De dwaalgang van zieke illegalen PZC Gevolgen van WCT zijn voor Bevelandse Zak onomkeerbaar PZC 11 september heeft voor allochtoon no altijd consequenties Sjamil Basajev is keiharde terrorist Illegaal kan geen ziektekostenverzekering afsluiten Medische problemen nemen toerevalidatie is vaak niet mogelijk 9 september 1954 te gast donderdag 9 september 2004 In 1998 werd de Koppelings wet van kracht. Hiermee werd de mogelijkheid om ge bruik te maken van sociale voor zieningen gekoppeld aan het verblijfsrecht. Illegalen kunnen sindsdien geen ziektekostenverzekering meer afsluiten. Toch hebben ze, zoals ieder mens. recht op zorg. Zorgverleners vragen hun con- tant te betalen, maar dat kun nen ze vaak niet. Tegelijk met de nieuwe wet is de Stichting Koppeling opgericht. Huisartsen en apotheken kun nen hier (een deel van) de kos ten die ze maken voor zorg aan illegalen declareren. Het fonds wordt betaald door het ministe rie van Volksgezondheid. In 2003 gaf de stichting bijna vier miljoen euro uit. Voor de zogenaamde 'tweede lijns zorg' werd een andere op lossing bedacht. Ziekenhuizen mogen op hun begroting een post 'dubieuze debiteuren' heb ben. Hierin komen alle onverze- kerden en wanbetalers. De post wordt in principe betaald dooi de zorgverzekeraar waarmee het ziekenhuis een afspraak heeft. Meestal is de afspraak dat maxi maal twee procent van het bud get uit 'dubieuze debiteuren' mag bestaan. In 2003 bereikten al enkele ziekenhuizen die kriti sche grens. Als een zorgverzeke raar niet betaalt, moet het ziekenhuis uit eigen middelen putten. Voor 'AWBZ-zorg', zo als verpleeghuizen, is officieel geen financiering geregeld. Op regionaal niveau worden ver schillende oplossingen bedacht voor de schrijnende gevallen. Tot nu toe betaalde Stichting- Koppeling af en toe het eerste halfjaar van de zorg, maar daar wil het ministerie van Volksge zondheid niet meer aan meewer ken. GPD Het aantal illegalen met medi sche problemen neemt toe. Ze mogen zich niet verzekeren, maar hebben wel recht op zorg. Dat wringt als langdurige ver pleging of revalidatie nodig is. Gezocht: verpleeghuis dat jaren gratis voor demente illegaal wil zorgen. door Marloes de Koning Hranush wrijft met haar hand over de bovenkant van haar buik. Een branderig gevoel, vertaalt doktersassi stente Lina Bezhanova-Velders de klacht van de 65-jarige vrouw. Hranush ligt op een bed in een kamer bovenin de Paulus- kerk in Rotterdam. Ze is met haar man Ashot (69) in 1999 uit Dagestan gevlucht. Een ver blijfsvergunning kregen ze niet, maar ze zijn toch in Nederland gebleven. De afgelopen jaren hebben ze de Daklozenkrant verkocht in Rotterdam. Hranush heeft maagkanker, con stateerde de dokter toen ze zich dit voorjaar met zware pijnen bij de spoedeisende hulp meld de. Sinds de zware operatie is ze weer dakloos. De kanker is uit gezaaid, en in de Pauluskerk wacht ze op haar dood. Profes sionele verpleging is er niet, een goed bed van de thuiszorg kreeg ze niet. De pyjamabroek en het hesje dat Hranush draagt, zijn van Nederlanders geweest. Medewerkers van de kerk heb ben uren moeten rondbellen om een ziekenhuis te vinden dat be reid was haar te opereren. Zo gaat dat bij illegalen met een aandoening die niet direct le vensbedreigend is. „Uiteindelijk zeggen ze: we doen de operatie. Ashot en Hranush (I) zijn in 1999 uit Dagestan gevlucht. Ze verblijven sinds 5 jaar in de Pauluskerk in Rotterdam, waar Hranush - die lijdt aan maagkanker - niet meer kan doen dan wachten op haar dood. foto Gouido Benschop/ GPD Maar de revalidatiekliniek en opvang na de operatie vragen contant geld", vertelt Bezhano va-Velders. Dikke ordners Boven haar bureau staan dikke ordners met de dossiers van zo'n 700 onverzekerden uit de omge ving. Dit jaar hebben zich al net zoveel mensen bij de artsen in de kerk gemeld als in heel 2003. Bij het Academisch Medisch Centrum (AMC) in Amsterdam klopten in 2002 ruim 250 illega len aan voor hulp, in 2003 waren het er ongeveer 330. Ook medisch centrum Haaglanden rapporteert een toename. De instelling dreigt dit jaar voor het eerst het voor 'onverze kerden en wanbetalers' gereser veerde potje te overschrijden. „Sinds de nieuwe vreemdelin genwet van 2001 zien we meer ex-asielzoekers onder de illega len. Zij hebben vaak veel ernsti ger medische problemen dan de andere illegalen, die vaak gezon de arbeidsmigranten zijn", zegt Maria van den Muijsenbergh, huisarts in Nijmegen en auteur van het boek 'Ziek en geen pa pieren'. Ze behandelt zelf veel il legalen. Veel huis- en tandart sen beginnen er niet aan. In de meeste regio's weten vrijwilli gers precies bij wie de illegalen wél en niet moeten aankloppen. Dit voorjaar is bovendien een landelijk steunpunt opgericht (Lampion) dat illegalen en hulp verleners de weg wijst in de zorg. Van den Muijsenbergh: „Ik be grijp heel goed dat is afgespro ken dat mensen illegaal zijn, maar het botst met mensenrech tenverdragen en met mijn me- disch-ethische plicht om ze niet te helpen." Kostbaar Nederland is verplicht iedereen 'medisch noodzakelijke zorg' te geven, maar dat beginsel laat veel ruimte voor interpretatie. Met name de niet-acute, maar wel ernstige en kostbare zorg vormt een probleem. In zieken huizen houden illegalen met eni ge regelmaat bedden langer be zet dan goed is, omdat er geen plaats in een verpleeghuis- of re validatiekliniek kan worden ge vonden. „Je loopt tegen muren aan als een patiënt voor langere periode overgenomen moet wor den", zegt Bert Wiegman, direc teur patiëntzorg van het AMC. Hij stuit op een ambtelijk woud van 'indicaties', zorgkantoren, plekkentekort en financierings regels, waarachter instellingen zich kunnen verschuilen. In het AMC is het twee tot drie keer per jaar een 'heel groot pro bleem'. De rest van het jaar lukt het creatieve oplossingen te vin den. Patiënten gaan dan naar op vang van bijvoorbeeld het Leger des Heils. In ziekenhuis Leijen- burg, onderdeel van Haaglan den, lag onlangs ongeveer ander half jaar een patiënt, die eigen lijk in een verpleeghuis hoorde. Het lukte volgens interimmana ger Pieter van Dam simpelweg niet een plek te vinden. De vrij willigers van de Pauluskerk leu ren inmiddels met een Iraanse vrouw met een hersentumor. Waar ze na de operatie heen kan, weten ze nog niet. GPD door Guido de Bruin Voor allochtonen in Neder land zijn de naweeën van de aanslagen van 11 septem ber 2001 nog lang niet uitge werkt, denkt de antropoloog van Turkse afkomst Kadir Ca- natan. Ze krijgen steeds meer het stempel van 'risicogroep' opgedrukt, is zijn waarne ming. „Ik zie veel jonge mensen om mij heen met een hoge oplei ding die hier geboren en geto gen zijn, maar toch heel moei lijk aan de bak komen", aldus Canatan, die onderzoek heeft gedaan onder Turkse mos lims. „Geslaagde integratie betekent nog niet dat je ook geaccepteerd wordt." Vooral moslims hebben vol gens hem te maken met een veranderd maatschappelijk klimaat. „Moslims worden geïdentificeerd met geweld en terrorisme. Daar wordt in de gemeenschap veel over ge praat." Het gevolg is dat mos lims zich steeds meer in eigen kring terugtrekken en geïso leerd raken, analyseert Cana tan. Hij vreest ook in Nederland een toenemende polarisatie tussen radicale moslims en ui terst rechts, zoals die zich in België voordoet. Dat klimaat is er volgens hem mede debet aan dat steeds meer Turken en Marokkanen naar hun land van herkomst terug wil len. Het Nederlands Migratie In stituut nam in20031571 remi- gratieverzoeken in behande ling, 60 procent meer dan in 2002. Zelf is Canatan ook van plan een beroep te doen op de Remigratiewet. Nadat hij ja ren tevergeefs heeft gepro beerd een vaste baan te krij gen, ziet hij het perspectief daarop steeds meer vervlie gen. Een positief neveneffect van de moslimterreur in verschei dene delen van de wereld j volgens de antropoloog dj moslims zich meer bewui zijn geworden van het slecht! imago van de islam in hs Westen. „Daardoor doen. extra hun best om geen p& blemen te veroorzaken, rustf te blijven en niet met gewei; geassocieerd te worden." Ook de ondernemer van Ife. rokkaanse afkomst Abdel Am. raoui, initiatiefnemer van on der meer de website maghreb.nl en marokkaani ziet een positieve kant aanó neiging van mensen om tez^ gen wat ze denken. „Nu ik tenminste hoe men ovs mij denkt. Dan krijg je schijnheiligheid." De toon van de discussies oj' zijn websites is volgens Ac- raoui niet veranderd door U september. „Doordat menses zich anoniem kunnen uitej zijn de discussies altijd fete' geweest." Een positief teken is volgens hem dat van de deelnemen aan discussies op marot kaan.nl ongeveer 30 proceij geen Marokkaan is. Hardere mentaliteit Niet alleen 11 septemte maar ook de opkomst vai Pim Fortuyn heeft volgen! hem tot een 'hardere mentali teit' geleid. „Respect is voa mij een belangrijk woon waar je niet veel meer van te rugziet.Mensen durven to gens hem veel sneller hts vooroordelen uit te spreke Iemand als WD-Kamerlii Hirsi Ali moet eerst naden ken, voordat ze mogelij! kwetsende uitspraken doti vindt hij. Zijn bedrijf voor'K nomarketing' Etnodiredew heeft geen last van het ve slechterde imago van allocta nen. „Bedrijven zullen ho dan ook rekening moeten htrj den met de behoeften van al lochtonen. Ze zijn er nu eet maal, dus moet je met henot weten te gaan." ANP door Gijs van Wetten De Tsjetsjeense krijgsheer Sjamil Basajev is de meest gezochte en gevreesde man van Rusland. Voor veel Tsjetsjenen is Basajev de held van het verzet tegen de Russische overheersing, maar Moskou beschouwt hem als de Russische equivalent van Osama bin Laden. De Russi sche regering heeft een prijs van 10 miljoen dollar op zijn hoofd gezet. Directe aanleiding daarvoor is de bloedige gijzelingsactie in het Noord-Ossetische Beslan, die vorige week hon derden levens eiste. Basajev was ook het brein achter de gijzeling in een Moskous thea ter in oktober 2002. die ein digde met een bestorming door het leger. Daarbij kwa men 129 gijzelaars om. Voor die operatie heeft Basa jev zelf de verantwoordelijk heid opgeëist, evenals voor de moord in mei op de pro-Russi sche president van Tsjetsjenië, Achmad Kady- rov. Moskou vermoedt ook zijn betrokkenheid bij een reeks bomaanslagen op flatge bouwen in onder meer Mos kou, waardoor bijna driehon derd mensen omkwamen. Sjamil Basajev werd in 1965 geboren in het Tsjetsjeense bergdorpje Vedeno. Vrijwel zijn hele leven stond in het te ken van de strijd tegen de Rus sische heerschappij op de Kaukasus, Die strijd kostte hem zelfs een been, toen hij in februari 2000 op een Russi sche mijn stapte. Als persoonlijke lijfwacht van Doedajev leidde Basajev vanaf 1994 de verdediging van de Tsjetsjeense hoofdstad Grozny tegen het Russische leger, dat de volledig in puin geschoten stad begin 1995 toch innam. Toen al waarschuwde Doedajev dat de strijd om Tsjetsjenië zich zou verplaatsen naar Russi sche steden, een dreigement dat Moskou afdeed als 'onzin nig'. Basajev bewees al in juni 1995 het ongelijk van Mos kou. Hij viel met een groep van circa 150 getrouwen de Zuid-Russische stad Boedjon- novsk binnen en gijzelde cir ca 1500 mensen in het plaatse lijke ziekenhuis. Tijdens de vier dagen durende gijzeling kwamen ruim honderd bur gers om. Basajev en zijn hand langers kregen uiteindelijk een vrije aftocht. Nog geen jaar later leidde Basajev een groot offensief van Tsjetsjeense strijders, dat resulteerde in de herovering van Grozny op het Russische leger. Daarmee dwong hij Moskou om de onderhande lingstafel. Er kwam een vre desakkoord en er werden be gin 1997 presidentsverkiezin gen gehouden. Basajev stelde zich kandi daat, maar verloor van de meer gematigde rebellenlei der Asian Maschadov. Hij werd vice-premier, maar trad nog voor het einde van het jaar af uit teleurstelling over het in zijn ogen slappe beleid van de regering ten opzichte van Moskou. In de jaren daarna ontpopte Basajev zich meer en meer als een islamitische fundamenta list en een meedogenloze ter rorist. Bepalend voor die radi calisering waren vooral een Russisch bombardement op zijn geboortedorp, waardoor elf van zijn familieleden om kwamen, en de invloed van de Jordaanse radicale moslim Khatab. Met hem samen be gon hij in 1999 een bloedig of fensief in Dagestan, waar hij de islamitische wetgeving (sja- ria) wilde invoeren. Basajev wilde inmiddels veel meer dan een onafhankelijk Tsjetsjenië. Hij wilde de hele Kaukasus omvormen tot een streng islamitische staat, on afhankelijk van Rusland. Zijn lichtende voorbeeld daar bij was een andere Kaukasi- sche vrijheidsstrijder: Imam Sjamil. Die wist in 1834 een groot deel van de bevolking van de noordelijke Kaukasus te verenigen tegen het tsaris tische Rusland Basajev is er echter nooit in geslaagd in de voetsporen van zijn illustere naamgenoot te treden. Zijn re ligieus fanatisme wekte in de rest van de Kaukasus slechts wantrouwen. ANP pagina 5 Rusland dreigt met geweld doorTunnis Meijer De Zak van Zuid-Beveland is een weldadige oase van rust en ruimte, waarin de cul tuur-historie van dit land zich nog goed laat beleven. Maar aan de randen van de Zak dreigt de grootschalige dyna miek de weelde van de klein schalige eenvoud te verstoren. Op 7 oktober buigen Provincia le Staten zich weer over de vraag of ze een nieuwe procedu re starten voor de aanleg van de Westerschelde Container Termi nal. Dat klinkt al ingewikkeld en dat is het voor ons ook. De haalbaarheid van die procedure is nu onderzocht. Er ligt een he le stapel rapporten. Wellicht een aantrekkelijke inventarisa tie voor de voorstanders, maar zeker niet overtuigend en bevre digend voor de tegenstanders. En als er een nieuwe procedure komt, zijn voor- en tegenstan ders nog jaren zoet. Het is de vraag of het opnieuw aan de gang gaan met dit WCT-project de toekomst van Zeeland dient. Wat is de winst van het vervoer van containers, het schuiven van dozen? De on zekerheden en veronderstellin gen bij dit project zijn zo talrijk dat het risico van een nieuw de bacle zeker relevant blijft. Wij weten wel hoeveel moois we nu hebben en niet wat we straks met de WCT krijgen. Laten we eens kijken naar de zo geroemde Zak van Zuid-Beve land, met de status Nationaal Landschap, een gebied waard om beschermd te worden. Zoals de begrenzing van het Waarde volle Cultuurlandschap (WCL) beperkt werd door de Wester scheid e Oever Verbinding, zo dreigt de begrenzing van het Na tionaal Landschap bepaald te worden door de Westerschelde Container Terminal. Maar de roep is er om de omringende grootschalige polders, 'het nieuwland' ook bij het Natio naal Landschap te betrekken. Behoud van rust en ruimte, van leefbaarheid zijn daarbij de sleutelwoorden. Steeds meer mensen gaan dat schaarse goed van rust en ruimte waarderen als 'echte welvaart'. Want hoe is ooit aan te tonen dat de gevolgen van de aanleg van de WCT niet ingrijpend of Het strand van de Kaloot zal niet verdwijnen door noordwesterstormen, want dit strandje leeft met de natuur en herstelt weer. foto Willem Mieras verwaarloosbaar zijn voor een Waardevol Cultuur Landschap als de Zak? Hoe blijft de kwali teit van de Zak gewaarborgd? De gevolgen van de ligging, in geklemd tussen autosnelwegen en spoor, met veel meer ver voer, sluipverkeer. aantasting van stilte en rust door toename van lawaai en licht: dit is maar een opsomming van voor de hand liggende factoren. Hoe meet je dat en compenseer je dat? Zo wordt de geluidszone van het Sloegebied uitgebreid en dringt de overlast verder het stiltegebied van de Zak in. De belevingswaarde van dorpen en buitengebied gaat achteruit. Opmars Wat te denken van de onstuitba re opmars van bedrijfsterreinen langs zo'n snelweg? De A58 is nu al verziekt door de auto- en andere bedrijfsboulevards op zogeheten 'strategische zichtlo- caties'. En dat gaat met instem ming van datzelfde provinciaal bestuur maar door: Middelburg en straks bij 's-Heerenhoek waar Sloepoort als het (eerste?) havengerelateerde bedri j fster- rein de Zak in komt. Het lijkt een planologische en onbeheers bare wetmatigheid. Het staat buiten kijf dat er een hardere confrontatie tussen ha ven en de toenemende infra structuur aan de ene en het WCL-gebied aan de andere kant ontstaat. De weginfrastruc tuur van de te verdubbelen Sloe- weg heeft daar al een ongeluk kig begin gemaakt. Hoe lang kun je nog spreken van tweesporenbeleid als steeds de groenblauwe oase moet wij ken voor economische groei? Een toekomstbeeld van een kunstmatig behouden, be nauwd stukje 'mooiheid' dringt zich op. De Zak, 'omgeven' door haven en industrie, een druk be varen Westerschelde, vierbaans wegen, spoor met intensief zwaar vervoer: een stad met woontorens, geflankeerd door ORDER - Breigoederenfabriek Jan Steen te Sint Jansteen le vert voor één miljoen gulden pullovers aan het Nederlandse leger en aan de marine. Het is een van de grootste door het ministerie van Defensie ge plaatste textielorders. UITLEVERING - De Neder landse regering heeft aan de ge allieerde bezettingsmacht in West-Duitsland de uitlevering gevraagd van zeven oorlogs misdadigers. De zeven ontsnap ten jaren geleden uit de koepel gevangenis in Breda en vlucht ten naar Duitsland. Bij herha ling heeft Nederland aan de West-Duitsers gevraagd deoj logsmisdadigerS als ongetvel te vreemdelingen de gn over te zetten. STAKINGEN - Onder aam ring van de communist^ Eenheids Vakcentrale E zijn op verschillende plaati in ons land stakingen uitgef ken. De stakers eisen hogere nen. SCOOTERCLUB - In Midi burg is in restaurant Wol scooterclub De Kolibrie op richt. De club telt twintig den uit Walcheren en Zuid-j veland. enkele windmolens. Het Natio nale Landschap teruggebracht tot de streekeigen drinkput in de oksel van een afrit van de snelweg. Een heel klein groen hartje en voor hoe lang dan? Val len veranderingen van de bele vingswaarden van de Zak ook onder de zogeheten 'significan te gevolgen'? Hoe meet je het be lang van het publieke kapitaal als rust en ruimte? Dat is de vraag waarvoor de Provinciale Staten van Zeeland staan. Het strand van de Kaloot zal niet verdwijnen door noord wes terstormen, want dit strandje leeft met de natuur en herstelt weer. Maar als door menselijk ingrijpen de kwaliteiten van de Zak worden aangetast, dan zal dat onomkeerbaar en niet com penseerbaar blijken. Met een kleine variatie op Bloem: 'Waar is de rust en ruim te nog in dit land? Een stukje Zak, ter grootte van een krant', T.B. Meijer is secretaris van de stichting Behoud de Zak van Zuid-Beveland. pagina 15 Staten willen door met WCT Hoofdredactie: A. L, Oosthoek D Bosscher (adjunct) A L. Kroon (adjunct) Centrale redactie: Siationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel: (0113)315500 Fax: (0113)315669 E-mail: redactie@pzc.nl Middelburg: Buitenruststraat18 Postbus 8070 4330 EB Middelburg Tel: (0118)493000 Fax: (0118)493009 E-mail: redwalch@pzc.nl Goes: Stationspark 28 Postbus 31 4460 AA Goes Tel. (0113)315670 Fax. (0113)315669 E-mail: redgoes@pzc.nl Terneuzen: Willem Alexanderlaan 45 Postbus 145 4530 AC Terneuzen Tel. (0115)645769 Fax. (0115)645742 E-mail: redtern@pzc.nl Hulst: Baudeloo 16 Postbus 62 4560 AB Hulst Tel: (0114)372776 Fax: (0114)372771 E-mail: redhulst@pzc.nl Zierikzee: Grachtweg 23a Postbus 80 4300 AB Zierikzee Tel: (0111)454651 Fax: (0111 >454657 E-mail: redzzee@pzc.nl Opening kantoren: Maandag t/m vrijdag van 8.00 tot 17.00 uur Zierikzee en Hulst: 8.30 tot 17.00 uur Internet: www.pzc.nl Internetredactie: Postbus 31 4460 AA Goes E-mail: web@pzc.nl Bezorgklachten: 0800-0231231 op maandag t/m vrijdag gedurende de openingstijden; zaterdags tot 12.00 uur. Abonnementen: 0800-0231231 (bij acceptgïrobetaling geldt een toeslag) per maand: 19,45 per kwartaal: 56,60 per jaar: €217.00 Voor toezending per post geldt ei toeslag. E-mail: lezersservice@pzc.nl Beëindiging van abonnementen uitsluitend schriftelijk, 1 maandv het einde van de betaalperiode PZC, t.a.v. lezersservice. Postbus 314460 AA Goes Losse nummers per stuk: maandag t/m vrijdag: 1,20 zaterdag: 1,70 Alle bedragen zijn inclusief 6%B Bankrelaties: ABN AMRO 47.70.65.597 Postbank 35.93.00 Advertenties: Alle advertentie-orders worden uitgevoerd overeenkomstig de Algemene Voorwaarden van Wegener NV en volgens de Rege voor het Advertentiewezen. Overlijdensadvertenties: maandag t/m vrijdag: tijdens kantooruren zondag: van 16.00 tot 18.00 uur Tel. (0113) 315555 Fax. (0113)315549 Personeelsadvertenties: Tel: (0113)315540 Fax:(0113)315549 Rubrieksadvertenties (kleintj Tel. (0113)315550 Fax. (0113)315549 Voor gewone advertenties: Noord- en Midden-Zeeland Tel. (0113)315520 Fax. (0113)315529 Zeeuws-Vlaanderen Tel: (0114)372770 Fax: (0114)372771 Internet: www.pzc.nl/adverte" Auteursrechten voorbehouden Uitgeverij Provinciale Zeeuwse Courant BV is een onderdeel van het Wegener-concern, wj aan ons verstrekte gegevens hebben wij opgenomen in een bestand dat wordt gebruikt vW (abonnementen)administratie en om u te (laten) informeren over voor u relevante dienstom® ducten van de titels en do werkmaatschappijen van Wegener of dc de derden. Als u op deze informatie geen prijs stelt dan ki zersservice, Postbus 31, 4460 AA Goes. over voor u relevante oiw>»>»"- ler of door ons zorgvuldig int u dit schriftelijk melden bi|:n Behoort tot WGGGNGR

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 4