PZC
Jens laat de ballen ketsen
Je moet het
maken in de
achterbuurt
Bing wil vandaag
nog leren voetballen
GEBOEKT
Middelburgse
dingt mee naar
poëzieprijs
zaterdag 13 november 2004 Wl()
Bart Moeyaert
foto Diego Franssens
Aan Bing Kessels is alles
goed. Zijn vriendje Lenny
kan in ieder geval niets beden
ken wat hij niet goed vindt:
Bing kan tekenen, is goed met
zijn handen en hij danst als in
de film. Bing zelf? Die wil liever
kunnen voetballen. En dat moet
Dani Bennoni hem leren, met-
Als je bij het kiezen van een
boek op de naam van de schrij
veriet maar je nooit aan een ro
man, een novelle, een prenten
boek, een gedicht, een theater
tekst van Bart Moeyaert hebt ge
waagd, laat je Dani Bennoni
(Lang zal hij leven) mogelijk on
gelezen. Mischien ook kan de
voorkant van zijn nieuwe boek
met een foto van een voetballer
op afgetrapte schoenen je niet
verleiden. De korte inhoud op
de achterkant evenmin: 'Zomer
1939. Vijf vrouwen. Twee jon
gens. Een verloren broer. En Da
ni Bennoni.' Tsja... Dit stukje
dan misschien?
Op een dag in de zomer van
1939 stapt Bing Kessels van tien
op Dani Bennoni af met: „Ik wil
leren voetballen." De ster van
Daring Club moet even slikken:
„Waarom?" Bings antwoord
'Daarom, ben je gisteren verge
ten?' maakt echter nauwelijks
indruk: „En dat moet nu?", zegt
Dani. Hij gaat met zijn hand
over zijn korte haar. „Van
daag?" „Vandaag", zeg ik. „Je
geld is op. Je moet wel ja zeg
gen."
Heel even heeft het er de schijn
van dat Bing zijn grote voor
beeld toch heeft waar-ie hem
hebben wil. Maar dan klinkt het
schamper: „Jij en een bal, jij
en een bal." Hij lacht nog een
beetje na en schudt zijn hoofd.
„Jij kunt niet voetballen. Dat
weet je zelf ook. Dat kun je aan
je armen en je benen zien, en
aan je voeten."
Zeer om te lachen zo vermake
lijk is het vervolg. Martha Voch
ten, de vriendin van Bings oude
re zus Anneka, heeft een oogje
op Dani Bennoni en dat maakt
haar voor Bing en Lenny tot een
makkelijke prooi: ze gaan de
groeten doen. '„Van wie?", zegt
Martha. Ik kijk snel naar Len
ny. We hebben afgesproken dat
we niet gaan liegen. We gaan al
leen op tijd zwijgen, dat is wat
anders. „Van wie zou jij de groe
ten kunnen krijgen?", zeg ik en
ik grinnik eens. Martha's ge
zicht klaart op. Ze doet een stap
naar voren, trekt de deur achter
zich op een kier, en slaat haar
handen voor haar grote mond.
„Dat meen je niet, echt waar?",
zegt ze. Ze kijkt van mij naar
Lenny, om zeker te weten dat
wij aan dezelfde naam denken
als zij. „Natuurlijk echt waar",
zeg ik, en ik klop op mijn borst,
want tot hiertoe heb ik niet gelo
gen. Ik heb niet gezegd van wie
de groeten komen, er is geen
naam uit mijn mond gevallen,
zo heb ik het met Lenny afge
sproken. We gaan zonder leu
gens proberen te komen waar
we vandaag moeten zijn: met
Dani op het veld.'
Dani Bennoni (Lang zal hij le
ven) is een klein boekje over iets
aanvankelijk nogal onbenulligs.
Want wat valt er nou helemaal
te vertellen over een jongetje
dat wil leren voetballen? Maar
wat een verhaal! En hoe het
wordt verteld, heel precies maar
ook in wat ongezegd blijft!
Beetje bij beetje kom je te weten
waarom Bing zo vasthoudend is.
Waarom hij zoveel haast heeft
om zijn broer Moon die soldaat
is te kunnen verrassen als die op
een dag weer thuis zal zijn.
Waarom hij zo zeker weet dat
Dani Bennoni hem - graag of
niet graag - zal helpen.
Je kunt allerlei redenen hebben
om een boek niet te lezen. Maar
in dit geval doe je jezelf dan wel
veel tekort. Een bijzonder ver
haal, dat zeker. Een treffend
portret ook van twee aandoen
lijk gehaaide snotapen die ande
ren voor hun eigen karretje
spannen door de vermoorde on
schuld te spelen en die zelfs niet
opgeven nadat ze ongenadig on
der uit de zak kregen. En dan
nog de opwinding als zin na zin
tot je begint door te dringen wat
Bing bedoelde met dat schijn
baar betekenisloze maar o zo
nieuwsgierig makende ant
woord 'Je geld is op. Je moet
wel ja zeggen.'
Bart Moeyaert (Brugge 1964)
viert dit jaar zijn twintigste ver
jaardag als schrijver. Daarom
én om zijn veertigste verjaardag
bracht uitgeverij Querido tege
lijk met het verschijnen van Da
ni Bennoni (Lang zal hij leven)
drie van zijn eerder verschenen
boeken uit in een nieuwe uitvoe
ring. Maar meer nog dan voor
hemzelf zijn Duet met valse no
ten (zijn debuut uit 1984), de no
velle Kus me (1991) en Blote
handen (1995) vooral een ca
deau voor de lezer. Voor zijn
werk kreeg Bart Moeyaert in tal
van landen belangrijke literaire
prijzen. Zijn boeken werden ver
taald in het Catalaans, Deens,
Duits, Engels, Japans, Grieks,
Italiaans, Koreaans, Noors, Por
tugees, Sloveens, Spaans, Thais
en Zweeds.
Jan Smeekens
Bart Moeyaert:
Dani Bennoni (Lang zal hij le
ven) - 84 pag., €11,50.
Duet met valse noten -179 pag,
€12,50.
Kus me - 71 pag., €11,50.
Blote handen - 88 pag., €11,50.
De vier boeken zijn uitgegeven
door Querido.
De 16-jarige Anna de Bruyc-
kere uit Middelburg dingt
met haar gedicht 'El tango ar-
gentino' mee naar een prijs in
een gedichtenwedstrijd. In to
taal doen zo'n zestig jongeren
mee met de wedstrijd; Anna is
de enige Zeeuwse. Tijdens een
feestelijke bijeenkomst vanmid
dag in De Brakke Grond in Am
sterdam wordt bekend gemaakt
wie een prijs krijgen. Het gaat
om De Gouden Flits poëzie-prij-
zen, die dit jaar voor de vijfde
keer worden uitgereikt. De Gou
den Flits is een Vlaams-Neder
lands initiatief. De gedichten
zijn gemaakt door kinderen en
jongeren in de leeftijd tussen de
zeven en twintig jaar. Per leef
tijdscategorie (7-12 jaar en
13-20 jaar) worden een Gouden,
Zilveren en Bronzen Flits uitge
reikt.
Een grijze, herfstige mid
dag in Sas van Gent. In
café Reseda heerst een wel
dadige rust. De waard ge
niet van z'n vrije dag. De
donkerbruine gordijnen
zijn gesloten. Boven de ge
lagtafel brandt een spaar
zaam licht. In de hoek staat
- eenzaam - een biljart. Eén
van de in totaal drie. De
twee anderen liggen - onder
gronds weggezakt - in diepe
rust. In een rek aan de muur
staan de biljartkeus - blauw
getopt - in het gelid te wach
ten op actie. Die komt snel
ler dan gedacht. Jens van
Dam (13) heeft vandaag -
vanwege de vakantie - iets
langer doorgepit - maar nu
is het de hoogste tijd voor
de dagelijkse training. Het
licht boven het biljart
floept aan en even later ket
sen de biljartballen van
links naar rechts over het
groene laken.
Café Reseda: in alle opzich
ten de thuisbasis van Jens.
„Het heeft zo z'n voordelen als
je ouders een café uitbaten",
lacht hij veelzeggend. „Voor de
training hoef ik in elk geval niet
de deur uit."
De Sasse biljarter is sinds twee
jaar serieus met de biljartsport
bezig. „Jarenlang was ik toe
schouwer, als de biljarters van
HGL - Het Groene Laken - en
het KOT - Krijt Op Tijd - hier in
ons café aan het trainen waren.
Tel daarbij dat m'n pa ook al
twintig jaar enthousiast biljar
ter is, dan is het niet zo gek, dat
je op een dag zelf ook met een
keu in je handen staat."
De resultaten na al die dagelijk
se trainingsuurtjes mogen er
zijn. Bij het Nederlands kam
pioenschap in Rosmalen werd
Jens dit jaar - in de derde klasse
libre - verdienstelijk derde.
„Zo'n kampioenschap zie ik als
een normale wedstrijd, maar
toch heb je vooraf last van krie
bels. Beetje onrustig, beetje
heen en weer lopen. Je kent dat
wel. Ben je eenmaal bezig, dan
Jens van Dam aan het biljart in het café van z'n ouders: „Voor de training hoef ik de deur niet uit."
raak ik dat ook gauw weer kwijt
hoor." Ook bij de nationale
strijd om de titel bij het drieban-
denspel stond Jens aan de tafel.
„Ik werd in Rosmalen vijfde
met een gemiddelde van 0,533.
Dat viel niet echt tegen." Voor
keur voor een bepaald type bil
jartspel heeft Jens niet. „Bij het
libre kun je forse series maken,
maar bij het driebanden heb je
een andere uitdaging. Moeilijke
figuren stoten. Als die lukken,
dan geeft dat veel voldoening."
Om de fijne biljartkneepjes in
de keu te krijgen, krijgt Jens bil-
jartles van niemand minder dan
Jean Paul de Bruijn. „Dat is
echt een topper op biljartge-
bied. Meervoudig Europees kam
pioen bandstoten, dus daar kan
ik nog heel wat van leren. Eén
keer per maand ga ik naar
Hulst. Bij hem thuis krijg ik les
op z'n privé-biljart. Na afloop
krijg ik ook nog huiswerk mee.
Spelpatronen, die ik thuis moet
oefenen. Wat belangrijk is bij
het bandstoten? Proberen de bal
len bij het elkaar te houden, dan
kun je series maken."
Beencontact
Voorlopig speelt Jens z'n par
tijen nog op het 'kleine' biljart.
Afmeting: 2,30 bij 1,15 meter.
„Op de grote biljarts kom ik
lengte te kort. Kan ik dus niet
bij de ballen of ik moet op het
randje gaan zitten. Dat mag
niet, want bij het stoten moet er
altijd met één been contact zijn
met de vloer."
In de Zeeuwse competitie kom
je Jens niet tegen. „Vanuit Sas
van Gent is het best ver reizen.
België ligt hier in onze achter
tuin. Vandaar dat ik lid ben van
een Belgische club: de Eeklose
Biljart Club." In de competitie
speelt Jens met de senioren in
foto Peter Nicolai
de Cl klasse. Min of meer ge
dwongen, want er is groot ge
brek aan jeugd. Hoe dat komt?
„Biljarten is een vrij technische
sport. Voordat je een bal met
flink effect kunt stoten, ben je
best een poos bezig. Veel ouders
vinden het ook maar niks, dat
de jeugd op jonge leeftijd al in
een café komt. Zelfs al is het
maar om te biljarten. Maar
toch..." Als de training is afgelo
pen hoeft Jens in ieder geval
niet af te rekenen bij de waard.
Hoewel... „Het laken stofzuigen,
de ballen poetsen en de krijtres-
ten opruimen is toch wel het
minste wat ik voor m'n pa kan
doen. Toch?"
Hans Segboer
Als CJ terugkomt in zijn
oude buurt, blijkt die be
hoorlijk verpauperd en maken
gangs en drugdealers de dienst
uit. In het computerspel Grand
Theft Auto: San Andreas is er
maar één manier om dat recht te
zetten: zorg dat je zelf de groot
ste crimineel van drie steden
wordt.
Respect, daar draait het om als
je het wilt maken in een achter
buurt. Je doet dus geen stap op
zij voor andere gangs, 'carjackt'
de grootste auto die je kunt vin
den en nodigt iedereen die het
niet met je eens is uit voor 'een
goed gesprek'.
Begin met kleine klusjes en
werk jezelf langzaam omhoog in
de onderwereld van Los Santos,
San Fierro, en Las Venturas.
Ook respect voor jezelf is belang
rijk in dit spel: kleed je goed, ga
naar de kapper, eet voldoende
pizza's, bezoek de sportschool
regelmatig en pak zo af en toe
de fiets.
Gangsters gaan voor je opzij en
goedkeurende opmerkingen van
schaars geklede dames zullen je
deel zijn.
Spelgebied
Het spelgebied van Grand Theft
Auto: San Andreas is vijf keer
zo groot als in het vorige deel en
toch hoef je nog steeds niet te
wachten op het laden.
Naast grafische verbeteringen is
ook de engine weer wat sneller
en is het richtmechanisme verbe
terd.
Beeld uit het computerspel Grand Theft Auto: San Andreas.
Hierdoor richt je nooit meer op
een afgehandeld probleem in
een plas bloed, maar direct op
het grootste probleem recht
voor je. Ervaar zelf de omvang
van San Andreas en pak de snel-
NIET METEEN OMKljKEN, MAAR
DAAR ZlIN ZE WEER
weg om gewoon een kwartiertje
te cruisen. Zie de zon ondergaan
in zee, met op de achtergrond de
jaren negentig radio (helaas niet
meer in DTS).
Bestuur de verschillende auto's,
en voel hoeveel natuurlijker ze
reageren. Rijd escort-dames
rond om wat bij te verdienen,
speel een computerspelletje in
het ouderlijk huis, wed op de
paardenraces en vraag je zelf af
wat er eigenlijk niet kan in dit
spel.
Bloedige kerst
Heb je een eerste indruk, concen
treer je dan pas op de opdrach
ten, en nog zul je tussen de op
drachten door afdwalen en je af
vragen: 'hoe hebben ze het voor
elkaar gekregen?'.
Het is misschien een beetje con
fronterend om erachter te ko
men hoe dun dat laagje bescha
ving is als je zonder consequen
ties kunt handelen. Maar een
ding is zeker: Rockstar heeft
weer een technisch hoogstandje
afgeleverd, waarmee je uren en
uren kunt spelen. We vrezen dat
het weer een bloedige kerst
wordt.
Bas Boot
Grand Theft Auto: San Andreas
(18+), Rockstar Games, voor
PS2 vanaf 60 euro. Zie ook:
www.gtasanandreas.com.
