zc
Treurspel rond het Middelburgs theater
lie
i
000
22 Leve het levenslied
24 De zwarte economie
25 Jeltje van Nieuwenhoven vertrekt
De geschiedenis
De wethouder
De bewoner
sie bijlagen: 0113-315680
pzc.nl
redactie@pzc.nl
is31,4460 AA Goes
flitié-exploitatie:
Midden-Zeeland: 0113-315520;
^.Vlaanderen: 0114-372770;
-eel: 020-4562500.
[dag 23 oktober 2004
iMllM
Stjfc. .QSi
iEsas
!«- ï'-h H 'C
Jküiki tffll
ill ^ÈÊamUêem
Het werk aan het nieuwe Middelburgse theater ligt stil
Garanties geven aan de omwonenden kon niet,
zegt de huidige wethouder van cultuur,
Adrie van 't Westeinde. „In het contract met de
verzekeringsmaatschappij staat dat de verzeke
ringsnemer geen toezeggingen mag doen zonder
daar de verzekeraar in gekend te hebben. Het is
de verzekeraar die bepaalt hoe er met schade
omgegaan moet worden. Wij hebben geprobeerd
mensen te begeleiden, door aan te geven wat hun
juridische mogelijkheden zijn. Een deel van de so
res nemen wij over. Er was iemand met een deur
die niet meer open kon. Toen hebben we meteen
een aannemer gestuurd. Van de schade die is ont
staan tijdens de sloop, is negentig procent afge
wikkeld. Ik ga ervan uit dat het in die gevallen
naar tevredenheid is afgehandeld. In de Koning
straat is het nog niet mogelijk om een eindopname
te maken, omdat de situatie nog steeds niet sta
biel is."
„Ik blijf er vertrouwen in hebben", zegt hij stellig.
„Als ik dat niet had gehad, was ik ermee gestopt."
Dat iedereen in de stad een oordeel heeft over het
bouwproject stoort hem wel eens. „Er staan zo
veel deskundigen aan de zijlijn."
Hij voorspelt dat de problemen achter de rug zijn,
zodra de bouwput klaar is. „Dit is het moeilijkste
onderdeel. Naarmate we vanuit de bouwput om
hoog komen, wordt het makkelijker."
Hij benadrukt dat er op dit moment nog steeds
geen extra geld voor het theater nodig is. Van
doemscenario's over lekkende wanden en scheu
rende vloeren, wil hij niets weten. „Straks als de
bouwput leeggepompt wordt, krijgen we nog wel
een spannend moment. Duikers zijn natuurlijk al
bezig geweest om de bouwput op lekkages te con
troleren. Maar ook tijdens het leegpompen wordt
voortdurend gecontroleerd wat er met die wand
gebeurt."
De bouw van het theater is vertraagd door archeo
logisch onderzoek, door juridische procedures die
omwonenden hebben aangespannen en door tech
nische problemen. De reden waarom het werk nu
stil ligt, is dat de bouwers grote moeite hebben
met het scheiden van water en slibdeeltjes. Voor
het storten van beton onder water is schoon water
noodzakelijk. Met machines lukte het niet om het
water te zuiveren, nu is gekozen voor het afvoeren
van het slib via een pijpleiding. „Ik verwijt de aan
nemers dat ze lang bleven zeggen dat het ging luk
ken", zegt Van 't Westeinde. „Achteraf gezien is
inderdaad misschien een verkeerde werkmethode
gekozen."
Op geen enkel moment is overwogen om er hele
maal mee op te houden, zegt hij. In de gemeente
raad is daar, afgelopen maandag, door een aantal
fracties opnieuw op aangedrongen, tot ergernis
van de wethouder. „Het sterkt me dat er een heel
duidelijke meerderheid zegt dat het project door
moet gaan."
Met de wetenschap die er nu is, was het misschien
toch beter geweest om op de Blauwedijk te bou
wen, geeft hij toe. „Je had die mensen een fors be
drag kunnen betalen, zodat ze hun woningen wa
ren uitgegaan. Bezoekers van het theater hadden
hun auto in de bestaande parkeergarage kunnen
zetten. Wat het theater nu zo duur maakt, is de
parkeervoorziening. Er zit tien tot twaalf miljoen
euro onder de grond, misschien ook wel meer.
Terwijl je die garage eigenlijk helemaal niet nodig
hebt voor het theater. Alle problemen die we nu
hebben, hebben te maken met de parkeergarage.
Toen deze locatie is gekozen, was doorslaggevend
dat men op korte termijn wilde gaan bouwen. Er
is gezocht naar een plek waar dat ook kon."
Nadia Berkelder
In de zomer van 2000 is het crisis in Middelburg.
De gemeenteraad stuurt burgemeester Spar
van der Hoek weg. In het voorjaar waren de twee
PvdA- wethouders al uit het college gestapt.
Ruud Visser van de AOV/Unie 55+ neemt de taken
van cultuurwethouder Tjeu Strous over. Visser,
groot theaterliefhebber, ziet de bouw van een
nieuw theater als zijn belangrijkste opgave.
„Ik heb het tot mijn taak gerekend om snel te han
delen", zegt Visser nu vanuit zijn nieuwe woon
plaats Amstelveen. „Het moest gewoon snel, an
ders kon het niet meer."
Het oude college, met Strous, wilde het theater op
de Blauwedijk bouwen. Visser was daar nooit een
voorstander van. „De ruimte was daar beperkt,
we moesten woningen opkopen. En er was forse
tegenstand van de mensen die daar woonden, on
der wie een oud-rechter. Die wilde ook wel eens
aan de andere kant van de tafel zitten."
Het had weinig gescheeld of de schouwburg was
gebouwd aan Achter de Houttuinen, op de plaats
waar nu een nieuw winkelcentrum staat. Volgens
Visser ging die plek verloren omdat ambtenaren
de aanvraag voor het winkelcentrum goedkeur
den. „Zonder daar de wethouder in te kennen.
Dat is een idiote fout geweest; dat ambtenaren
dat, zonder enig idee van wat ze aan het doen wa
ren, hebben toegestaan." Het was de 'allerbeste'
plek, zegt Visser. „Daarachter is een parkeerter
rein waar makkelijk een verdieping op gebouwd
had kunnen worden."
Die allerbeste locatie is dan ineens niet meer be
schikbaar en haast is geboden. De arbeidsinspec
tie concludeert dat de oude schouwburg grondig
moet worden verbouwd. Wanneer er voor de zo
mer van 2001 een compleet bouwplan voor een
nieuw theater ligt, mag de oude schouwburg tot
2007 open blijven, zonder uitgebreide renovatie.
Het college besluit die zomer een onderzoek te la
ten doen naar de beste plek voor het nieuwe thea
ter. Daar komen tien mogelijke locaties in de bin
nenstad uit, met drie plekken die echt geschikt
zijn: Miniatuur Walcheren, de Berghuijskazerne
en de Bachtensteene.
Tot december heeft Miniatuur de voorkeur, maar
de onderhandelingen met de directie lopen stuk.
„Miniatuur is gestrand op de kosten", aldus Vis
ser. Er zou een compleet nieuw park aan de
Noordweg gebouwd moeten worden. Bovendien
maakten veel omwonenden daar bezwaar tegen.
De Bachtensteene valt af omdat er geen parkeer
ruimte gemaakt kan worden. Er volgt een extra,
haastig, onderzoek, naar het Hof van Tange, de
Berghuijskazerne en Ramsburg. Het grootste voor
deel van de Berghuijskazerne is dat de locatie snel
beschikbaar is: de asielzoekers die er dan nog in
wonen, verhuizen naar een nieuw asielzoekerscen
trum. Binnen twee weken hakt het college de
knoop door: het wordt de kazerne.
Dezelfde maand stemt de gemeenteraad in met de
locatie. Een half jaar later gaat de raad ook ak
koord met de financiële onderbouwing van het
project.
Het theater is dan, binnen een jaar en alleen nog
op papier, flink duurder geworden. Ging men
voor de locatie Blauwedijk nog uit van ruim
twaalf miljoen euro, in juni 2001 wordt het nieu
we theater, inclusief parkeerkelder, begroot op
ruim 32 miljoen euro.
Terugkijkend is Visser nog steeds tevreden over
zijn beslissing, ondanks de tegenslagen die de
bouw van het theater inmiddels al heeft opgele
verd. „Het blijkt dat we verstandig zijn geweest
om het project zo snel mogelijk door de gemeente
raad te krijgen", concludeert Visser. „Want tegen
dit soort problemen loop je gewoon op."
foto's Ruben Oreel
De Koningstraat; tal van woningen zijn verzakt
Maquette van de toekomstige schouwburg
Dat er problemen zouden ont
staan, was ook duidelijk voor Li-
sette Clarijs. Zij is woordvoerster van
de belangenvereniging van bewoners
en bedrijven in de omgeving van het
nieuwe theater. „We zijn altijd bestem
peld als dwarsliggers, er is weinig
naar ons geluisterd. Maar zo langza
merhand mogen we toch wel zeggen
dat onze informatie reëler was dan die
van de gemeente. Er is luchthartig
over die argumenten heen gestapt. Al
le schade die is ontstaan, hebben wij
van tevoren voorspeld."
Tijdens de sloop van de kazerne ont
stond schade aan de woningen in de
buurt, toen het werk aan de bouwput
begon, verzakten de huizen aan de Ko
ningstraat. Clarijs: „De gemeente
heeft vooraf gezegd dat er geen schade
zou ontstaan. Maar een garantie voor
volledige schadeloosstelling hebben ze
nooit willen geven."
Inmiddels zijn tientallen woningen be
schadigd. Vooral aan de Koningstraat
is het erg. De gemeente kocht daar on
langs zelfs een huis op omdat er niet
langer in te leven viel. Bij de buur
vrouw loopt een scheur van de voor
deur tot in de tuinmuur achter het
huis. „De wethouder heeft gezegd dat
negentig procent van de gedupeerden
overeenstemming hebben bereikt met
de verzekering." Een geflatteerde voor
stelling van zaken, vindt Clarijs. „Een
behoorlijk aantal mensen is verhuisd.
Natuurlijk teken je dan. Voor alle om
wonenden geldt dat ze hun schade ver
goed willen hebben. De gemeente had
die garantie moeten geven. De ernstige
schade beperkt zich niet alleen tot dat
ene huis. Alleen hebben anderen niet
aan de bel getrokken." De gemeente
heeft door een roze bril naar het thea
ter gekeken, vindt Clarijs. „Er moest
op staande voet gebouwd gaan wor
den." De onderzoeken zijn summier en
toegeschreven naar de gewenste resul
taten, zegt ze. „Er is geen rekening ge
houden met hoe het zou kunnen zijn.
Er is bijvoorbeeld op verschillende
plaatsen veen aangetroffen bij het bo
demonderzoek. Men ging er niet van
uit dat tussen die punten veen zou kun
nen zitten, laat staan in grotere hoe
veelheden dan op de onderzochte plek
ken is aangetroffen."
□0 B0 0D
e bouw van het nieuwe theater in Middelburg wordt vanaf het begin begeleid
door rumoer en discussie. Nu ligt het werk stil, in afwachting van een oplossing
voor een technisch probleem. Het openingsfeest is al anderhalf jaar uitgesteld, het be
schikbare budget raakt zo langzamerhand op.
„Ik heb er nog steeds vertrouwen in", zegt de huidige wethouder.
„Ze hadden naar ons moeten luisteren", moppert een bewoner.
De voormalig wethouder komt met een verrassing: „Er was een betere locatie dan de
Zuidsingel."
