PZC
Zeeuwse trots goed voor toerisme
Hof soepeler met milieuregels
Pleidooi kleine
containerkade
in Sloegebied
De wet van Say
nwoners sterk betrokken bij provincie die zich onderscheidt van andere
Staat verkleint
lelang in
TPG-concern
Schilderen op hoogte is net zo
makkelijk als op de begane grond
Prijs diesel stijgt naar record
PCM bundelt literaire uitgeverijen
Shell stapt uit groene stroom
UWV verlaagt WAO-premie
factie: 0113-315649
{(yw.pzc.nl
4nail:redactie@ pzc.nl
jjsibus 314460 AA Goes
«vertentie-exploitatie:
loord- en Midden-Zeeland: 0113-315520;
•^uws-Vlaanderen: 0114-372770;
jitionaal: 020-4562500.
jonderdag 30 september 2004
tar Jeffrey Kutterink
Dé website voor al uw
verzekeringen en hypotheken
www.verzekershop.nl
tel. 0113 23.18.95
jOES - De betrokkenheid en
itrbondenheid van Zeeuwen
set Zeeland is zeer groot. Er is
(in ook sprake van een Zeeuw-
identiteit. Het Zeeland-ge-
,-oel maakt dat de provincie
-jch toeristisch en dus econo
misch kan onderscheiden van
ndere regio's.
)at blijkt uit de uitkomsten van
onderzoek 'Zeeland en de
Eeuwen: de positionering van
beland als toeristische bestem
ming'. Dat is uitgevoerd door G.
Keken van het Bureau voor
foerisme Zeeland. De door hem
ipgestelde enquête is door 5162
feuwen ingevuld.
De wagenlijst is onderdeel van
promotieonderzoek, dat hij
atvoert onder onder begelei-
iing van F. Go, bijzonder hoog
waar toeristisch management
:an de Erasmus Universiteit in
Jotterdam. Samen zoeken ze
aar de toeristische ziel van Zee-
aid. „Regio's beginnen steeds
meer op elkaar te lijken. Overal
ajn dezelfde winkels, kan men
ipas eten en zijn de hitsongs ge-
>]k De globalisering heeft goe
s'dingen, maar dit zijn voor-
seiden van neveneffecten. Dat
er toe dat mensen gaan zoe-
jen naar iets apart. Naar een ge-
bied met iets eigens." De uit
komsten van de enquête geven
richt in wat het Zeeland-ge-
;oel inhoudt. Daaruit blijkt dat
gboren Zeeuwen zich gemid-
ield 90 procent Zeeuw voelen.
Bi] import-Zeeuwen (buutendie-
iers) is dat 76 procent.
.Ik kan het niet vergelijken met
ndere regio's, maar dat is echt
ixtreem hoog", aldus Van Ke
ien, Zeeuwen karakteriseren
DEN HAAG - De Nederlandse
Slaat heeft zijn belang in het
?ost-, pakket- en logistieke con-
:em TPG verder teruggebracht.
riet ministerie van Financiën
maakte gisteren bekend via het
dstoten van 57 miljoen aande-
m het belang te reduceren tot
!9 procent. Het is voor het eerst
rmds 2001 dat de Staat zijn aan-
ieelin TPG terugschroeft.
De Staat behoudt zich het recht
Mor om later nog eens 8 miljoen
stukken van de hand te doen.
Dan daalt het belang naar circa
II procent. Handelaren schat-
';n dat de transactie de schat-
ost 1,28 miljard euro oplevert.
Parallel aan de aandelenver-
ioop door de overheid koopt
IPG 20,7 miljoen stukken in,
St om op termijn de winst per
sandeel voor TPG-beleggers te
tergroten. De onderneming
trekt de ingekochte stukken in,
lodat daarover geen dividend
meer hoeft te worden uitge
teerd. De aandeleninkoop zal
«aarschijnlijk in januari zijn af-
jerond.
pG (160.000 werknemers in 64
landen) verleent onder de na
men TNT en Koninklijke TPG
een breed scala aan post-,
express- en logistieke diensten.
Je omzet in 2003 bedroeg 11,9
rijard euro. TPG is genoteerd
aan de beurzen van Amsterdam,
New York, Londen en Frank-
•iirt. ANP
zichzelf als: nuchter en direct,
gelovig en gezagsgetrouw, zui
nig (spaarzaam en zorgzaam),
gastvrij en bescheiden en ingeto
gen en gesloten. Vijfenzeventig
procent voelt zich sterk tot zeer
sterk met Zeeland verbonden.
Slechts twee procent niet.
Drieënnegentig procent geeft
aan dat Zeeland meer is dan
zon, zee en strand. De belang
rijkste redenen om in Zeeland te
wonen zijn: de rust, de zee, 'ik
ben hier opgegroeid', 'ouders, fa
milie of vrienden', de ruimte, 'ik
ben hier geboren'. Zodra onder-
waagden een foto of beeld van
Zeeland zien, zegt 69 procent
een gevoel van trots te krijgen.
Van de geënquêteerden vindt 77
procent dat Zeeland heel anders
is dan de rest van Nederland.
Eenzelfde percentage geeft aan
dat als ze zich moeten voorstel
len, ze graag vertellen dat ze in
Zeeland wonen. Bij het Zee
land-gevoel horen ook symbo
len, producten en helden. De
Deltawerken voeren de top-5
aan van de lijst van Zeeuwse
symbolen. Gevolgd door de wa
penspreuk 'Lector te Emergo'
en mosselen.
Helden
Zeeuwse helden uit het verleden
zijn Michiel de Ruyter, Annie
M.G. Schmidt en Jacob Cats. He
dendaagse helden zijn Blof, Jan
Peter Balkenende en Arjan Er-
kel.
De ziel van Zeeland wordt ook
bepaald door beelden, geluiden
en geuren, heeft Van Keken ont
dekt. Zeeland zien, horen, voe
len, ruiken en proeven heeft vol
gens de Zeeuwen een sterk 'kust-
gericht' karakter. De geuren
top-3 bestaat uit de geur van
zee en strand, hooi of gemaaid
gras en zeewier. De vijf meest ge
noemde geluiden zijn zee en
strand, wind en storm, zeemeeu
wen, de stilte en zee en strand
(in de zomer). Met behulp van
de uitkomsten wil Van Keken sa
men met gemeenten, provincie
en brancheorganisaties op zoek
naar een beeldmerk dat het ge
voel van Zeeland kan uitbeel
den. „Zeeland moet zich beter
profileren om ook in de toe
komst interessant te zijn voor
toeristen." Zeeland moet een
merk worden, vindt Van Keken.
„Dat kan alleen als je begrijpt
wat Zeeland precies is. Nu moet
ik een instrument ontwikkelen
om te onderzoeken hoe niet
Zeeuwen de provincie beleven
en welke beelden en gedachten
zij bij Zeeland krijgen."
pagina 25
vrijheid maakt Zeeland
uniek
Sjaak van Hoorn (links) en Frans van de Vijver aan het werk op de steiger voor het stadhuis van Temeuzen.
door René Hoonhorst
TERNEUZEN - Als hij er aan terug
denkt, was de manier waarop ze vroe
ger werkten wel erg gevaarlijk. Sjaak
van Hoorn hing toen nog aan een niet
geborgd bakje heen en weer te slingeren
om de kozijnen van het stadhuis een
verfje te geven. Maar net als alle andere
schilders wist hij niet beter.
Sjaak Van Hoorn uit Zaamslag en zijn
collega Frans van de Vijver uit Axel,
met respectievelijk 45 en 41 jaar werker
varing zéér door de wol geverfd, vinden
de huidige regels voor de arbeidsom
standigheden (arbo) wel eens een beetje
te ver doorslaan. Als ze de buitenkant
van een rijtjeshuis een lik verf geven,
durven ze echt nog wel op een ladder te
gaan staan. Maar dat voor grote gebou
wen strenge regels gelden, vinden de
schilders prima. In hun lange glanzende
carrière beleven de twee schilders mo
menteel een primeur. Ze verfden vaker
vanuit een aan de dakgevel vastgeklon
ken hangbak of vanuit de bak van een
hoogwerker. Maar sinds afgelopen
week verven ze de kozijnen, de buiten
trappen en de boeiboorden van het Ter-
neuzense stadhuis vanaf steigers. Sjaak
vindt het prachtig dat hij bij zijn laat
ste klus ('over vier weken stop ik') zo'n
primeur beleeft. „We hoeven niet om de
paar kozijnen uit een bak te klauteren
om de boel te verplaatsen. Het werkt
foto Peter Nicolai
net zo makkelijk als vanaf de begane
grond."Bang voor het nakende stormsei
zoen zijn de schilders niet. Als het echt
hard gaat waaien of regenen, hangen ze
zeilen op om door te kunnen werken.
Van de Vijver (56): „Maar nou moet je
natuurlijk niet in de krant zetten dat
we een luizenbaantje hebben door deze
prachtige werkplek. Alsof we Balkenen
de gelijk geven dat ik na meer dan veer
tig jaar nog wel een paar jaartjes kan
doorwerken. Dacht het niet!"
door Jeffrey Kutterink
GOES - Het Europese Hof gaat
soepeler om met milieuregels
dan de Europese commissie. Dat
perkt de ruimte voor een posi
tief besluit over de Westerschel-
de Containterterminal niet in.
Dat schrijft F. ten Thij in een
brief aan het dagelijks provincie
bestuur. Ten Thij heeft in op
dracht van de provincie de mo
gelijkheden in kaart gebracht
om het WCT-besluit te repare
ren. Hij reageert met de brief op
het besluit van het Europese
Hof van Justitie in Luxemburg
op 7 september. De Europese
Habitatrichtlijn is op onderde
len zo vaag geformuleerd dat de
Raad van State in zaken tegen
mechanische kokkelvisserij in
de Waddenzee er niet mee uit de
voeten kon. De vraag was of aan
kokkelvisserij even strenge ei
sen moet worden opgelegd als
aan nieuwe economische activi
teiten. Het Hof oordeelde van
wel. Voor Zeeland zijn de uit
spraken relevant voor de vraag
of de aanleg van de WCT 'signifi
cante gevolgen' heeft. Een be-
Ruim tweehonderd jaar geleden ver
scheen de eerste druk van het mag-
i opus van de Franse econoom Jean
Baptiste Say. In zijn Traité d'économie
Politique uit 1803 introduceerde hij
Cen argument dat bekend zou worden
als de Wet van Say. Deze wet zegt -
«Jtl door de bocht - dat elk aanbod
^neigen vraag zal creëren. Dat is de
Konomie op zijn kop.
•%de Wet van Say altijd en overal gel-
jug zou zijn, waren economische moci-
ujkheden razendsnel uit de weg ge-
reimd. Het kabinet-Balkenende II zou
•hastisch van beleid moeten verande-
re'i in zijn strijd tegen de economische
®alaise: gewoon hier en daar wat extra
aanbod stimuleren, en de economische
«foei komt vanzelf.
Natuurlijk zit de economische werke-
"jkheid heel wat ingewikkelder in el
kaar. Heel vaak gaat de Wet van Say
niet op. Maar heel vaak ook wel. Het
kan geen kwaad om daar rekening mee
te houden bij het bedenken van die
overdaad aan Haags beleid.
Enkele voorbeelden ter illustratie van
de Wet van Say. Balkenende II heeft,
evenals veel vroegere kabinetten, een
zwak voor de bouwwereld. Met veel
liefde bouwen regeringen monumenten
in de Maas-Rijn-delta. Met de kwalijke
erfenis van twee recente monumenten -
de Betuwe-route en de HSL-lijn -
wordt volop geworsteld. Die worsteling
weerhoudt het kabinet-Balkenende II
niet van het lanceren van een nieuwe
reeks bouwinitiatieven: de tweede
Maasvlakte moet worden drooggelegd
en volgebouwd, en de reis Amster-
dam-Groningen en vice versa moet
straks veel korter worden.
Ambitieus zijn ook de plannen om het
aanbod van asfalt fors op te schroeven.
Minister Peijs van Verkeer en Water
staat vindt dat Nederland van zijn ver-
keersinfarct moet worden verlost via
de aanleg van meer en bredere wegen.
De ervaring leert dat massale asfalte
ring van schaarse grond vaker wel dan
niet averechts uitpakt. Door de wer
king van de Wet van Say, inderdaad.
Asfalt trekt verkeer aan. Hoe meer as
falt ter beschikking komt, hoe groter
het aantal vaderlanders dat zich per
vierwieler van A naar B verplaatst.
Een ander zorgenkind is de zorg. Wat
opeenvolgende kabinetten ook probeer
den, de kosten lopen alleen maar op.
Voor een deel heeft dat te maken met
het succes van de zorg zelf: we worden
alsmaar ouder en ouderen hebben meer
zorg nodig. Daarnaast speelt de vooruit
gang in de zorgwetenschappen een gro
te rol. Allerlei medische apparaten ko
men op de markt waarmee weer meer
kan. Die apparaten zijn erg duur. Het
zelfde geldt voor nieuwe medicijnen.
De stroom aan nieuwigheden lijkt
nooit op te drogen, evenals de eraan ge
koppelde reeks van prijsstijgingen.
Bedrijven zoals Akzo Nobel en Philips
spinnen hier garen bij. Het aanbod van
de eindeloze rij innovaties op het ge
bied van de zorg schept voortdurend
nieuwe vraag naar zorg. De Wet van
Say doet hier weer zijn louterende
werk, althans voor de zorgindustrie en
de zorgklanten. Welke zieke Nederlan
der Iaat vrijwillig de kans op een nieu
we en betere behandeling lopen omdat
zorgminister Hoogervorst met finan
ciële problemen worstelt?
Een laatste voorbeeld betreft de kunst.
Sinds jaar en dag geldt de kunstlobby
als de invloedrijkste van Nederland.
Na het uitlekken van de kabinetsplan-
DEN HAAG - Nimmer was een liter diesel zo duur als gis
teren, na een prijsverhoging van één cent door marktlei
der Shell. De adviesprijs voor een liter kwam terecht op
96,5 cent. Het vorige record dateert van november 2000,
toen een liter op omgerekend 96 eurocent kwam.
De prijs van de verschillende benzinesoorten nadert ook
records. Door de verhoging met 0,6 cent van Shell komt
euro ongelood op 1,295 euro. Super plus komt op 1,349 eu
ro. Het record dateert van 15 mei. Toen kostte een liter eu
ro ongelood 1,309 euro en super plus 1,363 euro.
Er zijn verschillende oorzaken voor de hoge olieprijzen.
Zo is er ongerustheid over het aanhoudende geweld in
Irak. Verder heeft het Russische bedrijf Yukos een con
flict met de belasting, is er oorlogsdreiging in Nigeria en
is er een grote vraag uit China. De prijs van Amerikaanse
olie schommelt rond de 50 dollar per vat. ANP
AMSTERDAM - PCM bundelt zijn literaire uitgeverijen.
Dat is nodig om de tegenvallende resultaten in de krim
pende markt op te vangen, meldde PCM gisteren..
De reorganisatie, die arbeidsplaatsen kost, treft de uitge
verijen J.M. Meulenhoff, Prometheus/Bert Bakker en Vas-
sallucci. Die gaan begin volgend jaar verder onder de
naam Meulenhoff Prometheus Uitgevers. ANP
DEN HAAG - Ruim 60.000 klanten die groene stroom af
namen van Shell, krijgen energiebedrijf Eneco als leveran
cier. Shell staakt de verkoop van groene stroom. Dat
maakten Eneco en Shell gisteren bekend.
Shell begon twee jaar geleden met de verkoop van groene
stroom. Het bedrijf stond nu voor de keus om door te
gaan en fors te investeren of ermee te stopen. Shell consta
teert dat dit onderdeel geen kernactiviteit is. ANP
AMSTERDAM - Uitkeringsinstantie UWV verlaagt de
premie die werkgevers betalen voor de WAO. Dat kan
doordat er volgend jaar tijdelijk geen nieuwe WAO'ers bij
komen door nieuwe regels. Verder daalt de instroom
sinds meer dan een jaar en leidt een grootscheepse herkeu
ring van WAO'ers tot minder en lagere uitkeringen.
Dat meldde het UWV gisteren op zijn website. De instan
tie verlaagt de premie voor het fonds waaruit de eerste
vijf jaar aan WAO-uitkeringen wordt betaald. De basis
van deze premie daalt volgend jaar van de huidige 2,35
procent van de loonsom naar 1,67 procent. Bedrijven beta
len verder een opslag op de premie als zij verantwoorde
lijk zijn voor een bovengemiddeld aantal WAO'ers. ANP
grip op basis waarvan de Raad
van State vorig jaar de aanleg
van de WCT tegenhield. Ten
Thij denkt dat de aanleg van de
WCT door deze uitspraak niet
moeilijker wordt. Al stelt hij dat
nog steeds niet duidelijk is waar
precies de grenzen liggen.
nen in de sfeer van bezuinigingen stond
deze lobby weer op zijn achterste be
nen. Een indrukwekkende verzameling
prominente Nederlanders, inclusief de
oud-ministers Wim Kok en Hans van
Mierlo, klom in de pen om het kabinet
op de naderende ramp te wijzen.
In de kunst werkt de Wet van Say ech
ter in optima forma, zij het in aangepas
te vorm. De vraagzijde bestaat vooral
uit de producenten van kunst - de kun
stenaars. Extra subsidies trekken voor
al meer kunstenaars aan, die bereid
zijn inkomen in te leveren om toch voor
al maar hun kunstzinnige arbeid te kun
nen verrichten. Het gevolg is een over
productie aan kunst.
Misschien moeten de bewindslieden
maar eens collectief Says Traité d'éco
nomie politique lezen.
Arjen van Witteloostuijn
door Jeffrey Kutterink
GOES - Groen Links pleit voor
de aanleg van een kleine contai
nerkade in het Sloegebied. Ook
moet energie worden gewonnen
uit getijdeverschillen.
De partij schrijft dat in een dis
cussienota over het provinciaal
sociaal economisch beleidsplan.
Daarin beschrijft de provincie
welke kant Zeeland economisch
op moet. De provincie zet in op
het versterken van de havens
(onder meer door de aanleg van
de WCT) en recreatie en toeris
me.
Groen Links erkent dat aan- en
afvoer van goederen in contai
ners nodig is. Met een container
kade in het Sloegebied kunnen
de industrieën in de havens, en
de regionale waag op een goede
manier worden bediend, aldus
GroenLinks.
Dat betekent niet dat de partij
voorstander is van de Wester-
schelde Container Terminal. Er
zijn volgens de partij twee be
langrijke criteria die gelden
voor het economisch beleid:
kwaliteit en duurzaamheid. De
keuze voor logistiek en groot
schalige doorvoer van goederen
(in containers) is daarom voor
GroenLinks geen optie.
GroenLinks stelt te hechten aan
de aanwezigheid van de indus
trie in Zeeland. De chemische in
dustrie vormt de basis voor veel
(aanvullende) werkgelegenheid.
Ze wil vooral in de fijnchemie
uitbreiding. Het beperkt onnodi
ge transporten van halffabrika
ten, er is veel milieuwinst te be
halen en het versterkt de ketens,
waardoor ook de internationaal
gedomineerde industrieën aan
Zeeland worden gebonden.
Duurzame energie
Afwijkend is ook de plek die in
het stuk wordt ingeruimd voor
de ontwikkeling van duurzame
energie. In het benutten van de
getijdewerking schuilt een kans
voor onderzoek, proefprojecten
en productie. Ook kan wind- en
zonne-energie een bijdrage leve
ren aan de energievoorziening.
Ook al heeft Zeeland nog steeds
veel moeite om de afspraken na
te komen die er gemaakt zijn
voor de plaatsing van windmo
lens. Te voorzien is dat op lange
re termijn windenergie geen
leeuwendeel van de energievoor
ziening zal verzorgen. Maar in
de technologie-ontwikkeling
kan Zeeland wel een rol spelen,
aldus GroenLinks.
De daling van het aantal ar
beidsplaatsen in Zeeland moet
een halt worden toegeroepen.
Wie kan werken moet wat
GroenLinks betreft een bijdrage
leveren aan de samenleving (in
een baan of als vrijwilliger).
Wie wil werken moet werk kun
nen vinden. GroenLinks stelt
dat er geen beleid hoeft te wor
den gevoerd om mensen naar
Zeeland te trekken om er te ko
men wonen en werken. „Als er
vijf procent extra inwoners zijn,
blijft de Hogeschool Zeeland de
kleinste van Nederland en dat
geldt ook voor de Kamer van
Koophandel. En de winkel komt
niet terug in de kleine kernen
als daar tien mensen meer gaan
wonen, het zangkoor en de voet
balvereniging gaan geen klasse
hoger zingen of spelen bij een
versterkte groei."
De provincie moet volgens
GroenLinks meer dan in het ver
leden zelf als ontwikkelaar op
treden. Zij zal zelf kansrijke sec
toren, samenwerkingsverban
den en projecten moeten benoe
men, en vervolgens partners
moeten benaderen en als proces
begeleider moeten optreden.
Dat is wat anders dan alles zelf
doen, maar veel meer zorgen
dan anderen aan de slag kun
nen. Verder moet de uitwisse
ling van kennis in het bedrijfsle
ven worden bevorderd en het be
roepsonderwijs worden ver
sterkt. Verder streeft Groen
Links naar het koppelen van
een Masters opleiding aan de
Roosevelt Academy. De partij
denkt dan aan een opleiding 'wa
terkansen', waarbij water- en
kustbeheer, golf- en getij-ener
gie. en mariene cultures speci
fiek aan Zeeland zijn gekop
peld. GroenLinks wil ook een
fonds waaruit bedrijven die zich
als een cluster presenteren op
beurzen en manifestaties finan
ciële steun krijgen.
