Werkloosheid in onderwijs stijgt
Leers: ministers misleidden
Kamer over de Betuwelijn
Werkloze zoekt baan
vooral in regiokrant
Referendum EU-grondwet half maart
Pil uit fonds leidt vaker tot
ongewenste zwangerschap
Prinses Laurentien heeft hernia
Klusser vernielt huis buurvrouw
H. Hartkerk Breda rijksmonument
Minder laagvliegers op A4
Rechtspraak ruimt archief op
Tippelzone houdt open middag
lakbond beschuldigt kabinet-Balkenende van leugens
Maatje voor
eenzame student
CDA'er Lemstra
onderzoekt
havenschandaal
donderdag 9 september 2004
door Frouke Houtman
en Koos van Wees
DEN HAAG - Ministers hebben
jarenlang de schijn opgehouden
dat het bedrijfsleven zou meebe
talen aan de Betuwelijn, zei
Gerd Leers, oud-Tweede Kamer
lid voor het CDA, gisteren voor
de Kamercommissie die de kos-
tenexplosie van grote projecten
onderzoekt.
Leers zette de ministers nog
even op een rijtje. Hanja Ma-
ij-Weggen, oud-minister van
Verkeer en Waterstaat, die in
1993 investeringen van het be
drijfsleven in de Betuwelijn 'een
realistische optie' noemde. Haar
opvolger Annemarie Jorritsma,
die maar bleef zeggen dat er
'echte belangstelling' was van
het bedrijfsleven. En Tineke Ne
telenbos, die vlak na haar aan
treden in 1998 plompverloren
meedeelde dat die private finan
ciers er niet waren en ook nog
niet zouden komen.
Pas toen vielen Leers de schel
len van de ogen. „Het was het
proces van de opgehouden
schijn", verklaarde hij gisteren.
Leers geloofde in de Betuwelijn
en zou ook nu vanwege het stra
tegisch belang voor aanleg stem
men, verklaarde hij gisteren.
Maar als hij had geweten wat op
het ministerie van Financiën al
lang bekend was, dat die inge
boekte anderhalf miljard gul
den private bijdrage nooit geïn
casseerd zou worden, had hij
een streep getrokken.
Niemand die de parlementariërs
vertelde wat de in 1994 aange
treden minister van Financiën,
Gerrit Zalm, al snel concludeer
de: het is ondoenlijk private fi
nanciers te vinden terwijl die
lijn er nog niet ligt. Geen bedrijf
dat daar zijn vingers aan wil
branden. Pas als je eenmaal
weet wat de mogelijkheden van
de lijn zijn, hoe de markt zich
ontwikkelt, dan vind je mis
schien wel een bedrijf dat de
lijn zelf wil exploiteren, meende
Zalm.
Zalm koppelde zo de aanleg los
van de private financiering. Ma-
ij-Weggen had nog gezegd dat
er geen schop de grond zou in
gaan, voordat de centen binnen
waren, Zalm zag dat anders.
Dat Leers en zijn collega's tot
ver in de jaren negentig bleven
geloven in private bijdragen,
kon Zalm niet goed verklaren.
„De Kamer kan niet het idee
hebben gehad dat we private
partijen gevonden hadden. Dat
was niet zo."
Waanidee
Zalm gaat er niet van uit dat de
inmiddels tot 826 miljoen euro
(1,8 miljard gulden) aangegroei
de reservering voor private bij
dragen als verloren moet wor
den beschouwd. „Het is bij de
HSL ook gelukt een exploitant
te vinden. Maar de kans dat we
een substantieel deel terugkrij
gen, moeten we niet overschat
ten."
Inmiddels werken Prorail (rail-
van onze redactie binnenland
GRONINGEN - Steeds meer
vrouwen raken zwanger, omdat
ze geen geld hebben voor anti
conceptiemiddelen. Dat consta
teren de centra voor seksuele ge
zondheid Noord-Nederland en
Amsterdam.
Exact cijfermateriaal is nog niet
beschikbaar, maar in Noord-Ne
derland gaat het sinds januari
in elk geval om enkele tientallen
zwangerschappen, laat directri
ce K. Bauer van het centrum we
ten. Het centrum denkt dat het
aantal zwangerschappen de ko
mende maanden nog fors zal stij
gen.
De ongewenste zwangerschap-*
pen zijn volgens Bauer te wijten
aan het verwijderen van de pil
beheerder) en Gemeentelijk Ha
venbedrijf Rotterdam aan een
businessplan voor de Betuwe
route.
De econoom Arnold Heertje
noemde eerder tijdens de hoor
zitting Zalms redenering dat er
later alsnog private financiering
gevonden kan worden 'een
waanidee'. Heertje behoorde tot
een groep die private financiers
moest vinden. Niet tot zijn
vreugde. Het clubje, dat vele mil
joenen kostte, boekte geen resul
taat. „Ze zagen niet dat je daar
voor kennis van zaken nodig
hebt. Ze waren in alle opzichten
volstrekt ondeskundig." GPD
Arbeidsmarkt (NOA).
Volgens het grootschalige onder
zoek, dat de afgelopen twee jaar
werd uitgevoerd, zoekt 65 pro
cent van de werkzoekenden pri
mair via regionale dagbladen
naar een nieuwe baan. Daarbij
gaat het om werklozen, maar
ook om mensen die naar hun
idee toe zijn aan een nieuwe
werkgever. Vacaturesites volgen
met ruim vijftig procent, terwijl
landelijk kranten door 37 pro
cent van de werkzoekenden
wordt geraadpleegd. De vrien
denkring en huis-aan-huisbla-
den behoren ook nog tot de top
vijf van oriëntatiebronnen.
Dicht bij huis
De populariteit van de regionale
kranten komt vooral doordat
mensen meestal dicht bij huis
een (nieuwe) baan zoeken,
meent Marc Teuwsen van Weg
ener MultiMedia. „Door de vele
en het spiraaltje uit het zieken
fonds. „Voor kwetsbare groepen
in de samenleving is de pil onbe
taalbaar, aldus Bauer. „Men
denkt de oplossing te vinden in
methodes als periodieke onthou
ding. Dat lijdt echter vaker tot
een ongewenste zwangerschap."
In Amsterdam is sinds januari
vooral het gebruik van het spi
raaltje gedaald. Hierdoor wordt
een toename van ongewenste
zwangerschappen geconsta
teerd, meldde woordvoerster Y.
Hazeveld van het Amsterdamse
centrum. Om hoeveel zwanger
schappen het precies gaat, is on
bekend. Daarnaast bezuinigen
vrouwen veel op de pil. „Vrou
wen schakelen over op een goed
kopere pil, hoewel die vaak on
gewenste bijwerkingen heeft",
aldus de woordvoerster. ANP
(Advertentie)
Bankjes, leuke meubeltjes, gordijnstoffen, behang, kussens, accessoires,
ledikanten, boxsprings, tienerledikanten, dekbedovertrekken, quilts...
...je vindt het bij BIGGY BIST!
Een andere
STIJL van
WONEN!
KOUDEKERKE, Dorpsplein 35
Tel. (0118) 55 55 30
www.tmcwoonwinkels.nl
BREUKELEN - Prinses Laurentien (midden) en
staatssecretaris Rutte (rechts van de prinses) praten
nog even na, na afloop van een fotosessie met de prijs
winnaars van de gouden en zilveren Alfabetiserings-
prijzen op de Universiteit Nyenrode in Breukelen.
Laurentien kampt met een nekhernia, zei ze giste-
ren.De nekhernia zorgt soms voor concentratieverlies,
aldus de echtgenote van prins Constantijn. „Ik moest
mijn aandacht erbij houden." Lichamelijk ongemak
of niet, prinses Laurentien wil er niet te veel aandacht
aan schenken. Ze krijgt tientallen brieven van mensen
die op late leeftijd hebben leren lezen en schrijven.
„'Er gaat een wereld voor me open. Ik kom uit een
duistere tunnel', schrijven die. Daar gaat het om."
foto Jasper Juinen/ANP
Mijn uitvaart? Geen idee... M
bel 0800-1292
of surf naar www.yarden.nl
ASSEN - Een overijverige doe-het-zelver uit Assen die
zijn woonkamer wat wilde opknappen, heeft voor 30.000
euro schade aan het huis van zijn buurvrouw veroor
zaakt.
De huurwoning van de vrouw raakte dermate verzakt,
dat het huis tijdelijk niet bewoonbaar is. De Assenaar wil
de de woonkamer van zijn rijtjeshuis verlagen en brak
daarom de vloer uit. Zijn eigen muur stutte hij opnieuw;
het gedeelte van zijn buurvrouw vergat hij echter. Haar
woning zakte langzaam weg. Muren en een deel van de
fundering moeten worden vervangen.
De buurvrouw heeft een andere woning aangeboden ge
kregen. Terug naar haar oude huis wil ze niet meer. ANP
BREDA - Na bijna twintig jaar is er een einde gekomen
aan het getouwtrek om de Heilig Hartkerk in Breda. De
Hoge Raad in Den Haag heeft gisteren bepaald dat de hon
derd jaar oude kerk aan de Baronielaan de status van
rijksmonument krijgt.
Daarmee komt een einde aan de sloopplannen van de eige
naars, Projectontwikkelaar Ouwehand uit Katwijk en de
Stichting Woonzorg Nederland. Die wilden na de sloop
appartementen bouwen op de plaats van de kerk. ANP
DEN HAAG - De permanente snelheidscontrole op de A4
tussen Hoofddorp en Nieuw-Vennep werpt haar vruchten
af. Na een week is het aantal overtreders teruggelopen
van ruim 10 naar 5 procent.
Dit zogenoemde trajectcontrolesysteem werkt al sedert
mei 2002 op de Al3 bij Rotterdam Overschie. Daar rijdt
minder dan 1 procent nog te hard. Het systeem werkt ook
op de A12 tussen De Meern en Woerden. Het is verder
voorzien op de N919 (bij Veenhuizen), de A2 (tussen
Maarssen en Breukelen) en op de Zeelandbrug. ANP
DEN HAAG - De archieven van de rechterlijke organisa
ties in Nederland barsten uit hun voegen. Om aan dit pro
bleem het hoofd te bieden is de Raad voor de Rechtspraak
een grote opruimactie begonnen, waarbij tien kilometer
archief moet worden teruggebracht tot twee kilometer.
De rechterlijke organisaties kampen met gebrek aan de
potruimte en achterstand in het opschonen van archie
ven. De totale omvang van de archieven bedraagt 190
strekkende kilometer. Daarvan kan circa veertig kilome
ter geschoond worden en overgebracht naar de rijksar
chieven. ANP
EINDHOVEN - Welke voorzieningen zijn er eigenlijk in
de tippelzone aan de Achtseweg-Zuid in Eindhoven. En
hoe gaat het er aan toe? Belangstellenden die dat willen
weten zijn zondagmiddag welkom. De gemeente houdt er
tussen 15.00 en 17.00 uur een open middag.
Medewerkers van politie, gemeente en Leger des Heils
zijn aanwezig om vragen te beantwoorden. Prostituees
zijn niet van de partij, aldus gemeentewoordvoerster. Het
gaat volgens haar alleen om de voorziening. ANP
..Rniike Bergsma
- Hot referendum
Nederland over de grondwet
r de Europese Unie wordt
■raarscliijnlijlt half maart vol-
•nd jaar gehouden. Die ver
achting sprak I'vdA-Twee-
.-Kamerlid Dubbelboer gisyte-
ui uit.
Dubbelboer is een van de drie in
dieners (met GroenLinks en
D66) van het initiatiefwetsvoor
stel dat het referendum voorbe
reidt. Mogelijk dat het referen
dum in Nederland op dezelfde
dag wordt gehouden als volks
raadplegingen in Luxemburg en
De laatste wijzigingen van het
wetsvoorstel moeten nog wor
den behandeld in de Eerste en
Tweede Kamer, maar duidelijk
is al wel dat een meerderheid er
voorstander van is. Ook het ka
binet steunt het idee. Een onaf
hankelijke referendumcommis
sie zal later de organisatie op
zich nemen. De 25 EU-landen
werden in juni tijdens een top in
Brussel het eens over de tekst
van de eerste grondwet voor de
Europese Unie. De regeringslei
ders van de EU-lidstaten onder
tekenen de tekst op 29 oktober
in Rome. Behalve Nederland
hebben Frankrijk, Ierland, De
nemarken en Luxemburg al be
sloten de tekst aan de bevolking
voor te leggen. Groot-Brittannië
doet dat ook, maar pas in 2006.
In Polen, Spanje, België en Tsje
chië zal viij wel zeker een refe
rendum worden gehouden. ANP
nnr.lohn Hermse
I0UTEN - Met het motto 'mee-
oen. meer werk, minder regels'
eeft het tweede kabinet-Bal-
enende leugens verkocht. Dat
,j w. Dresscher, voorzitter van
e Algemene Onderwijsbond
Sob), gisteren in een rede ter ge-
genheid van de opening van
het schooljaar. De bond becijfer
de dat door bezuinigingen de
werkloosheid in het onderwijs
jjjna tweemaal zo sterk is geste
ren dan in andere sectoren.
Het ministexie van Onderwijs
haalt echter cijfers van uitke
ringsorgaan UWV aan om aan
te tonen dat de arbeidsmarkt in
de sector er nog altijd goed uit
ziet. Daaruit blijkt dat het aan
tal nieuwe WW-uitkeringen in
het onderwijs elk kwartaal drie
maal zo laag is als het landelijk
gemiddelde. In het eerste kwar
taal van 2004 daalde het aantal
nieuwe WW-uitkeringen vergele
ken met eind 2003, terwijl dat in
andere sectoren juist steeg. Ver
der ligt het aantal uitkeringen
met 1,26 procent driemaal zo
laag als in de rest van de ar
beidsmarkt.
Wel erkent het ministerie dat
het voor nieuwe leraren moei
lijk is geworden werk te vinden.
Een kwalijke zaak, waarschuwt
Dresscher, want als door vergrij
zing de vraag naar nieuwe leer
krachten weer toeneemt, zijn ze
hard nodig. „Maar de kans is
groot dat de jongeren die nu
niet in het onderwijs aan de slag
kunnen, de sector de rug toeke
ren", voorspelt Dresscher.
„Want zij voelen zich belazerd
door een overheid die hun ver
leidt om eerst dit mooie vak uit
te oefenen, maar ondertussen
werkgelegenheid schrapt."
Bijstand
Beginnende leerkrachten wordt
het extra moeilijk gemaakt door
het afschaffen van de kortduren
de werkloosheidsuitkering. Om
dat die het door het slechte voor
uitzicht op vast werk vaak van
invalbaantjes moeten hebben,
moeten zij nu eerder een beroep
op de bijstand doen. Dresscher
verwacht de komende jaren nog
meer klappen in het onderwijs,
omdat de bezuinigingen dan pas
echt zullen zijn terug te vinden
in de begrotingen van scholen.
Minister Van der Hoeven van
Onderwijs snijdt voor 100 mil
joen in het onderwijs aan achter
standsleerlingen, het onderwijs
in allochtone levende talen is
per 1 augustus afgeschaft en het
beroeps- en volwassenenonder
wijs verwacht ook grote klap
pen, omdat het het monopolie
op inburgeringscursussen ver
liest.
Dresscher bestempelt de minis
ter en haar gevolg daarom als
'beunhazen in de Haagse Hofto
ren', die meer werk beloven
maar minder werk leveren. In
het Onderwijsblad, een uitgave
van de AOb, staat dat volgens
het uitkeringsorgaan UWV be
gin 2002 1588 ontslagen leer
krachten aanspraak maakten op
een WW-uitkering. Het eerste
kwartaal van dit jaar waren dat
er al ruim 6000. ANP
AMSTERDAM - De Stichting
Amsterdamse Vriendendiensten
(SAV) gaat vanaf vandaag stu
denten met psychische klachten
elpen.
foor deze studenten kan de stu
dententijd een erg eenzame pe
riode zijn. Door hen te koppelen
aan een 'studiemaatje' wil de
lichting voorkomen dat ze stop-
lenmet hun studie.
De vrijwilligers, zelf ook stu-
ieni, moeten de studenten met
gvchische problemen een jaar
lang begeleiden. „Dat kan door
samen te studeren, een broodje
te eten in de mensa of een terras
je te pakken", aldus directeur
LHanekroot van de SAV. „De-
e studenten, die vaak al onder
ehandeling zijn, voelen zich in
de grote stad moederziel al-
een.''
Iet project is bedoeld voor stu-
enten die dreigen vast te lopen
diet hun studie. Het is een proef
au zes maanden ANP
'oor eerst sinds
1968 in Nederland
teur gevangen
lAKKUM - Voor het eerst
(inds 68 is in Nederland een
(teur gevangen. De gebroeders
)I. en T. van Malsen vingen de
(is, terwijl zij op het IJsselmeer
i op baars en snoek visten.
plgens conservator K. van Eg-
[ond van Nationaal Natuur-
istorisch Museum Naturalis in
Leiden is de vangst 'zeer bijzon
der' De broers haalden de 83
intimeter lange steur dinsdag
ij Makkum in hun netten naar
loven. Zij namen de 3,5 kilo we
ende vis mee naar huis en lie-
on het beest een nacht in een
)ak in de tuin staan.
We hadden hem misschien wel
unnen verkopen, maai' ja. In
Ik geval konden we hem niet
[ouden, want hij moet ook
ten", aldus M. van Malsen. De
roers lieten de steur daarom
isteren weer vrij. Vervuiling en
verbevissing zouden ertoe heb-
ien geleid dat de steur in de vo-
ige eeuw uit Nederland ver-
ween. ANP
(Advertentie)
P,L 0ABy ROOK N/VIR KNOPtOOk ZWEER
files wordt de afstand tussen wo
nen en werken voor veel mensen
steeds belangrijker. Zij zoeken
daarom in de buurt een baan en
de regionale krant is dan een uit
stekende bron." GPD
ROTTERDAM - CDA-senator
Wolter Lemstra leidt namens
het college van burgemeester en
wethouders van Rotterdam het
onderzoek naar de aan de nood
lijdende RDM-bedrijven ver
strekte garanties. Lemstra on
derzoekt vooral de bestuurlijke
aspecten, zoals de informatie
voorziening tussen college en ge
meenteraad en het mandaat dat
de inmiddels weggestuurde di
recteur Willem Scholten van het
Havenbedrijf Rotterdam had.
Het onderzoek van Lemstra
komt bovenop het onderzoek
dat door accountantsbureau Pri-
ceWaterhouseCoopers wordt uit
gevoerd in opdracht van de raad
van bestuur van het Havenbe
drijf. Beide speurtochten moe
ten duidelijkheid verschaffen
hoe oud-havendirecteur Schol
ten de afgelopen twee jaar voor
een bedrag van honderd miljoen
euro garanties kon verlenen aan
RDM-eigenaar Joep van den
Nieuwenhuyzen. Ook wordt on
derzocht voor welk bedrag de
Duitse Commerzbank en de Brit
se bank Barclays aanspraak ma
ken op de garanties. Tevens
moet duidelijk worden wat de
door Van den Nieuwenhuyzen
aan het Havenbedrijf geboden
'zekerstellingen' waard zijn.
Lemstra (69) is lid van de Eerste
Kamer en hoogleraar aan de
Universiteit van Twente. Hij
was van 1974 tot 1981 gemeente
secretaris in Amsterdam en
daarna tot 1991 de hoogste amb
tenaar bij drie ministeries. Tot
1998 was hij burgemeester van
Hengelo. Recentelijk was hij
waarnemend burgemeester van
Leiden.
Lemstra streeft ernaar zijn be
vindingen binnen enkele weken
te presenteren. De gemeente
raad van Rotterdam wil het
liefst al over drie weken op ba
sis van alle bevindingen een de
bat over de affaire voeren. GPD
door Eric de Bie
DEN HAAG - Werkzoekenden
neuzen vooral in regionale kran
ten om een nieuwe baan te vin
den. Bij hun zoektocht gebrui
ken ze deze dagbladen meer dan
landelijke kranten en zogeheten
carrièresites op internet. Dat
blijkt uit de eerste resultaten
van het Nationaal Onderzoek