De bevrijders achterna
PZC
Reis boeken
Proeven op sien Tessels
zaterdag 4 september 2004
Wil
In de wijde regio rond Arnhem worden nog tot en met mei volgend
jaar tal van activiteiten gehouden. Een kleine greep hieruit:
Battlefield Tours zijn er onder meer op 10,1115, 17 en 18 septem-
ber, informatie bij de VW Arnhem Op 10 en 11 september wordt de
film 'A Bridge Too Far' vertoond op een gigantisch scherm op de Ginkelse Heide,
kaartverkoop bij de VW Ede Fietstochten langs historische locaties zijn er 12
september, vertrek bij het Nationaal Bevrijdingsmuseum in Groesbeek. Van 16
tot en met 19 september wordt een deel van de militaire operatie nagespeeld bij
het Airborne Museum in Oosterbeek. Oude legervoertuigen rijden 18 septem
ber in het kader van 'Keep them Rolling' door Ede, en de volgende dag door Nij
megen. Ook op 18 september landen Airborne veteranen op de Ginkelse Heide
en Poolse para's in Driel.
i Tienduizend geallieerde militairen landden op 17,18 en 19
j september 1944 in de omgeving van Renkum, om de
Rijnbrug bij Arnhem te bezetten. De doelstelling,
Nederland voor de winter van 1944-1945 te bevrijden, werd
niet gehaald. De komende weken wordt herdacht dat deze
operatie zestig jaar geleden plaatshad.
Wandelen en fietsen
in Zwitserse natuur
De Zwitserse toeristische regio Engadin heeft
nieuwe arrangementen met verzorgd bagage-
vervoer samengesteld voor meerdaagse toch
ten door en langs het Zwitserse Nationale
Park. De ene variant is voor wandelaars, de an
dere voor mountainbikers. Het Zwitserse Natio
nale Park op het drielandenpunt Zwitser-
land-Italië-Oostenrijk heeft een bijzondere
planten- en dierenwereld. Een fraaie omlijs
ting van het park vormen de Engadiner dorpen
met hun eeuwenoude huizen. De Nationalpark
Wander- en Bike Tour brengen deze natuur- en
cultuurelementen samen. Meer informatie:
www.samnaun.ch (wandelen) en www.scuol.ch
(fietsen).
Reiswereld kiest eigen
politicus van het jaar
De reiswereld kent diverse prijzen en verkie
zingen. Volgend jaar komt er weer eentje bij:
de toerisme politicus van het jaar. Onder voor
zitterschap van Hans Wiegel, voorzitter van
brancheorganisatie ANVR, beraadt een jury
zich over de vraag wie zich vanaf het pluche in
Den Haag het meest voor het toerisme heeft in
gezet. De winnaar wordt bekendgemaakt tij
dens de Vakantiebeurs, volgend jaar januari in
Utrecht.
Tango en temperament
Argentijnen zijn
trots op hun Euro
pese achtergrond,
of hun wortels nu
liggen in Spanje, Ita
lië, Duitsland of Ne
derland. Dat zie je
terug in de bouw
stijl, vooral in de
hoofdstad Buenos
Aires, maar ook in
de cultuur en zelfs
in de keuken. Tel
daarbij op de mooie
natuur, literatuur,
muziek, tango, voet-
bal, en momenteel
de lage prijzen, en je hebt alle ingrediënten
voor een interessante vakantiebestemming.
Niet verwonderlijk dus dat in de reeks Domini-
cus gidsen voor het eerst de titel Argentinië
verschijnt.
Auteur Marcel Bayer: 'Mensen reizen steeds va
ker en verder, maar zien minder. Ik wil ze ook
de sfeer van het land laten proeven'. Daarin
slaagt hij uitstekend door zoveel mogelijk as
pecten van het Zuid-Amerikaanse land aan bod
te laten komen. Er is zelfs summier aandacht
voor Maxima als vertegenwoordigster van een
jonge, ambitieuze generatie Argentijnen. De
kwestie rond haar vader Jorge Zorreguieta en
de 'kunst van het vergeten' wordt aangestipt,
net als de vermeende relatie tussen prins Bem-
hard en Evita Peron.
De gids Argentinië gaat veel verder dan het op
sommen van toeristische attracties. Het boek
schetst een goed beeld van het land en haar
temperamentvolle bewoners. Ook de fraaie fo
to's dragen daartoe bij. Er is een fotograaf mee
gereisd en dat gebeurt lang niet altijd.
Argentinië, uitgeverij Gottmer, €24,95, ISBN
9025736106
Eiland hoppen
Een van de populairste winterzonbestemmin
gen is en blijft 't Caribisch gebied. En wie eens
wat anders wil dan de bekende Nederlandse ei
landen of Cuba, heeft ook keuze genoeg. Maar
waarin onderscheidt zich nu, pakweg Grena
da, van Barbuda? In de Dominicusgids Caribi
sche Eilanden, niet nieuw maar een volledig
herziene herdruk, worden vele tientallen Cari
bische eilanden voorgesteld. Vrij summier ui
teraard, maar soms is er ook niet zo veel over
te vertellen. De gids is in elk geval een uitste
kende vraagbaak om zich thuis te oriënteren
op de meest geschikte vakantiebestemming.
Caribische eilanden, uitgeverij Gottmer, €24,95, IS
BN 9025733344.
ALICE PLEKKENPOL
Gebruiksvoorwerpen in en voertuigen
jong en oud.
Veel activiteiten rond
zestigste herdenking
Slag om Arnhem
de komende weken extra veel bezoekers. Foto's BARBARA TEN BHOMER
ID it jaar wordt met name in
Arnhem en omgeving her
dacht dat Market Garden pre
cies zestig jaar geleden
1 plaatshad. De verwachting is dat duizen-
den buitenlandse veteranen én Neder-
i landers, die de oorlog hebben meege
maakt, maar ook hun kinderen en klein
kinderen, deelnemen aan de herden
king. Voor toeristen en dagjesmensen is
er een uitbreid activiteitenprogramma
met excursies, markten, muziek, specia
le exposities in musea en een meerdaag
se wandeltocht.
Market Garden is militair gesproken
uniek. Het is de grootste luchtlandings
operatie ooit. Na D-Day in Normandië in
juni 1944 zetten de geallieerden op
nieuw een fors offensief in om de Duitse
bezetter te verjagen. Het plan was om
vanuit België via Arnhem door te stoten
naar het Ruhrgebied om daar de Duitse
wapenindustrie te ontmantelen en daar
na op te rukken naar Berlijn. West
waarts zou tegelijk Zeeland, Noord-Bra
bant en Limburg worden bevrijd. De mi
litaire operatie slaagde maar ten dele,
want de Duitse tegenstand bleek groter
dan verwacht. In de geschiedschrijving
heeft het slot van Market Garden, de
Slag om Arnhem, meer aandacht gekre
gen dan het begin van de operatie. Hele
maal terecht is dit niet, want de strijd is
van cruciaal belang geweest bij de bevrij
ding van zuidelijk Nederland. De rest
van Nederland werd pas in het voorjaar
van 1945 bevrijd.
Recent onderzoek van het Nederlands
Bureau voor Toerisme Congressen
heeft aangetoond dat zo'n 85 procent
van alle Nederlanders wel eens een oor
logsmonument bezoekt. De best bezoch
te locaties die herinneren aan de Twee
de Wereldoorlog, zijn de diverse musea
en voormalige concentratiekampen.
In en om Arnhem zijn er de komende
weken veel activiteiten. De diverse oor
logsmusea in de streek hebben speciale
exposities ingericht, er zijn wandel- en
fietstochten, demonstraties en parades
van oude voertuigen.
Belangstellenden kunnen nog tot en
met 18 september deelnemen aan diver
se Battlefield Tours, aangeboden door de
net buiten het Airborne Museum maken de oorlog tastbaar voor
Wat is er te doen en te zien?
In de diverse oorlogsmusea zijn speciale exposities ingericht:
Airborne Museum Hartenstein in Oosterbeek, tel. 026-333 77 10,
www.airbornemuseum.com Geopend maandag tot en met zaterdag
10 00-17.00 uur, zondag 12 00-17.00 uur, entree €4,50.
Nationaal Bevrijdingsmuseum in Groesbeek, tel. 024-397 44 04,
www.bevriidinqsmuseum.nl Geopend maandag tot en met zaterdag
10.00-17.00 uur, zondag 12 00-17.00 uur, entree €4,50
Arnhems Oorlogsmuseum in Arnhem, tel. 026-442 09 58. Geopend dinsdag tot
en met vrijdag 10.00-17 00 uur, entree €3,50.
Nationaal Oorlogs- en Verzetsmuseum in Overloon, tel. 0478-64 18 20,
www.oorloqsmuseum.nl Geopend alle dagen 10.00-17 00 uur, entree
€7,00.
Koninklijk Tehuis voor Oud-Militairen en Museum Bronbeek te Arnhem, tel.
026-376 35 55, www.cdc.nl Geopend dinsdag tot en met zondag 10.00-17.00
uur, entree €2,30.
Museum Bevrijdende Vleugels
in Best, tel. 0499-32 97 22. Ge
opend maandag tot en met
zondag 10.00-17.00 uur, en
tree €6.
Betuws Oorlogsmuseum The
Island in Heteren, tel. 026-472
22 85, dagelijks open van
13.30-17.00 uur. Gratis en
tree.
Algemene informatie: VW Arn
hem, Willemsplein 8, 6811 KB
Arnhem, tel. 0900-202 40 75,
www.vvvarnhemplus.nl
Zie ook de speciale websites
www.oorloqssporen.nl.
www.holland.com/rbt-
kan/nl/ en
www.wandel-olat.org met
informatie over de Slag om
Arnhem en een activiteiten-
overzicht.
Een oorlogsveteraan zii
Heide.
5 landen op de Ginkelse
Foto GPD
VW Arnhem, waarbij gedurende enkele
uren een tocht langs verschillende oor
logsmonumenten en musea wordt ge
maakt.
Veel gebeurt uiteraard op 19 september.
'Remember September' in Nationaal Be
vrijdingsmuseum te Groesbeek is een
markt (10.30-17.00) met artikelen, boe
ken en andere spullen, omlijst door mu
ziek. Om 10.15 uur begint in de Eusebius-
kerk te Arnhem een herdenkingsdienst,
er wordt die dag een Bevrijdingsmars ge
wandeld.
Airborne wandelpad
Tenslotte opent 20 september een wan
delroute van het Belgische Lommei naar
Nijmegen die beschreven wordt in een
speciale wandelgids, vanaf die dag ver
krijgbaar bij WV's langs de route en ge
specialiseerde winkels. Mede op initia
tief van Theo Tromp uit Weert is deze
tweehonderd kilometer lange wandel
tocht, te lopen in vijf dagen, uitgezet. De
route volgt die van de geallieerden die in
1944 vanuit het Belgische Lommei naar
Arnhem trokken.
Wandelsportvereniging Olat (Ollandse
Lange Afstand Lopers) wil met de inge
bruikname van het Airbornepad de her
innering aan de bevrijders levend hou
den. De 54-jarige Tromp, een voormali
ge beroepsmilitair uit Weert, is vi-
ce-voorzitter van Olat. 'In 1994 liepen
we van Neerpeltnaar Nijmegen om Mar
ket Garden te herdenken. Toen rijpte
het plan om iets blijvends te doen en op
die manier de herinnering levend te hou
den aan de krachtsinspanningen die de
geallieerden hebben moeten leveren.
Aangezien er in Nederland steeds meer
themawandelpaden kwamen, ontstond
het idee van het Airbornepad. We heb
ben even overwogen om een wandelpad
aan te leggen vanuit Normandië naar
hier, maar de organisatie ervan bleek zo
Het Airborne Museum in Oosterbeek trekt
ingrijpend dat we daar maar van hebben
afgezien.'
Wandelaars passeren onderweg zestien
panelen met informatie over het hoe en
waarom van het Airbornepad. Overigens
volgt het pad niet op de meter nauwkeu
rig de marsroute van de bevrijders, want
die snelden grotendeels over verharde
wegen op hun doel af. Tromp en de zij
nen laten de wandelaars straks door een
natuurgebied lopen maar wel parallel
aan de route die destijds werd afgelegd:
van de zwaar bevochten 'Joe's Bridge' in
Lommei tot de beruchte brug in Arn
hem. Het pad voert onder meer langs
drie oorlogsmusea en meerdere monu
menten, begraafplaatsen en plaquettes.
Het initiatief van Olat wordt van harte
toegejuicht én ondersteund door de
ANWB en directeur Wibo Boersma van
het Airbomemuseum in Oosterbeek. Op
17 september begint een groep wande
laars onder leiding van Theo Tromp aan
het Airbornepad in Lommei waar ze een
herdenkingsbord onthullen.
Op het oorlogskerkhof in Valkenswaard
wordt een krans gelegd. Op 20 septem
ber presenteren de lopers de wandelgids
in het Nationaal Bevrijdingsmuseum in
Groesbeek.
Voor lekkerbekken en andere fijn
proevers is er 10,11 en 12 septem
ber het eetfestijn Texel Culinair.
Voor het eerst presenteren circa
veertig restaurants zich in de Dorps
straat van De Koog. Texel Culinair
moet een jaarlijks terugkerend eve
nement worden dat plaatsheeft in
het tweede weekend van september.
Het thema wisselt jaarlijks. Dit keer
staat koken met Texelse producten
centraal. Bezoekers kopen munten,
Kögertjes, a €1,25 en kunnen daar
mee betalen bij alle stands en kra
men. De gerechtjes kosten een tot
vier Kögertjes. Daarnaast is er een
randprogramma met onder meer
eenjuttershoek met gejutte spullen
waar Texelse verhalen worden ver
leid, demonstraties vis roken, mime-
spelers, muziek, straattheater, een
markt waar Texelse producten wor
den verkocht, en culturele voor
drachten in het kerkje van De Koog.
Het evenement wordt door de hore
ca en diverse ondernemersverenigin
gen georganiseerd, en een deel van
de opbrengst gaat naar het Tessel-
huus. Hier krijgen elk jaar ruim
tachtig zwaar lichamelijk gehandi
capten een vakantie aangeboden.
Meer informatie: www.tessel-
huus.nl. Arrangementen: VW Texel,
tel. 0222-31 4741, www.texel.net.
Theater in 't Groen
Theater in 't Groen is een show van
verschillende straattheatergroepen,
die zondag 12 september op diverse
locaties in Kasteeltuinen Arcen op
treden. Door op gezette tijden een
vaste route door het park te wande
len, kunnen de bezoekers zoveel mo
gelijk optredens meemaken. Kasteel
tuinen Arcen is tot eind oktober da
gelijks open van 10.00-18.00 uur, en
tree €11. Meer informatie: tel. 077-
473 18 82, www.kasteeltuinen.nl.
Zeilen vanaf Muiderslot
De gloriedagen van de klassieke zeil
vaart herleven rond het Muiderslot.
Een Texelse specialiteit is lamsvlees.
Tot eind september ligt een histo
risch dagtochtschip van de Muider
Compagnie afgemeerd aan de stei
ger, en bezoekers kunnen op zon
dag een uurtje meevaren over het
IJsselmeer a €14,50. De vertrektij-
FotoWV TEXEL
formatie en reserveren: tel. 0294-25
62 62, www.muiderslot.nl.
Glasblazen is een kunst
In het Cultureel Centrum Het Dak
den zijn 13.30 en 15.30 uur. Meer in- in Leerdam heeft 10,11 en 12 sep
tember de 16e internationale Glas
kunstbeurs plaats. Op de beurs
wordt glaskunst tentoongesteld en
verkocht.
De openingstijden zijn vrijdag van
14.00-21.00 uur, zaterdag en zondag
van 10.00-17.00 uur, entree €8 inclu
sief toegang tot het Glas Centrum
Leerdam en het Glasvormcentrum
van Royal Leerdam Cristal, waar de
monstraties glasblazen worden gege
ven. Meer informatie: www.qlas-
kunstbeurs.nl.
Heksentoer
Oma's, moeders en dochters zijn 12
september welkom bij het bezoe
kerscentrum Veluwezoom. Daar be
gint om 11.00 uur een Heksentoer
die door een donker bos, langs oude
bomen en paddestoelen gaat. De
heksen in spe moeten een glazen
fles of potje met deksel meenemen,
waarin ze hun eigen heksenvlieg-
drank bereiden.
Deelname kost €5 per gezin, leden
van Natuurmonumenten betalen
€3.
Aanmelden is niet nodig. De heksen
toer eindigt rond 15.00 uur. Meer in
formatie:
www.natuurmonumenten.nl.
Kampeerauto's kijken
Liefhebbers van kampeerauto's kun
nen van 9 tot en met 12 september
in het Autotron in Rosmalen hun
hart ophalen wanneer daar de NKC
(Nederlandse Kampeerauto Club)
haar jaarlijkse Nationaal Evenement
houdt. Niet alleen voor leden, maar
ook interessant voor degene die
denkt over huur of koop van een
camper. Op zondag wordt de 'dialy
secamper' voor nierpatiënten gepre
senteerd. De beurs is open entree
€8,50. Meer informatie: NKC, tel
035-602 00 88,
www.kampeerauto.nl.
Bloemencorso
Niet te filmen en toch de camera
meenemen. Die tegenstrijdige bood
schap krijgen bezoekers van het 51e
bloemencorso in Valkenswaard
mee. Elk jaar is er een ander thema
voor de bouwers van de praalwa
gens. Dit jaar, op zondag 12 septem
ber, is dat 'niet te filmen'. Met dui
zenden dahlia's, muziek, toneel en
technische constructies worden de
wagens omgetoverd in een 'rijdend
openluchttheater'. De wagens trek
ken tussen 14.00 en 17.00 uur door
Valkenswaard. Vooraf en na.afloop
zijn er op en om de Markt allerlei
festiviteiten met veel muziek, ver
tier en kindervermaak. Entree €5,
kinderen tot 12 jaar gratis. Meer in
formatie: www.bloemencorso-val-
kenswaard.nl.
Stoelen in stijl
Madurodam in Den Haag haakt in
op het themajaar Architectuur en
Design met een bijzondere exposi
tie. 'Stoelen in stijl' toont honderd
beroemde stoelen van grote ontwer
pers, onder wie Mies van der Rohe,
Rietveld, Starck en Eames. Het bij
zondere is dat de stoelen zijn ge
maakt op een schaal van 1:6, dus
passend bij de miniatuurstad. Kinde
ren mogen hun eigen stoel ontwer
pen of een miniatuur natekenen. De
expositie is deze week geopend en
duurt tot en met 7 november. Meer
informatie: tel. 070-416 24 00,
www.madurodam.nl.
