hebben de autoriteiten meegedeeld.
Een van de verdachten kreeg acht jaar cel. De andere
straffen waren vier of vijf jaar. ANP/AFP
LONDEN - Luxe toiletpapier verstopt steeds vaker Brit
se wc's. Uit een onderzoek dat gisteren in de Britse krant
The Times is gepubliceerd, blijkt dat het aantal verstopte
toiletten in Groot-Brittannië in de eerste zes maanden
van dit jaar met 10 procent is gestegen.
Terwijl wc-papier op basis van hergebruikt papier bin
nen drie minuten in water uiteenvalt, lost vochtig papier
pas na vijf dagen op. The Times waarschuwt voor de 'ver
borgen gevaren van toiletdecadentie'. ANP
ESSEN - Kerry McLean uit de Verenigde Staten racet door een hal op zijn Mono Wheeler op de Motor
Show in het Duitse Essen. McLean houdt met 86,5 kilometer per uur het snelheidsrecord in het 'mono-
wielen'. De motorshow loopt van 26 november tot 5 december met 570 exposanten die hun noviteiten
en curiositeiten tonen op het gebied van motoren. foto Roland Weihrauch/EPA
door Ad Bloemendaal
TEL AVIV - Een Israëlische ka
pitein die betrokken was bij de
dood van een Palestijns meisje
in de Gazastrook, moet zich bin
nenkort voor de militaire rech
ter verantwoorden.
Volgens de aanklager heeft hij
bekend een reeks kogels te heb
ben afgevuurd op het lichaam
van de 13-jarige Iman Alhamas,
toen zij al neergeschoten op de
grond lag. Hij zou dat hebben ge
daan 'om de dood te bevestigen',
zoals dat in het leger heet.
De niet met name genoemde offi
cier wordt beschuldigd van het
misbruiken van zijn vuurwa
pen, van het dwarsbomen van
een gerechtelijk onderzoek, van
gedrag onbetamelijk voor een of
ficier, en machtsmisbruik.
Het incident, dat in Israël veel
publiciteit heeft losgemaakt,
deed zich voor in het zuiden van
SHIJIAZHUANG - Branden in
vijf Chinese ijzermijnen hebben
ten minste 57 personen het le
ven gekost. Dat heeft het Chine
se persbureau Xinhua gisteren
gemeld. Terwijl lichamen uit de
nog rokende schachten werden
gehesen, zochten reddingswer
kers gisteren nog door naar drie
vermisten.
Het vuur, dat zaterdag uitbrak
in een groeve in de noordelijke
provincie Hebei, verspreidde
zich via schachten snel naar
vier andere mijnen. Hulpverle
ners wisten 45 kompels levend
naar boven te krijgen, maar
voor tientallen collega's kwam
de hulp te laat. Zij kwamen veel
al door verstikking om het le
ven.
Het vuur ontstond toen een elek
trische kabel vlam vatte. Hou
ten steunpilaren in de mijngan
gen voedden het vuur, dat zich
snel door gangen en schachten
verspreidde. Het reddingswerk
werd bemoeilijkt door de grote
hoeveelheid rook in de mijnen.
Rampen in Chinese mijnen kos
ten jaarlijks circa 8000 mijnwer
kers het leven. ANP
de Gazastrook op 5 oktober.
Iman Alhamas was op weg naar
school toen ze werd getroffen,
door geweervuur vanuit een Is
raëlische militaire positie. Vol
gens verklaringen van militai
ren liep ze in verboden militair
gebied. Ze zeiden bang te zijn ge
weest dat ze een bom in haar
schooltas vervoerde. Toen het
meisje ernstig gewond, of mis
schien al dood op de grond lag.
ging de kapitein met een aantal
manschappen op onderzoek uit.
Discipline
Volgens zijn militairen schoot
hij daarbij van korte afstand
een reeks kogels in het lichaam
van het meisje. Toen ze daar
over een klacht indienden, rea
geerde de officier met het ver
wijt dat zijn onderdanen hem er
bij hadden gelapt wegens de
zware discipline die hij hen op
legde. De chef van de generale
staf beschermde aanvankelijk
de kapitein, maar een vervolgon
derzoek door de militaire politie
wees uit dat diens versie van de
gebeurtenissen niet klopte.
Het Israëlische dagblad Yediot
Acharonot meldde vorige week
aan de hand van een aantal ge
tuigenissen dat militairen soms
macabere spelletjes spelen met
de stoffelijke resten van gedode
Palestijnen. Zo zette een aantal
infanteristen na een Palestijnse
zelfmoordaanslag in de Jordaan-
vallei het hoofd van de terrorist
op een muur, met een branden
de sigaret in de mond. Daarna
lieten ze zich ernaast fotografe
ren. GPD
(Advertentie)
tXClUSUVt VIOUIK
PARKETVLOEREN
Langeviele 75- Middelburg
Tel. 0118-637136
w ww.vandendongenparket .ii I