Het bloed stroomde over mijn rug
PZC
Casper Hobbes
Jaarlijks lopen 300.000 mensen posttraumatische stress op
N:
Glimmende wagens op Truckstar
Fiets
puzzel
Heer Bommel en de Doorluchtigheid
recept
Gegratineerde knolselderij
maandag 11 oktober 2004
Jaarlijks lopen duizenden men
sen een trauma op, omdat ze een
schokkende of zeer ingrijpende
gebeurtenis meemaken. Yvonne
de Bont werd neergestoken en is
sindsdien 's avonds angstig op
Straat.
door Henk van Inqen
a het geven van een lezing
Duivendrecht loopt
Yvonne de Bont uit Oudewater
terug naar haar auto. Als ze de
projector in de achterbak duwt,
bespringen twee mannen haar.
Een van de aanvallers rukt aan
haar tas. Als ze die niet loslaat,
belandt De Bont op straat.
Maar ze blijf vasthouden. Dan
buigt een van de mannen over
haar heen en doet wat. „Uitein
delijk kregen ze toch mijn tas te
(Advertentie)
pakken en vluchtten ze weg."
Enigszins beduusd rent ze naar
collega's die verderop in de
straat hun auto hebben gepar
keerd. „Wat me nou is óverko
men. Ze hebben m'n tasje gejat.
Pas toen mijn collega mij erop
wees, legde ik mijn hand op
mijn rug en voelde het bloed
naar beneden stromen." De
Bont wordt in de auto gezet en
ze gaan naar het ziekenhuis. Ze
blijkt drie keer in haar rug te
zijn gestoken en ruim twee liter
bloed te hebben verloren. Na
een dag in het ziekenhuis
springt haar milt; die wordt ver
wijderd.
Na twee weken ontdekt de arts
dat ze een longontsteking heeft.
Ze verliest haar zin voor eten en
valt af van 65 naar 48 kilo. Pas
als de medicatie wordt vermin
derd, sterkt ze aan. Twee maan
den later mag ze naar huis,
maar fysiek is ze een wrak. Pas
na een jaar is ze op haar oude
gewicht.
Jaarlijks maken ongeveer ander
half miljoen mensen een schok
kende of ingrijpende gebeurte
nis mee: een overval, verkeers
ongeluk of de plotselinge dood
van een dierbare. Ongeveer
300.000 mensen lopen daardoor
een posttraumatische stress
stoornis op. Slechts een kwart
van hen zoekt professionele
hulp. Dat blijkt uit cijfers van
het Nationaal Fonds Geeste
lijke Volksgezondheid (NFGV),
Ook De Bont vond een psycho
loog of psychiater niet nodig.
Gedurende haar herstel heeft ze
veel steun van haar familie en
vrienden. Uit de voorlopige re
sultaten van een enquête op
www.nadeschok.nl van het
NFGV en het Instituut voor Psy-
chotrauma (IVP) blijkt dat het
UTRECHT - Bezoekertjes van de 25 jaar Truckstar Mack en Spe
ciaal Transportdag in Utrecht, gistermiddag. Er waren diverse de
monstraties van nieuwe voertuigen uit binnen- en buitenland.
foto David van Dam/ANP
overgrote deel van de slachtof
fers graag met de naaste omge
ving over de gebeurtenissen
praat. Maar ruim vijftig pro
cent stuit een of meerdere ma
len op bagatelliserende opmer-
kingen en onbegrip. De Bont:
„De raarste reactie was: 'Het
heeft zo moeten zijn, het was je
lot'. Ik denk dat ik op de ver
keerde plek, op het verkeerde
tijdstip was." De geestelijke
klap komt pas later. Ze is ang
stig op straat, met name als het
donker is. Mijdt donkere tun
nels die ze vroeger zonder na
denken nam, steekt over als ze
mensen die voor of achter haar
lopen niet vertrouwt.
Vooral de eerste tijd durft ze
niet meer van station Hollands
Spoor (ze woonde toen nog in
Den Haag) 's avonds naar huis.
Ondanks de aanpassingen die
ze heeft gedaan, vindt ze niet
dat ze een trauma aan de over
val heeft overgehouden. „Ik heb
er geen nachtmerries over en
heb zeker niet het idee dat dit
mijn leven enorm heeft veran
derd. Ik ben terug geweest naar
de plek waar het gebeurde,
maar dat deed me niets. GPD
pagina 3
slachtoffer wil normale
behandeling
Een Chinees van middelbare leeftijd rijdt
naast me als ik van een afspraak terugkom.
In bijna vlekkeloos Oxford-Engels begint hij een
gesprek. „Mooie fiets heeft u. Flying Dutchman,
die worden hier niet gemaakt. Ziet er heel solide
uit."
Tien minuten fietsen we gebroederlijk naast el
kaar in het hier gebruikelijke slakkentempo
door de straten van de Chinese hoofdstad. We
praten over de fiets die ooit een statussymbool
was. In de tijden van Mao Zedong werd ge
spaard voor en gepronkt met een Flying Pigeon
of een Forever.
Maar toen kwam Deng Xiaoping en het werd al
lemaal anders. Rijk worden werd glorieus en dat
lieten de Chinezen zich geen tweemaal zeggen.
Intussen is de Flying Pigeon niet meer wat het
was en leeft de Forever niet meer voor altijd. De
auto is het nieuwe statussymbool. Alleen al in
Peking, met zestien miljoen inwoners, wordt de
autoverkoop dit jaar geschat op 1 miljoen exem
plaren.
Maar de fiets heeft allerminst afgedaan, zo verze-
standplaats
Peking
kert mijn Chinese fietskameraad. De fiets is
goedkoper en bijna altijd sneller dan de auto,
tenzij je binnen de stad meer dan vijftien kilome
ter moet afleggen.
Fietsen komen in alle soorten en maten. Riksja's
rijden weer rond en boeren, waterhandelaren en
flessenverzamelaars bevolken met hun zelfgecon-
strueerde bakfietsen de brede fietspaden van de
stad. De gebruikte sojaolie van het restaurant
naast ons appartement wordt iedere dag opge
haald door een man die twee oliedrums op zijn
fiets heeft gemonteerd.
Een stad met zoveel fietsen kent ook professione
le bandenplakkers. Toen ik laatst met mijn vrien
din en wat vrienden naar de theemarkt in het
westen van Peking wilde, bleek mijn achterband
wel erg leeg. Bandenplakken is nooit mijn favo
riete bezigheid geweest en ik ben dan ook heel
blij met een professionele bandenplakker om de
hoek.
Overal in de stad kom je ze tegen, 's Morgens par
keren ze hun kist of kleine bakfiets op een vaste
plek. Dan worden gereedschap, lijm, rubber en
een klein blik uitgestald. Onmisbaar is ook de
standaard met haak waar de fiets in wordt ge
hangen, een teiltje met water en een klapstdèl-
tje.
Het was mijn eerste bezoek aan de bandenplak
ker, een jongen van een jaar of achttien die sa
men met wat vriendjes in camouflagepak mijn
Nederlandse fiets bekeek. „Hen piaoliang" -
heel mooi - zei hij. Vervolgens werd in razend
tempo de binnenband er uitgehaald. Een eerste
controle leverde drie gaatjes op. De bandenplak
ker deed zijn werk en hamerde de stukjes rubber
IMiet het gevraagde woord
invullen, maar een woord
dat bestaat uit de letters van
het gevraagde woord in
dezelfde volgorde min 1 let
ter. (B.v. Omschrijving "die
renverblijf". Antwoord zou
zijn "stal", maar ingevuld
moet worden "sta"of "tal".
Welke van die twee het moet
worden, moet blijken uit de
kruisende woorden.)
Horizontaal: 1. Klos; 4. beeld-
raadsel; 7. standaardmaat; 9.
zelfkant; 11. nevel; 12. voor
schrift; 13. gast; 15. vervelend;
16. jongen; 18. speling; 19. ver
bond; 20. deel v.e. drukpers; 22.
lang en smal; 25. tweetal; 27.
boterton;28. metaal; 29. tijding;
31. nagerecht; 32. door water
omgeven land; 34.oxidatie; 35.
projectiel.
Verticaal: 1. Gebied; 2. voe
dingsstof; 3. schaapkameel; 4.
steenmassa; 5. schrijfgerei; 6.
ruimtelijk (muz.); 8. insect; 10. plezier; 12. deel van een jaar; 14. soort; 15. drinkbak-
je; 17. goedje; 18. knaagdier; 20. geloofsafvallige; 21. hevig; 23. vernis; 24. kerkge
zang; 26. moerassig; 29. mestvocht; 30. tip; 32. priem; 33. draaierig.
Horizontaal:
4. Opgezet door een fuifnum
mer (9); 6. De vloerbedekking
van een snelwandelaar (9); 8.
Nietszeggend hoofd? (7); 9. Blij
met een bijl? Houden zo! (5);
10. Verbinding om te trekken
(3).
Verticaal:
1. Het vlees van een slappeling
(9); 2. Verblijf dat men wegnam
(4); 3. Bevalt het gooien met
dobbelstenen? (8); 5. Violisten
zijn bezig in de huishouding (7);
7. Rustige zitplaats (5).
In deze charadepuzzel zoeken we een woord dat bestaat uit drie lettergrepen.
Elke lettergreep én het woord zelf zijn hieronder min of meer cryptisch omschre
ven. Wat is het gezochte woord?
De eerste is lang en glad
De tweede is kort en plat
De derde is niet in de buurt
En al met al vind je hem vaak aan de waterkant
Oplossingen van zaterdag:
Kruiswoordraadsel:
Horizontaal:
1. Eten; 4. grog; 7. rij; 8. uso; 10. ne; 13.
pandabeer; 16. no; 17. rn; 18. kiwi; 19. logo;
20. MH; 22. et; 23. woonkamer; 25. au; 27.
ene; 29. li; 30. Kiev; 31. open.
Verticaal:
1Erop; 2. tij; 3. nu; 4. go; 5. on; 6. geer; 9.
smal; 11. knowhow; 12. beroemd; 14.
animo; 15. engte; 21. ijken; 23. wrak; 24.
rein; 26. ui; 27. ev; 28. eo; 29. Ie.
Doorloper:
berilbehoefte
odiniemekroet
nestelbraille
gleeslaapsier
overweldigend
rnarsallesanti
eruptienazien
menieluikoele
onderarmenter
Visitekaartje:
S. Kader uit Doorn is
koorddanser
Puzzelland
Dit bood een akelige aanblik, maar voordat het hoofd kon
vallen, ving dokter Vunderik het op en plaatste het met gro
te kundigheid weer op de romp.
„Zijne Doorluchtigheid heeft zich te aangrijpend opgewon
den!", riep hij nerveus. „Door de lompe bezoekershouding
heeft hij ademnood!"
„Ikkik... ikkoook...", stamelde heer Bommel. Hij had dek
king gezocht achter zijn bankje en staarde met rollende
ogen naar de dampen, die uit zijn gastheer opstegen. De be
dompte atmosfeer in het vertrek werd snel erger, zodat het
hem benauwd te moede werd en het zweet hem uitsloeg.
„Verdwijnt u weg!", schreeuwde de geneesheer, en nu snel
de ook Oolcool haastig toe om heer Ollie overeind te trek-
5PAÓEMAN SPIFF IS OP EEN WETEN
SCHAPPELIJKE MISSIE. HIJ WIL UITZOEKEN
NAT EP 6E3EUKT ALS TWEE PLANETEN
OP ELK AAP 0OTSEN. HIJ C00IT ZIJN
ANKEKUIT. A" i
HETANKEPSLAAT
VA5T IN EEN HEUVEL.
SPIFF SCHAKHT
TEKU6EN
AANVANKELIJK NAUWELIJKS
WAAPNEEM0AAP NOKPT PE
PLANEET LANGZAAM POOK ONZE
HELP V00KT 6ETK0KKEN, TOTPAT...
cC
PLANEET UIT PE 3AAN VUELT
5NELHEIP MAAKT EN KICHTIN&
PLANEET 5 SUIST'
Knolselderij hoort thuis in de landen
rond de Middellandse zee. Het 'groen'
dat meestal aan de selderijknollen zit
heeft een uitgesproken bittere smaak.
Vegetarisch hoofdgerecht voor 2 - 3 per
sonen: Een grote of 2 kleinere selderij-
knol(len), schoongemaakt ca. 600
gram; 2 tl. limoen- of citroensap;
zout; 125 - 150 gram fijn geraspte
oude Goudse of Parmezaanse kaas; 1
1/2 el. fijngehakte (blad)peterselie; 1
1/2 el. fijngesneden bieslook; 2 1/2 dl
groentenbouillon, eventueel van ta
blet; 2 eieren; witte peper uit de mo
len; 4 - 6 eetl. droog kruim van wit
brood; ca. 30 gram boter.
Boen de selderijknol(len) onder stromend
koud water schoon. Snijd de knollen in
plakken met een dikte van 1 centimeter.
Schil ze, spoel ze af, maak ze droog en
snijd ze in blokjes. Zet ze op met 3 liter ko
kend water waaraan het limoen- of ci
troensap en 2 tl zout is toegevoegd. Laat
de blokjes niet veel langer dan 12-15 mi
nuten beetgaar koken en laat ze daarna
uitlekken en afkoelen. Schep in een kom
geraspte kaas en tuinkruiden luchtig door
elkaar. Verdeel het kaasmengsel en de sel
derijblokjes elk in drie gelijke porties.
Roer en klop de eieren samen met de
bouillon los. Voeg er wat zout en peper
aan toe.
Bestrijk bodem en wand van een ovenvas-
Door: MargotRibb
wat beter vast waarbij het blik als aambeeld
diende. De band liep nog steeds leeg. Een twee
de controle bracht gaatjes nummer vier, vijf,
zes, zeven, acht en negen aan het licht. „Wilt u
niet liever een nieuwe binnenband hebben?",
vroeg de vakman. Hij rekende de kosten snel
voor. Voor ieder gaatje betaal je twee yuan, of
wel twintig eurocent. Negen gaatjes is bijna net
zo duur als een nieuwe band. „Zegt u het maar.
Een nieuwe band dus. Maar ja, het is wel een
westers merk. Ik dacht dat ze wel even bezig zou
den zijn, maar in minder dan drie minuten was
de Fongers klaar voor de rit van een uur naar de
theemarkt.
Ik heb onderweg minstens dertig plakkers ge
zien. Zo lang die in de buurt zijn, kan ik met
mijn Nederlandse statussymbool met een gerust
hart het verkeer in. Zelf banden plakken is voor
lopig niet meer aan de orde. Ik hoef alleen nog
maar te letten op de automobilisten die vinden
dat hun statussymbool altijd voorrang heeft en
overal mag rijden.
Erwin Tuil
We hebben een schitterend weekein
de achter de rug met heel veel uren
zon. Zaterdagochtend was het koud. Op 1.5 meter hoogte bleel
het kwik overal boven het vriespunt, maar aan de grond kwamlr:
achter de duinen tot vorst. In Westdorpe kwam het kwik op 10cs!
timeter boven de grond een tiende graad onder het vriespunt,
Zaterdag ontstonden er nog een paar onschuldige stapelwolken,
zondag niet meer. Wel zagen we wat hoge sluierbewolking,ate
stig van een storing boven Frankrijk. In de nacht naar zondag v®,
het een stuk minder koud omdat het wat harder waaide. Vandaag
verandert er nog niets. Het wordt opnieuw een fraaie najaarsdag
met heel veel zon en slechts wat hoge sluierbewolking. Er waan
een vrij krachtige, op zee af en toe krachtige oosten- tot zuidoosfi
wind. Door de aanvoer van koude lucht wordt het ondanks de
zon 13 graden. Komende nacht daalt het kwik naar 6 tot 8 graden
Omdat de wind aanblijft wordt het vlak bij de grond niet veel koj
der.
Morgen start opnieuw met vrij
veel zon en een schrale oosten
wind.
De sluierwolken worden in de
middag dikker en er kan tegen
de avond een eerste bui vallen.
De dikker wordende bewolking
wordt veroorzaakt door de sto
ring uit Frankrijk die waar
schijnlijk in de nacht naar
woensdag over onze regio zal
trekken met wat regen. Vanaf
woensdag draait de wind naar
de zuidwest en wordt er zach
tere lucht aangevoerd.
Overdag verandert de tempe
ratuur niet veel, 's nachts
wordt het minder koud.
Storingen veroorzaken vanuit
het westen af en toe regen.
Sluierwolken
Vooruitzichten
weer
dinsdag
woensdag
donderdag
vrijdag
A
max.
14°
15°
14°
13°
min.
7°
12°
10°
8°
wind
ZO 5
ZW 4
ZW 4
W 4
Zon
O
Maan
vandaag
op 8.02
onder 18,5!
op 4.15
onder 18.2
Toonder Studio's
Nautisch bericht
Vrij krachtige tot krachtige oost- tot zuidoostenwind. PrimazicM
geen kans op onweer en mist. Temperatuur van het kustwater:
15 graden.
Waterstanden
ken. Dat was lang niet gemakkelijk, want de gassen waren
de stakker zo op de borst geslagen, dat hij zich in grote
angst het bolletje herinnerde, waarmee de zorger hem een
tijdje geleden machteloos gemaakt had.
„D-ditsj isj dusj doojluchtige atem", stamelde hij door zijn
zakdoek. „Spoedens naar buiten gesneld", snauwde de heer
Oolcool, die hem voortvarend door de holle ruimtes duwde,
totdat ze ten slotte het daglicht weer bereikten. Daar liet
hij de verslapte heer los.
„Weggegaan", beval hij kortaf. „En niet wederom ogen
schouwen laten zonder wielstopper! Zijne Doorluchtigheid
was hoogstens verbolgen en wenst stopper met bekwame
spoed - anders zal het de Bommelheer akelig vergaan."
maandag
Hoog water
Laag water
11 oktober
uur
cm
uur
cm
uur cm uur ti
Vlissingen
1.16
185
13.30
182
7.26 140 19.45 ii
Terneuzen
1.35
206
13.48
205
7.46 149 20.09 'i
Cadzand
0.49
178
13.05
174
7.06 132 19.25 ii
Roompot Buiten
1.19
149
13.46
137
7.35 99 19,451!
Roompot Binnen
2.05
127
14.37
119
8.25 91 20.451!
Zierikzee
2.35
149
14.45
138
8.35 108 20.55 II
Krammersl. West
2.36
157
14.50
150
8.30 110 20.56 II
Hansweert
2.00
217
14.18
215
8.05 163 20.32 li
Stavenisse/Yers.
2.30
151
14.50
144
8.30 107 20.56 li
dinsdag
Hoog water
Laag water
12 oktober
uur
cm
uur
cm
uur cm uurfl
Vlissingen
1.49
216
14.02
209
8.00 156 20.26 ii
Terneuzen
2.16
238
14.26
232
8.25 166 20.50 li
Cadzand
1.26
208
13.35
201
7.36 149 20.00'i
Roompot Buiten
2.00
170
14.05
155
7.55 1 07 20.15 '3
Roompot Binnen
3.00
144
15.16
131
9.04 97 21.201!
Zierikzee
3.15
167
15.30
152
9.15 114 21.35 K
Krammersl. West
3.26
178
15.36
164
9.15 119 21.3514
Hansweert
2.39
252
14.56
244
8.48 183 21.12 28
Stavenisse/Yers.
3.16
172
15.36
159
9.16 115 2:1.29 U
door Bill Watterson
lichte sneeuw
ai
matige sneeuw
zware sneeuw
lichte regen
V7
matige regen
zware regen
IsotsTj
Europa: Grens
Hans Belterman
te schaal met een kwastje met gesmolten
boter of olie. Verdeel een kwart van de
selderijblokjes over de bodem van de
schaal. Strooi er een derde deel van de
geraspte kaas met tuinkruiden over. Vul
de schaal hierna met nog twee lagen sel
derijblokjes die met het kaasmengsel
moeten worden bestrooid.
Schenk het bouillon- en eiermengsel er
zo gelijkmatig mogelijk over uit. Strooi er
vervolgens het broodkruim over uit. Leg
er hier en daar een flintertje boter (samen
ca. 30 gram) op.
Plaats de schaal in het midden van de tot
200°C. voorverwarmde oven. Laat er in 16
- 18 minuten een fraai goudbruin korstje
op het gerecht bakken.
Tussen een hogedrukgebied boven het zuiden van Zwedend
een depressie boven de Golf van Biskaje wordt met een ooste
lijke stroming droge en frisse lucht naar Polen, de Balkan,®
Alpen, Duitsland en Benelux geblazen. Op de meeste plsatsjf
schijnt de zon, maar is het fris met maxima onder de 15 graoe'
De warme lucht heeft zich inmiddels teruggetrokken naar®
Middellandse Zee. Temperaturen boven de 20 graden vind®
we vandaag nog in de zuidelijke helft van Spanje en Portug3'1
langs de zuidkust van Frankrijk. In Griekenland en Turkije wore
het lokaal tropisch warm. Op de grens tussen de warme en
koude lucht valt regen, met name op de Balkan, in Italië, inöe
Alpen en in Frankrijk.