Doodstraf voor aanslag Cole
Kom demonstreren
Hollandse molens in Canada
PZC
Museumplein Amsterdam
Rebellen en regering Nigeria komen bestand overeen
Regering Mauritanië
verhindert weer coup
2 Oktober 12.00-14.00 uur
iww.nederlandverdientbeter.nl
32 jaar cel geëist in
Srebrenica-proces
Navotroepen op volle
sterkte in Afghanistan
China: Taiwan
stuurt aan
op een oorlog
Saoedische terrorist Al Nashiri bij verstek veroordeeld
Reclamebordjes op bed patiënt
Tekenen voor eten hamburger
Prodi prijst stad Brussel
Voor miljoenen aan drugs opgevist
Kirgizië neemt plutonium in beslag
donderdag 30 september 2004
PEKING - Taiwan stuurt vol
gens China aan op een oorlog
jiet de Volksrepubliek. Volgens
Peking is door de Taiwanese
plannen om voor ruim 16 mil
jard euro aan wapens te kopen
inde Verenigde Staten geen an
jereconclusie mogelijk.
I Ook is de opmerking van de Tai
wanese premier Yu Shyi-kun,
Jat hij raketten zal afvuren op
Sjanghai als China ooit Taiwan
aanvalt, erg slecht gevallen. Tai
wan wordt door China be
schouwd als een afvallige pro-
nncie.
Tijdens een persconferentie van
tel Chinese bureau voor Taiwa
nese aangelegenheden zei
woordvoerder Li Weiyi gister-
sorgen: „Yu Shyi-kuns opmer-
rngen zijn een ernstige provoca
te en een oproep tot oorlog. Er
jvoor het Chinese volk niets zo
oelangrijk en zo heilig als het
veiligstellen van de nationale
soevereiniteit en de territoriale
integriteit." De regering van Tai
wan is in bespreking met Was
hington over de levering van
acht onderzeeboten, twaalf
Orion-patrouillevliegtuigen en
Patriot-raketafweersystemen
3e aanschaf is een reactie op
sn uitbreiding van de Chinese
itrijdkrachten, zegt Taiwan.
China is nu in staat om het ei
land binnen de kortste keren te
overrompelen. Met de wapens is
de balans voor de komende der-
ng jaar in evenwicht, zo is de
Taiwanese redenering. Maar vol
gens Peking stuurt Taiwan
nuurt aan op onafhankelijkheid
door zoveel wapens te kopen.
Iedere persoon, iedere kracht
ie welke methode dan ook ge
mikt in een poging om Taiwan
:r,afhankelijk te maken, maakt
rljanden met 1,3 miljard Chine-
sn en is gedoemd te misluk-
sen", waarschuwde Li.
i en Taiwan liggen al sinds
de oprichting van de Volksrepu
bliek in 1949 met elkaar over
loop. De Communisten verjoe-
de Chinese nationalisten
•jar het eiland voor de Chinese
kust. Sindsdien beschouwen bei
de zich als de enige vertegen
woordiger van China. Alleen de
Volksrepubliek is echter intema-
:onaal erkend. GPD
Pronk wil meer
troepen in Soedan
BRUSSEL - De vredesmacht
die de Afrikaanse Unie zou kun-
Den sturen naar de Soedanese re-
po Darfoer, moet enkele duizen-
jden soldaten omvatten,
liet Westen moet de troepen fi
nancieel en logistiek steunen
net hun vredestaken in het door
geweld getroffen gebied.
Dat heeft de speciale gezant
voor Soedan van de Verenigde
Mes, Pronk, gisteren gezegd
na gesprek met EU-buitenland-
aordinator Solana. ANP/AFP
van onze redactie buitenland
SANAA - Een hof in Jemen
heeft gisteren twee mannen ter
dood veroordeeld wegens hun
betrokkenheid bij de aanslag op
het Amerikaanse oorlogsschip
USS Cole in 2000 in de haven
van Aden.
De hoofdverdachte, Abdul Ra-
him al Nashiri (38), werd bij ver
stek veroordeeld. Hij zit gevan
gen in de Verenigde Staten. Al
Nashiri, die werd beschouwd
als het hoofd voor operaties op
zee en in het Golfgebied van het
terreurnetwerk Al Qaeda, was
in oktober 2002 gearresteerd in
de Verenigde Arabische Emi
raten en overgedragen aan de
VS.
Behalve van de aanslag op de
Cole wordt hij verdacht van be
trokkenheid bij de aanslagen op
de Amerikaanse ambassades in
Kenia en Tanzania in augustus
1998. waardoor 224 mensen om
kwamen.
Onrechtvaardig
Jamal Mohammed al Bedawi,
die ook ter dood werd veroor
deeld, was wel aanwezig bij het
proces. Toen hij het vonnis had
aangehoord, schreeuwde hij:
„Dit is een onrechtvaardig von
nis, dit is een Amerikaans von-
De vier andere verdachten kre
gen straffen van vijf tot tien
jaar. De aanklager had tegen
vier van de verdachten de dood
straf geëist.
De zes verdachten - op de Saoe-
diër Al Nashiri na Jemenieten -
werden er verder van verdacht
lid te zijn van het terreurnet
werk Al Qaeda van Osama bin
Laden, een gewapende groep te
hebben gevormd en diverse cri
minele activeiten te hebben ont
plooid. Bij de aanslag op de Co-
Ie, die door Al Qaeda-leider Osa
ma bin Laden is opgeëist, kwa
men zeventien Amerikanen om
het leven. Twee mannen in een
bootje dat was geladen met 225
kilo zware explosieven voerden
de aanval uit.
Zij ramden op 12 oktober 2000
hun scheepje in de USS Cole die
op dat moment brandstof tankte
in de Jemenitische havenstad
Aden. ANP/AFP/RTR/DPA
WÊk
Rebellen patrouilleren door de kreken van de rivier de Niger, nabij Port Harcourt in Nigeria.
van onze redactie buitenland
ABUJA - Rebellen en regering in Nigeria
zijn een voorlopig staakt-het-vuren over
eengekomen om onderhandelingen over
de crisis in de Niger-delta een kans te ge
ven. Rebellenleider Muhajid Dokubo Asa-
ri maakte dat gisteravond bekend.
Hij zou overleg voeren met de Nigeriaan-
se president Olusegun Obasanjo over de
gespannen situatie in het zuiden van het
land.
„We hebben de eerste ronde gesprekken
afgesloten met de president. De vijande
lijkheden aan beide zijden moeten wor
den gestaakt. Afgezien daarvan zijn we
nog niets overeengekomen", verklaarde
Dokubo Asari. De krijgsheer waarschuw
de opnieuw buitenlanders die in het ge
bied in de oliewinning werken, te vertrek
ken. Ze zouden pas terug kunnen keren
als er een overeenkomst is gesloten.
De opstandelingen eisen meer autonomie
voor de regio en een deel van de olieop
brengsten. Mocht daarover geen akkoord
bereikt worden, dreigt Dokubo Asari
met een 'totale oorlog' in de olierijke del
ta. De rebellenleider zegt evenwel niet
van plan te zijn ook de olie-installaties
daar te vernietigen.
Door het staakt-het-vuren, waarover
door regeringsfunctionarissen evenwel
met geen woord wordt gerept, lijkt opera
tie Sprinkhaan Feest van de opstandelin
gen, die voor vrijdag was aangekondigd,
uitgesteld te worden. De actie is echter al
lerminst van de baan.
„Operatie Sprinkhaan Feest blijft afhan
kelijk van de uitkomst van de gesprek
ken. Buitenlanders wordt nog steeds ge
vraagd de delta te verlaten omdat zij
deel uitmaken van de algehele situatie",
aldus de leider van de Niger Delta Peop
le's Volunteer Force (NDPVF).
Ijaw
De groep van Asari zegt te vechten voor
de belangen van het etnische Ij aw-volk
in de deltaregio. Die worden volgens de
NDPVF genegeerd hoewel het gebied
foto George Esiri/RTRI
waarin de Ijaws wonen, de bron van de
olierijkdom is. Het Ijaw-volk profiteert
volgens de beweging onvoldoende van
het oliegeld. De opstandelingen
beschuldigen het Nederlands-Brits olie-
bedrijf Shell, de grootste olieproducent
in Nigeria, en het Italiaanse Agip ervan
'te collaboreren met de Nigeriaanse staat
in daden van genocide' tegen het Ij
aw-volk.
Het Nigeriaanse leger zou gisteren in
actie zijn gekomen. Militairen patrouil
leren door de stad Port Harcourt, het cen
trum van de Nigeriaanse olie-industrie,
en omliggende wateren, Ook staat er een
troepenmacht klaar die waar nodig snel
in actie kan komen. ANP/AFP/RTR
van onze redactie buitenland
NOUAKCHOTT - De regering
ran Mauritanië heeft opnieuw
«n staatsgreep verhinderd. Het
ministerie van Binnenlandse
hken van het land in de Sa
hara maakte gisteren bekend
lal wegens de couppoging meer-
iere militairen en burgers zijn
pgepakt. Veiligheidsdiensten
Nebben grote hoeveelheden wa
pens en munitie in beslag geno
men.
fa 2003 sloeg het leger van
Mauritanië met geweld een
Saatsgreep neer. Daarbij vielen
rajftien doden. Met de arrestatie
twintig officieren zou het
tyr in augustus ook al een
Muppoging hebben verijdeld.
»'j de jongste arrestanten zit
volgens het Marokkaanse
srsbureau MAP een officier die
srder in verband is gebracht
iet de staatsgreep van 2003.
De minister van Binnenlandse
Zaken beschuldigde de regering
'ran het naburige Burkina Faso
van betrokkenheid bij de poging
de regering van president
Maaouya Ould Taya omver te
werpen. Bij de derde poging tot
staatsgreep in vijftien maanden
zou zou financiële steun hebben
gekregen van Libië.
Taya, die in 1984 zelf door een
staatsgreep aan de macht
kwam, knoopte in 1999 officiële
betrekkingen aan met Israël.
Die maatregel oogste veel kri
tiek onder het groeiend aantal
conservatieve moslims in het ar
me Mauritanië.
Toenadering
De Libische leider Khadaffi
heeft daarnaast geen spaan heel
gelaten van de toenadering van
de regering in Nouakchott tot
de Verenigde Staten.
Mauritanië, een grotendeels le
ge woestijn ter grootte van
Frankrijk en Spanje samen, fun
geert sinds enige tijd als uitvals
basis van een Amerikaanse
antiterreuroperatie in het noord
westen van Afrika, ANP/ DPA/
AFP
Advertentie
Roosevelt Studie Centrum onderzoekt eerste generatie emigranten
Bijna honderd jaar geleden emi
greerden de eerste Nederlanders
naar Canada. Er zijn nu bijna
een half miljoen Canadezen met
een Nederlandse achtergrond.
Over hen is maar weinig be
kend: zij pasten zich moeiteloos
aan. Of toch niet?
door Merle Tip
AMSTERDAM - In de tuin een
Hollandse molen, in de woonka
mer schilderijen met Hollandse
landschappen en op tafel ge
haakte kleedjes en Delfts
blauw. Maar de kinderen spre
ken geen woord Nederlands.
„Typisch Dutch-Canadian",
zegt Hans Krabbendam, weten
schappelijk medewerker aan
het Roosevelt Studie Centrum
in Middelburg. „Nederlandse ge
zelligheid creëren is wel het
meest kenmerkend voor deze
groep. Vooral die kleedjes. Maar
dit is wel jaren-vijftig-gezellig-
heid, uit de tijd toen ze uit Ne
derland vertrokken."
Het is bijna het enige overblijf
sel van de Nederlandse identi
teit van deze immigranten.
Aangemoedigd door predikan
ten en propagandafilmpjes als
'Mijn neef in Canada' vertrok
ken tussen 1946 en 1965 onge
veer 150.000 Nederlanders naar
Canada, veertig procent van de
totale emigratiegolf. Hun inte
gratie verliep zo soepel, dat nu
niet veel meer over hen bekend
is.
„Willen we weten hoe het deze
groep in de nieuwe wereld ver
ging, dan moeten we de verha
len nu verzamelen", zegt dr.
Krabbendam. De eerste genera
tie is immers al op leeftijd. Sa
men met prof. George Harinck
van de Vrije Universiteit Am
sterdam is de motor achter het
tweedaags congres 'Klonten in
de smeltkroes' over de Neder
landse gemeenschap in
Noord-Amerika, dat gisteren
werd geopend en nog tot van
daag duurt.
Te Amerikaans
De zoektocht naar Nederlandse
tradities begint bij de kerken.
Hoewel de taal meteen over
boord werd gegooid en de mees
te kinderen van de eerste mi
granten nauwelijks Nederlands
spreken, werd in de kerk vooral
de eigen leer gevolgd. „Zelfs pre
dikanten van Nederlandse ker
ken in de Verenigde Staten wa
ren niet goed genoeg. Te Ameri
kaans, vonden de Nederlandse
Canadezen", vertelt Harinck.
De hervormde en gereformeerde
kerken kregen eigen Neder-
lands-Canadese predikanten,
die soms uit Nederland kwa
men. „Alle begrippen werden
wel vertaald in het Engels, maar
de gebruiken bleven Neder
lands", zegt Krabbendam.
In hoeverre niet-gelovigen hun
identiteit bewaarden is moeilij
ker na te gaan. Dat geldt ook
HERK-DE-STAD - Een Belgisch revalidatiecentrum
brengt reclamebordjes aan op de bedden. Met de inkom
sten betaalt het extra activiteiten voor de patiënten.
De reclame komt van plaatselijke winkeliers en verenigin
gen. De namen prijken ook bij de ingang van het centrum,
Sint-Ursula in de Limburgse gemeente Herk-de-Stad.
De bijdragen variëren van 250 euro tot giften in natura.
De extra activiteiten bestaan uit flipperkasten, tafelvoet
bal of playstation: de handen van de patiënten krijgen
daardoor meer beweging. ANP
LONDEN - Een chic restaurant in Londen heeft klanten
die een halfdoorbakken hamburger bestelden een verkla
ring laten tekenen. Daarin zagen gasten af van juridische
stappen als ze na het eten van de hamburger een voedsel
vergiftiging zouden oplopen.
Een Britse advocaat bracht het beleid van het restaurant
aan het licht. Hij bestelde een normale burger, halfdoor
bakken. De ober kwam vervolgens terug met een verkla
ring die in drievoud ondertekend moest worden door de
advocaat zelf, de chef-kok en de manager. „Volgens het
formulier zou ik de hamburger niet krijgen als ik niet zou
tekenen", aldus de advocaat. Volgens een woordvoerder
van Marriott International hotels is het restaurant inmid
dels gestopt met het eisen van handtekeningen. ANP/DPA
BRUSSEL - Brussel wordt ooit de belangrijkste hoofd
stad van de wereld, verwacht voorzitter Prodi van de Eu
ropese Commissie. De stad is volgens Prodi nu al een sym
bool van de Europese eenmaking. „Een unieke stad, door
de talen en diversiteit van instellingen." Prodi, die over
een maand vertrekt, heeft er spijt van dat hij zich niet
meer heeft ingespannen om van Brussel een waarlijk Eu
ropese stad te maken. ANP
QUIMPER - Een Franse visser heeft bij de Scilly-eilan-
den, voor de kust van Engeland, voor drie miljoen euro
aan cannabis 'gevangen'. Schipper Eric Comec trof tot
zijn stomme verbazing in plaats van vissen een groot aan
tal pakketten in zijn netten aan. Veertig in totaal, elk 30
kilogram wegend. De partij drugs heeft een straatwaarde
van drie miljoen euro. Comec heeft zijn vangst gisteren
overhandigd aan de douane in Quimper.
Een woordvoerder van de douane zei er vrijwel zeker van
te zijn dat de cannabis door drugshandelaren overboord
is gezet toen ze aan een controle van de Britse kustwacht
probeerden te ontsnappen. GPD
BISHKEK - De Kirgizische veiligheidsdienst heeft een
Kirgiziër aangehouden die een hoeveelheid pluto-
nium-239 probeerde te verkopen op de zwarte markt. Die
stof kan worden gebruikt voor de productie van kernwa
pens. Het spul was verpakt in zestig ampullen. De precie
ze hoeveelheid is niet bekendgemaakt.
Kirgizië waarschuwde al voor een toenemende interesse
voor radioactief materiaal op de zwarte markt. ANP/RTR
van onze redactie buitenland
DEN HAAG - VN-aanklager
Peter McCloskey heeft gisteren
in het derde Srebrenica-proces
voor het Joegoslavië-Tribunaal
32 jaar cel geëist tegen de
Bosnisch-Servische kolonel
Vidoje Blagojevic en vijftien a
twintig jaar cel voor diens mede
verdachte Dragan Jokic.
McCloskey acht bewezen dat
Blagojevic, als commandant van
de Bosnisch-Servische Bra-
tunac-brigade, op de hoogte
moet zijn geweest van de moord
op duizenden moslims die in
zijn 'zone van verantwoordelijk
heid' plaatsvond. In Bratunac
ligt het befaamde Hotel Fonta-
na, waar de Bosnisch-Servische
legerleider Mladic na de val van
Srebrenica op 11 juli 1995 ont
moetingen had met overste Kar-
remans, de commandant van het
Nederlandse VN-bataljon dat
de moslimenclave Srebrenica
niet kon beschermen tegen de
Bosnisch-Servische overmacht.
In Bratunac is volgens de
VN-aanklagers het plan be
raamd om duizenden moslim
mannen en -jongens te doden.
In Bratunac werden duizenden
moslims vastgehouden in scho
len voordat zij werden afge
slacht. De gevangenen werden
bewaakt door ondergeschikten
van Blagojevic.
Tegen Jokic eiste McCloskey
vijftien a twintig jaar cel. Jokic
was op een belangrijk moment
van de genocide de dienstdoen
de officier op een regionaal
Bosnisch-Servisch hoofdkwar
tier, en hij was als officier van
de genie betrokken bij het begra
ven van de lijken in massagra
ven.
Onschuldig
Blagojevic en Jokic hielden vol
onschuldig te zijn. Tegen hen is
een rechtszaak gevoerd die meer
dan een jaar heeft geduurd. Mc
Closkey geeft toe dat er weinig
bewijs is voor directe betrokken
heid van ondergeschikten van
Blagojevic bij massaexecuties.
Maar bij een 'moderne genocide'
plegen niet alleen de uitvoer
ders van executies, maar ook de
gevangenbewakers een belang
rijke rol, aldus de Amerikaan.
Vandaag is de verdediging van
Blagojevic aan het woord. Die
heeft al aangekondigd dat zij
weinig heel zal laten van Mc-
Closkeys bewijsvoering. ANP
Prof. George Harinck (links) en dr. Hans Krabbendam organiseerden het congres 'Klonten in de smelt
kroes' over de Nederlandse gemeenschap in Noord-Amerika. foto Harmen de Jong/GPD
voor katholieken, die' in Canada
geen eigen Nederlandse kerkge
meenschap hebben. „Zij zijn
niet verenigd en komen elkaar
ook niet vaak tegen." Mogelijk
verandert dit in de toekomst,
meent Krabbendam. Veel bejaar
den beginnen bij het klimmen
der jaren weer in hun moeder
taal te praten. Daarom zijn de
laatste jaren in Canada verzor
gingshuizen ontstaan waar Ne
derlands wordt gesproken.
„Niet uit cultureel oogpunt,
puur om betere zorg te verlenen.
Maar zo zitten de Nederlanders
wel weer bij elkaar." GPD
van onze redactie buitenland
BRUSSEL - De Navo is over
een a twee dagen op volle sterk
te in Afghanistan om daar de
presidentsverkiezingen op 9 ok
tober te begeleiden.
Ongeveer negenduizend militai
ren staan dan onder Navo-com-
mando, aldus een woordvoerder
gisteren. Een dergelijk aantal
had Navo-topman De Hoop
Scheffer dit voorjaar toegezegd
aan interim-president Karzai
van Afghanistan.
De Navo had dit voorjaar nog
6500 manschappen in het land.
De uitbreiding richtte zich voor
al op het noorden, waar ook een
klein groepje Nederlanders ac
tief is. Nederlandse F-16's zijn
er al langer operationeel. De uit
breiding komt naast de 18.000
militairen van de VS. Allen be
strijden er de resterende Tali
ban en krijgsheren, die het regi
me van Karzai niet erkennen.
Als extra service heeft het Na-
vo-bondgenootschap recent Af
ghaanse stembussen naar Iran
gebracht. Afghanen in Iran kun
nen zo ook stemmen. Dat ge
beurde op verzoek van de Vere
nigde Naties.
Kosovo
De Navo beveiligt momenteel
meer verkiezingen. De
KFOR-missie in Kosovo wordt
begin oktober uitgebreid met
tweeduizend man. vooruitlo
pend op de verkiezingen eind
volgende maand. In het balkan-
gebied laaiden in maart de etni
sche conflicten op, vele bewo
ners gingen met elkaar op de
vuist. De Navo is nu beter toege
rust op oproer. Militairen heb
ben aanvullende training en ma
teriaal gekregen.
Het militaire bondgenootschap
bereidt zich sinds kort ook voor
op een sterkere rol in Irak. ANP
