Pelgrims
met kompas
Reis boeken
Tips
Alles over kamperen en caravans
zaterdag 11 september 2004 Wil
Uitbreiding vluchten met
elektronische tickets
Delta Air Lines is de nieuwste 'partner' van
KLM als het gaat om elektronische ticketing.
Sinds deze maand kunnen personen die tij
dens een reis met zowel Delta als KLM vliegen,
volledig gebruik maken van elektronische tick
ets. Reizigers met een elektronisch ticket kun
nen thuis reeds via internet inchecken, en-
voor reizigers met een doorverbinding werkt
elektronische ticketing sneller tijdens het over
stappen. Vandaar dat KLM in de nabije toe
komst met nog meer luchtvaartmaatschapijen
een dergelijke samenwerking wil aangaan.
KLM werkt op dat gebied al samen met Air
France, Northwest Airlines, Continental, Alas
ka Airlines en American Airlines.
September maand van
design in Amsterdam
September is voor Amsterdam designmaand.
In het kader van het nationale themajaar Ar
chitectuur Design worden er designprijzen
uitgedeeld en veel exposities gehouden, van
kleding en sieraden tot complete interieurs.
Maar ook wordt de aandacht gevestigd op de
sign in het toerisme: bijzondere hotels, restau
rants en winkels met designinterieurs, en zelfs
een compleet stadsdeel zoals het KNSM-eiland
in het Oostelijk Havengebied. In het Stedeüjk
Museum CS is grafische kunst te zien, en door
de Jordaan is een Sieraden Route langs ateliers
uitgezet (www.sieradenroute.nn.
Meer informatie: tel. 0900-400 40 40,
www.amsterdarn.nl/desiqn.
Bekijk Den Bosch
eens anders
In een boot, op
de step, te voet
of per paarden
tram: Den Bosch
kun je op veel
manieren verken
nen. Ook in de
maanden septem
ber en oktober
zijn er nog tal
van mogelijkhe
den voor een
boottocht over
de Binnendieze,
een begeleide ex
cursie door de
oude binnen
stad, museabe-
zoek of een arrangement. De uitstapjes wor
den aangeboden door rondvaartbedrijf De
Groote Stroom, dat daarvoor samenwerkt met
andere toeristische instanties. Meer informa
tie: tel. 073-614 72 17, www.qrootestroom.nl.
Nelles in nieuw jasje
nachtingadressen. Een idyllisch hotel
in Engelse stijl middenin het schilder
achtige Amelia; een doodstil familieho
tel met lege eetzaal maar met een uit
zicht waar je je vanzelf een grootgrond
bezitter voelt; de agriturismo van Giu
seppe en Annamaria, die Rome ont
vlucht is en op het platteland zorgt
voor een hartelijk onthaal en een fan
tastische maaltijd; het landgoed van de
oud-stewardess die samen met
een piloot nu in haar eigen para
dijsje leeft; het 18e eeuwse ap
partement dat vanwege de vele
logerende Nederlanders omge
doopt is in 'camera ollandese';
de avant-gardistische agrituris
mo met popart tot in de douche-
bak.
Busrondrit
De tocht duurt lang, veertien da
gen maar liefst, maar heeft als belo
ning de eeuwige stad Rome. Wat een
pracht. Jammer dat we al zoveel gelo
pen hebben. Dan maar in de bus voor
de sightseeing-tour en een ochtend zit
ten op het Sint Pietersplein waar Paus
Johannes Paulus II ons beloont door
met zijn pausmobiel vlak voor ons
langs te rijden.
We besluiten niet alle Vaticaanse mu-
ls het in de zomer te warm om in het Italiaanse binnenland te wandelen,
in het voor- of najaar lukt dat beter. Bij voorbeeld een veertiendaagse
voetreis naar Rome. Wandelaars blijven overigens een bijzonderheid: de
Italiaan vindt dat eigenlijk maar een beetje zielig gedoe.
foor PETER DAALDER
Een handgeschreven kaartje.
'Buon giomo. Welkom in Vil
la Vallerosa. Wij reserveerden
voor u appartement Zambra.
Daar vindt u frisdrank, wijn, bier, fruit
en het ontbijt voor morgen. Graag ont-
yangen wij u vanavond voor een aperi
tief in de villa.' Na een slopende lange
tocht, over een overwoekerd pad, in de
hitte en bovendien geen druppel water
meer over, is dit een allervriendelijkst
Welkom. De uitnodiging ligt op een ta
feltje bij het zwembad van landgoed
[Vallerosa. in de buurt van Selci. Het is
het eind van een etappe van de voetreis
van Orvieto naar de eeuwige stad Ro
me.
Al eerder hadden we besloten niet in
de zomer te lopen omdat het dan vaak
te warm is in het Italiaanse binnen
land. zeker als je de hele dag in heuvel
achtig gebied loopt. Het is eind april en
ook nu af en toe pittig warm. Italianen,
meestal vriendelijk groetend, kijken je
meelevend aan. Als een Italiaan ergens
naartoe wil, neemt hij de auto, de scoo
ter of op zijn minst de fiets. Maar lo
penze vinden het eigenlijk een
beetje zielig.
Sommige wandelaars beginnen al om
zes uur 's ochtends, om de warmte een
beetje voor te zijn. Om zo op het heetst
van de dag niet hoeven te lopen. Dan
ben je vroeg op je eindbestemming,
maar als dat nou toevallig een kamer
op vier hoog is in de nok van het kas
teel BonaCtflr'si"in Poggio Mirte,
heel apart, maar zonder uitzicht, dus
leuk genoeg voor een nacht en niet lan
ger. Wij kiezen voor een lunch met aan
sluitend een behoorlijke siësta, want
op het heetst van de dag is het beter
niet te bewegen. Daarin hebben de Itali
anen gelijk.
Spoorzoeken of GPS
Omdat er buiten de Italiaanse bergge
bieden weinig gewandeld wordt, zijn
de paden en de aanduidingen vaak
moeilijk te vinden, soms verdwenen
als een boer net iets te veel omge
ploegd of gekapt heeft. Een goede om
schrijving, een kaart en een feilloos
richtinggevoel doen de rest. Want
niets is zo vervelend als verkeerd lo
pen.
Erwordt druk gewandeld in Italië. Veel
Nederlanders hebben ontdekt hoe
mooi Toscane is, of Umbrië, de Amalfi-
kust onder Napels of de Apennijnen.
Een topper is de Voetreis naar Rome.
Meer dan 2500 Nederlanders hebben
daarvan inmiddels gedeelten gelopen.
Erzijn drie etappes: Parma-Lucca, Citta
di Castello-Spoleto en Orvieto-Rome.
Het laatste traject is een veertiendaag
se wandelreis langs veelal kleine plaat
sen, waar overnacht wordt in hotels en
'Voetpad voor stilte en gebed', staat aan het begin van een
kruiswegstatie in de buurt van Narni.
Fiumi-fontein op het Navonaplein in Rome. Even de voeten koelen voor de Spaanse Trappen in Rome. Foto's EPA/GPD
agriturismi (logeren bij de boer, maar
soms wel heel luxe). De bagage wordt
vervoerd, dus in de rugzak hoeft alleen
een 'pranzo a sacco' (lunchpakket),
extra drinken, wat kleding en een foto
toestel.
De tochten variëren van vijf tot acht
uur lopen per dag. Zonder uitzonde
ring in heuvelachtig terrein, vaak op
onverharde paden of strada bianci,
landwegen van witte kiezelstenen.
Meestal door rustige gebieden, door
prachtige natuur en af en toe dwars
door de olijfboomgaarden en druiven
ranken. Vogels kwetteren als Italiaanse
mama's, hagedissen ritselen in het
struikgewas. Het Italiaanse platteland
heeft drie belangrijke h's: huis, hek en
hond, de laatste vaak in meervoud.
Gebruik van GPS-coördinaten is best
handig voor wie echt niet wil spoorzoe
ken. De moderne pelgrim heeft een
kompas en laat zijn schone kleren ver
voeren. Een ouderwetse pelgrim zwierf
wat rond, het zich leiden door de zon,
de wind of door de volgende kapel.
De mensen die deze voetreis naar Ro
me uitgezet hebben, hebben een uitste
kende neus voor heel bijzondere over
sea in één klap te bezoeken, maar ge
nieten een uur van de Sixtijnse kapel.
En van de Spaanse trappen waar begin
mei de bloemen uitbundig bloeien.
Naar boven klauteren op het nationaal
monument Vittorio Emanuele (de
'Schrijfmachine' noemen de Romei
nen het protserige pompeuze bouwsel)
en daar naar de wirwar van straatjes kij
ken. 's Avonds niet slenteren door de
stad, maar je nestelen op de Piazza del-
la Rotonda bij het Pantheon of op de
Piazza Navona en genieten, urenlang.
Gauw even een muntje in de Trevi-fön-
tein gooien. Dan kom je er terug, heet
het. Je weet nooit waar het goed voor
is.
Diverse touroperators bieden wandelvakan
ties in Italië aan. De beschreven voettocht
naar Rome zit onder meer in het pakket van
SNP en kan van april tot en met oktober da
gelijks gelopen worden
Algemene informatie: Nationaal Italiaans
Verkeersbureau, Stadhouderskade 2, 1054
ES Amsterdam, tel. 00800-00 48 25 42,
www.enit.it Zie ook: www.romaturis-
mo.it, www.romequide.it en
www.wandelpad.nl
Italianen vinden
wandelende toeristen
beetje zielig
Uitgeverij Spectrum is bezig de bekende 'Nel-
les Guides' in een nieuw jasje te steken. Soms
worden bestaande gidsen herzien, soms ook
verschijnen gidsen in een eerste druk. Zo kwa
men onlangs boekjes uit over Corsica, Bali
Lombok, Brazi
lië, Marokko,
Kreta en Cana
da. Ook ko
mend najaar
komt de uitge
ver met nieu
we titels. Het
zijn handzame
boekjes, en de
informatie is
overzichtelijk
gerangschikt.
Met voldoende
achtergrondin
formatie en
tips voor be
zienswaardig
heden, gericht
op een breed publiek en dus niet bedoeld voor
al te gespecialiseerde reizigers.
Nelles Gidsen worden uitgegeven door Het Spectrum
en kosten €13,50 per deel
Zie ook www.spectrum.nl
GERARD CHEL
Nationale
Orgeldag
Honderden kerken zijn
vandaag en morgen toe
gankelijk in het kader
van de Open Monumen
tendagen. En wat is er
dan logischer dan hier
meteen een Nationale Or
geldag aan te koppelen?
Vandaag kunnen bezoe
kers kennis maken met
orgelmuziek. In tal van
opengestelde kerken in
het land treden organis
ten op. Meer informatie:
www.vnpo.nl.
Ridders en
schrijvers
Themapark Archeon in
Alphen aan den Rijn
toont dit weekeinde hoe
ridders vroeger hun land
en goed moesten verdedi
gen. Er zijn demonstra
ties van een riddertoer-
nooi en een boogschiet-
wedstrijd. Bezoekers zien
ook hoe ridders in hun
harnas worden gestoken
alvorens de strijd aan te
gaan. Op 18 en 19 sep
tember staan historische
kinderboeken centraal.
Onder het motto 'Ont
moeting met de Schrij
vers van de Ronde Tafel'
kan het pubhek kennis
maken met bekende au
teurs en striptekenaars,
onder wie Simone van
der Vlugt, Bies van Ede
en Ton van Reen. Ook le
ren kinderen kalligrafe
ren, en natuurlijk is er
een boekenmarkt. Ar
cheon is open van
10.00-17.00 uur. entree
€14,50. Meer informatie:
tel.0172-44 77 44,
www.archeon.nl.
Jazz by the Sea
Begon het veertien jaar
Kabouter Plop viert over een week zijn verjaardag.
geleden vrij bescheiden
in Domburg, tegenwoor
dig strekt het festival
Jazz by the Sea zich uit
over een groter deel van
Zeeland. In tien toeris
tische plaatsen, waaron
der Veere, Vlissingen,
Oostkapelle en Zoutelan-
de is het van 14 tot en
met 19 september alles
jazz wat de klok slaat.
Straatparades, kroegen
tochten, optredens in ho
tels en caféSj, openlucht-
concerten en zelfs een
jazzkerkdienst staan op
het programma. In zes
dagen tijd zijn er ruim ze
ventig optredens, alle
maal gratis toegankelijk.
Er wordt wederom op
ruim 20.000 bezoekers
gerekend. Meer informa
tie:
www.jazzbythesea.nl.
Voor arrangementen:
VW Walcheren-
Noord-Beveland, tel.
0118-58 3615,
www.vvvwnb.nl.
Kabouter Plop
is jarig
Plopsaland viert 18 en 19
september de verjaardag
van Kabouter Plop. Dat
gebeurt samen met Ka
bouter Klus, Kwebbel en
Lui. en natuurlijk heel
veel kinderen. Speciaal
voor deze gelegenheid
zullen de vier kabouters
optreden. Bovendien
trakteert Kabouter Plop
iedere bezoeker op een
leuke verrassing. Plopsa
land in het Belgische De
Panne is open van
10.00-18.00 uur. Meer in
formatie: tel. 0032-58 42
02 45,
www.plopsaland.be.
Flamenco-festival
De Spaanse stad Sevilla
vormt om het jaar het de
cor voor een groots fla
menco-festival, dat een
maand duurt. Tussen 14
september en 10 oktober
treden vele artiesten van
naam en faam op in de
stad, in het Teatro Mae-
stranza, Real Alcazar en
Plaza del Lucero. Meer in
formatie: www.bienal-fla-
menco.orq.
De vele honderdduizenden lief
hebbers van kamperen en cara
vans kunnen hun hart ophalen
op de Kampeer Caravan Jaar
beurs 2004. Dit grootste kam
peer-en caravan evenement in
ons land heelt van 18 tot en met
september plaats in de gedeel
telijk vernieuwde Hallen 7 tot en
raet 12 van de Jaarbeurs in
"trecht. Het is de tweede keer
dat de beurs hier wordt gehou
den, en dit jaar zal er vooral veel
nieuws te zien zijn op het gebied
van tenten, caravans en accessoi
res. Het aanbod is groter en geva
leerder dan vorig jaar. Op ruim
55.000 vierkante meter -de op-
Pervlakte van ruim acht voetbal
velden- kan de kampeerliefheb-
ber alles vinden op het gebied
van zijn favoriete vakantievorm.
Uiteraard is er een randprogram-
mamet presentaties, demonstra-
des en activiteiten in zowel de
jaarbeurs als op het buitenter-
Er worden weer veel belangstellenden verwacht op de Kampeer- en Ca
ravan Jaarbeurs. Foto vnu exhibitions
rein. Bezoekers kunnen deelne
men aan een fietsparcours, rij-
vaardigheidsparcours met trek
auto en caravan en een kinder
programma. Een primeur is het
Nederlands Kampioenschap
Tent Opzetten. De Kampeer Ca
ravanjaarbeurs 2004 in Utrecht
is dagelijks open van 11.00-18.00
uur. Entree €12,50, kinderen tot
15 jaar €5,00, senioren €€9,50,
gezinskaart €28,50. Kaarten kos
ten in de voorverkoop €11,00,
aanschaffen kan via www.
kampeercaravanjaarbeurs.nl
of bij de ANWB.
