Grote leiders gaan niet dood
Van Gogh en het vrije woord
PZC
PZC
Radicaliseren
God maakt zich niet druk om Rushdie
Leven van dictators wordt vaak zinloos verlengd
6 november 1954
zaterdag 6 november 2004
van onze redactie buitenland
Tito, Franco, Breznjev, alle
maal grote, onfeilbare en
vooral onvervangbare leiders
die evenals de Palestijnse presi
dent Arafat eigenlijk niet dood
konden. Hun verscheiden werd
daarom zo lang mogelijk uitge
steld, of niet onmiddellijk aan
het volk bekendgemaakt uit
angst voor onlusten. „Het leven
van dictators wordt vaak zin
loos verlengd", aldus een arts.
Met name de steeds weer terug
kerende onduidelijkheid over de
broze gezondheid van de Sovjet
leiders midden jaren tachtig,
vertoont grote overeenkomsten
met de huidige speculaties over
de toestand van Arafat. Voordat
zij daadwerkelijk stierven, wa
ren ze - evenals Arafat - al veel
vuldig dood verklaard. Helder
heid over de gezondheidssitua
tie van de partijsecretaris werd
nooit gegeven, om de schijn
voor de buitenwereld op te hou
den en panische reacties onder
de bevolking te voorkomen. Uit
eindelijk kon echter niet voorko
men worden dat er in drie jaar
tijd maar liefst drie dode leiders
te betreuren waren in de voor
malige Sovjet-Unie. Leonid Bre
znjev - al jaren een wandelend
lijk - overlijdt in 1982. De 'ver
koudheden' van opvolger Joeri
Andropov worden hem nauwe
lijks anderhalf jaar later fataal.
De bij zijn aantreden al doodzie
ke Konstantin Tsjemenko sterft
na een jaar vol geruchten in
1985.
Aanwijzingen voor de slechte ge
zondheid van het drietal Sovjet
leiders waren er voldoende. De
leiders maakten in het openbaar
een zwakke indruk. Breznjev las
met hangende kaken meer dan
eens dezelfde bladzijde twee
keer voor, de nauwelijks ver
staanbare grijsaard Tsjernenko
kwam niet uit zijn woorden.
Televisie-uitzendingen die plots
werden aangepast, een gebruike
lijke felicitatie aan een buiten
lands staatshoofd die onver
wacht uitbleef, ze gaven aanlei
ding tot de wildste geruchten.
Ook de internationale media
De Amerikaanse president Ford en de Russische partijleider Brezjnev in 1974 bijeen voor een gesprek. Breznjev was al jaren een 'wande
lend lijk' voordat hij in 1982 overleed. foto ANP
kwamen veelvuldig te vroeg tot
de conclusie dat de partijsecreta
ris was gestorven. Pas met het
aantreden van de jonge hervor
mer Michail Gorbatsjov kwam
er een einde aan het tijdperk
van speculaties.
Tito
Bijna 25 miljoen Joegoslaven
leefden in 1980 vier maanden in
wurgende onzekerheid over de
gezondheid van hun leider, tot
dat een communiqué daar een
eind aan maakte. „Aan de arbei
dersklassen van Joegoslavië",
zo las de tekst. „Kameraad Tito
is dood. Op 4 mei om 15.05 uur
hield het grote hart van de presi
dent op met kloppen." Experts
voorspelden dat het land onmid
dellijk uiteen zou vallen. Maar
anders dan Arafat liet Tito een
politieke erfenis na. Joegoslavië
had een federaal leger dat erin
zou slagen de geest van het na
tionalisme jarenlang in de fles
te houden. Voorts had Tito gere
geld dat hij vervangen zou wor
den door een presidium, dat bij
toerbeurt geleid zou worden.
Franco
De doodsstrijd van de Spaanse
dictator Franco lijkt het levende
bewijs hoe moeizaam dictators
afstand kunnen doen van hun
macht, en uiteindelijk hun le
ven. Wanneer op de grijze kille
ochtend van de 20ste november
1975 de neutrale stem van Ra
dio Nacional aan de Spanjaar
den meedeelt dat Franco is over
leden, gaat er een zucht van ver
lichting door het land.
Anderhalve maand lang heeft
de caudillo, de grote leider, er
over gedaan om afscheid te ne
men van de macht. Het begon zo
genaamd met een griepje. Medi
sche bulletins blaakten van opti
misme en moesten het Spaanse
volk doen geloven dat Franco
spoedig weer beter zou zijn.
Maar de 38 artsen die de patiënt
omringden lieten weinig aan de
verbeelding over. De geruchten
dat de generalissimo ernstig
ziek was, werden met de dag
hardnekkiger. Inmiddels werd
zijn familiepaleis El Pardo om
gebouwd tot een klein particu
lier hospitaal, waar Franco aan
vankelijk elke nieuwe hartaan
val weer te boven kwam.
De laatste dagen waren een ver
schrikking. De artsen probeer
den in paniek en uit vrees voor
de woede van de dictator zijn le
ven nog te rekken met een opera
tie. Daarvoor moest hij naar een
benedenverdieping in het paleis
worden gebracht. Omdat er
geen brancard aanwezig was
werd hij in een tapijt gerold
naar beneden gedragen, zo meld
den sommige bronnen. Een van
de artsen aan het ziekbed heeft
later beschreven hoe de waar
heid voor het Spaanse volk
'moest worden verzwegen' en
hoe het leven van de dictator 'op
een zinloze wijze werd ver
lengd'.
Arafat
Arafat is in coma geraakt en
wordt kunstmatig in leven ge
houden; Palestijnse functionaris
sen die bereid zijn dat toe te ge
ven menen dat het gaat om een
omkeerbaar coma, wat herstel
niet uitsluit.
Maar als het waar is dat een aan
tal van zijn vitale organen het
heeft begeven, zoals in Israël
wordt gezegd, zal Arafat niet
meer bij kennis komen. Dat hij
nog medisch wordt behandeld,
zoals sommige Palestijnen heb
ben laten weten, lijkt onwaar
schijnlijk.
Het is zo goed als zeker dat de
Franse artsen Arafat hebben op
gegeven. Ze houden hem kunst
matig in leven tot de naaste fa
milie - dat wil zeggen zijn
vrouw Suha - toestemming
geeft om, oneerbiedig gezegd, de
stekker eruit te trekken. Ze zal
dat niet willen doen zonder over
leg met waarnemend PLO-lei-
der Machmoud Abbas (Aboe Ma
zen) en premier Achmed Koerei
(Aboe Ala), hoe moeizaam haar
relatie met het Palestijnse leider
schap ook is. De laatsten zullen
moeten besluiten wat het juiste
moment is.
Aboe Mazen en Aboe Ala heb
ben de afgelopen dagen gesprek
ken gevoerd met politiecomman-
danten en leiders van milities
over hun bereidheid orde en
rust te handhaven in deze span
nende tijd.
Zij moeten ook Arafats begrafe
nis regelen, maar dat is een veel
gevoeligere materie. De ver
wachting is dat ze achter de
schermen zullen regelen wat
daar geregeld kan worden en
vervolgens de zaken zullen over
laten aan Suha. GPD
Zowel de advocaat van de man die wordt'
dacht van de moord op Theo van Goghl
het Openbaar Ministerie vindt dat del
die op het slachtoffer is achtergelaten, niet or
baar gemaakt mocht worden. Strikt genomen
ben zij gelijk: belastend bewijsmateriaal moet!
de rechter worden voorgelegd voordat de publii
opinie er volledig mee aan de haal kan gaan.
Maar minister Donner van Justitie heeft
deeld dat het algemeen belang in dit geval ven
strekt dan dat van de verdachte en daarin heeft
groot gelijk. De brief plaatst de moord en hete
tief in een voor dit land verbijsterende context,
was, zo blijkt, geen sprake van een individuele!
tie van een gefrustreerde persoon, zoals achtf
kon worden vastgesteld over de moordenaar
Pim Fortuyn. De moord op Van Gogh moetH
kens de brief worden gezien als een onderdeeli
een jihad in Nederland; een heilige strijd tegec
diegenen die de islam en de moslims durven te
kritiseren. Kennelijk heeft zich in Nederlandi
belangrijke groepering kunnen ontwikkelen!
mensen die hier zijn geboren maar voldoendes
baar zijn voor het radicale gedachtegoed
tot dusver alleen in het verre buitenland waanó
Het geeft te denken dat het OM, de AIVD en de
litie deze ontwikkeling onvoldoende op
hebben geschat en in ieder geval - zo blijkt - er
derling nauwelijks over hebben gecommunicee
Juist helderheid en een goede communicatie-i
richting het publiek - is nu van groot belang®
voorkomen dat een heksenjacht ontstaat op*
wat islamitisch is. Er moet worden benoemdi
wel en wat niet tolerabel is. Tot dusver liep Nes
land op eieren als het ging om de vrijheid v
dienst en meningsuiting, omdat we die vrijhe
nu eenmaal hoog in het vaandel willen
Daardoor is het niet voor alle ingezetenen vat
land een vaststaand feit dat uitsluitend de begr
len van de democratische rechtsstaat richting
vend kunnen zijn.
Om dit uitgangspunt daadwerkelijk zichtbaar
maken en te benadrukken dienen radicale in
die haat en geweld prediken, onmiddellijk tes
den aangepakt. Dat geldt evenzeer voor de
extremisten in Nederland die het geweld niet!
gen te schuwen. Daarnaast heeft de samenlei
als geheel de opdracht ervoor te zorgen dat in!
derland de voedingsbodem wordt weggevaagd
ervoor zorgt dat jongeren kunnen radicalise
Dat betekent een Deltaplan dat zich uitstrekte
alle denkbare geledingen in de multiculturele)
menleving.
Salman Rushdie is wereldwijd
het bekendst als het om beledi
gingen aan het adres van islam
gaat. Hij moest dat bijna met
zijn leven bekopen. Tien jaar
lang hield Rushdie zich schuil
omdat de Iraanse leider Khomei
ni een doodvonnis over hem had
uitgesproken.
door Esther Gotink
Salman Rushdie vroeg zich
ooit af: „Wat is vrijheid van
meningsuiting? Zonder de vrij
heid om te beledigen houdt zij
op te bestaan." Wat hij propa
geerde, kostte Theo van Gogh
het leven. Voor Rushdie zelf
kwam vrijheid van meningsui
ting op een buitengewone dood
straf te staan. Een bedreiging
van de hele moslimgemeen
schap, die hij wonderwel over
leefde.
Salman Rushdie wordt gezien
als een topschrijver. Voor zijn
roman Middemachtskinderen
ontving hij in 1981 de presti
gieuze Engelse Bookerprijs. We
reldfaam oogstte hij voor zijn
werk De Duivelsverzen uit
1989. In het boek brengt hij een
onconventionele bewerking van
de koran, en is een van de hoofd
personen gebaseerd op de mos
limprofeet Mohammed.
De Duivelsverzen werd verbo
den in India en Zuid-Afrika.
Khomeini sprak een fatwa (gees
telijke order) uit over de schrij
ver die inhield dat hij moslims
opriep hem te doden. Op het
hoofd van Rushdie kwam een
miljoen dollar te staan. De Brit
se regering kwam direct met
maatregelen. De jarenlange er
varing in het bieden van safe
houses (onderduikadressen) aan
spijtoptanten van het Ierse Re
publikeinse Leger, kwam daar
bij prima van pas.
Rushdie werd naar een onder
duikadres gebracht dat onder
controle stond van Scotland
Yard. Wereldleiders en intellec
tuelen streden ondertussen over
de vrijheid van meningsuiting
en blasfemie. Hoe tegenstrijdig
ook, de fatwa was een groot
compliment voor de kracht van
het woord. Rushdie: „Als er een
god is, maakt hij zich vast niet
druk om De Duivelsverzen,
want het zou een god van niks
zijn als je hem door een boek
kon laten wankelen op zijn
troon. De ruzie gaat dus niet tus
sen mij en god, maar tussen mij
en de mensen die - zoals Bob
Dylan ons ooit voorhield - den
ken dat ze alles kunnen flikken
omdat god aan hun kant staat."
Toen Khomeini in juni 1989
overleed, verwachtte Rushdie
het einde van de fatwa. Het te
gendeel bleek. „Het oordeel van
islam blijft onveranderd al zou
Rushdie berouw tonen en de
vroomste moslim van deze tijd
worden", sprak Khomeini's op
volger Khamenei.
Jarenlang werd Rushdie van
het ene naar het andere onder
duikadres gebracht, zich realise
rend dat er niks zou veranderen
als hij zelf niets ondernam. Dus
riskeerde hij zijn leven door
meer in de openbaarheid te ver
schijnen. Berichten dat de Brit
se belastingbetaler meer dan
tien miljoen pond had neerge
teld voor zijn bescherming,
schoten bij Rushdie in het ver
keerde keelgat. Volgens hem
stonden de veiligheidsagenten
al op de loonlijst en waren ze
niet speciaal voor hem aangeno
men. Dus waren er geen extra
kosten. Bovendien had hij zelf
toch inkomstenbelasting be
taald over zijn honorarium. „Je
zou kunnen zeggen dat de minis
ter van Financiën winst heeft
behaald uit onze vreemde rela-
*tie."
De fatwa eindigde op 24 septem
ber 1998, toen de Iraanse minis
ter van Buitenlandse Zaken liet
weten dat 'de Iraanse regering
geen enkele intentie heeft het le
ven van de auteur van De Dui
velsverzen te bedreigen noch an
deren daarin aan te moedigen
of te helpen'. GPD
Theo, in leven een kunstzinnige boos
wicht, nu ineens de kampioen van
het vrije woord. Wat een metamorfose!
Volgens je doodbidders lijk je nog tot
de grootste Nederlanders te gaan beho
ren. Je zult het me niet kwalijk nemen
als ik met datzelfde vrije woord mijn
verbazing uitspreek over de uitbarsting
van woede en erbarmen waarin mijn
landgenoten na je gewelddadige dood
zijn ontstoken. Vreemd, maar mis
schien toch typisch Hollands.
Er zijn er - zoals ik een LPF-politicus
hoorde zeggen - die de aanslag op je le
ven toeschrijven aan de Nederlandse
voorliefde voor middelmatigheid" 'Wie
in dit land boven het maaiveld uit
steekt, wordt afgeschoren'. Maar dat is
net zoiets als 'hoge bomen vangen veel
wind', een gezegde dat ook in andere
landen bekend is. Zeker, je was een
non-conformist, in permanent verzet
tegen wat politiek en cultureel correct
heet te zijn. Zoals Fortuyn deed je - tot
over de grens van discriminatie - de
meest vergaande uitspraken zoals over
de islam, waarmee je, gek genoeg, van
uit een links hart terecht kwam in een
uiterst rechtse denkwereld. Er zijn
voorheen anderen geweest die soortge
lijke uitspraken met een gerechtelijk
vonnis moesten bekopen. Niet jij, die
als 'enfant terrible' kon worden ont
zien en gedoogd.
In die hoedanigheid kon je jezelf ook
zeer wel relativeren. En je zou, denk ik.
met verbazing hebben gekeken naar de
taferelen die op je dood zijn gevolgd:
een luidruchtige herdenking met span
doeken en protestleuzes, autoriteiten
met vlammende toespraken, een verkla
ring van onze eerste minister, een Ka
merdebat, persconferenties, discus
sie-programma's en speciale uitzendin
gen van de gezamenlijke omroepen als
betrof het een nationale ramp. Zoals al
tijd had je kunnen horen - afgezien van
een enkele wanklank - hoe je zelfs door
je vijanden de hemel in geprezen werd:
over de doden niets dan goeds.
Ik vraag me af of die plichtmatige ge
zwollenheid jou - wars van schijnheilig
heid en krokodillentranen - niet tegen
de borst gestuit zou hebben. In je necro
logie zou je jezelf waarschijnlijk liever
het graf in gescholden hebben, zoals je
dat vele anderen al schofferend had toe
gewenst. Want jij was - over het vrije
woord gesproken - van mening dat je
het openlijk moet kunnen zeggen als je
vindt dat iemand met naam en toe
naam de kogel verdient. Nee, laten we
er - anders dan burgemeester Cohen -
geen doekjes om winden: jij maakte
veel meer dan een 'vrijmoedig' gebruik
van het vrije woord. Men doet jou als
geboren en getogen provocateur tekort
door je krachttermen postuum te ver
goelijken of te bagatelliseren. Je had
een klein hart, maar dat hart barstte
van verbaal geweld. Je had moeten we
ten dat wie de vrije meningsuiting al
dus opvat, tegengeweld oproept - zelfs
in een gedoogcultuur als de onze: ver
baal bij degenen die het vrije woord
meester zijn, mogelijk ook fysiek - zo
als nu - bij anderen die daar geen raad
mee weten. Zo bezien was jouw tragi
sche dood - zoals die van Fortuyn - wat
de Engelsen noemen 'an accident wai
ting to happen'.
Is er dan, zoals ik hoorde zeggen, 'iets
grondig mis in onze samenleving'? Of,
zoals ik ook hoorde zeggen toen de da
der een moslim bleek te zijn: 'We zijn
altijd veel te tolerant geweest'. Maar te
genover wie dan? Tegenover Van Gogh
die de moslims als 'geitenneukers' vrije
lijk kon verketteren? Of tegenover al
die moslims en allochtonen die in ons
christelijke Westen het spoor bijster
zijn geraakt?
Als er dan, zoals ook wordt geopperd,
per se - en alweer! - een 'brede maat
schappelijke discussie' moet komen,
laat die dan eerst gaan over de grenzen
van wat in de vrije meningsuiting nog
betamelijk is. Aan Van Gogh zou die
discussie niet besteed zijn: onfatsoen
was zijn handelsmerk. Maar ook vele
anderen lijken er niet aan te willen: pre
mier Balkenende werd door Jan en Alle
man in de steek gelaten toen hij zijn
normen en waarden - 'fatsoen moet je
doen!' - als centraal thema te berde
bracht.
Over de islam dan? Dat zou nuttig zijn.
Dat debat is - na de uitvinding van de
multiculturele samenleving - gelukkig
al gaande. Maar het krijgt gaandeweg
een totaal verkeerde toonzetting sinds
Hirsi Ali - met ongetwijfeld de beste be
doelingen en een heel creatieve film
met Theo Van Gogh - zich begint te ont
poppen als een anti-islamitische funda-
mentaliste die haar voormalige geloofs
genoten brandmerkt als een vijfde co
lonne in ons midden. Met haar zojuist
verschenen 'In Memoriam' op Van
Gogh geeft zij opnieuw voedsel aan een
soort jihad van eigen westerse makelij,
een politieke kruistocht.
Zo'n reactie op een gewelddadige aan
slag is buiten elke proportie. Ter verge
lijking: in Madrid vielen honderden do-
BIJBELKENNIS - Het Stede
lijk Gymnasium in Middel
burg, nog altijd het enige in de
provincie, krijgt bijbelkennis
als leervak. Dat heeft de Raad
van Middelburg besloten. Ze
ventien stemmers waren voor,
drie brachten een blanco stem
uit. Het vak bevat kennis van
de bijbel en cultuurgeschiede
nis van het Christendom.
ZWERFSTROMEN - Hoewel
het onderzoek nog niet is afge
rond, hebben de Nederlandse
Spoorwegen al maatregelen ge
nomen naar aanleiding van
het spoorwegongeluk in Eist
van half oktober. De NS wil
len voortaan niet meer da)
bij sneeuwval of gladheid j
kei wordt gestrooid op sp:-|
wegovergangen
De NS menen dat de p
geëlektrificeerde baanva!
zogenoemde 'zwerf
zou kunnen veroorzaken. Bj
door zou de bodem g
worden.
ATOOMENERGIE
is bereid om andere 1;
helpen bij de ontwikte!
van atoomenergie voorna]
doeleinden. Dat heeft Ba
Cabot Lodge, de Amerika
afgevaardigde naar de Va
digde Naties, bekendgeirül
Voor de ambassade van Groot-Brittannië in Den Haag werd in 1989
gedemonstreerd tegen het boek van Salman Rushdie, De Duivelsver
zen. foto Paul Stolk/ANP
den in een heel andere en zorgvuldig be
raamde vorm van terreur. Toch kwam
het daar niet tot een massale volkswoe
de.
Soms denk ik wel eens aan een heel an
dere verklaring voor onze eigenaardige
vorm van Volksempfinden: typisch Ne
derlands. Het is een pychologische ver
klaring die ook gold voor Pim Fortuyn
en voor de stadionvolle, haast religieu
ze bejegening die André Hazes bij zijn
dood ten deel viel: een emotionele uit
laatklep voor geheel andere frustraties:
behoefte aan drama, passie, religie en
saamhorigheid. Altijd al, maar zeker
sinds de kerk ons is ontvallen en nu wij
in deze barre tijden ook de verzorging
staat zien verdampen, voelen wij een
gemis aan emoties. Menselijke warmte,
het is iets wat in ons kille en burgerlij
ke Nederland ontbreekt. Sterker nog:
in het buitenland hebben wij de naam
dat natuurlijke verlangen te sublime
ren. Maar het steekt bij dramatische ge
beurtenissen onbeheerst de kop op,
vooral in deze tijdgeest van verzakelij
king en vermarkting.
Vandaar ook het hype-verschijnsel dat
temidden van de dagelijkse routine on
ze diepere gevoelens weer even wakker
roept.
Ik geef het toe, Theo: voor jou is het -
zo kort samengevat - een ontnuchteren
de autopsie. Niettemin, ik zal je mis
sen.
Arnold van Niekerk
Hoofdredactie:
A. L. Oosthoek
D. Bosscher (adjunct)
A. L Kroon (adjunct)
Centrale redactie:
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315500
Fax:(0113)315669
E-mail redactie@pzc.nl
Lezersredacteur: A. J. Snel
Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel: (0113)315660
Fax:(0113)315669
E-malli lezersredacteur@pzc.nl
Middelburg:
Buitenrustslraat18
Postbus 8070
4330 EB Middelburg
Tel: (0118)493000
Fax:(0118)493009
E-mail: redwalch@pzc.nl
Goes: Stationspark 28
Postbus 31
4460 AA Goes
Tel. (0113)315670
Fax. (0113)315669
E-mail: redgoes@pzc.nl
Terneuzen:
Willem Alexanderlaan 45
Postbus 145
4530 AC Terneuzen
Tel. (0115)645769
Fax. (0115)645742
E-mail: redtern@pzc.nl
Hulst: Baudeloo 16
Postbus 62
4560 AB Hulst
Tel: (0114)372776
Fax:(0114)372771
E-mail: redhulst@pzc.nl
Zierikzee: Grachtweg 23a
Postbus 80
4300 AB Zierikzee
Tel: (0111)454651
Fax (0111)454657
E-mail: redzzee@pzc.nl
Opening kantoren:
Maandag t/m vrijdag
van 8.00 tot 17.00 uur
Zierikzee en Hulst:
8.30 tot 17.00 uur
Internetredactie:
Postbus 31
4460 AA Goes
E-mail: web@pzc.nl
Bezorgklachten:
0800-0231231
op maandag t/m vrijdag
gedurende de openingstijden;
zaterdags tot 12.00 uur.
Abonnementen:
0800-0231231
autom. afschrijving acceptgiro
per maand: 19,95 n.v.t
per kwartaal: 58,00 60,25
per jaar: €222.50 226,50
Voor toezending per post geldt oen
toeslag.
E-mail: lezersservice@pzc.nl
Beëindiging van abonnementen
uitsluitend schriftelijk, 1 maand voor"
einde van de betaalperiode.
PZC, t.a.v. lezersservice,
Postbus 31, 4460 AA Goes
Losse nummers per stuk:
maandag t/m vrijdag: 1,25
zaterdag: 1,75
Alle bedragen zijn inclusief 6% BH'
Bankrelaties:
ABN AMFtO 47.70.65.597
Postbank 35.93.00
Advertenties:
Alle advertentie-orders worden uitgf"
overeenkomstig de Algemene
Voorwaarden van Wegener NV en wl
de Regelen voor het Advertenties*®
Overlijdensadvertenties:
maandag t/m vrijdag:
tijdens kantooruren
zondag: van 16 00 tot 18.00 uur
Tel. (0113)315555
Fax. (0113)315549
Personeelsadvertenties:
Tel: (0113)315540
Fax (0113)315549
Rubrieksadvertenties (kleintje»)
Tel. (0113)315550
Fax. (0113)315549
Voor gewone advertenties:
Noord-en Midden-Zeeland
Tel. (0113)315520
Fax (0113)315529
Zeeuws-Vlaanderen
Tel: (0114)372770
Fax:(0114)372771
Business to Business/Onroer«"f
Tel: (076)5312277
Fax: (076)5312274
Internet: www pzc.nl'adverteren
Auteursrechten voorbehouden
Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concernt*
aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt get)™1''
(abonnomonten)adminlstratie en om u te Haten) informeren over voor u relevante dn.'"51^
ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegener of door ons zorgvuldi9
de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk melden W
:e, Postbus 314460 AA Goes.
Behoort tot WGGGNGR
