Wit soulmeisje
verovert de wereld
Elton John sterk terug
Langverwachte toegift
Makkelijk sentiment
Klaartje en Nicky naar
Junior Songfestival
Celia (10)
draaide volwassen werkdagen
Elton John
Peachtree
Road
zaterdag 20 november 2004 W13
Nu dankzij Starmaker, Idols
en andere talentenjachten
de gemiddelde carrièreduur van
artiesten is verkort tot een
maand of drie, is het een zegen
dat er mensen als Elton John be
staan. Dik 34 jaar na zijn de
buut en drie jaar na zijn laatste
cd is hij terug met een overwe
gend sterk album Peachtree
Road) en een magnifieke con
certbox op dvd (Dream Ticket).
Hoewel de als Reginald Ken
neth Dwight geboren zanger te
genwoordig letterlijk een toon
tje lager zingt, doen de beste
nummers op Peachtree Road
denken aan de gouden tijd van
Honky Chateau en Goodbye Yel
low Brick Road.
Het begint allemaal nog betrek
kelijk kabbelend, maar in 'They
Call Her The Cat' haalt Elton
John weer eens ouderwets uit.
Met 'Too Many Tears' en 'Porch
Swing In Tupelo' als belangrijk-
ste single-kandidaten doet de
zanger bovendien zijn platen
maatschappij een plezier.
Prima plaat, de beste zelfs sinds
Made In England uit 1995
Martin Groenewold
Elton John: Peachtree Road
(Rocket/Mercury/Universal),
speelduur: 52.05 min.
Met Encore geeft Eminem
de langverwachte toegift
op The Eminem Show van
tweeënhalf jaar terug. Niet dat
de belangrijkste rapper van de
ze tijd in de tussentijd stil zat.
De man die veertig miljoen pla
ten verkocht werkte mee aan
cd's van D12 en Obie Trice en
lanceerde de carrière van 50
Cent. Van het grote 32-jarige
rapgenie Marshall Mathers mag
het een en ander verwacht wor
den. Maar Encore kan zich he
laas niet meten met de drie voor
gaande platen. Toch is dit geen
teleurstelling. Artistiek gezien
mag Eminem niet verrassen, er
is wel degelijk emotionele diep
gang en er blijft dus voldoende
te genieten over. De door zijn
mentor Dr. Dre geproduceerde
beats zijn sober en lekker onop
gesmukt.
Tekstueel is Eminem weer even
onnavolgbaar als onweerstaan
baar. Met zijn snerende rapstijl
is de MC ditmaal vooral bezig
met een zelfanalyse. Als show-
pikkerige rap-ster geen stoere
stap vooruit, maar als persoon
bewijst Eminem zichzelf hier
mee een waardevolle en volwas
sen dienst.
Peter van der Heide
Eminem: Encore (Shady/After
math/Universal), speelduur:
77.07 min.
Within Temptation schuur
de vier jaar geleden op
Mother Earth alle ruwe randjes
van de metal glad en gleed zo de
Top 40 in. Vier jaar lang teerde
de band op het succes, nu pas
verschijnt opvolger The Silent
Force. Ook dit is een melodieuze
plaat met een absolute hoofdrol
voor de virtuoze zang van
Sharon den Adel. Het kopje 'me
tal' is voor deze zweverige, thea
trale popliedjes dubieus. De ste
vige gitaren vormen slechts om
lijsting. De kern zit in de toegan
kelijke melodieën, al de koor-,
strijkers- en gitaarbombast ver
hult de doorsnee songkwaliteit.
Anders dan de ingewikkelde
composities van After Forever
zoeken de liedjes van Within
Temptation het makkelijke sen
timent. Hier en daar wat Kelti
sche instrumenten en, hup, daar
is het mysterieuze tintje,
The Silent Force zal qua succes
niet onderdoen voor Mother
Earth. De melodieën zijn pak-
kender, de productie gelikter.
Maar de fantasie waaraan
Within Temptation haar imago
zo sterk ophangt, ontbreekt.
Maaike Borst
Within Temptation: The Silent
Force (BMG), speelduur: 54.40
Klaartje Meulemeesters (9)
en Nicky Bruyn (10) uit de
Brabantse plaatsen Boekei en
Veghel vertegenwoordigen Ne
derland vanavond tijdens het Ju
nior Songfestival in Noorwegen.
„We laten Nederland hoger ein
digen dan vorig jaar!
Het brengt heel wat verplichtin
gen met zich mee als je Neder
land mag vertegenwoordigen tij
dens het Europese Songfestival
voor kinderen. Dat hebben Nic
ky en Klaartje de afgelopen we
ken ondervonden. De kranten,
het Jeugdjournaal, Fox, de EO
en de organiserende Avro: alle
maal stonden ze op de stoep bij
de twee meiden. „En dan heb ik
ook nog tafeltennis-, type-, mu
sical- en pianoles", zegt Nicky.
„Ik lig nu elke dag te laat in
bed. Maar het is wel allemaal
heel leuk."
Hoewel Klaartje en Nicky de af
gelopen week niet naar school
hoefden, zal de rust nog niet te
rugkeren. Dinsdag al vertrok
ken ze met hun familie naar het
Noorse Lillehammer, waar van
avond het Junior Eurovision
Songfestival wordt gehouden.
„Maar het is geen vakantieweek
hoor", zegt Klaartje. „Het pro
gramma is helemaal vol. We
moeten veel repeteren en natuur
lijk maken we kennis met de an
dere kandidaten."
Het is alweer maanden geleden
dat de twee hartsvriendinnen
zich net als meer dan duizend
andere kinderen inschreven
voor de voorrondes van het Ne
derlandse kindersongfestival.
Met hun zelfgeschreven num
mer 'Hij is een kei' schopten ze
het tot de finale. Op 25 septem
ber wonnen ze voor de ogen van
een miljoen televisiekijkers de
finale van de Nederlandse voor
rondes. Vanavond moet Europa
eraan geloven, al zijn Nicky en
Klaartje voorzichtig met hun
voorspelling. „Dat we in Neder
land gewonnen hebben, wil niet
zeggen dat we Europees ook zo
maar even de beste zijn", twij
felt Klaartje. De voortekenen
zijn wel goed, denkt Nicky. „We
moeten als derde optreden. De
derde won vorig jaar ook."
Klaartje: „We eindigen in elk ge
val hoger dan de Nederlandse
deelnemer van vorig jaar, Roel
Felius uit Goes. Die werd voor
laatste. En zijn liedje was veel
minder leuk dan dat van ons."
Jorijs Roes
Mam, dit is echt cool.
Mag ik haar album
als kerstcadeautje?, vroeg
de 10-jarige Joss Stone toen
ze Aretha Franklin op tv
zag. Een opmerkelijke
wens, aangezien leeftijdge
nootjes zich op dat moment
massaal stortten op de Spi
ce Girls. De 'oude' Ameri
kaanse soul veroverde het
hart van de inmiddels 17-ja-
rige Joss. Met een volwas
sen soulstem verovert zij op
haar beurt de wereld. Al
weer opmerkelijk. Joss Sto
ne is namelijk een blanke,
blonde tiener uit Engeland.
Joss Stone is bezeten van ar
tiesten waar veel van haar
leeftijdsgenoten nog nooit van
hebben gehoord, zoals Otis Red
ding en Al Green. „Sommigen
weten niet eens wie Aretha
Franklin is! Dat vind ik niet
goed", laat de jonge zangeres
weten. „Ze móeten weten dat de
ze geweldige muziek bestaat.
Dat niemand er aandacht aan
schenkt, is te zonde voor woor
den." Joss acht het dan ook haar
roeping om deze jonge generatie
in contact te brengen met de
oudgedienden. Via haar eigen
muziek. Onlangs bracht ze haar
eerste echte album Mind, Body
Soul uit. Het is de opvolger
van een coveralbum The Soul
Sessions, waarmee de muziekwe
reld voor het eerst kennis maak
te met Joss Stone.
Bij het beluisteren van het al
bum, gingen de liefhebbers klak
keloos uit van een zwarte diva
uit New Orleans. Bij het zien
van de witte, blonde Britse ver
wachtte men de stem van Brit
ney Spears. „De popmuziek van
nu is zo gericht op wat zicht
baar is. Alles draait om imago",
laat Joss teleurgesteld weten.
„Ik zal je vertellen: het draait
om de muziek, niet om het plaat
je. Je gaat toch geen cd kopen,
alleen omdat er een mooi ge
zicht op het hoesje staat? Waar
om zou je, straks is de muziek
bagger!Ze moet lachen bij het
idee, maar vervolgt serieus.
„Het rare is ook dat muziek al
tijd als kleur wordt bestempeld.
Mensen hebben het over 'zwarr
te' of 'witte' muziek. Muziek
kun je niet als kleur bestempe
len, want het is geluid. Je kunt
m'n stem niet zien, je moet er
naar luisteren."
En dat deed een oplettende ta
lentenjager tijdens de televisie
show Star For a Night op de
Britse BBC. Joss Stone was der
tien jaar en zong een nummer
van Donna Summer. Naar eigen
zeggen deed de zangeres 'voor
de grap' mee aan de talenten
show. „Ik vond het zelfs een
beetje gênant. Het nummer dat
ik zong was namelijk de disco
hit 'On The Radio', niet echt
mijn keuze. Ik had liever een
liedje met meer gevoel en soul
Joss Stone: „Muziek kun je niet als kleur bestempelen, want het is geluid. Je kunt m'n stem niet zien, je
moet er naar luisteren." foto David Goldman
gedaan, zoals 'Natural Woman'.
Maar het oordeel luidde: 'dat
kun je niet zingen, want je bent
een klein wit meisje'." Gelukkig
bleef de soul niet helemaal ver
borgen. Joss Stone bleek niet al
leen een meisje met een soul
stem, maar ook met het vermo
gen om een eigen en origineel
stempel te drukken op klassie
kers. Voor ze het wist, zat ze in
het vliegtuig naar Amerika. Ze
ontmoette bekende producers,
zong voor het eerst met een ech
te band, en nam uiteindelijk een
album op. Onder begeleiding
van The Roots, met in haar ach
tergrondkoortje niemand min
der dan souldiva Angie Stone.
De reacties sinds haar door
braak zijn vooral lovend ge
weest. Een enkeling spreekt de
jonge Joss aan op haar geloof
waardigheid. Want hoe kan een
tiener de inhoud van echte soul-
nummers vertolken, waar je 'op
die leeftijd' nauwelijks pap van
hebt gegeten? „Daar hebben
veel mensen moeite mee, ja.
Laat ik het zo zeggen. Als ik me
niet in de inhoud herkende, zou
ik het nummer niet met 'soul'
kunnen zingen. Ik heb het nodi
ge meegemaakt. Maar die per
soonlijke ervaringen hoef ik niet
aan de grote klok te hangen, om
aan de wereld te bewijzen dat ik
voel wat ik zing. Bovendien zijn
bij die verhalen altijd anderen
betrokken. Tegenover hen zou
het niet eerlijk zijn."
Dat Joss Stone niet het leven
leidt van de gemiddelde tiener,
is inmiddels duidelijk. Ze reist
de wereld over en vliegt, zoveel
ze kan, op en neer naar haar
ouders in het Britse plaatsje De
von. „Heel soms knip ik wel
eens in m'n vingers van: oké, en
nu weer normaal graag! Het is
allemaal niet zo betoverend als
het lijkt, het is een baan. Een
leuke baan, dat wel. En zeker
leuker dan school!
Kyra Goede
Het album van Joss Stone,
Mind, Body Soul, ligt in de
winkel. Op het album staat ook
de huidige top 10 hit 'You Had
Me'. Meer weten? Kijk op:
www.jossstone.co.uk.
Minderjarige meisjes die als
dienstbode werken en in
wonen bij gezinnen ver weg van
hun eigen familie; de Internatio
nale Arbeidsorganisatie van de
VN (ILO) noemt dit één van de
ernstigste vormen van kinderar
beid. Het valt niet op en is bijna
niet uit te roeien, omdat het ach
ter gesloten deuren plaatsvindt.
Kerkinactie vraagt in de maand
voor de rechten van het kind
aandacht voor deze misstand.
Een doorleefd gezichtje met
trieste bruine ogen. Celia is pas
tien. Tot voor kort draaide ze
volwassen werkdagen. Celia is
één van de naar schatting
500.000 minderjarige huisslavin
nen in Peru. De kinderen zijn
de bittere armoede thuis op het
platteland ontvlucht om voor
een habbekrats - soms zelfs gra
tis - huishoudelijk werk te doen
bij families in de stad.
Celia werd uitgebuit. Op zeven
jarige leeftijd gaven haar
ouders haar mee aan een tante,
die haar onderbracht bij een ge
zin in de stad Cuzco. Daar
moest ze zeven dagen per week,
twaalf uur per dag koken, boe
nen en wassen. Buiten kwam ze
alleen om boodschappen te
doen. Als Celia niet gehoor
zaamde werd ze uitgescholden
en geslagen, ook door de kinde
ren van het gezin.
De politie haalde haar na een
tip weg bij het gezin. Sindsdien
woont ze bij nonnen, samen met
zestig lotgenoten. Celia bloeit
langzaam op. Ze heeft weer
vriendinnetjes, gaat naar school
en speelt volleybal. Maar toch
voelt ze zich eenzaam. „Ik mis
mijn vader en moeder erg", ver
telt ze, verlegen. Ze moet dik
wijls huilen.
Kerkinactie, de organisatie van
de Nederlandse protestantse
kerken, heeft Peru voor haar
campagne gekozen. Inzet: het
verbeteren van het lot van Celia
en haar lotgenoten. „Dat valt
niet mee", zegt Gloria Gutier
rez, werkzaam bij Proande in
Veel kinderen in het anne hoogland van Peru worden door hun ouders naar de stad gestuurd om te
gaan werken in de huishouding. foto Frans Lindenkamp/GPD
Andahuaylas, de zusterorganisa
tie van Kerkinactie. „Kleine
boeren blijven hun kinderen
naar de grote stad sturen, om
dat het leven daar in hun ogen
beter is. Vaak hopen de ouders
er later ook naar toe te trekken.
Meestal vergoelijken ze de kin
derarbeid. Ze hebben geen idee
dat hun dochter uitgeknepen en
soms seksueel misbruikt wordt,
Ze zien het als een stageplaats.
De kinderen leren Spaans en
thuis hoeft er een mond minder
gevuld te worden."
Gloria probeert dit veranderen.
Het kantoortje van Proande fun
geert als open huis. Met onder
wijs en groepsgesprekken pro
beert men er het geknakte zelf
vertrouwen van de huissloofjes
op te vijzelen. Zondags - de dag
dat de dienstmeisjes meestal
vrij zijn - kunnen ze er komen
buurten. Gedurende de week
wordt er 's avonds taal- en re
kenles gegeven. De meisjes wor
den er mondig gemaakt. De
meesten zijn onderdanig, dur
ven niet voor zichzelf op te ko
men omdat ze zich door ieder
een verlaten voelen. Onderricht
in sociale vaardigheden en sek
suele voorlichting levert Proan
de ook, maar dat is alleen weg
gelegd voor hen die bevrijd zijn.
Dat zijn tot nu toe zo'n tweehon
derd meisjes.
Gloria: „De dienstmeisjes zijn
heel moeilijk te bereiken. Deze
vorm van kinderarbeid heeft
achter gesloten deuren plaats.
Het is vrijwel onzichtbaar. Als
we op misstanden stuiten, trek
ken we bij de familie aan de
bel. Verbetert er niks, dan drei
gen we met stappen. Meestal
kunnen we de meisjes wel loswe
ken en elders aan het werk hel
pen."
Het Peruaanse parlement nam
vorig jaar een wet op huishoude
lijke arbeid aan. Daarin ontbre
ken echter leeftijds- of salarisei
sen. Loonafspraken moeten in
goed overleg tot stand komen.
De dienstboden hebben volgens
de wet recht op twee weken va
kantie, terwijl een maand nor
maal is in Peru.
Cristina Goutet van de Vak
bond voor huishoudelijk werk
sters weet wel waarom. „Alle
parlementariërs hebben een
dienstmeisje. Je denkt toch niet
zij de hele maand zelf de afwas
gaan doen."
Frans Lindenkamp