Ouderen steeds meer in het nauw
Dat pensioentje geeft nét die ruimte
fee Bep, het zijn euro's, pas op!
n: 0113-315680
:pzc.nl
fredactie@pzc.nl
„s 31,4460 AA Goes
rtentie-exploïtatie:
en Midden-Zeeland: 0113-315520;
-Vlaanderen: 0114-372770;
lal; 020-4562500.
dag 25 september 2004
Hoe Paul Pascalle werd
Ratten op de werkvloer
De scharrelkoningin van Nederland
Veel ouderen kun
nen de eindjes niet
jan elkaar knopen. Ze
ierals je alleenstaande
lent en slechts moet
rondkomen van een
AOW'tje, kom je maan
delijks tientallen euro's
■tekort. De maatregelen
die het kabinet op prins
jesdag 2004 heeft aange
kondigd, zorgen voor
een verdere verslechte
ring.
foto's GPD/Phil Nijhuis
Alleenstaande ouderen met alleen AOW ko
men per maand 70 euro tekort, zegt het
Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting
(Nibud) in zijn jongste rapport. Het
ouderdomspensioen is domweg,te laag en ge
meenten bieden te weinig hulp.
Licht aan de horizon is er niet. Dit jaar gaan
ouderen met alleen AOW (827 euro netto voor
alleenstaanden, 1155 euro voor een echtpaar)
er in koopkracht zo'n vier procent op achter
uit.
Ondanks compensatiemaatregelen is er vol
gend jaar opnieuw een koopkrachtverlies van
een half procent. Voor veel ouderen is dat
koopkrachtverlies nog hoger. Zij vullen geen
belastingformulier in om de ouderenkorting te
.incasseren, uit trots of omdat het te ingewik
keld is. Juist die ouderenkorting, die volgend
jaar wat verhoogd wordt, moet het koop
krachtverlies verzachten.
Ouderenbonden luiden ook al de noodklok
voor 2006. De ziektekostenpremie stijgt dat
jaar volgens de huidige plannen met vele hon
derden euro's. Vertrouwen in een volledige
compensatie hebben de bonden allang niet
meer.
De bezuinigingen van het kabinet treffen oude
ren op tal van punten. De AOWHS'öit jaar be
vroren, wat door de inflatie al een fors-verlies.
van inkomen betekent. De huursubsidie is ver
minderd met zo'n twaalf tot achttien euro per
maand, de huren stegen met enkele procenten.
Verder stegen de kosten van de zorg: de zieken
fondspremie, het bezoek aan de huisarts (ei
gen bijdrage) en de kosten van medicijnen.
Zogenoemde zelfzörgmiddelen worden niet
meer vergoed, evenmin als niet onmiddellijk
noodzakelijke fysiotherapie. Ook voor de
thuiszorg is de eigen bijdrage gestegen; reden
voor 12.000 ouderen er geen gebruik meer van
te maken.
Gemeenten bieden de mogelijkheid tot kwijt
schelding van gemeentelijke belastingen (riool
recht, ozb), maar daar moet de oudere wel om
vragen. Dat geldt ook voor bijzondere bij
stand, waarop een beroep kan worden gedaan
bij de noodzakelijke aanschaf van bril, wasma
chine of koelkast. Veel ouderen weten niet
eens hoe dat moet worden aangevraagd. Ze
zouden zelf benaderd moeten worden met de
vraag welke noden er zijn, vinden ouderenor-
ganisaties. De kwijtschelding van gemeentelij
ke belastingen moet in ieder geval automa
tisch verlopen. Volgens de ouderenbonden zijn
de gemeentelijke bestanden moeiteloos te kop
pelen aan die van de belastingdienst. Ook zon
der het invullen van formulieren moet het zo
mogelijk zijn geld terug te krijgen, menen ze.
Koos van Wees
Jannie van Hoorn (70) voelt zich een
bevoorrecht mens. Samen met haar
man heeft ze nog een pensioen van 200
euro, naast de AOW. „Mijn situatie is
niet te vergelijken met die van mensen
met alleen AOW. Het geeft je nét die
ruimte geld opzij te zetten voor die
nieuwe wasmachine."
Jannie weet wat het is met weinig geld
rond te komen. Haar man was vanaf
zijn 56e werkloos, en ze hebben een tijd
onder het minimum gezeten. De AOW,
met dat kleine pensioen, kwam als een
verlossing.
„Toen we 65 werden, zeiden we: hoera!
Want toen konden we onze eigen broek
ophouden. Daarvoor redden we het
niet zonder dat de kinderen ons iets toe
stopten."
In de huidige tijd rondkomen is vooral
keuzen maken. „Het is altijd een kwes
tie van kiezen." De korting op de huur
subsidie betekent maandelijks 17 euro
minder inkomsten. Ze hebben daarom
overwogen de krant op te zeggen.
„Mijn man is altijd zo verdiept in die
krant, dat hebben we niet gedaan."
Ze redden het goed samen, benadrukt
Jannie. Ze is creatief, naait haar eigen
kleren. Bladen worden uitgewisseld
met vrienden en bekenden. Een volks
tuin zorgt voor gezond eten. „Dat is
normaal gesproken enorm prijzig, ge
zond eten." De boodschappen gebeuren
gedeeltelijk bij de Aldi.
Ondersteuning
Soms schrikt ze toch weer van de prij
zen. „De kapper is heel duur, de schoen
maker is niet meer te betalen. Een dag
je uit is bijna niet meer te doen."
Van de kinderen krijgen ze ook wel
eens wat. „Dat moet je accepteren, dat
willen ze ook." Zoals laatst, een terras
stoel. Jannie en haar man willen geen
structurele ondersteuning. De kinderen
hebben nu zelf gezinnen te onderhou
den.
Wat ze betreurt is de bezuinigingen op
al die ondersteunende dingen voor
ouderen, de gezelligheidsverenigingen,
de clubs.
Die activiteiten zijn voor veel mensen
het enige verzetje. Ook Jannie merkt de
opkomst van de rijke oudere. „De com
mercie speelt in op de ouderen die veel
te besteden hebben. Er ontstaat een
tweedeling. Die mensen leven van va
kantie naar vakantie, meerdere keren
per jaar. Het inkomstenpatroon van de
meeste mensen die ik ken wijkt daar
van af."
Jannie is actief in de kerk en ontmoet
veel ouderen. Ze ziet een aarzeling ge
bruik te maken van zaken als bijzonde
re bijstand. „Dan geef ik een duwtje in
de rug. Het komt: vroeger was je pas
flink als je je eigen broek op kon hou
den. Bij liefdadigheid, door kerk of de
kruidenier, moest je altijd dank je wel
zeggen. Je moest dankbaar zijn. Dat
willen de mensen niet."
Bep van Os (69) heeft alleen AOW.
Ze noemt zichzelf „een hele goede
^houder, maar het is wel puzzelen
Wond te komen." Zij maakt opti-
^gebruik van alle kortingsregelin-
die er zijn. Kwijtschelding van de
(sneentelijke belastingen, huursubsi-
ouderenvervoer op maat, bijzonde-
pjstand. Die regelingen zijn ervoor,
®dan moet je ze gebruiken ook,
riadtze.
1 «iet iedereen denkt er zo over. Bep
lent mensen die hardnekkig weigeren
«jzondere bijstand aan te wagen. „Bij
feheel oude ouwetjes zit een stuk
^ts, die willen het niet". Ook de for
maliteiten weerhouden veel mensen.
Bep wordt er zelf ook wel eens moede
rs van. „Ik word gek van die papier
winkel, maar doe het wel. Als je tachtig
lant of ouder, wil je die moeite van het
«uilenniet meer nemen."
pziet tekenen van armoede om zich
Mensen die de kapper niet meer
kunnen betalen, er onverzorgd uitzien,
en dagelijks alleen brood eten. „Er zijn
heel veel schulden onder ouderen."
Daar wordt niet altijd even goed op ge
reageerd, meent ze. „Mensen met twee
maanden huurschuld die hun huis wor
den uitgezet. Of van wie gas en licht
worden afgesloten. Daar mogen ze wel
eens wat voorzichtiger mee zijn."
Het zijn niet alleen de bezuinigingen.
De euro heeft er ook aan bijgedragen.
Veel ouderen beseffen te weinig de
waarde van de euro, denken nog steeds
dat het guldens zijn. Dus komen ze niet
uit met hun AOW. „Ik heb het ook
hoor. Dan zie ik iets staan en denk ik:
dat is goedkoop! Maar dan moet ik me
voorhouden: nee Bep, het zijn euro's,
pas op."
Pindakaas
Zelf lukt het haar wel goed rond te ko
men. „Ik ben gek op pindakaas en als
die ergens in de aanbieding is koop ik
meteen vier potten. Dat doe ik met al
les. Bladen en kranten lees ik in de bi
bliotheek. Vakantie vier ik bij mijn
dochter in Drenthe. Ik let heel goed op
mijn geld. Vroeger kon ik nog wel eens
iets sparen, maar dat wordt steeds
moeilijker."Ze somt op. „De huursubsi
die is gekort en de huren stijgen wel.
Sommige medicijnen moet je nu zelf be
talen. De AOW is netto iets gedaald.
Dat merk je." Klagen doet ze niet. „Ik
word altijd een beetje boos als mensen
roepen: ik heb alleen AOW. Die onvre
de. Je kan het nu eenmaal niet even
goed hebben als vroeger." Wat wel irri
teert is de opkomst van de goed bemid
delde senior. Die lekker goedkoop ge
bruik maakt van gesubsidieerde activi
teiten voor ouderen, zoals de ouderen-
bridge, en daar breeduit gaat vertellen
over die geweldige vakantie in India.
„Dat valt niet goed bij mensen die elk
dubbeltje moeten omdraaien. Dat kan
je ze niet aan het verstand brengen."
Bep van Os (links)
en Jannie van Hoorn
ondervinden dagelijks
hoe moeilijk het is met
hun geld rond te ko
men. De een heeft al
leen AOW, de ander
een klein aanvullend
pensioen. Rondkomen
lukt, maar het kost wel
steeds meer moeite,
vertellen ze.
