Val Tonino staat niet op zichzelf PZC z Na veertig dagen rouw in Beslan zijn schuldigen nog niet gepakt PZC Wenen kijkt mee bij test kernwapen Minimumloon voor steuntrekker lager Amsterdamse arrondissement afgelopen jaren geplaagd door schandalen 15 oktober 1954 assga vrijdag 15 oktober 2004 De affaire rond de opgestapte Amsterdamse officier van justi tie Joost Tonino is de zoveelste in een reeks, waarbij hoge verte genwoordigers van justitie al dan niet vrijwillig het veld ruim den. Opvallend is wel dat derge lijke zaken zich vooral in Am sterdam afspelen door Bart Middelburg Het gaat misschien wat te ver om te spreken van een wet van Meden en Perzen, maar er begint zich de afgelopen ja ren wel iets van een patroon af te tekenen: zodra bij het parket in het arrondissement Amster dam een officier van justitie zich enigszins profileert en dooi de aard van de zaken die hij doet zelfs landelijke bekend heid krijgt, moet hij weer weg - het liefst geruisloos via de ach terdeur. Vanwege conflicten. Vanwege affaires. Vanwege be sluiten van hogerhand. 2001: Hans Vrakking gaat met prepensioen als hoofdofficier van justitie nadat 'super-pg' Jo an de Wijkerslooth openlijk te kennen had gegeven hem graag te zien vertrekken. 2001: Henk de Graaff verlaat het Amsterdamse parket totaal gedesillusioneerd, na een reeks teleurstellende vonnissen in de Clickfonds-zaak en nadat hij de fraude-unit jarenlang in zijn eentje had gerund. 2002: Fred Teeven verlaat justi tie voor een roemloos avontuur in de landelijke politiek na een forse aanvaring met De Wijker slooth. 2004: Crime-fighter Koos Plooy verlaat Amsterdam en stapt over naar het landelijk parket, eveneens na een meningsver schil met De Wijkerslooth. 2004: Joost Tonino stapt op als officier, omdat hij zijn pc met al lerlei 'gevoelige informatie' op straat had gezet en een chauf feur van de Taxi Centrale Am sterdam - waarvan de top al ja renlang door Tonino werd ver volgd - de computer stomtoeval- lig zag staan en meenam. Stappen er in Den Haag, Utrecht en Rotterdam ook wei eens officieren van justitie op vanwege conflicten en affaires? Niet of nauwelijks. Het lijkt een specifiek Amsterdams verschijn sel, waarbij zich automatisch de vraag aandient: staan al die af faires helemaal op zichzelf of is er toch iets meer aan de hand? Als er al iets van een gemeen schappelijke factor is te benoe men, dan is het dat alle vijf op zeker moment in meerdere of mindere mate zijn komen te zwemmen en vervolgens onder het toeziend oog van hogerhand zijn verzopen. Vrakking is wellicht a-typisch in dit verband: hij liet eind ja ren negentig zelf al weten niet tot zijn 65ste te zullen aanblij ven. Begin 2001 ging Vrakking weg - vrijwillig. Henk de Graaff moest de lood zware Clickfonds-zaak vrijwel in z'n eentje 'draaien', met als gevolg dat hij totaal verzoop en cruciale, afzonderlijke strafza ken voor de rechter strandden. Fraudebestrijding krijgt op pa pier altijd hoge prioriteit, maar in de praktijk niet. De Graaff verliet het parket als een gebro ken man, nadat hij in de media ook nog eens was afgeschilderd als een monomaan jurist die spo ken zag. Deal Fred Teeven voerde in 1999 een tiental gesprekken met topcrimi neel Mink Kok, onder de voor waarde dat de inhoud van die ge sprekken nimmer naar buiten zouden komen en ook niet ter kennis zou worden gesteld aan bijvoorbeeld de Binnenlandse Veiligheidsdienst. Voor die 'deal' met Kok kreeg Teeven toe stemming van hogerhand. In tweede instantie besloot De Wijkerslooth de verslagen van de gesprekken echter toch maar wel aan de BVD door te spelen. Teeven verzette zich daar hevig tegen, maar dat was tevergeefs. De 'deal' met 'informant' Kok kwam uiteindelijk zelfs op straat te liggen nadat De Wijker slooth de verslagen ook ter ken nis had gesteld aan een parle mentaire onderzoeksgroep. Fred Teeven verruilde het openbaar ministerie in 2002 voor het lijst trekkerschap van Leefbaar Ne derland. Die splinter is inmid dels van het toneel verdwenen. Teeven zit tegenwoordig bij het landelijk parket. Tweespalt Koos Plooy overkwam iets soort gelijks. Eind vorig jaar werd be kend dat zware criminelen een aanslag op de officier aan het voorbereiden waren. Een infor mant legde tegenover Teeven verklaringen af waarin namen en toenamen van de opdrachtge vers werden genoemd. De Wij kerslooth verbood echter ge bruik te maken van de verklarin gen, omdat het hier om een ver boden criminele informant ging met wie geen deal gesloten zou mogen worden. Het verbod van de 'super-pg' leidde tot grote tweespalt bin nen het openbaar ministerie en ook daarbuiten. Plooy had na dien geen.andere keuze dan te switchen, en stapte eerder dit jaar over naar het landelijk par ket. De zaak-Tonino is inmiddels ge noegzaam bekend, ook al valt in die affaire eveneens een opmer kelijk gebrek aan ruggensteun op. Waar was De Wijkerslooth dit keer? Vorige week zei minis ter Donner nog - in navolging van de Tweede Kamer - dat het inderdaad een grote 'stommi teit' is om je pc bij het grofvuil te zetten. Toch was dat volgens de bewindsman voor Tonino geen enkel beletsel om te func tioneren als officier. Inmiddels heeft de minister er wel erg veel begrip voor dat To nino is opstapt. Waarom? Om dat hackers ook nog Tonino's e-mailbox hebben gekraakt en de media-hype derhalve nog even werd geprolongeerd? Maar daar kon Tonino toch niets aan doen? Colosseum-effect „Wat zich nu rond Tonino voor doet", zegt voormalig hoofdoffi cier Vrakking, „en in al die ande re gevallen soms ook, noem ik al tijd maar het Colosseum-effect: de zaak zelf is op een gegeven moment niet meer van belang, het gaat er alleen nog maar om dat het volk om bloed roept, met de duimen naar beneden ge richt." GPD door Julia Damianova Of hij nu klein is of groot, zich ergens hoog in de lucht bevindt of diep onder de grond, wanneer je een kernbom test komen ze er in Wenen altijd achter. Oostenrijk is één van Euro pa's grootste tegenstanders van kernwapens. Het is daar om niet verwonderlijk dat twee organisaties die als taak hebben de wereld vrij van atoomwapens te houden in Wenen gestationeerd zijn: het IAEA (Internationaal Atoom Energie Agentschap) van de VN en de CTBTO, een organi satie die ijvert voor een totaal verbod op tests met kernwa pens. „We kunnen elke uitgevoerde nucleaire test met 98 procent zekerheid vaststellen", zegt CTBTO woordvoerster Danie- la Rozgonava. Het kemwa- penverdrag werd in 1996 ont worpen. Sindsdien zet de CTBTO zich in om overal op aarde controlestations in te richten, zodat tegen de tijd dat het verdrag in werking treedt, de hele wereld onder haar toezicht staat. Zo kan de CTBTO veel te weten komen over de mysterieuze explosie in Noord-Korea verleden maand. Die kon wijzen op de eerste door de stalinistische staat uitgevoerde nucleaire test. Maar alle informatie die de CTBTO heeft over Noord-Korea is geheim en wordt slechts doorgegeven aan'de 173 lidstaten die zelf beoordelen wat ze ermee doen. „Wij doen alleen de technische analyse", zegt Roz- gonova. Het CTBTO-verdrag is in 1996 tijdens de Algemene Ver gadering van de VN opgesteld en verbiedt elke civiele of mi litaire nucleaire explosie. Tot op heden hebben 119 van de 173 deelnemende landen het geratificeerd. Hoewel de orga nisatie in staat is de hele we reld te controleren, zijn haar mogelijkheden beperkt om dat het verdrag nog niet a werking is. Sommige diplom ten in Wenen vragen zich of het ooit bindend zal w®. den. Om dit te bewerkstel gen moeten de 44 landend deelnamen aan de conferentie waarop de tekst werd ontwor pen, het verdrag ratificeren Tot nu toe hebben 33 lande dit gedaan. Elf landen, waar onder de VS, Iran, Israel e China zijn tot dusver in p breke gebleven. India, Pat stan en Noord-Korea nemen- niet aan het verdrag deel. Volgens Westerse diplomats in Wenen is de regenng-Busj fel gekant tegen het verdij „De regering-Bush zal nor iets ondertekenen wat has zou kunnen beperken tijdes een militair conflict", es een van hen. Bij de onderteke ning van het NTP (nucleai Non-Proliferatie Traktaat) a 1970, zegden de VS toe zié langzamerhand van hun nu cleaire arsenaal te zullen om doen. Maar in plaats daan» raakte Amerika geïnteres seerd in 'mini-nukes', kien* atoombommen. Netwerk Ondertussen houdt ré CTBTO zich bezig methetop. zetten van een netwerk va 321 controlestations en 161a- boratoria. De helft vandesta- tions functioneert reeds a maakt gebruik van effectien opsporingsapparatuur, In 2002 brachten expertsvé de CTBTO zo'n 11.000 kik chemische explosieven td ontploffing op de voormalig! sovjet-testlocatie Semipali- tinsk in Kazachstan, op 2(11 meter diepte. Dit werd M aan Noorwegen nog doorde apparatuur geregistreeid Hoewel de hoeveelheid die ld explosie werd gebrach' slechts 1 procent bedroeg va de omvang van een standaani kernbom, bewees het experè ment in Kazachstan dat, deor ganisatie de technische cap* citeiten heeft om over heel i wereld explosies waar te ns men. RTR Bijstandsgerechtigden moe ten onder voorwaarden aan de slag onder het minimum loon. Wat tot voor kort onbe spreekbaar was in de Tweede Kamer, wordt nu ook door CDA en D66 gesteund. De WD krijgt haar zin. door Hans van Soest Onder het tapijt geschof feld werd hij, door CDA-collega Gerda Verburg voorop. WD-kamerlid Frans Weekers geeft gniffelend toe dat het hem deugd doet dat regeringspartner CDA nu plotseling 'om' is. Jarenlang heeft Weekers er voor gepleit langdurig werklozen onder het minimumloon aan het werk te stellen. Nu krijgt hij zijn zin. Voor het plan be staat een meerderheid. „Verburg noemde me asoci aal- Maar kennelijk hebben mijn argumenten gehoor ge vonden. Hoe het gebeurt is. weet ik met. Het is geregeld in een overleg tussen de frac tievoorzitters." Het was een ruil. De WD stemde in met het buiten de no claim-rege ling houden van de huisarts en het CDA zou het WD-plan over het minimum loon steunen. Weekers: „Het is niet zo dat het minimumloon straks ver dwijnt of wordt verlaagd. Het gaat om een tijdelijke onthef fing die werkgevers krijgen om bijstandsgerechtigden voor specifieke vacatures in dienst te nemen tegen een la ger salaris dan het wettelijk minimumloon." Voor wie gaat hel gelden? „Mensen die op dit moment geen kans maken op werk, omdat ze niet of laag ge schoold zijn. Werkgevers zit ten veelal niet op hen te wach ten, omdat ze vaak te duur zijn voor het werk dat ze aan kunnen. Zij blijven tot in leng te van jaren in de bijstand hangen. Het gaat vaak om alleenstaan den. Ik denk dat enkele tien duizenden hier baat bij kun nen hebben. Let wel, het gaat niet om jongeren onder de 23. Voor hen geldt immers het jeugdminimumloon en dat is voor bijvoorbeeld een 21-jari ge al 70 procent van het wette lijk minimumloon." Geldt het voor iedere bij standsgerechtigde? „Nee, niet iedereen komt er voor in aanmerking. Het ligt aan de persoonlijke omstan digheden. Wie gaat werken, moet er ook op vooruit gaan. Het gaat dan bijvoorbeeld niet om een bijstandsmoeder met kleine kinderen die geld moet inleveren als ze straks 85 procent van het minimum loon gaat verdienen." Hoe weinig mogen ze dan gaan verdienen? „Dat moet nog nader worden bekeken. Het kan nooit zo zijn dat iemand langdurig on der het minimumloon aan de slag moet. Zelf denk ik eraan dat iemand een jaar lang zo'n 85 procent krijgt. Dat is een mooie opstap naar betaald werk. De bijstand is immers 70 procent van het minimum loon. Wel moet het zo zijn dat diegene na dat jaar ook uit zicht heeft op een vaste baan. We gaan bijstandsgerechtig den niet een jaar lang een worst voorhouden en daarna teruggooien in de bijstand." Om wat voor soort banen gaat het? „Laag geschoold werk dat veelal is verdwenen, omdat bedrijven er geen geld meer voor over hebben. Klusjes mannen, koffiejuffrouwen. Het moet niet gaan om banen waarvoor anders toch wel ie mand zou worden aangeno men. Werkgevers kunnen straks niet zelf mensen onder het minimumloon aannemen. Het CWI of de gemeente moet gaan bepalen of een vacature niet op een reguliere manier kan worden ingevuld. Alleen dan kan iemand uit de kaar tenbakken van de bijstand voor deze regeling in aanmer king komen." Maar na een jaar gaat zo ie mand het minimumloon als nog verdienen en vindt de werkgever het weer te duur. „Wie werkt, ontwikkelt zich zelf en wordt zo automatisch meer waard voor de werkge ver." GPD door Joost Bosman Beslan, het Zuid-Russische stadje waar zich begin sep tember het gruwelijke gijze lingsdrama voltrok, heeft deze week de veertig dagen van rouw beëindigd. Nog steeds lo pen de schuldigen vrij rond en in Rusland wordt druk gespecu leerd over de vraag hoe dat mo gelijk is. De vraag die menig nabestaan de verscheurt, is waarom het brein achter de wandaad, de Tsjetsjeense krijgsheer Sjamil Basajev, nog steeds niet is opge pakt. Het antwoord op die vraag is complex en speculatief. Een eerste theorie is dat Basajev gewoonweg erg handig is in het zich verbergen voor de Russi sche legertroepen en veiligheids diensten. Hij zou daarbij wor den geholpen door zijn vele bondgenoten in Tsjetsjenië, Ingoesjetië, Noord-Ossetië en andere regio's ten noorden van de Kaukasus. vrienden die hij maakte ten tijde van de strijd in de Georgische provincie Abchaziè. Tijdens dat conflict, waarbij de Abchazen zich begin jaren negentig afscheidden van Georgië, was Basajev comman dant van een wanordelijk leger tje dat zich de Confederatie van de bergvolkeren van de Kauka sus noemde en dat erop uit was de diverse etnische groepen van de Noord- en Zuid-Kaukasus te verenigen. Basajev schopte het zelfs tot vice-minister van De fensie van Abchazië, toen de op standelingen zich van de rege ring in Tbilisi hadden ontdaan. Getuigen verklaarden afgelopen week dat de rebellenleider zich niet voortdurend ophoudt in Tsjetsjenië, maar de hele Noord-Kaukasus doorzwerft, langs zijn oude kameraden. Daarnaast heeft Basajev altijd contact gehouden met pro-Russi sche organisaties in Tsjetsjenië. Zo bood hij in 2000 een naar de Russen overgelopen Tsjetsjeense strijder, die inmiddels hoofd van de politie was geworden, aan een politie-eènheid van Tsjetsjeense rebellen op te zet ten. De politiechef weigerde, maar deed Basajev wel de belof te dat hij rebellen zou opnemen in zijn korps. Deze dienders ma ken inmiddels aardig carrière en beseffen dat ze dat aan Basa- Hartverscheurende taferelen speelden zich afgelopen week af in Beslan, waar veertig dagen van rouw voorbij waren. foto Alexandr Natroesjkin/RTR jev hebben te danken. Ze zullen hem dus geen haar krenken en zelfs helpen waar ze kunnen. De grens tussen pro- en con tra-Moskou is dus minder duide lijk als de autoriteiten aan weerskanten willen doen gelo ven. Pro-Moskou politici heb ben eerder al toegegeven dat re bellenleider Asian Maschadov (op wiens hoofd het Kremlin, evenals op dat van Basajev, na Beslan 10 miljoen dollar zette) de hele vorige winter vrij en blij in de Tsjetsjeense stad Goeder mes woonde, waar zijn verblijf plaats bij de lokale bestuurders bekend moet zijn geweest. Cynisch Sommige opponenten van Basa- jav geloven echter niet dat het respect dat hij zou genieten on der de bevolking, zijn aanhou ding nog steeds in de weg staat. Zij gaan uit van een veel cyni scher scenario en geloven dat de terrorist bescherming geniet van nota bene de Russische auto riteiten. „Als ze hem werkelijk hadden willen pakken, hadden ze dat al lang kunnen doen", stelde Aslanbek Doebzajev, een officier van de elite-eenheid OMON, afgelopen week in de krant The Moscow Times. „Zo groot is Tsjetsjenië niet. De fede rale autoriteiten hebben hem ge woon nodig om de oorlog in Tsjetsjenië gaande te houden. Daarom behoeden ze hem voor elk gevaar." Zoals al wel eerder is veronder steld, denkt ook Doebzajev dat een inval van Basajev in Dage stan in 1999 door de Russische veiligheidsdiensten is uitgelokt, als argument om Tsjetsjenië bin nen te vallen. „Ik weet niet of ze hem hebben betaald, maar velen hebben gezien dat Basajev werd begeleid door Russische helikop ters toen hem een doorgang werd geboden om zich uit Dage stan terug te trekken." Bovendien beschikt Basajev over een aanzienlijk kapitaal, mogelijk bijeenvergaard uit gif ten van Al Qaeda-achtige clubs. Daarmee weet hij altijd weer po litiemensen om te kopen om ter roristen door te laten. Dat ge beurde twee jaar geleden voor de gijzelingsactie in een theater in Moskou, en dat gebeurde op nieuw in Beslan. Ook volgens militair analist Pa vel Felgenhauer erkennen Russi sche functionarissen dat Basa jev en Maschadov zich gemakke- CHINA - Premier Nehroe van India vertrekt vandaag naar Peking. Hij wil van de Chinese communisten vooral weten wat hun houding is ten opzich te van de hen omringende lan den. Nehroe zal proberen van de Chinezen een belofte of toe zegging van vredelievendheid tegenover de buurlanden te krijgen. BRUG - De Bailey-noodbrug over het Kanaal door Walche ren is gesloopt. De brug deed na de oorlog eerst dienst in Middelburg, als vervanging van de verwoeste Stations- brug. Sinds 1951 lag de Bai- ley-brug in Vlissingen, orri daar een nieuwe Keerelu brug moest worden gebouw ZENDTIJD - Nederland zal leidelijk een 'redelijke tele siedienst' opbouwen, maan daarbij vooral met 'op te gn voet en boven zijn stand i ven. De beschikbare zenc? zal naar billijkheid onder omroepverenigingen word verdeeld, na aftrek van de t voor de kerkgenootschap en het algemeen program Dat heeft de minister vanO derwijs, Kunst enWetenscfc pen aan de Tweede Kamerd gedeeld. lijk en vrijelijk door de noorde lijke Kaukasus kunnen kunnen bewegen. Daarbij passeren ze controleposten die zijn opgezet door een contingent van 100.000 Russische militairen, schampert Felgenhauer. „Het is beter de miljoenen die het Kremlin uit looft te gebruiken om onze ei gen militairen om te kopen hun ogen open te houden." De dubbele praktijken zullen er toe leiden dat Rusland nog lang niet af is van het terrorisme, stelt de islamoloog en Kauka- sus-kenner Aleksej Malasjenko van het Carnegie-centrum in Moskou. Een terrorisme dat vol gens hem 'van binnenuit komt'. Want hoewel het Kremlin stee vast erop hamert dat Rusland door internationaal terrorisme wordt getroffen (klaarblijkelijk om de aandacht van de eigen misdaden in Tsjetsjenië af te lei den), gelooft Malasjenko daar niets van. Hij ziet de wortels van het conflict in de Kaukasus zelf, waar Stalin in 1944 de Tsjetsjenen en Ingoesjeten mas saal naar Kazakhstan deporteer de. „En voor degenen die dat nog niet weten: Bin Laden was toen nog niet geboren", aldus Malasjenko cynisch. Hoofdredactie: A. L. Oosthoek D. Bosscher (adjunct) A. L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Stalionspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax:(0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Lezersredacteur: A J. Snel Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315660 Fax: (0113)315669 E-mail: lezersredacteur@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mall: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax-(0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454651 Fax: (0111)454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur accept?" Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden, zaterdags tot 12.00 uur Abonnementen: 0800-0231231 autom. afschrijving per maand 19.95 n.v.t per kwartaal: 58,00 6025 per jaar. €222.50 2»» Voor toezending per post geldt w toeslag. E-mail: lezersservice@pzc nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk. 1 maandvw einde van de betaalperiode. PZC, t a.v lezersservice, Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1.25 zaterdag. 1.75 or,v Alle bedragen zijn inclusief 6* em Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden overeenkomstig de Al9eme"® .«a Voorwaarden van Wegener NV de Regelen voor het Advertentie*" Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113)315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax: (0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleiig Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties! Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax:(0114)372771 Business to Business/Onro»'"' Tel: (076)5312277 Fax: (076)5312274 Internet: www.pzc.nl/adverterW Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is oen onderdeel aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand (abonnementen)administratie en om u te (laten) Informeren over voor u reiev»"1»' ducten van de titels en de werkmaatschappijen van Wegenor of door ons de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan kunt u dit schriftelijk we U relevante i, Postbus 31,4460 A Behoort tot WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 4