Nazaten farao's willen erkenning
PZC
Casper Hobbes
Egyptische Macedoniërs bakken piramides van baklava
Wal ra kwaliteit
Fatima
puzzel
Heer Bommel en de Doorluchtigheid
recept
Gevulde uien
weer
Zeeland: Onrustiger
Sk
0
I
zaterdag 13 november 2004
door Cees van Zweeden
Macedonië stond een eeuw
geleden al te boek als een
'beangstigende mengeling van
rassen'. Sindsdien is het aantal
etnische groepen alleen maar ge
groeid. De laatste loot aan de
stam zijn Egyptenaren die zeg
gen af te stammen van de fa
rao's.
De ontmoeting is in restaurant
Taj Mahal - Ali Baba, een plek
die niet toepasselijker had kun
nen zijn. Wie Demir Dalip (28)
ziet, aarzelt onmiddellijk over
zijn afkomst. Hij heeft een
scherp getekend gezicht, zware
wenkbrauwen, zwart haar, licht
bruine huid. Is hij een zigeuner
uit India, land van de Taj Ma-
hal? Of stamt hij uit Ali Baba's
Perzië? Demir Dalip krult zijn
mond tot een glimlach. „Ik ben
een Egyptenaar", zegt hij. „Wel
kom in Macedonië."
De fameuze journalist John
Reed omschreef het land ooit als
een miniatuurversie van het Ot-
(Advertentie)
huishoudtextiel
Kom vrijblijvend kijken op
woensdag en donderdag
van 10 tot 18 uur
Andere dagen op afspraak
Tel: 0113-613118
E-mail: verkeste@planet.nl
ij inlevering van deze advertentie
ontvangt d%ènGRATIS attentie
M i ii ir -i
tomaanse Rijk. In 1916 noteerde
hij: 'Turken, Albanezen, Ser
viërs, Roemenen, Grieken en
Bulgaren wonen hier naast el
kaar zonder met elkaar te men
gen.' Reeds beschrijving is in
middels achterhaald. De 'beang
stigende mengeling van rassen',
zoals hij het noemde, bestaat
nog steeds, maar de cocktail is
nog wat exotischer geworden.
De meeste Bulgaren noemen
zich Macedoniërs en sommige
van de toenmalige zigeuners blij
ken opeens Egyptenaren te zijn.
Dit alles zou er weinig toe doen,
als deze Egyptenaren zich niet
hadden georganiseerd. Zij heb
ben nu al twee politieke par
tijen en twee culturele verenigin
gen. En die organisaties zijn
vastbesloten de Egyptische Ma
cedoniërs op te stoten in de
vaart der volkeren. „Want", zo
zegt Dalip, „Macedonië is voor
ons een hel."
Burgeroorlog
Dalip, die een van de verenigin
gen voorzit, stuurde twee jaar
geleden een brief op hoge poten
aan de Raad van Europa en de
OVSE (Organisatie voor Veilig
heid en Samenwerking in Euro
pa). Ambtenaren daar moeten
hun ogen hebben uitgewreven.
Met veel moeite hadden zij een
burgeroorlog tussen Slavische
Macedoniërs en Albanezen in
het land weten te voorkomen.
Egyptenaren in Ohrid
Nu dook daar uit het niets een
geheel nieuwe etnische groep
op, die bleek af te stammen van
de farao's.
Dalip is boos dat de Egyptena
ren niet als groep worden er
kend. „Als je hier bij de gemeen
te een baan wil krijgen, dan
moet je een Slavische Macedo
niër zijn, een Albanees, een
Kroaat, een Roemeen, een Bul
gaar, een Bosniak. Je kunt Je
zelfs een Griek noemen, hoewel
er in Macedonië nog maar vijf
tien Grieken zijn. Maar als
Egyptenaar val je buiten de
boot. Wij bestaan officieel niet."
foto Cees van Zweeden/GPD
Dit is, zegt hij, een van de rede
nen waarom veel Egyptenaren
zichzelf Albanees of Turk noe
men. Bij de laatste volkstelling
kwamen er amper drieduizend
Egyptenaren bovendrijven, ter
wijl het werkelijke aantal vol
gens Dalip zeker twintigdui
zend is. „Sommige Egyptenaren
weten niet eens meer dat ze
Egyptenaar zijn." Ze zijn niet
de enigen. Voor veel andere Ma
cedoniërs zijn de Egyptenaren
gewoon zigeuners, oorspronke
lijk afkomstig uit India. Ze zien
er hetzelfde uit, geloven in de
zelfde god, en leven in dezelfde
Mijn dochter zegt: 'Mama, je moet zeggen
dat je Maria heet. Niet zeggen dat je Fati-
ma heet!' Mijn dierbare Portugese hulp die mij
nu 23 jaar stofvrij en goedgestreken houdt, is in
staat van lichte paniek.
„Ze denken dat ik een Marokkaan ben. Omdat
ik Maria de Fatima heet en Maria de Fatima is
een Portugese heilige. Mijn moeder wilde mij ei
genlijk Joaquina noemen, maar toen de beval
ling zo zwaar was heeft zij de Maagd Maria te
hulp geroepen met veel gebed. En toen ik veilig
op aarde was geland, heeft zij mij uit dank naar
Maria de Fatima genoemd. Nu noemt iedereen
mij Fatima. Ik kan het niet aan iedereen uitleg
gen."
Zo staan de zaken er op het ogenblik voor.
Angst voor represailles wordt hardop aangespro
ken. Mensen zijn bang op een in hun ogen.ver-
Marjan Berk
keerde identiteit te worden uitgesproken.
Ik hoor van gezinnen die naar Canada en Austra
lië willen emigreren. Ik praat er met mijn Marok
kaanse postbode over. Hij is helemaal geen Ma
rokkaan meer, hij is gewoon Amsterdammer,
hier geboren. Ik heb hem tijdens de verkiezingen
zover gekregen dat hij is gaan stemmen, wij heb
ben een warme band. Een poosje geleden miste
ik hem enige maanden. Maar nu is hij weer te
rug.
Hij was overspannen, meldde hij mij trouwhar
tig. Terwijl ik dacht dat postbesteller zo'n gezel
lig beroep was met veel beweging en frisse lucht.
Maar toen ik hem naar de oorzaak van de over
spanning vroeg, bleek dat er famïlieproblemen
waren. Ik kijk naar hem uit, want ik moet de toe
stand in de wereld nodig met hem doornemen.
Te midden van alle verwarring en verwildering
vierde ik in Veenendaal de Dag van de Mantel
zorg. In een grote fabriekshal werden mantelzor-
gers een dagje verwend, ik mocht de dag openen.
Ik vertelde de aanwezigen uit mijn laatste twee
romans, Toen De Wereld Jong Was en het zojuist
verschenen Naar Het Zuiden!, welke boeken de
liefde op hoge leeftijd behandelen. De zaal toon
de zich vrolijk en goedlachs.
Na mij kwam een mevrouw, die met ons gymnas
tiek ging doen. Na afloop zei ze: „Mevrouw
Berk. met het oog op de aanwezigen en hun ge-
Horizontaal:
1. Onderwereld; 5. lichaam; 7.
tevens; 10. deel van een
Franse ontkenning; 12. cosi
nus; 14. symbool kobalt; 15.
kelner; 17. inwendig orgaan;
19. Frans lidwoord; 20. errore
excepto; 21. Egyptische godin;
23. Ierland; 25. vogelproduct;
26. lidwoord; 28. voegwoord;
31. droombeeld; 33. dochter
van Cadmus; 34. ik (Lat.).
Verticaal:
2. Frans voegwoord; 3. deel
van het oor; 4. kinderspeel
goed; 5. traag persoon; 6.
keurmerk; 8. naamloos; 9.
deel van het oog; 11. getijde;
12. beurskrach; 13. versleten
plek; 14. cum notis (afk.); 16.
bijbelse naam; 18. uitroep van
schrik; 22. muzieknoot; 24.
muzieknoot; 27. tijdperk; 29.
bedeesd; 30. Chinese deeg
waar; 31. voorzetsel; 32. land
bouwwerktuig.
10 11 12 13
Horizontaal:
1. Baan, toneelspeler, op de manier van;
2. vrucht, vriendelijk; 3. kronkel in een
rivier, gegeven, dominee; 4. mooi, ver
voermiddel, lidwoord; 5. vernis, tel
woord, noodsein; 6. ontroering, lange
rij, clown; 7. praalgraf, loog, gebruik; 8.
lofdicht, familielid, mannelijk dier,
Franse auteur; 9. jaargetijde, broeikas,
stap.
Verticaal:
1. Vlugschrift, oosterlengte; 2. zangspel,
tijdelijk gebruik; 3. deel van een wiel,
voorteken; 4. schildhouder, vis; 5. bij
woord, aanwijzend vnw., honingbij; 6.
baas, persoonlijk vnw., zangstem; 7.
prijslijst, vlaktemaat; 8. nalatenschap,
bijwoord; 9. grondtoon, beroep; 10.
tocht, parool; 11. tenminste, voorzetsel;
12. patiënt, gehoorzaal; 13. zware bijl,
titel, sluis.
Pim de Bod
Epen
De letters van naam en woonplaats
van deze man, vormen in een andere
volgorde de naam van zijn beroep.
Wat doet hij voor de kost?
Oplossing van gisteren:
Zweeds raadsel:
enveloppe
-vader-pi
xeres-pak
-ringmus-
sla-een-b
-a-ulster
paard-era
-tin-vrek
THEORIE
Cryptogram:
Horizontaal:
3. Romance; 6. rakker; 8. spul; 10.
twist; 12. rabat; 13. tiptop.
Verticaal:
1Look; 2. baars; 4. clou; 5. protest; 7.
klimop; 9. let; 11. trio.
Zoekwoord:
Houtspaander
Toonder Studio's
Niet lang daarna zat heer Ollie in zijn leunstoel bij de
haard met een ijsblaas op het hoofd en een deken om de be
nen.
Tom Poes ging bij hem zitten, en terwijl Joost versterkende
middelen en warme dranken aandroeg, vertelde hij wat er
die nacht gebeurd was.
Enige tijd heerste er stilte toen hij klaar was, want heer
Bommel had moeite om alles te verwerken. Maar ten slotte
slaakte hij een zucht. „Weg", sprak hij mat. „Alles is dus
weg. Mijn wielstoppertje is ook weg. Ja, ja, zo gaat dat. Het
was te verwachten."
EA5PER, LAAT ME
ONMWELUJK WEER
BINNEN/
vw^\/
Het recept voor gevulde uien is afkom
stig uit Damme in Vlaanderen. Het
werd er van moeder op dochter doorge
geven. Daaraan is inmiddels een einde ge
komen want de dochters werken er vrij
wel allemaal 'buiten de deur' en hebben
daardoor geen tijd meer om de kookkun
sten van hun moeder over te nemen.
Voor 2- 3 hoofdgerechten:
zes grote uien; zout; 1 dikke plak ge
rookt spek of bacon, ca. 50 gram;
250 gram verse kippenlevers; 1 eier
dooier; 3 eetl. kruim van witbrood;
witte peper uit de molen; 1/2 theel.
scherpe paprikapoeder (Rosen); 2 gro
te tomaten, ontveld; vruchtvlees, rag
fijn gehakt of gemalen; 3 eetl. bele
gen Maaslander kaas, grof geraspt.
Pel de uien zet en zet ze op met ruim ko
kend water met wat zout. Laat de uien
niet veel langer dan 4 minuten koken. Leg
ze in een vergiet om uit te lekken en af te
koelen. Snijd van de onderkant van elke
ui een plakje af waardoor de uien na het
vullen rechtop kunnen blijven staan. Hol
de uien daarna aan de bovenkant zoveel
mogelijk uit. Hak de uitgeschepte ui rag
fijn. Doe alles over in een kom. Spoel de
levertjes enkele malen in ruim koud wa
ter. Neem ongerechtigheden zoals de
peesjes en galsporen weg. Hak, snijd of
maal de levertjes zo fijn mogelijk. Doe ze
over in de kom met de fijngehakte ui.
Schep alles door elkaar. Snijd spek of ba
con in minuscule blokjes. Laat in een
braadpannetje de spekjes zolang zachtjes
bakken tot ze wat kleur hebben gekregen.
deplorabele omstandigheden.
Evenals de zigeuners hebben de
Egyptenaren de taal van hun
omgeving overgenomen.
Achternamen
Hun Egyptisch is na ruim twee
millennia assimilatie verloren
gegaan, maar sommige achterna
men laten volgens Dalip weinig
twijfel bestaan over de oor
sprong; Egjupci, Gjupci, Ejupci,
Jupci. „Onze namen zijn heel an
ders dan die van de zigeuners",
zegt hij.
„En ook onze tradities zijn ver
schillend." Rest de vraag hoe
zijn voorvaderen precies in Ma
cedonië terecht zijn gekomen.
Dalip grijnst opnieuw. „De Ma
cedoniërs zeggen dat Alexander
de Grote een Macedoniër was,
voor de Grieken was hij een
Griek. Maar Alexander kwam
uit Egypte, uit dezelfde plaats
waar Boutros Boutros Ghah van
daan kwam, de vroegere secreta
ris-generaal van de Verenigde
Naties." Het was Alexander die
in de vierde eeuw voor Christus
Egyptische metaal- en hoefij
zersmeden naar Macedonië haal
de, weet Dalip. Zouden de Egyp
tenaren zich in de 2500 jaar
daarna misschien vermengd
kunnen hebben met Indische zi
geuners? Dalip: „Hoe verklaart
u dan dat wij onze baklava bak
ken in de vorm van een pirami
de?" GPD
loofsovertuiging was mij te verstaan gegeven,
dat ik mijn oefeningen zónder muziek moest
doen. Maar toen ik binnenkwam, en ik u over
een impotente heer hoorde spreken, dacht ik:
'Nou zeg! Als Marjan Berk het over seks heeft,
dan kan ik de oefeningen toch zeker ook mét mu
ziek doen?"
Zo geschiedde. En ik hield aan deze vrolijke
dag, waar de mantelzorgers eens een keertje wer
den verwend, de optimistische gedachte over,
dat ik in Veenendaal een taboe had doorbroken
door op onbekommerde wijze te spreken over
die liefde op gevorderde leeftijd. Waarom men
sen nog steeds doen of erotiek een geheimzinni
ge ziekte is, die beneden de taille begint, is mij
een raadsel. En dan ook nog doen of die geheim
zinnige ziekte na je vijftigste zich niet meer voor
doet.
Het lijkt vandaag een gure dag te Door: Reinout vanèii
worden in Zeeland. Achter een kou
front, dat gisteren onze regio al is gepasseerd, stroomt mets-
sterke noordwestelijke wind van oorsprong koude lucht over;
regio uit waarin buien van de Noordzee meedrijven. Sommas
daarvan kunnen, omdat het hoog in de atmosfeer koud ïs.rrk
hagel gepaard gaan. Tussen de buien door is er ook behoor}
ruimte voor de zon. De noordwestelijke wind is boven landri
tot vrij krachtig en op het water een groot deel van de dag
krachtig, laat vanmiddag en vanavond gaat de wind echter^
delijk afnemen. De temperaturen schommelen op een nivee.t
ongeveer 8 graden. Komende nacht passeert een rug vanta
die ervoor zorgt dat de buien verdwijnen. Er zijn flinke opfei
en bij een nog wat verder afnemende wind koelt het af totora
veer 5 graden. Dieper landinwaarts en op beschutte plaatsen'e
het best ook een paar graden kouder worden. Morgen staatfë
weer onder invloed van een
hogedrukgebied, waarvan het
centrum ten zuidwesten van
de Britse eilanden ligt. Hoewel
een zwakke storing dichterbij
komt, wordt droog weer ver
wacht en is de zon regelmatig
te zien. In vergelijking met van
daag houdt de noordwesten
wind zich binnen de perken en
de temperaturen komen met
maxima rond 10 graden op
een iets hoger peil uit. Ook
maandag en dinsdag verandert
weinig in dit relatief vriendelij
ke weerbeeld. Woensdag komt
het weer geleidelijk onder
invloed van een lagedrukge
bied. De regenkansen nemen
toe en er komt meer wind.
Buien
Vooruitzichten
weer
zondag
maandag
dinsdag
woensdag
max.
10°
10°
10°
11°
min.
5°
5°
7°
8°
wind
NW 3
W 4
N 4
W 5
Zon
Ov
0
Maan
op 9
onóe-:|
Nautisch bericht
Vrij krachtige tot krachtige noordwestenwind (5'tbl'6'Bea&y
Enkele buien, mogelijk met hagel. Kleine onweerskans,
Waterstanden
Hij nam neerslachtig een teug van zijn drank en vervolgde
met lijdende stem: „Ach, eigenlijk moet ik ook alles zelf
doen - en dat terwijl mijn hoofd klopt. Overal voel ik het
kloppen, nu ik erover nadenk. Alles klopt..."
„Dat kloppen komt van de boeren, met uw goedvinden", zei
de bediende, die op de achtergrond door het venster stond
te kijken.
„De boeren?", vroeg Tom Poes overeind springend. „Wat be
doel je, Joost?"
„Ze zijn bezig de muur omver te halen, jongeheer", ver
klaarde de trouwe knecht. „Kijkt u zelf maar."
door Bill Watterson
zaterdag
Hoog i
water
Laag watei
13 november
uur
cm
uur
cm
uur
cm
UUI
Vlissingen
1.59
268
14.16
267
8.20
191
2M
Terneuzen
2.20
293
14.36
293
8.51
201
21.H
Cadzand
1.35
264
13.50
263
7.57
188
2::
Roompot Buiten
1.56
209
14.16
206
8.06
132
Roompot Binnen
3.35
158
15.55
151
9.16
107
211
Zierikzee
3.45
184
15.55
177
9.25
127
211
Krammersl. West
3.18
192
15.25
188
9.30
131
214
Hansweert
2.51
302
15.06
302
9.16
218
214!
Stavenisse/Yers.
3.45
189
15.45
181
9.30
128
21
zondag
Oï
O
O
z
water
Laag water
14 november
uur
cm
uur
cm
uur
cm
Ui'
Vlissingen
2.40
269
14.58
274
9.06
198
21.2
Terneuzen
2.59
294
15.17
300
9.33
209
215
Cadzand
2.16
265
14.34
270
8.41
195
213
Roompot Buiten
2.35
210
14.56
213
8.42
139
21.11
Roompot Binnen
4.16
155
16.35
156
10.00
112
222
Zierikzee
4.25
181
16.35
181
10.05
132
22 3
Krammersl. West
3.48
188
16.06
192
10.16
135
223
Hansweert
3.31
299
15.46
307
9.59
224
222
Stavenisse/Yers.
4.35
184
16.36
185
10.05
132
222
maandag
Hoog -
water
Laag water
15 november
uur
cm
uur
cm
uur
cm
ini
Vlissingen
3.22
260
15.41
271
9.46
203
22.11
Terneuzen
3.41
285
15.59
297
10.16
213
22ï
Cadzand
2.56
257
15.16
268
9.26
200
214
Roompot Buiten
3.18
203
15.36
212
9.25
143
212
Roompot Binnen
4.55
150
17.21
159
10.35
117
231
Zierikzee
5.05
174
17.20
182
10.50
138
23/!
Krammersl. West
4.25
181
16.45
192
11.01
141
234
Hansweert
4.12
289
16.29
303
10.46
226
233
Stavenisse/Yers.
5.16
177
17.20
186
10.55
138
233
Europa: Herfst wint
Hans Belterman
Schep het lever- en uienmengsel er door
en laat alles, onder voortdurend omschep
pen 2-3 minuten zachtjes bakken of zo
lang tot de lever de oorspronkelijke kleur
heeft verloren. Schakel de warmtebron
uit. Voeg eierdooier, broodkruim, toma
ten en wat zout, peper en paprikapoeder
aan hét lever- en uienmengsel toe. Schep
alles goed door elkaar. Vul de uitgeholde
uien met het mengsel en dek de vullingen
af met een laagje geraspte kaas.
Beboter een ovenvaste schaal. Schenk er
een bodempje water in en plaats de uien,
niet al te dicht naast elkaar, erin. Plaats
de schaal op het rooster dat in het mid
den van de tot 180" C. voorverwarmde
oven is geschoven. Neem de schaal uit
de oven zodra de kaas is gesmolten en
ook al wat kleur heeft gekregen.
Dit weekeinde is het alleen in Turkije en op de Griekse
nog nazomerweer met flink wat zon en maxima van if'
de 20 graden. Een actieve depressie die van Tunesië
Italië koerst, veroorzaakt daar veel buien en klaterende^
op de Balkan. In Noord-ltalië, alsmede in Spanje en Po
komt de zon goed voor de dag, maar is het inmiddels
koeld. Op vrij veel plaatsen blijft het kwik daar beneden
15 graden. Verder noordwaarts is het koeler. In de Alps
en Midden-Frankrijk, alsmede in Duitsland is het'Tieest
4 en 8 graden. In Noord- en Midden-Scandinavië is net
Het sneeuwt er op veel plaatsen en in Noord-Zweden*
het kwik tot onder -5 graden.