Een roman voor in de auto
Wind en water blijven boeien
Coles en Vincent vormen een duo,
spelen als complete band
Palingvissers
mogen weer
n beschermd
latuurgebied
ÜDA-Kamerlid
in Goes
Audioboeken
Uitwisseling ROC's met China
Tholenaar moet rijbewijs inleveren
Geen geld voor tv-programmaTros
Minister Van der Hoeven in Goes
Poëzie tijdens kunstroute
C? Klaverblad
ENHAAG/THOLEN - Vijf pa-
ngvissers kunnen de komende
is jaar op aal vissen in de be-
hermde natuurmonumenten
rammer-Volkerak en Zoom-
ieer-Eendracht. Dit volgt uit
uitspraak van de Raad van
state.
Pwee weken geleden vroeg de
hereniging van Beroepsvissers
p het Zoommeer de Raad van
tate toestemming om de aan
jaar verleende natuurbescher-
üngsvergunning te mogen ge-
piken. De vergunning was tot
omdat de Fau-
ïabescherming en de Zeeuwse
Milieufederatie beroep hebben
ingesteld. Deze zaak wordt vol
enti jaar gewoon behandeld,
laar de Raad van State heeft
auwel de schorsende werking
jpgeheven die uitging van het
beroep van de milieuorganisa-
Ües. Dat betekent dat de vergun-
pggebruikt mag worden.
Ie hoogste bestuursrechtbank
nndt dat met de verleende ver-
wning de natuur amper wordt
■rstoord. De fuiken worden
echts eens per twee weken ge-
en komen dan op een ande-
e plek te liggen, zo motiveert
Ie Raad van State de uitspraak,
faunabescherming vindt dat
et palingvissen moet ophouden
inwege de slechte visstand. Pa
is bovendien voer voor aal-
hólvers. Faunabescherming
ijft erbij dat de vijf vissers
iepen de rust van vogels ver
oren. Het ministerie van LNV
rkent de lage palingstand maar
rit dat die in internationaal
erband moet worden opgelost,
let leegvissen gebeurt volgens
et ministerie niet in de Neder-
indse wateren.
!0ES - Tweede-Kamerlid Siem
luijs (CDA) komt donderdag
laar theater de Mythe in Goes,
ianaf 20.00 uur is iedereen wel-
i om met Buijs van gedach-
en te wisselen over onder meer
iet kabinetsbeleid.
ïuijs i
kunst
Audioboeken zijn een uitkomst voor mensen die graag lezen, maar daar door tijdgebrek nauwelijks aan toekomen.
foto Camile Schelstraete
door Raymond de Frel
Voor hoeveel ouders is het nog geen
redmiddel geweest? Na uren geklier
en gezeur op de achterbank zorgde een
cd'tje of cassettebandje met een hoor
spel of een spannend verhaal er even
voor dat de kleintjes hun gemak hielden
tijdens een lange autorit naar zonnig va
kantieoord. En stiekem raakten ook pa
en ma geboeid door het verbale lawaai
uit de luidsprekers.
Misschien is het daarom wel dat de zo
genoemde audioboeken in Nederland in
opkomst zijn. Of zou het zijn omdat
veel mensen geen tijd of zin hebben om
thuis een boek te pakken en zich daar
om maar op de snelweg laten voorlezen?
Natuurlijk, het voorgelezen boek op cas
sette of cd is al jaren een hulpmiddel
voor blinde en slechtziende mensen, die
zo toch letters tot zich kunnen nemen.
Maar audioboeken zijn anders dan de
geluidsdragers uit de blindenbiblio
theek. Op die schijfjes worden boeken
tot op de letter nauwkeurig voorgele
zen, vaak door vrijwilligers. Voor audio
boeken wordt de originele tekst vaak in
gekort en meer in spreek- dan schrijf
taal gebracht.
In de Verenigde Staten zijn luisterboe-
ken al jaren een vanzelfsprekendheid.
Romans, kranten, tijdschriften, het is in
Amerika allemaal in gesproken vorm
verkrijgbaar. Ook in Duitsland groeit
de literaire luistermarkt snel. Het Duit
se bedrijf Hörbuchverlag meldt dat in
middels zeven procent van de totale boe
kenmarkt bij onze oosterburen uit au-
diowerk bestaat. Gek genoeg worden de
luisterhoeken in Duitsland niet veel in
de boekhandels verkocht. Muziekzaken
en warenhuizen springen wél in op de
toenemende behoefte.
De meeste Nederlandse boekhandels
hebben inmiddels wel een aantal audio
boeken in hun schappen staan, al werkt
het gros nog met bestellijsten. „Ik heb
af en toe een klant die er om vraagt,
maar ik kan niet zeggen dat de waag
enorm is. Opvallend is wel dat de be
langstelling voor deze cd's toeneemt
naarmate de schoolvakantie dichterbij
komt. Want het is natuurlijk ideaal
voor een beetje afleiding tijdens een lan
ge autorit naar Zuid-Frankrijk", vertelt
Hans van de Sande van de gelijknamige
boekhandel in Temeuzen. Hij heeft
slechts drie gesproken boeken in voor
raad. Harry Potter en de orde van de fe
niks is op twintig cd's te koop voor
59,50 euro, Harry Potter en de vuurbe
ker gaat voor dezelfde prijs over de
toonbank en Tolkiens In de ban van de
ring, De twee torens omvat zestien
schijfjes, kosten 47,50 euro. „Voor zes
tien cd's is dat best te doen, vind ik. De
ze dingen bestaan al lange tijd, maar
sinds de opkomst van Harry Potter ver
koop ik er wel Steeds meer. Het is ideaal
-voorkinderen die nog niet goed kunnen
lezen, maar Harry Potter wel heel span
nend vinden. En in de nachtelijke uren
kan een audioboek ook best ontspan
nend werken. Persoonlijk kies ik toch
voor het gedrukte woord, want het ech
te lezen verliest op deze manier zijn
charme. Hoewel ik moet toegeven dat ik
thuis ook twee boeken op cd heb. Van
Gerard Reve, want zijn stem kan nie
mand evenaren", zegt Van de Sande.
Uitgeverij Rubinstein is een van de wei
nige uitgeverijen in Nederland die zich
heeft toegelegd op luisterhoeken. Eerst
richtte het bedrijf zich alleen op kinder
boeken, maar Harry Potter bracht daar
verandering in. Het bebrilde mannetje
op zijn bezemsteel spreekt namelijk zo
wel kinderen als volwassenen aan. En
dus lezen veel auteurs nu zelf hun eigen
werk voor.
Bedrijfsleidster Marianne Contant van
boekhandel Basting in Oostburg lepelt
zo een rijtje schrijvers op, als haar
wordt gevraagd van wie ze cd's in haar
winkel heeft. „Gerrit Komrij, Hella
Haasse, Adriaan van Dis, maar ook
Freek de Jonge en Baantjer zijn op cd
verschenen. Ik koop dit soort dingen ze
ker in, al merk ik tot nu toe weinig van
alle wilde verhalen uit de rest van Ne
derland. Daar schijnt het al heel goed te
verkopen, maar hier zijn we altijd net
iets later dan elders."
Contant vindt dat de audioboeken ze
ker een toegevoegde waarde voor de lite
ratuur zijn, al pleit zij voor een mix van
luisteren en lezen. „Deze trend is een
reactie op de haast-maatschappij. Ik
kan mij ook best voorstellen dat het lek
ker is om in de file een boek te horen,
maar het komt je eigen beeld van een
boek niet ten goede. De intonatie van
de voorlezer vervormt namelijk je eigen
gedachten, je eigen beeld van de inhoud
van het boek."
Bij de evangelische boekwinkel Oase in
Terneuzen zijn nog geen schrijfsels op
cd verkrijgbaar. Verkoper M. Heeringa:
„Ik heb wel wat op dvd en video, maar
naar gesproken religieuze boeken heb
ik nog geen vraag gehad. Wij verkopen
natuurlijk ook niet zomaar romans. De
boeken die wij hebben moet je echt le
zen. En eventueel bespreken."
zaterdag 6 november 2004 17
TERNEUZEN - De Hogeschool Zeeland, ROC Zeeland en
ROC Westerschelde willen komen tot een kennisuitwisse
ling met leerlingen en docenten van medische oplei
dingsinstituten in Shanghai. Die uitwisseling van kennis
moet begin 2005 gestalte krijgen. Een delegatie van de
Zeeuwse scholen bracht eind juli al een bezoek aan Chi
na. Volgende week komt een Chinese delegatie twee da
gen, op 12 en 13 november, naar Zeeland voor een tegen
bezoek. De eerste dag wordt een bezoek gebracht aan de
nieuwe vestiging van ROC Zeeland in Goes. Verder staat
een stadswandeling door Middelburg op het programma
en vervolgens een ontvangst op de Abdij door gedeputeer
de G. van Heukelom. De tweede dag brengen de Chinese
gasten een bezoek aan ziekenhuis De Honte in Terneuzen,
is er een ontvangst op het gemeentehuis in Terneuzen en
bezoeken ze de Blaauwe Hoeve in Hulst. Ook daar is weer
een stadswandeling. De zes bezoekers werken in de medi
sche sector als docent, coördinator of directeur aan art
sen- en verpleegstersopleidingen van de medische univer
siteit in Shanghai.
THOLEN - Het rijbewijs van een 23-jarige automobilist
uit de gemeente Tholen is donderdagnacht bij een alcohol
controle op de Postweg in Tholen afgenomen. Uit een
blaastest bleek dat de man viermaal de toegestane hoe
veelheid alcohol had gedronken.
ZIERIKZEE - Het college van burgemeester en wethou
ders is niet bereid te betalen voor het televisieprogramma
Te Land, Ter Zee en in de Lucht van de Tros. De produ
cent van het programma had om een bijdrage van 20.000
euro exclusief btw gevraagd om het programma vanuit
Zierikzee uit te zenden. „Ik vind dit nogal brutaal. Je
biedt jezelf aan en vraagt vervolgens nogal wat van de
gastheer", zegt wethouder T. Croné. Naast een financiële
bijdrage wil de producent ook gratis logistieke en admini
stratieve ondersteuning door gemeentepersoneel en poli
tie. „Bovendien zou het centrum van Zierikzee dan een he
le week afgesloten zijn. Dat heeft gevolgen voor bedrijven
en de weekmarkt. We hebben als gemeente wel oog voor
promotie, maar niet ten koste van alles. De afwijzing
heeft volgens Croné niets te maken met de commotie over
een eerdere bijdrage aan het tv-programma Nautic Vis
ion. Daarover zijn vragen gesteld door de fractie van
Alert!. „Nautic Vision hebben wij niet zelf betaald, dat is
door sponsors gedaan."
GOES - Minister Van der Hoeven van Onderwijs, Cultuur
en Wetenschappen komt op woensdag 1 december naar
Goes. Haar komst maakt deel uit van een landelijke tour
nee van CDA-bewindslieden. Ministers en staatssecreta
rissen van het CDA bezoeken tien provincies, alleen Dren
the en Utrecht worden overgeslagen. De tournee heeft als
titel: Omdat de toekomst vandaag begint - Het CDA komt
naar u toe. De bewindslieden lichten het kabinetsbeleid
toe en gaan daarover in debat. Minister Van der Hoeven
is de enige CDA'er die naar Zeeland komt. Zij zal spreken
op een partijbijeenkomst in Hotel Goes. De bijeenkomst
begint om 19.30 uur.
AvW
m
ra van Anneke van Santen genaamd Varen. Het materiaal dat ze gebruikt heeft vrijwel altijd te ma-
""met zee, strand en scheepvaart. foto Lex de Meester
door Ernst Jan Rozendaal
MIDDELBURG - De titel Zes
zeemeerminnen slaat niet op het
werk dat vanaf morgen te zien
is in de Middelburgse Gallery
Maritime. Met enige fantasie
kan alleen van Marieke Peters
gezegd worden dat op enkele
van haar schilderijen een zee
meermin te zien is. De titel
verwijst naar zes kunstenaresen
die allemaal iets met de zee heb
ben.
Overigens is morgen, als burge
meester Schouwenaar de exposi
tie opent, nog geen werk te zien
van Christina Delia Giustina.
Zij verzorgt zondag 5 december
een audiovisuele performance
getiteld 'De geboorte van een
vis'. Van vijf kunstenaressen is
tot en met 31 december perma
nent werk te zien. Naast Marie
ke Peters gaat het om Joyce van
Panhuis, Gitte Christensen, Ca
rina Canton en Anneke van San
ten.
Laatstgenoemde heeft in Middel
burg gewoond. In de jaren zes
tig volgde ze hier de middelbare
school, daarna ging ze studeren
in Rotterdam en Utrecht. Voor
ze haar Middelburgse echtge
noot volgde naar Friesland,
heeft ze haar werk een aantal ke
ren op Walcheren geëxposeerd.
In 1979 en 1980 in het toenmali
ge Zeeuwse kunstenaarscen
trum en de Kloveniersdoelen in
SSE - in de zomer treedt het
rins/Engelse duo Bellyfull elke avond op
Muid-Franse cafés en campings, 's win-
is het zoeken naar optredens. Vandaar
wordt uitgeweken naar het buitenland,
"avond treedt Bellyfull op in de Zeeuwse
"men in Renesse, volgend weekeinde
ee eer in het Goese café Baarends.
Pyfull bestaat uit Trevor Coles en Di-
P "meent. Coles speelt twaalf- en zes-
gitaren en een beetje
ohne. Vincent bespeelt de akoesti-
dektrische gitaar, mandoline en
ppwnica. Beiden zingen en met de
oeren ze ook een bassdrum en
a*- ..Hoewel we met zijn tweeën
vertellen mensen ons vaak dat we
klinken als een complete band", zegt Coles.
De uit het Engelse Newcastle afkomstige Co-
les is de ritmegitarist. Fransman Vincent
zorgt voor de solo's. „Hij speelt nooit dezelf
de solo", vertelt Coles. „Hij improviseert
voortdurend. Zij solopartijen ontstaan van
uit zijn gevoel."
De twee hebben elkaar zeven jaar geleden
in Zuid-Frankrijk ontmoet. Vanaf het mo
ment dat ze een keer samenspeelden in een
bar, zijn ze een duo. „Ik heb altijd alleen ge
speeld, de troubadour met zijn gitaar", al
dus Coles. „Didier speelt nog steeds in een
aantal rockbands. Hij komt uit de heavyme-
talhoek."
In Bellyfull komen hun verschillende achter
gronden samen. Het duo kan uitstekend uit
de voeten met ballads, maar op het repertoi
re staan ook snellere dansnummers. Coles:
„We kunnen uit de voeten voor een luister-
Middelburg, en ook in de Kapel
van Hoogelande. „Ik vind liet
bijzonder hier weer terug te
zijn", zegt Van Santen. „Ik denk
dat veel mensen in Middelburg
mijn werk nog kennen."
Destijds liet Van Santen colla
ges zien van maritieme materia
len. 'Een tweede leven voor
zeil', kopte de PZC destijds.
Ook nu zou dat een prima aan
duiding zijn voor haar werk.
Niet 'nog steeds' maar 'weer'.
Tussendoor heeft Van Santen na
melijk geruime tijd vogels in be
weging geschilderd. Ze is weer
teruggekeerd naar haar oude
werkwijze. Ze maakt wat ze
noemt materialencollages. Het
materiaal heeft vrijwel altijd te
maken met zee, strand en
scheepvaart. Hout dat ze aan
het strand heeft gevonden, frag
menten van gebruikte scheeps-
zeilen, stenen. „Ik vertrek van
uit de materie", vertelt Van San
ten. „Ik kan gefascineerd raken
door de structuur van iets en
daar wil ik dan wat mee doen.
Ik probeer er zo min mogelijk
aan te veranderen. Ik werk met
de beperkingen die het materi
aal mij oplegt. Wel probeer ik
met bestaande materialen en
verf een geheel nieuwe composi
tie te maken."
Robuust
Van Santen valt op de stoerheid
en de robuustheid van maritie
me materialen. Er moet leven in
zitten. Vandaar dat ze oud zeil
doek gebruikt dat er verweerd
uitziet. Is dat niet voorhanden,
dan bewerkt ze nieuwe materia
len met verf, zodat ze er toch ge
leefd uitzien. „Met de stoere ma
terialen wil ik de poëtische
kracht van de zee, het wad of de
wind uitdrukken. Het is een
krachtenveld van tegenstellin
gen dat ik opzoek."
In Gallery Maritime laat Van
Santen kleine panelen zien. Op
de groepstentoonstelling is geen
plaats voor de grote werken die
publiek, maar ook op een feest. Meestal bou
wen we het op van rustig naar uitbundig."
Bellyfull speelt blues, folk en akoestische
Britpop, aldus Coles. Op het erepertoire
staat zelfs een nummer van Acda en De
Munnik. Gevraagd naar een vergelijking
noemt Coles de naam Simon and Garfunkel.
„We besteden ontzettend veel aandacht aan
de vocale harmonieën."
De naam is gekozen, omdat hij in Frankrijk
goed klinkt. Bellyfull betekent dat je ergens
de buik van vol hebt. Dat gevoel van frustra
tie is muzikanten niet onbekend, maar Co-
les wijst erop dat het woord ook een stuk po
sitiever kan worden geïnterpreteerd. „We
hebben allebei ook twee volle buiken."
Concerten Bellyfull: vanavond tijdens het diner
in hotel/restaurant de Zeeuwse Stromen in Re-
nesse, aanvang: 18 uur en vrijdag (21 uur) en
zondag (15 uur) in café Baarends in Goes.
ze doorgaans maakt. Ze hoopt
dat de huidige expositie een in
troductie is op een latere solo
tentoonstelling in Zeeland.
„Mijn werk is Zeeuws van oor
sprong. Hier heb ik de liefde
voor de zee opgedaan. Ik vind
het inspirerend te exposeren in
een galerie waar uitsluitend ma
ritieme werken te zien zijn. Het
is een belangrijk thema. Water
is essentieel, ook in de kunst.
Geef een kind water en zand en
er gebeurt iets. Het spel van wa
ter en wind is iets wat mij altijd
blijft boeien."
Net als Van Santen is bij de
Deense Gitte Christensen de
structuur van het werk van be
lang, zij het dat ze geen collages
maakt. Zij maakt haar eigen dra
ger van papier en vezels. Nadat
het water daaruit is verdwenen
blijven de zeedieren op het dro
ge achter. Joyce van Panhuis
toont foto's van het strand. Om
dat zij gedetailleerde uitsnedes
maakt, draait het in veel van
haar werken ook om structuur.
Marieke Peters maakt helgele
schilderijen van zwemmers van
uit een onderwaterpersectief.
Alsof ze gevangen zijn in de
schijnwerper van een duiker. Ze
laat ook een kastje ziet waarin
het licht achter het schilderij
schijnt. Van Carina Canton zijn
sculpturen te zien in tal van ma
terialen. Daarin zijn herinnerin
gen aan haar jeugd als schip
perskind gestold.
De expositie Zes zeemeerminnen
in Gallery Maritime in Middelburg
wordt morgen om 15 uur geopend.
Daarna t/m 31 dec van don t/m zo
van 12-18 uur.
MIDDELBURG - Tijdens de
maandelijkse kunstroute in
Middelburg beginnen niet al
leen nieuwe exposities, meest
al staan ook activiteiten ge
pland rond een bepaald the
ma. Morgen is dat kunst en
poëzie.
In het kader daarvan vindt
een eendaagse expositie met
fotografie, schilderijen, poë
zie en grafiek plaats bij bloe-
menzaak Tina, aan de Dam
21 in Middelburg. Er is onder
meer grafiek te zien van
dichter/performer Jules Deel-
der. een bijzondere uitgave
van het boekwerk Seven dead
ly sins van William S. Bur
roughs. Dichter Nagi No Ka-
bayaki heeft gedichten ge
maakt waarin bloemen een
hoofdrol spelen. In samenwer
king met A. Christoffel heeft
dat ook het kunstenaarsboek
Erorial opgeleverd. Open van
13-17 uur.
De Werkgroep Poëzie van de
kunst- en cultuurroute Mid
delburg organiseert in samen
werking met de Roosevelt
Academy een poëziesalon in
restaurant Paso Doble in het
hofje Onder de Toren. Daar
dragen Laurens Geerse, Jo
hanna Kruyt, Guus Spruyt,
Chawwa Wijnberg, Marcel
Koopman, Zofia Pazitna, Mi-
chaela Sazeckova, Jens van
't Klooster en Paula van
Strien verzen voor.
Docent Christoph Buchwald
van de Roosevalt Academy
reikt het publiek handvat
ten aan om naar poëzie te luis
teren. Van 13.30 tot 17.00
(Advertentie)
Het Frans/Engelse duo Bellyfull bestaat uit Didier Vincent (rechts)
en Trevor Coles.
(V* IAIHt vl ft/lfvVl
Manifestatie RUIM BAAN VOOR ZEEUWS TALENT
Week chronisch zieken en gehandicapten
5 november: 13.00 - 17.00 uur
6 november: 10.00 - 21.30 uur
Zie voor programma: www.klaverbladzeeland.nl
Alle activiteiten vinden plaats in ROC gebouw
Bessestraat 4 te Goes (en niet zoals in de hm.- - i Naden
is vermeld in De Mythe te Goes
