Wandelen met natte voeten
PZC
Reis in 5 clicks
Hooibroei
Zonder auto naar besneeuwde Alpen
zaterdag 6 november 2004 W9
Door WIEL BEU ER
De Waal met
op de andere
oever Slot Loe-
vestein.
Foto's GPD/
HARRY HEUTS
Nieuwe arrangementen
Alpincenter Bottrop
i De langste indoor-skipiste ter wereld, het Al
pincenter in het Duitse Bottrop, is vorige
maand na een flinke verbouwing heropend,
i Het centrum werd in juli van dit jaar overgeno-
men door de Van der Valk Hotelgroep, die met-
een enkele veranderingen doorvoerde. Tevens
heeft het internetbedrijf WorldTraffïc bv uit
I Markelo een overeenkomst gesloten met de
Van der Valk Hotelgroep, waardoor Worldtraf-
i fic de komende drie jaar exclusief de tickets
van het ski- en snowboardparadijs in Neder
land mag verkopen via www.alpincenter.nl. Er
komen onder meer gunstig geprijsde arrange
menten, waarbij vanaf €19,90 entree, huur
van skispullen, eten en drinken zijn inbegre
pen. Circa een op de drie bezoekers van het Al
pincenter komt uit Nederland.
Britse toppers voor tussendoor
Napraten doe je het beste bij
een goed glas bier. In dit ge
val Roermonds Cristoffel
bier, want herberg De 3
[Mutsen van Fort Vuren is de enige plek
j in Nederland waar de bruine Cristoffel
uit het vat stroomt. Onderwerp van ge
sprek is de wandeltocht door natuurge
bied Munnikenland rond Slot Loeve-
stein. Die wandelroute maakt als the-
mawandeling onderdeel uit van het
nieuwe langeafstandswandelpad langs
de Nieuwe Hollandse Waterlinie, een
tocht van 145 kilometer door een groot
deel van westelijk Nederland.
Eerder die dag staken we met veerboot
Gorinchem VIII van de veerdienst Go-
rinchem-Sleeuwijk-Woudrichem-Vu-
len-Loevestein de zeer drukke Waal
over om bij Slot Loevestein te geraken.
Historische bodem in wat de vesting
driehoek wordt genoemd: Slot Loeve
stein en de twee oude vestingsstadjes
Gorinchem en Woudrichem. In dit stuk
je Nederland kun je al wandelend of
fietsend en met behulp van de veer
dienst op een dag een flinke portie va
derlandse geschiedenis gecombineerd
meteen mooi staaltje natuurontwikke
ling tot je nemen.
Slot Loevestein kent bijna iedere Neder
lander van de geschiedenislessen. Het
was lang onze nationale staatsgevange-
Hugo de Groot zat hier gevangen,
maar wist in de bekende boekenkist te
ontsnappen. 'Dat verhaal kennen we al
lemaal, maar hier zaten indertijd niet
alleen politieke gevangenen. In Loeve
stein stierf in de vijftiende eeuw bij
voorbeeld Gozewijn de Wilde de martel
dood enkel en alleen omdat hij homo
was. Nederland was niet altijd zo tole
rant als tegenwoordig', weet boswach
ter Hans van Heiningen van Staatsbos
beheer, die ons door het Munnikenland
rond het slot voert. Deze burcht werd
in de veertiende eeuw gebouwd door
Diederik Loef van Home, heer van Alte-
na op de plek waar toen nog Maas en
Waal samenkwamen. In 1570 verover
de Willem van Oranje Slot Loevestein.
Dat was zo ongeveer het begin van de
Tachtigjarige Oorlog. Ook was Loeve
stein onderdeel van die Nieuwe Hol
landse Waterlinie, die tussen 1815 en
p)is aangelegd.
land onder water
Die Waterlinie bestaat vooral uit een
strook polderland van ongeveer vijf ki
lometer breed en een lengte van 85 kilo
meter tussen Muiden aan de voormali
gs Zuiderzee en de Biesbosch in Bra
bant In tijden van oorlog kon dit ge
bied door een ingenieus systeem veer-
ögtot vijftig centimeter onder water ge
zet worden om het rijke Holland - niet
de arme rest van Nederland dus - te be
sehermen tegen de oprukkende vijand.
Op plekken die niet onder water kon
den worden gezet, werden forten en
Nedigingswerken gebouwd, zoals
Fort Vuren. De Oude Hollandse Waterli-
nietussen Muiden en Vreeswijk dateert
Britse steden lenen zich bij uitstek voor een
(lang) weekend weg. Zowel de geringe afstand
als het groeiende aanbod van laag geprijsde
vluchten maakt een stedentrip naar de andere
kant van de Noordzee aantrekkelijk. Om reeds
j in de stemming te komen heeft het verkeersbu
reau VisitBritain de kleurrijke brochure
'Groot-Brittannië: steden met een verleden' uit
gegeven, waarin zo'n twintig historische ste
den worden voorgesteld. Voorbeelden zijn de
Noord-Engelse 'tweelingstad' Leeds/Bradford
met Victoriaanse winkelgalerijen, Glasgow dat
het laatste decennium een architectonische me-
j tamorfose heeft ondergaan, en Liverpool met
de vele Beatleslocaties en het voetbalstadion (fo-
i to). De brochure kan schriftelijk besteld wor-
j den bij VisitBritain, Stadhouderskade 2,1054
ES Amsterdam, e-mail nl@visitbritain.orq.
Alle skigebieden op een rijtje
De ANWB heeft een voor leden gratis brochure
'Wintersport in de Alpen' samengesteld, waar
in, hoe kan het ook anders, veel informatie
staat over wintersportplaatsen in de Alpen.
Het boekje bevat gegevens over bekende en
minder bekende gebieden in de Duitse, Oosten
rijkse, Zwitserse, Franse en Italiaanse bergen,
waarbij rekening is gehouden met diverse spor
ten, beginnende of ervaren skiërs en gezinnen.
De brochure kan bij ANWB-kantoren worden
opgehaald, maar is ook tegen verzendkosten te
bestellen via www.anwb.nl.
I Icelandair nu ook naar
San Francisco
j De IJslandse luchtvaartmaatschappij Icelandair
j breidt het transatlantische routenetwerk vanaf
1 18 mei 2005 uit met San Francisco. Het betreft
I dan de zesde bestemming in Noord-Amerika.
Icelandair vliegt rechtstreeks van Reykjavik
j naar Califomië, wie in Amsterdam opstapt
I maakt dus een tussenstop in de IJslandse
j hoofdstad.
j Goed ingepakt zit je achter het stuur van je mo-
tor. Je legt een prachtige route af over bergpas-
i sen en langs de zee. Dit is avontuur in de
meest pure zin van het woord. De eindbestem-
ming doet er niet toe, de rit zélf is de vakantie,
's Avonds slaap je steeds ergens anders waar
door je veel mensen ontmoet en van alles be
leeft. Motorvakanties zijn dan ook populair, of
je georganiseerd reist of op eigen houtje. Ter
voorbereiding bieden diverse internetsites uit
komst.
Motorrijders Vereniging: www.knmv.nl: Reisor-
ganisaties: www.horizonmotorreizen.nl en
www.that.nl: Routes: www.motorroutes.nl:
Reisverslagen: www.motorvision.nl.
De lange muur van Fort Vuren
Jullie zijn nu even onze paarden en zor
gen voor de nodige betreding, die er
voor moet zorgen dat het gebied niet
dichtgroeit en bebost. Daarom zijn we
blij met wandelaars en ook met de re
creanten die hier de strandjes langs de
Waal opzoeken', zegt boswachter Hans.
In de schaduw van een wilgenbosje bij
een van de zandstrandjes vertelt hij
over de rivierzalm die weer steeds ver
der stroomopwaarts oprukt in de rivier,
de bever die vanuit de Biesbosch zijn
weg naar Munnikenland lijkt terug te
vinden, de kwartelkoning en het ijsvo-
geltje die zich hier vestigen en al die an
dere dieren, insecten en planten die
zich hier weer thuis voelen. En het
soms wel erg grillige gedrag van de ri
vier neemt de natuur op de koop toe. Ze
ker twee keer per jaar staat het hele
Munnikenland een tijdje onder water
en moeten de grote grazers geëvacu
eerd worden. Door de mens gecontro
leerde natuurontwikkeling.
Het boek Waterliniepad van het Wandelplat-
form-LAW met kaarten en routebeschrijvin
gen kost €12,60, ISBN 9071068617 Zie
ook www.wandelnet.nl en www.wff.nl.
Slot Loevestein is in de winter met per veer
boot, wel per auto of openbaar vervoer be
reikbaar. Geopend zaterdag, zondag en
woensdag van 13.00-17.00 uur, tel.
0183-44 71 71.www.slotloevestein.nl.
Het Waterliniepad is een wandelroute van liefst
145 kilometer tussen Weesp en Werkendam. Een
weekwandeling door vijf provincies, 25
gemeenten, langs 40 forten en verdedigingswerken
en door vier vestingssteden.
al uit de zeventien
de eeuw. De Nieuwe
Hollandse Waterli
nie is nooit ge
bruikt. Geen enkel
serieus schot is er
gelost. In feite was
het zelfs zo dat na
dat tussen 1815 en
1885 meer dan zes
tig forten en wer
ken waren aange
legd, ze ook al met
een hopeloos verou
derd waren door
nieuwe technologi
sche en strategische
ontwikkelingen op
militair gebied.
Toch zijn ze nog tot
aan de Tweede We
reldoorlog voor mili
taire doeleinden ge
bruikt. Zoals dus
ook Fort Vuren aan
de Waaldijk in Vu
ren. Gebouwd in
1848 als torenfort,
pal tegenover Slot
Loevestein, ter be
scherming van de
sluizen. Tegenwoordig is het een her
berg voor waterliniewandelaars en
Waaldijkfietsers, die er ook kunnen
Door dit poortje in Gorinchem
werd de boekenkist met daarin Hu-
go de Groot in veiligheid gebracht.
overnachten. In de
herfst en winter moet
de mens echter een
stapje terug doen. Dan
overwinteren hier de
beschermde vleermui
zen.
Want langs het Water
liniepad draait het niet
alleen om militaire ge
schiedenis en de rol
van het water daarin.
Ook de natuur staat
centraal, zoals in het
Munnikenland. Genoemd naar de mon
niken die hier in de elfde eeuw de eer
ste mensen waren die de toen nog be
staande eilanden in het rivierenland
van Maas en Waal bewerkten. De bed
ding van wat ze het Oude Maasje noe
men is nog steeds goed te zien. Bijna
overal waar de alom aanwezige bak
steenindustrie klaar is met het ont-
kleien, mag de natuur weer zijn gang
gaan.
'Nu is het nog maar 170 hectare, straks
zo'n 500. Grote grazers moeten door be
grazing en betreding van het gebied er
voor zorgen dat de dynamische rivier-
duinzone in stand wordt gehouden. Nu
nog alleen door runderen, maar het is
de bedoeling dat er ook paarden ko
men. Overigens zijn wandelaars ook
goed voor het beheer van het gebied.
De cinema bracht verre landen
dichterbij. Toen ik opgroeide
hadden alle bioscopen nog on
diepe, houten kastjes aan de
buitenmuren. In die vitrines zaten fo
to s uit de film die er op dat moment
haaide. Het waren vaak prachtige
Plaatjes in kleuren die weinig met de
werkelijkheid te maken hadden. Alles
Gasnet een paar tinten heller en feller,
ftals een gemiddelde Duitse schlager-
op leeftijd. Ook de begeleidende
«sten waren misleidend. In plaats
ran Alweer een slechte film met Elvis
«esley!' stond er in triomfantelijke let-
'Dolle pret in Acapulco!'
s filmheld zat het Elvis niet mee. Hij
twaalf ambachten en dertien onge-
kken. De ene keer was hij een geval-
trapezewerker met circusangst en
n paar weken later bleek hij volgens
^^ekastjes opeens een autocou-
l^tin Las Vegas te zijn. Zingend en
ij zich er doorheen.
Halve
'eiwege mijn puberteit verbleekte
herinnering aan zijn exotische film-
sturen. De wereld werd kleiner, op-
ns Hingen er andere foto's aan de mu-
de bioscoop. Het landelijke Ti-
ral bleek
namelijk een epicentrum van
Door DIRK MULDER
de erotiek. Wat we tijdens brave zomer
vakantietripjes onder ouderlijk toe
zicht nooit hadden kunnen vermoe
den, werd ons nu geopenbaard. Vooral
de boerderijen barstten uit hun voegen
van de liefdeslust. Geen stal of er klonk
wel gekreun tussen de koeien, geen
hooiberg of er staken wel een viertal
spartelende benen uit. En het was niet
alleen bedoeld om stiekem opgewon
den van te raken maar ook om te la
chen. Aan al die zwoegende borsten en
billen was een dosis Oostenrijkse hu
mor toegevoegd waar je leren broek
van afzakte.
Nu kan ik me al erg verbazen als ik in
eeri vreemd land ben en ik zie daar in
eens een Nederlandse stadsbus voorbij
rijden die daar aan een tweede leven is
begonnen. Dat de Tiroolse soft-sexfïlm
na al die jaren nog steeds een exportar
tikel is, had ik nooit verwacht. Laat
staan dat ik daar in Jordanië achter
moest komen. En toch is dat zo. Ergens
in Amman, in een rommelige achteraf-
straat, kwam ik langs een bioscoop.
Een brede trap van minstens dertig tre
den voerde naar de ingang. Langs de
witte mimen van de trap hingen vitrine-
kastjes met foto's. Hoewel ik de Arabi
sche titel niet kon lezen, spraken de
plaatjes voor zichzelf. Er draaide hier
een Tiroolse stoeifilm uit mijn jeugd,
inclusief hanggeraniums, Dimdl's en
Lederhosen. Niet dat er een tepel of bil
naad te zien was. Met een donkerblau
we viltstift had iemand de meer pikan
te details zorgvuldig weggecensureerd.
Het was nog een heel werk. Zouden ze
dat tijdens de vertoning ook weglaten?
Ik keek omhoog. Bij het kaartjesloket,
bovenaan de trap, stond een man in
een kaftan. Hij lachte, riep iets en
maakte een 'ga weg' gebaar dat hier
'kom toch binnen' betekent.
Ik aarzelde. Wat een kans. In dertig tre
den kon ik dertig jaar terug in de tijd.
Wel zin in Alpensneeuw maar
niet in een lange autorit? Er zijn
verschillende mogelijkheden
om naar de populaire Europese
wintersportgebieden te reizen.
De regionale luchtvaartmaat
schappij Air Alps vliegt deze
winter twee keer op zaterdag en
een keer op zondag van Amster
dam naar Innsbruck. De vluch
ten met een Domier-toestel, dat
plaats biedt aan 31 passagiers,
worden tussen 18 december en
26 maart uitgevoerd. Meer infor
matie: tel. 010-208 36 43,
www.airalps.at.
De luchtvaartmaatschappij
Swiss verzorgt meerdere vluch
ten per dag naar Basel en Zu
rich, bovendien wordt van 18 de
cember tot 16 april vanaf Zürich
doorgevlogen naar Sion, mid
den in het bij Nederlandse toe
risten zo geliefde Wallis. Meer
informatie: tel. 0900-202 02 32,
www.swiss.com. Ook KLM, easy-
Jet en Air Alps vliegen naar Zwit
serland.
De speciale wintersportnacht
trein Alpen Expres rijdt van 24
december tot 18 maart op vrij
dagavond vanuit Utrecht via
Den Bosch en Venlo naar diver
se wintersportplaatsen in Oos
tenrijk en Zwitserland. Meer in
formatie: www.alpenexpres.nl.
De Bergland Expres skitrein is
een nachttrein die van Brussel-
Zuid naar de Noord-Italiaanse
provincie Südtirol gaat. De trein
van het bedrijf The Train Com
pany rijdt van december tot en
met maart, en krijgt mogelijk
Foto VINCENT
BOS
volgend jaar ook Amsteram als
opstapplaats. Meer informatie:
tel. 0900-23 74 52 63. www.tt-
conline.nl.
De Ski-Thalys rijdt van 25 de
cember tot 20 maart recht
streeks naar de Franse Alpen.
Het vertrtek is op zaterdag uit
Amsterdam, via Schiphol, Den
Haag en Rotterdam naar Cham-
béry, Albertville, Moütiers, Ai-
me-la-Plagne, Landry en Bourg
Saint Maurice. Aansluitend zijn
er bustransfers naar diverse
plaatsen.
Oostenrijk, Zwitserland en
Duitsland zijn uitstekend be
reikbaar met ICE International.
Vanuit Amsterdam kunnen win
tersporters zeven keer per dag
naar Frankfurt, waar onder
meer kan worden overgestapt
op een rechtstreekse ICE-verbin-
ding naar Innsbruck. Basel is
vanuit Amsterdam dagelijks
rechtstreeks te bereiken met
ICE International. In Basel kan
worden overgestapt op treinen
naar de populairste skigebieden
in Zwitserland. Voor winterspor
ters die liever 's nachts reizen is
CityNightLine een alternatief.
Deze nachttrein rijdt dagelijks
van Amsterdam via Utrecht en
Arnhem naar München, Basel
en Zürich waar men 's ochtends
arriveert. Van 17 december tot
12 maart rijdt er ook iedere vrij
dag een rechtstreekse CityNight
Line naar Garmisch Partenkir-
chen. Meer informatie: tel.
0900-9296 en
www.nsinternationaal.nl.
