Stormloop pelgrims op de camino
PZC
Casper Hobbes
Eeuwenoud pad naar Santiago de Compostela drukker bezocht dan ooit
Kenteken
puzzel
1
16
21
32
36
Heer Bommel en de Doorluchtigheid
recept
Rundvleessalade met bleekselderij en appels
weer
Sk
St
M
HET KINDERPALEIS
donderdag 9 september 2004
door Henk van den Boom
Nooit eerder was het zó druk
op de 'camino', het twaalf
eeuwen oude pelgrimspad naar
Santiago de Compostela, in het
uiterste noordwesten van Span
je. Zes miljoen pelgrims, of toe
risten volgens sommigen, geven
dit jaar gehoor aan een traditie
die twintig jaar geleden nog
dreigde uit te sterven, maar an
no 2004 lijkt te voorzien in een
levensbehoefte.
Daarom heeft de jury van de
jaarlijkse 'Prins van Asturië-
prijs', genoemd naar en uitge
reikt door de Spaanse kroon
prins Felipe, gemeend dit jaar
de onderscheiding te moeten toe
kennen aan de camino als 'sym
bool voor broederschap en de
ruggengraat van het Europese
bewustzijn'.
Tombe
In oktober wordt de prijs met de
bijbehorende 50.000 euro uitge
reikt. Maar aan wie is nog niet
duidelijk. De apostel Jacobus
om wie het allemaal is begon
nen en die volgens de legende be
graven ligt in de tombe onder de
kathedraal in Santiago de Com
postela, zal voor deze gelegen
heid niet uit zijn graf opstaan.
De onderscheiding valt samen
met het Jacobus-jaar. Dat
wordt telkens gevierd als de
feestdag van de apostel (25 juli)
op een zondag valt. Kerkelijke
en wereldlijke gezagsdragers
werken dan eendrachtig samen
om de pelgrimstocht weer onder
de nationale en internationale
Twee pelgrims verzorgen verwondingen aan hun voeten in Santiago
de Compostela. Die plaats kent een toenemende stroom bezoekers.
foto EPA
aandacht te brengen. Hoewel de
intenties verschillen, is het resul
taat hetzelfde: de camino als toe
ristische trekpleister geeft een
flinke impuls aan het eco
nomisch zwakke Galicië. De be-
De zomer was heerlijk, dank U. Leerzame va
kantie gehad bovendien, en dat verwacht
je niet meteen van drie weken Franse kust met
een campertje. Maar dit campertje hadden we
gehuurd bij een aardige Vlaming bij ons in de
buurt, met als logisch gevolg dat we rondreden
met een Belgisch kenteken.
Nou rijd ik al jaren in een auto met Belgische
'platen'dus ik weet inmiddels dat die op som
mige Nederlanders werken als een rode lap op
een stier. Weer zo'n domme Belg die niet kan rij
den, zie ik ze denken als ik in mijn achteruitkijk
spiegel kijk.
Sinds we in Vlaanderen wonen, heb ik op Neder
landse snelwegen meer middelvingers gezien en
ben ik vaker gesneden dan ooit tevoren. Inmid
dels ken ik ook de andere kant van het verhaal:
in België wonen doorgaans niet de beste chauf
feurs van de wereld. In vergelijking met de Ne
derlandse rijopleiding is die in België ronduit
slecht en van voorsorteren heeft hier nog nooit
iemand gehoord.
Als ik op de Belgische binnenwegen een auto
met een 'L' en een vaartje van dertig voort zie
pruttelen, weet ik dat ik moet oppassen. Want
dit is geen lesauto met dubbele bediening waar
standplaats
Brussel
in een instructeur de touwtjes in handen heeft.
Nee, dit is iemand die nog niet in het bezit is van
een rijbewijs maar van de Belgische wetgever al
wel alleen de weg op mag.
Onze Belgische camper bleek op Nederlandse va
kantiegangers een onverwacht effect te hebben:
we telden in Frankrijk voor landgenoten dom
weg niet mee. Belgische kennissen en buren ver
bazen zich altijd hardop over het gemak waar
mee Nederlandei's in den vreemde binnen de
kortste keren eikaars beste vrienden zijn. Maar
voor een Belg is het onbegrijpelijk dat een Neder
lands echtpaar dat op de camping aan de koffie
zit, de nieuwe tijdelijke buren al heeft uitgeno
digd voordat de pootjes van de caravan goed en
wel zijn uitgedraaid.
Belgen op vakantie houden liever wat afstand
van elkaar. Tenzij ze familie zijn, natuurlijk,
want dan geldt het tegenovergestelde. Ik heb
twee Vlaamse broers net zo lang zien manoeuvre
ren achter het stuur van hun campers totdat ze
op minder dan drie meter afstand van elkaar
stonden, met de deuren naar elkaar toe. Op het
zo gecreëerde gemeenschappelijke postzegeltje
groen zaten de twee gezinnen vervolgens de hele
dag te borrelen.
Italianen, trouwens, pakken het weer heel an
ders aan. Die zetten drie of vier campers in een
rechthoek, en op hun binnenplein verrijst onmid
dellijk een lange tafel met veel stoelen waaraan
permanent wordt gegeten. En dat willen wij Ne
derlanders nou weer niet. Het oer-Hollandse 'we
hebben het heel gezellig maar we overlopen el
kaar niet hoor!" ligt ons in de mond bestorven.
Als wij met onze Belgische camper 's avonds een
kampeerplaats ophobbelden, kwam er geen en
kele beweging in het Nederlandse front. We wer
den van achter de wijn en het bier in één secon
de gediskwalificeerd als nieuwe buren die poten
tieel niet interessant waren: want Belgen, en mis
schien zelfs wel Franstalige Belgen.
Ik heb nog een paar dagen gedacht dat ik het me
Horizontaal:
I. Middel dat bevriezing tegen
gaat; 9. ontkenning; 10. gier;
II. lidwoord; 12. broeder; 14.
nachtspiegel; 15. doorgang;
17. plaats in de Ardennen; 19.
Griekse letter; 21. mannelijk
dier; 22. groot water 23. duw;
25. vreemde munt; 27. land;
30. slee; 32. rivier in
Oostenrijk; 33. oosterlengte;
34. rivier in België; 36. door
zichtig weefsel; 38. aanwen
den.
Verticaal:
1. Zuidamerikaanse bergketen;
2. ontkenning; 3. voorzetsel; 4.
informatie; 5. merkwaardig; 6.
dierengeluid; 7. ivoor; 8. huid
mondje; 13. paard; 15. kleur;
16. kweek; 18. voor; 20. Trans-
Europa-express; 23. boei; 24.
rivier in Polen; 26. dulden; 28.
bloei; 29. tegen; 31. hert; 33.
Spaanse uitroep; 35. tubercu
lose; 37. United Kingdom.
1
2
3
4
5
6
7
8
9
,0
11
12
13
15
17
18
19
20
22
23
26
28
29
30
3,
33
34
3^1
37
38
Op elke regel twee woorden
invullen. Twee of meer eindlet
ters van het eerste woord zijn
meteen de beginletters van het
tweede woord.
Horizontaal:
5. De betekenis van taal (3);
Stap voor stap tussenvoegen
(8);
6. Het geweer van een junk
(5), Ouderwetse reputatie? (7);
7. Voorwoord (3); Steenharde
grond (8);
8. Met minder soldaten aan
de slag (5); Hoorbaar praatje
(7).
Verticaal:
1. Muizen om te jassen (7); Het werk van een drukker voor de bevalling (6);
2. De antenne van een vogel (6); Maak(t) dat je wegkomt' (5);
3. Dankzij de vorst heeft men er plezier van (6); Muzikale wielerwedstrijd? (6);
4. Winstgevend voor twee personen (4); Vers gestopt (7).
Begin bij vakje 1. Bij
elk volgend cijfer
begint een nieuw
woord. De laatste
letter van een
woord is telkens de
eerste letter van het
volgende woord. Bij
goede invulling, is
in de licht gekleurde
vakjes een woord te 1. Betreurenswaardig; 2. deur waardoor men naar buiten gaat;
lezen. 3. bijbelboek; 4. Griekse dans; 5. denkbeeld.
Oplossingen van gisteren:
Citaat:
Kaal, zaak, klas, palm, slip, zoen, leed, polka, room, zalig, vlot, leger, lenig, klok. De
oplossing is een Chinees spreekwoord: "Achter een bekwaam persoon staan altijd
andere bekwame mensen."
Cryptogram:
Horizontaal: 1. Pagaai; 7. wrong; 8. staal; 9. knoet; 10. bang; 11. gaatje; 12.
spoken.
Verticaal: 2. Angst; 3. alpaca; 4. inslag; 5. zwik; 6. Colorado; 10. beun; 11. gis.
Toevoegen: Verdampen.
Kraak de Code: 4-5-3-1-5-6 ©JFS.NL
Terwijl Joost bezeerd naar de keuken verdween, vertelde
Tom Poes wat hij gezien en gehoord had. „Dat hele gedoe
deugt niet", besloot hij. „Ik stel voor om het terrein achter
de muur vanavond als het donker is eens te gaan verken
nen. Heel voorzichtig natuurlijk, en met behulp van dat
wielstoppertje." „Dat druist tegen mij in", zei heer Ollie af
keurend. „Met die Vunderik wil ik niets meer te maken heb
ben, dat weetje. Hij is geen heer, en daarom vind ik dat je
Hans Belterman
Een ouderwetse salade die in een mo
dern jasje is gestoken. De salade
wordt aangemaakt met een dressing. De
mayonaise van vroeger komt er niet aan
te pas.
Maaltijdsalade voor 3 - 4 personen:
250 - 300 gram runderreepjesvlees; 1
tablet voor vleesbouillon; zout; 2
bieekselderijstengels; 1 komkom
mer; 1 grote of 2 kleinere friszure ap
pels; 1 krop (boter)sla; 2 1/2 eetl. ap-
pelazijn of -edik, witte peper uit de
molen; enkele druppels honing; 1
theel. fijne Franse mosterd (Dijon); 2
eetl. (zonnebloem)olie; 50 - 75 gram
walnoten, grof gebroken.
Breng in een pannetje 6 deciliter water
aan de kook. Laat het bouillontablet er in
oplossen. Voeg het vlees toe en wacht tot
alles opnieuw aan de kook is gekomen.
Schuim het oppervlak enkele malen af.
Temper de warmtebron en laat het vlees
in ca. 25 minuten zachtjes gaar worden.
Zeef het kookvocht en gebruik het als ba
sis voor een soep of saus. Laat het vlees
in een zeef uitlekken, afkoelen en zoveel
mogelijk opdrogen. Roer in een kom 2 eet
lepels van het kookvocht van het vlees, 1
1/2 eetlepel azijn of edik, een beetje zout
en peper, honing en mosterd tot een glad
mengsel waarin het zout is opgelost.
Klop er daarna de olie door en voeg het
vlees toe. Schep alles enkele malen om.
Dek de kom af met plastic folie en zet
hem een uurtje op een koele plek. Schep
het vlees van tijd tot tijd even om. Maak
de bieekselderijstengels schoon. Trek, in
dien nodig, de draden er af. Snijd de sten
gels in kleine blokjes.
Boen de komkommer onder stromend
koud water schoon. Snijd hem in de leng-
Zeeland: Veranderend
zoekers geven hun eigen invul
ling aan de camino. Sommigen
ervaren het als een persoonlijke
loutering. Voor anderen is het
vooral de stress van zich af
schudden. De sportievelingen lo
pen of fietsen hem uit prestatie
drang. Veel deelnemers maken
de tocht om hun werkzame le
ven af te sluiten. De camino als
religieuze boetedoening, als pel
grimage, zoals het in de vroege
Middeleeuwen was bedoeld,
lijkt ver naar de achtergrond te
zijn verdwenen.
Eenheid
De jury van de Asturië-prijs ziet
de camino vooral als een
symbool van de Europese een
heidsgedachte. Dat is niet
nieuw, want Goethe schreef al
dat het lopen van de tocht de
mensen bewust maakt van de
eenheid van Europa. Ook sluit
het aan bij de keuze van Spanje
een paar jaar geleden, om tij
dens het EU-voorzitterschap de
Europese ministers samen te la
ten komen in Santiago de Com
postela. GPD
Door: Reinout van di
verbeeldde, maar daarvoor bleek het verschijn
sel te wijdverbreid. Contact met landgenoten
bleef beperkt tot de enkeling die er achter kwam
dat ons Vlaams wel heel erg Nederlands klonk.
Een mijnheer uit Haarlem informeerde na ophel
dering van het misverstand zelfs bezorgd of we
dat nou niet vervelend vonden, zo'n roodwit ken
teken. „Dan denkt iedereen dat u Belg bent!"
Maar we stonden er niet helemaal alleen voor.
Bij aankomst op een camping lieten twee Fran
sen hun apéritief voor wat het was en snelden
toe om ons te helpen met een ingewikkelde ma
noeuvre tussen twee bomen. De Nederlandse ca
ravan die na ons arriveerde, lieten ze rustig mod
deren. We knikten dagenlang vriendelijk naar
de Vlaamse broers met hun uitgebreide aanhang
die wisten dat wij geen mede-Vlamingen waren,
maar voor wie we er desondanks zo'n beetje bij
hoorden.
Alleen, een lekkere pot koffie om half elf op het
campingtafeltje van de buren, liefst met Wees
per Moppen op een keurig schoteltje ernaast,
dat is er dit jaar niet van gekomen. En nooit eer
der realiseerde ik me zo dat 'koffietijd' een ri
tueel is voor Nederlanders-onder-elkaar.
Hetty van Rooij
Het mooie nazomerweer, waar we
eigenlijk sinds het begin van de
maand september al mee te maken hebben, komt de komende
dagen geleidelijk ten einde. Vandaag merken we daar in Zeeland
echter nog niet veel van. Nog steeds bepaalt een hogedrukgebe
waarvan het centrum boven Noord-Duitsland ligt, het weer.Ee
oostelijke wind voert droge en vrij warme lucht aan waarin dea
uitbundig schijnt. De temperaturen in onze regio komen vanrra
op waarden rond 24 graden uit. Morgen trekt het hogedrukgeb»
verder naar het zuidoosten weg en komt met zijn kern boven
Hongarije te liggen. Tegelijkertijd komt vanuit het westen eens:
ring dichterbij. Als gevolg van deze ontwikkelingen draait dewi
bij ons morgen naar zuidelijke richtingen. Doordat de aangevoen
lucht geleidelijk vochtiger wordt, krijgt het weertype een benauw
der karakter dan we de afgelopen tijd gewend waren. De dag
begint weliswaar nog met zon, maar al vrij snel drijft vanuit ha
zuidwesten bewolking binnen
en vooral later in de middag of
in de avond neemt de kans op
enkele regen- of onweersbuien
toe. De temperaturen komen
nog wel een keer ruim boven
20 graden uit. Vanaf het
komende weekeinde worden
de bakens verzet.
Lagedrukgebieden, waaronder
een dat is ontstaan uit de res
tanten van de voormalige ork
aan Frances, komen dichterbij
en veroorzaken een verdere
toename van de buiigheid. De
wind trekt aan en de tempera
turen moeten een flinke stap
terug doea Zondag en maan- „g
dag WOrdt het niet warmer dan Minimumtemperatuur voor de komende niebl
19 of 20 graden. De nazomer is vE*wACH™Gvoan
dan echt voorbij.
Nog mooi
Vooruitzichten
weer
vrijdag
zaterdag
zondag
maandag
max.
23°
20°
20°
18°
min.
15°
16°
13°
13°
wind
Z 4
ZW 5
W 5
ZW 5
Zon
O
vandaas
op 7.10'
onder 201
Maan
vandaac
op 0.29
onder 18
Toonder Studio's
:htis,l
Nautisch bericht
De oostelijke wind is matig, meestentijds kracht 4. Het zichtis
goed. Watertemperatuur 19 graden.
Waterstanden
van een berg een molshoop maakt, jonge vriend. Nee, ik ga
liever naar de stad om die wielstopper eens fijntjes aan de
tand te voelen. Ik zie voor mijn geestesoog, dat het ding gro
te daden tot stand kan brengen in de handen van een heer
met onderscheidingsvermogen, als je begrijpt wat ik be
doel." Hij keerde zich om en begaf zich in fiere houding
naar de garage. „Niet doen!", riep Tom Poes hem na. „U
bent in gevaar, want Super en Hieper loeren op u!"
door Bill Watterson
donderdag
Hoog water
Laag water
9 september
uur
cm
uur
cm
uur cm uur
Vlissingen
11.15
105
4.56 105 17.38
Terneuzen
11.36
122
5.06 110 17.56
Cadzand
11.00
99
23.46
118
4.25 96 17.16
Roompot Buiten
11.36
86
5.06 84 17.35
Roompot Binnen
11.56
86
5.36 79 18.04
Zierikzee
11.50
90
5.40 93 18.25
Krammersl. West
12.15
99
5.46 91 18.13
Hansweert
11.24
131
5.20 123 18.05
Stavenisse/Yers.
12.05
97
5.25 89 18.26
vrijdag
Hoog water
Laag water
10 september
uur
cm
uur
cm
uur cm uu
Vlissingen
0.00
124
12.36
127
6.16 111 18.46
Terneuzen
0.21
142
12.56
147
6.15 116 19.06
Cadzand
12.09
121
5.51 103 18.26
Roompot Buiten
0.05
102
12.45
101
6.16 85 18.46
Roompot Binnen
0.35
94
13.16
93
6.44 78 19.2-
Zierikzee
0.55
106
13.30
104
6.55 95 19.^
Krammersl. West
1.06
111
13.40
114
6.53 91 193-
Hansweert
0.46
148
13.18
155
6.46 129 1915
Stavenisse/Yers.
1.00
107
13.36
108
7.06 89 19.35
L Lagedrukgebied
H Hogedrukgebied
Q zonnig
lichte sneeuw
matige sneeuw
zware regen
Europa: Regen komt
te door en neem met een lepeltje het
zaad. Snijd de komkommerhelften in blok
jes. Bestrooi ze met wat zout en laat ze op
een zeef of in een vergiet 20 minuten uit
lekken.
Schil de appel(s) en snijd ze in kleine blok
jes. Sprenkel er 1 eetlepel azijn of edik
over. Schep de blokjes enkele malen om.
Schep bleekselderij, komkommer en ap-
pel(s) door het vlees en de marinade.
Maak de sla schoon. Verwijder het groor-
ste deel van de stronk. Neem de dikste
nerven weg. Spoel de bladeren enkele
malen in ruim koud water. Maak de blade
ren zo droog mogelijk (slacentrifuge) en
scheur ze daarna in kleine stukjes.
Presentatie: Verdeel de sla als bedjes
over (diepe) borden. Schep de salade in
het midden er op. Strooi de gebroken wal
noten er over Geef er sneden beboterd
bruinbrood bij.
VERWACHTING VOOR DONDERDAGMIDDAG 9 SEPTEM60!
Voormalige orkaan Frances, nu nog bij de Verenigde State"
wordt dit weekeinde boven de Britse eilanden verwachten#
het weer in heel West-Europa naar haar hand. En dat beteë'
buien en harde wind met lagere temperaturen in plaats var
nazomer van dit moment. Frankrijk krijgt ook wisselvallig^
maar vandaag nog niet. De zon schijnt er uitbundig en d'""'
peratuur komt op de meeste plaatsen weer boven 25 gr£
In Duitsland is het eveneens zonnig, maar iets minder warmö
in Frankrijk.
Valt er in de noordelijke helft van Spanje een enkele (onweer-
bui, aan de zuid- en oostkust blijft de zon flink aan bod kon"*
en wordt het tropisch warm met tenminste 30 graden.
Voor echte RIDDERS.
Pottenmarkt 22. Middelburg. 0118-638351
fUlakbii Plein 1940)
(Advertentie)
<$ets
Kastelen
He'me
te/)
Zwaarden
