moet alsof het zingt Schijnwerper op grillig geheugen Erotische spanning klederdrachtfilm zit Statenlid CU dwars lunst Imagoprobleem Herdenking verkeersslachtoffers Strenge controle milieuveiligheid Subsidie voor archief kranten Winkelinbraak Sint Philipsland Asbest vrij door schuurbrand Ensemble Sonore toert Wetenschapper en auteur Douwe Draaisma lichtte gisteravond toe hoe het menselijk geheugen met de jaren minder wordt. foto Marijke Folkertsma door Ali Pankow ZIERIKZEE - Foto's kunnen helpen bij het oproepen van her inneringen. Kiekjes van opa met zijn kleinkind roepen een beeld op van mannen die vlak voordat ze gingen zitten de pijpen van hun pantalon net boven de knie even optrokken om de vouw te beschermen. Er gaat een lach van vertederde herkenning door het drukbe zochte filmtheater FiZi in Zie- rikzee als Douwe Draaisma de ze passage voorleest uit zijn boek 'Waarom het leven sneller gaat als je ouder wordt'. De we tenschapper en auteur richtte gisteravond de schijnwerper op de grillige werking van het auto biografisch geheugen, oftewel het persoonlijk dag- en vergeet boek van ieder individu. Foto's als hulpmiddel dus voor het stimuleren van dat geheu gen. 'Het zijn echter slechts tent- stokken van de herinnering'. Die uitspraak van Gerrit Krol gebruikte Draaisma om aan te geven dat de meeste herinnerin gen opgeslagen in het geheugen slap en vormeloos zijn. „Als her inneringen sterk en solide wa ren, zou je geen foto's nodig heb ben. Ze zouden uit zichzelf rechtop blijven staan, zonder stokken of scheerlijnen", schetst de auteur. „Draaisma weet wetenschap, li teratuur en cultuur in één boek samen te vatten", constateert in leider Frans Meulenberg vooraf gaand aan de literaire lezing. Jeugdjaren De gast zelf levert direct het be wijs daarvan. Hij gaat in op de wetenschappelijke constaterin gen dat de conditie van het ge heugen minder wordt bij het klimmen der jaren. Hij licht het zogeheten reminicentie-effect toe: Herinneringen uit de jonge leeftijd komen scherper terug naarmate men ouder wordt. Er varingen vanaf de 45- a 50-jari- ge leeftijd blijken vager en min der talrijk. Omdat de tijd mee- rekt met het aantal herinnerin gen lijken de jeugdjaren langer dan op latere leeftijd. Draaisma citeert in dit verband een mooie metafoor van de Fran se microbioloog A. Carrel, die de stroom van een rivier verge lijkt met de levensloop. Als kind ren je sneller langs de stroom. Rond de middag loop je gelijk op met de rivier. Tegen de avond raak je vermoeid, ver snelt de stroom en raak je ach ter. Tenslotte blijf je stilstaan, ga je liggen en vervolgt de rivier zijn loop in hetzelfde tempo zo als hij de hele dag al heeft ge stroomd. Draaisma stelt vast dat leeftijd een belangrijke factor is bij het functioneren van het geheugen. De bewering van de auteur Max Frisch spreekt hem aan: „Eigen schappen hebben meer met je leeftijd te maken dan met je per soonlijkheid." Het initiatief tot deze literaire lezing in FiZi was van Boekhan del De Vries in Zierikzee. In het verlengde van Draaisma's be schouwing vertoont FiZi op vrij dag 10 en zaterdag 11 december de film 'Eternal Sunshine of the Spotless Mind' van Michel Gondry met Jim Carrey en Kate Winslet. vdA betrekt mgevingsplan Niks mis met onze groente [nr Rimis Antomsse door Rolf Bosboom Het is ook nooit goed, verzuchten de telers. Doen ze alle moeite om de kwaliteit van hun tomaten, paprika's en andere waar zo hoog mogelijk te la ten zien, wordt de groente door sommi ge consumenten net over de grens weer als té mooi gezien. Te mooi is immers on natuurlijk en dus niet te vertrouwen, wordt er dan geredeneerd. Onderzoekster S. Vlakveld van het Pro ductschap Tuinbouw ging na waarom de Turkse groentehandelaren in Duits land zo in opkomst zijn, terwijl de im port van Nederlandse groente en fruit de eerste helft van dit jaar met zeven procent daalde. De verklaring bleek een voudig te zijn. Het assortiment is er gro ter en de paprika's en tomaten 'zien er natuurlijker uit dan de Nederlandse pro ducten'. Volgens Vlakveld zijn de Nederlandse telers zich onvoldoende bewust van het 'kunstmatige imago' en wordt er nog I 0.De Statenfractie van de ,(|A trekt de provincie in om boren hoe de mensen denken «hun omgeving. Aanleiding i|e komst van het eerste Omge- jgsplan Zeeland. initiatief van de Statenleden Kerckhaert en P. Hamelink orden vier bijeenkomsten ge- iiiden. De bijeenkomsten heb- j de vorm van een debat. Stof jivoor wordt aangedragen cr enkele inleiders. Elke bij winst wordt voorafgegaan 1 tf een excursie of wandeling. .debatten worden op zater- raorgen gehouden. De eerste jeenkomst, op 27 november, iatover wonen in het buitenge- td. tweede, op 29 januari in inwershaven, heeft land- i fjp en landbouw als thema, 26 februari gaat het in Wol- aartsdijk over de ruimte voor jblijfs)recreatie en op 19 r art is in Westdorpe 'wonen werken in de stedelijke gebie- r' p'het thema. 121 november begint het met i i Vroege Vogel-excursie per 5,vanaf een loods van komnk- l tf maatschap De Wilhelmina- k Her aan de Meestoofweg (aan- mg 9.00 uur). Het debat, aan- Dg 10.30 uur in de landbouw- a xk gaat vooral over de vraag hoeverre de PvdA ruimte et geven aan wonen op het üeland. Volgens de Statenle- 0 r Kerckhaert en Hamelink Kt er evenwicht zijn tussen rust en ruimte en de toene- arde vraag naar mogelijkhe- K com 'op de buiten' te wonen, n <x de PvdA zijn ook belang- hoe kan wonen in het bui- i] Kfbied voor iedereen bereik- irzijn en welke plekken zijn geschikt voor? Ook wordt aan- iK cht besteed aan een goed na- iirschap tussen 'boeren en bui- lui' Landschapsarchitect D. v* pons (Rijksadviseur voor het (khap en mede-opsteller k een Zeeuws landschaps- sj houdt een inleiding, net directeur J. van Hoven van Wilhelminapolder en de wet- aders M. 't Hart (Goes) en J. stelaar (Veere). Gedeputeerde 7 Kramer leidt het debat. steeds volop geteeld op grotere en mooiere producten, zei zij deze week op de veiling in Venlo. „Ik kreeg reacties van Duitsers van wat doen jullie eigen lijk met de groenten? Dat kan toch niet, dat jullie paprika's en tomaten er zo mooi uit zien. Ze komen bijna onecht over. Jullie doen er vast iets mee om ze zo lang vers te houden." Het is altijd zoeken naar het goede even wicht tussen smaak, uiterlijk en houd baarheid, zegt D. van Noord, die toma ten kweekt in de kassen bij Sirjansland. „We proberen ons product natuurlijk te laten overkomen, maar de consument wil ook niet dat er allerlei beestjes inzit ten of dat er knmpscheuren zichtbaar, zijn. Dan zijn de tomaten ook minder lang houdbaar. Ze mogen niet na twee dagen verrot in de afvalbak liggen. Als teler wil je natuurlijk vooral ook een mooi product leveren, maar wat ik mooi vind kan een ander juist lelijk vinden." Het wantrouwen bij de oosterburen kan voor een groot deel worden verklaard uit de Nederlandse 'waterbommen' die er jaren geleden als tomaten werden ver kocht. De Duitse consumenten pikten dat op den duur niet meer, met alle ge volgen van dien voor de Nederlandse af zet. Kwekers trokken zich de kritiek aan en zochten naar andere wegen, wat ertoe heeft geleid dat er nu bijvoorbeeld ook volop smakelijke kerstomaatjes en trostomaten te vinden zijn. Vooruitgang „Je probeert altijd te kijken naar wat de consument wil en speelt daarop in", zegt Van Noord. „De trostomaten zijn bijvoorbeeld echt een vooruitgang, ze ker voor de Duitse consument." Hoe de groente eruit ziet blijft deson danks zwaar tellen. „Door de afzetorga nisatie worden we uiteindelijk meer be oordeeld op uiterlijk dan op smaak", al dus Van Noord. „Maar door de jaren heen wordt er wel steeds meer naar smaak gekeken. Als de kwaliteit niet goed is, haakt de consument op den duur toch af." Met de kwaliteit van het Hollandse pro duct is niets mis, vindt W. Westveer van de gelijknamige aardappel-, groente en fruithandel in Wolphaartsdijk. „Ik ben het er ook niet mee eens dat het er soms kunstmatig uit zien. Dat zou de klant ook niet pikken. Van de week had ik nog aardbeien. Ik heb ze nog nooit zo mooi gezien en ze vlogen weg voor 3,50 euro de doos. Als je zo'n aardbei door snijdt, zijn ze echt rood van binnen." Westveer probeert zo min mogelijk te importeren. „Wat uit het buitenland komt, daar heb je toch minder vat op. De eisen in Nederland zijn heel hoog," De Duitse argwaan is volgens hem wel te begrijpen. „De producten daar zijn minder verzorgd, net iets slordiger." Wat van over de grens komt en beter oogt, wekt dan al snel wantrouwen. Een beetje slachtoffer van het eigen succes, met andere woorden. Het Hollandse imago blijft helaas hard nekkig", constateert J. Otte, portefeuil lehouder glastuinbouw bij de Zuidelij ke Land- en Tuinbouw Organisatie (ZL- TO). „We hebben tijd nodig om dat kwijt te raken. We doen er alles aan om de kwaliteit te verbeteren. Door de ster ke veredeling zijn er nieuwe rassen ge komen, die veel smakelijker zijn." De Nederlandse telers werken boven dien met een minimum aan bestrijdings middelen en zetten alleen nog natuurlij ke wapens in om vliegjes en andere on gewenste insecten te weren. „Dat is voor iedereen beter: voor mijn medewer kers en voor de planten", zegt Van Noord. „Ik bestrijd liever tien keer bio logisch dan één keer chemisch. „We proberen in alle opzichten een be ter product op de markt te brengen", zegt ZLTO'er Otte. „Als teler kun je je alleen maar daarop onderscheiden. Het moet perfect zijn, anders kun je het niet meer afzetten." Hij heeft er alle hoop dat het ook in Duitsland ooit weer goed komt. „Kwaliteit wordt uiteindelijk al tijd beloond." D. van Noord kweekt tomaten in kassen bij Sirjansland: „We proberen ons product natuurlijk te laten overkomen, maar de consument wil ook niet dat er allerlei beestjes inzitten of dat er krimpscheuren zichtbaar zijn." foto Marijke Folkertsma les gehad op de Nederlandse Strijkkwartet Academie. Het kwartet stond daar onder de hoede van zowel het Amadeus Kwartet en het Alban Berg Kwartet als grootheden zoals Isaac Stern en Istvan Parkanyi. Dat zijn nog eens mannen die de fijne kneepjes kunnen aanleren. Het kwartet, bestaande uit Cin dy Albracht, Jurjen Soeting, Constantijn van de Wetering en Maike Reisener, brengt een pro gramma met composities van Dvorak, Mendelssohn, Schul- hoff en Brahms. Van de laatste klinkt het Strijkkwartet no. 1 in C mineur en dat is een beetje jammer. In mei 2003 speelde het Daniel Kwartet hetzelfde werk in deze serie strijkkwartetcon certen. Hoe mooi het stuk ook is, wanneer je als Stichting Strijkkwartetten het genre nieuw leven in wil blazen, moet je de evergreens niet steeds her halen. In die zin is de keuze voor het Eerste Strijkkwartet van Erwin Schulhoff veel interessanter. De componist, geboren in Praag, werd aan het begin van de vori ge eeuw gouden bergen beloofd. Antonin Dvorak hoorde in 1901 het zevenjarige wonderkind pia no spelen en voorzag een glans rijke carrière. Niet veel later werden zijn talenten als pianist en componist in de pers jui chend ontvangen. Schulhoff, die les kreeg van Claude Debussy en Max Reger, stond open voor alle mogelijke muzikale invloe den. Hij was dan ook een van de weinigen die een synthese wist' te bereiken tussen het expressio nisme en het neoclassicisme, de twee belangrijkste stromingen uit zijn tijd. Nadat de nazi's aan de macht kwamen, bekeerde Schulhoff zich tot het Sociaal Realisme en schreef enkel nog heroïsche Sov- jetmuziek, zoals een cantate, ge baseerd op het Communistisch Manifest. Schulhoff stierf in 1942 in het concentratiekamp van Wülzburg. Het Romeo Kwartet speelt van avond in de Burgerzaal van het oude Stadhuis in Middelburg, aan vang 20.00 uur. «fDouwe Eisenqa lxt DDELBURG - Het Romeo Ir Wet speelt vanavond in de innaai van het oude Stad- 7 is te Middelburg. Het concert onderdeel van een - nu al een tol seizoenen lopende - serie, gezet door de Stichting Strijk- wtetten Nederland. Ppen maandag schreef de RCdat de Nederlandse violis- ria Ferschtman speelt alsof j Zln^' 's misschien het W!ste compliment dat je een patf dist of een cellist kunt ma- - Het lijkt of het Romeo Wet met de programmatitel ohne Worte een beetje onntloopt op de complimen- maar gelijk heeft het. Als 'goed gaat, stijgt een strijk- Sirtet boven zichzelf uit en dhet soms meer vertellen dan !m'notenbeeld verraadt. IAmsterdamse Romeo Strijk- 't 'ff bestaat nu zeven jaar. thatste drie jaar heeft het, zo- !zoveel aanstormende Neder- strijkkwartetensembles, woensdag 17 november 2004 MIDDELBURG - De mensen die de afgelopen jaren hun leven verloren bij verkeersongevallen in Zeeland en West-Brabant worden zondag herdacht in Middelburg. Slachtofferhulp Zeeland en West/Midden- Brabant houdt de herdenkinsbijeenkomst Gebroken levens i n de Nieu we Kerk aan de Groenmarkt in Middelburg. De bijeen komst 'Gebroken Levens' begint om 14.30 uur. Gedepu teerde T. Poppelaars van verkeer en vervoer, tevens voor zitter van het Regionaal Orgaan Verkeersveiligheid Zee land woont de bijeenkomst bij met hoofdofficier van justi tie G. van der Burg. Slachtofferhulp houdt de herdenking uit erkenning van het verdriet van nabestaanden en om aandacht te vragen voor verkeersveiligheid. TERNEUZEN - Terneuzense ambtenaren controleren vol gende week of dertig bedrijven in de gemeente voldoen aan de eisen voor milieuveiligheid. Bedrijven die gevaar lijke afvalstoffen of gasflessen opslaan of één of meer LPG-tanks op het terrein herbergen, maken de grootste kans op een onaangekondigd bezoekje van milieu-ambte naren. De zorg voor het milieu neemt toe en de vergun ningseisen worden daardoor steeds strenger. Naleving van de regels laat echter nog al eens te wensen over. Onac ceptabel, omdat de gevolgen voor milieu en volksgezond heid vaak enorm groot kunnen zijn als de regels niet wor den gevolgd. De milieu-ambtenaren zullen, als al niet di rect tot stopzetting van activiteiten wordt besloten, bij ge constateerde overtredingen streng toezien dat ontbreken de voorzieningen snel worden aangebracht en eventuele gebreken spoedig worden verholpen. TERNEUZEN - De gemeente Temeuzen krijgt van de pro vincie 17.500 euro subsidie om de ki-antenverzamelingen van de drie Zeeuws-Vlaamse gemeenten op microfiche en cd-rom vast te leggen. De gemeenten beschouwen de kran tenbestanden als cultureel erfgoed en dienen dan ook be waard te worden. De informatiebronnen worden regelma tig geraadpleegd door (amateur)onderzoekers en slijten zienderogen door intensief gebruik. Ook al, omdat de pa pierkwaliteit van de kranten matig is. Een deel van de col lectie van de gemeenten is inmiddels op microfiches ge zet. Het digitaal vastleggen van de rest van de verzame ling kost zo'n 35 mille. De provincie legt nu de helft bij. SINT PHILIPSLAND - In een winkel aan de Schoolstraat in Sint Philipsland werd in de nacht van maandag op dinsdag ingebroken. Er werd voor een onbekend bedrag aan rookwaren gestolen. SINT-MAARTENSDIJK - De brandweer heeft gistermid dag een brand in een schuurtje aan de Bloemenlaan in Sint-Maartensdijk geblust. De brand, die werd ontdekt door een voorbijganger, is vermoedelijk ontstaan door een storing aan een droger. Omdat bij de brand asbest vrijkwam, zette de politie de woning af. De asbest wordt opgeruimd. door Ron Maqnée GAPINGE - Voorzitter J. van Ginkel van de fractie van de ChristenUnie (CU) in Provincia le Staten vindt dat film Strip show 1850 van de Middelburgse kunstenaars Paul en Menno de Nooijer 'zijn doel voorbij schiet'. De CU-politicus sprak gisteren tijdens het derde cul tuurdebat van het Zeeuws Mu seum in Gapinge. Van Ginkel verklaarde bij het zien van de film 'een zekere ero tische spanning' te ervaren. Vol gens de CU-fractievoorzitter gaat bij het kijken naar Strip show 1850 de aandacht vooral uit naar het uitkleden, en niet naar de kleding. „We moeten ons dan ook afvragen of dit het juiste middel is", aldus Van Gin kel. De CU-fractievoorzitter sprak bij het derde cultuurdebat van het Zeeuws Museum, gister avond in de Hervormde kerk van Gapinge. De korte film Stripshow 1850 van de gebroe ders De Nooijer werd vooraf gaand aan het debat getoond. De rolprent toont een jongen en meisje in klederdracht die zich langzaam van hun sieraden en kleding ontdoen. Choreografie en muziek worden naai- verloop van de film steeds vloeiender Aan het eind van de film wer pen de twee hun laatste kleding stukken af. Enkele seconden zijn beide dansers dan van de achterzijde naakt te zien. Bedoe ling is dat Stripshow 1850 na de heropening medio 2006 perma nent in het Zeeuws Museum wordt vertoond. Directeur V. Bijvanck van het Zeeuws Museum liet het gehoor in de Hervormde nog maar eens weten dat hij van de ophef niets begrijpt. „We willen met Strip- show 1850 een beter perspectief geven op een deel van onze col lectie, te weten de streekdrach- ten. Tot onze verbazing is deze film nu terechtgekomen in een debat." Ook een andere spreker van gis teravond, voorzitter J. Mul dei- van het landelijke studiecen trum van de SGP, vond dat de film niet door de beugel kon. „Ik vroeg me af: wat is hier aan de hand? Is hier niet goed in het museum geïnvesteerd? Komt het museum niet goed van de grond? En is er een directeur aangesteld om de boel weer op de kaart te zetten?" Daarbij be nadrukte de SGP'er: „Het is geen kunst mensen uit te kle den." door Raymond de Frel OOSTBURG - Het Zeeuws en semble Sonore treedt de komen de weken in diverse Zeeuwse plaatsen op. Het ensemble bestaat uit negen vrouwen en zeven mannen, die zich richten op a capella-uitvoe- ringen van opera's en operettes. De Goese zangeres en docente Teuny Beghtel selecteerde in 1997 een aantal van haar leerlin gen voor een studieklas, Sonore genaamd. Dit clubje werd een verlengstuk van haar lessen, waarin naast zangtechniek ook muziekleer, tekstbehandeling en presentatie aan bod komen. Sonore bestudeert jaarlijks een ander thema, dat vervolgens in een tournee van zes tot tien con certen in Zeeland wordt uitge voerd. Dit jaar heeft de con certreeks de titel 'Van Verdi tot Strauss'. Het programma bevat 22 nummers uit veertien ver schillende composities, die in het Italiaans, Duits of Engels worden gebracht. Vrijdag 19 november treedt So nore vanaf 20.00 uur op in de Doopsgezinde. Gemeente Wal cheren in Middelburg, twee da gen later klinken vanaf 15.00 uur de eerste tonen in het Ledel- theater in Oostburg. Op vrijdag 26 november doet het gezel schap om 20.00 uur het Stad huismuseum in Zierikzee aan. Zondag 28 november biedt 't kerkje van Ellesdiek in Elle- woutsdijk vanaf 14.30 uur een podium aan het koor. Vrijdag 3 december is om 20.00 uur het laatste optreden in De Katse Kerk in Kats.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 17