cS?
Naar het einde
van de wereld
Jr H M
E
-o
Vraag tkantwoord
Gletsjers en
lege pampa's
in Argentinië
jjactie bijlagen: 0113-315680
iiw.pzc.nl
.„ail: redactie@pzc.nl
gtbus 314460 AA Goes
jvertentie-exploitatie:
oord- en Midden-Zeeland: 0113-315520
euws-Vlaanderen: 0114-372770
jtionaal: 020-4562500
jterdag 28 augustus 2004
Wmm
Reizen
Uitgaanstip
Op 4 september strijden honderd
palingrokers in Kortenhoef om
het Nederlands Kampioenschap
Palingroken. De wedstrijd duurt
van 12.00-17.00 uur. Meer info:
www.kortenhoef.nl/palinqroken.
or TOON KOLKMAN
Dinguïns die onder je
boot door duiken, een
albatros die van een
kleine afstand loom toe-
kt, luierende zeeleeuwen in
zon, scholen vissen die bijna
het water zwemmen. Canal
dat de stad Ushuaia ver-
indt met de Atlantische
teaan, verrast. Het water is ijs-
oud. De bescheiden boot ver-
lert acht nieuwsgierige toeris-
a tussen de kale hellingen en
meeuwde bergtoppen aan
Kerszijden van het water. De
Dcht naar Pinguïn-eiland,
hurt zes tot negen uur, afhan-
dijkvan de wind. Een boottrip
ihier een must, en we zijn met-
3i na aankomst uit Buenos Ai
ts aan boord gestapt.
(fe hebben geluk, het is helder
1 zonnig weer. Het waait wel
hrd, maar dat is hier normaal,
owordt ons duidelijk gemaakt.
Jet waait altijd', vertelt de op
wekte gids in Spaans-Engels,
Sehalve in Ushuaia. Het stadje
imeer dan honderd jaar gele-
fen juist op die plek gebouwd,
adat het daar in de beschut-
iigvan een bergketen ligt.'
ihuaia is met ruim 20.000 in
woners de grootste zuideüjke
ad van Argentinië en daarmee
«k van de wereld. Pas in de ja-
Bi zeventig groeide het be
reiden vissersdorp uit tot cen-
■im van Vuurland, of Tierra
Fuego zoals de Argentijnen
oggen. Ushuaia is geen mooie
ad, al zijn er in het centrum,
ft oude dorp, nog wel een paar
ithentieke panden te vinden,
iet aanbod van hotels en restau
rs is ruim en gevarieerd. Het
iorp teert vooral op de marine
rs ter plekke, en op toeris-
ffl. En die komen niet voor het
iorp maar voor de wilde en
fels ongerepte natuur van het
tbied en de omliggende zee.
hidelijkste puntje
k volgende dag zien we meer
in het land tijdens een busex-
irsie naar het grote, wormvor
mige Fagnano-meer in het hart
Vuurland, en een trekking
de gletsjer Martial. Zonne-
üil en handschoenen zijn op-
ieuw onontbeerlijk, het uit-
icht over het Canal Beagle is de
Jim waard. Vuurland verlaten
»nder Fin del Mundo (het ein-
Ifvan de wereld) te bezoeken
an natuurlijk niet.
fe gebruiken hët grappige
toomtreintje om via een vroe-
fe gevangenenkamp naar het
ationaal park te rijden. Het is
van de populairste attrac
ts, waar treinpersoneel de gas-
met zang begroet. De mees-
passagiers nemen vanaf hier
*bus, maar wij kiezen voor
stevige wandeling door
®is onherbergzaam en dan
hectiek van miljoenenstad Buenos
Aires is Vuurland een oase van rust.
Het enige geluid is het kabbelen van
een rivier, de witte bergtoppen
schitteren in de avondzon. Op een paar
kilometer afstand is zelfs het einde van
de wereld, zeggen de Argentijnen.
In Buenos Aires mag je de kleurrijke wijk La Boca, mét
bandoneonspelers, niet overslaan. Foto's Wegener
weer lieflijk bosgebied op het
weg naar Fin del Mundo. Het is
vochtig warm in het bos en lek
ker als het water van Beagle
dicht bij is. De routeaanduiding
is verwarrend, maar met hulp
van een enkele andere dwalen
de toeristen vinden we onze
weg. Na een tocht van bijna vier
uur komen we eindelijk bij een
afgelegen herberg waar we wa
ter en voedsel inslaan. Dan is
het nog maar één kilometer
naar ons doel, het zuidelijkste
puntje van Argentinië. Het nog
zuidelijker stukje van het conti
nent is Chileens en niet be
woond.
We gaan weer naar het noor
den. Na drie dagen Ushuaia en
slapen in een afgelegen hotel
langs een rotswand met een
wild kabbelend bergbeekje, vlie
gen we naar El Calafate, een
vlucht van ruim een uur. Een
tocht over land (781 kilometer)
door de vrijwel verlaten pampa
van Patagonië, waarbij twee
keer de Chileense grens moet
worden gepasseerd, zou meer
dan een volle dag kosten. El Ca
lafate en dan vooral het natio
naal park Los Glaciares (de glet
sjers, die in deze regio nog
steeds groeien) op de grens met
Chili is al langer in trek bij toe
risten. Dat is aan de stad en haar
voorzieningen te merken. Alles
staat er in het teken van glet
sjers als Perito Moreno, Upsala,
Fitz Roy en het Chileense Torro
del Paine. Wie wil kan ook te
paard de pampa op om een be
zoek te brengen aan een ver
dwaalde hacienda.
Krakende gletsjers
Wij kiezen voor de gletsjers met
als eerste de Perito Moreno. De
ze was onlangs nog in het
nieuws doordat er een flink
stuk afbrokkelde en via de
Canal de los Témpanos in het
meer Lago Argentino stortte. On
ze gids is er nog steeds vol van
en legt geduldig uit dat de
groeiende gletsjer telkens on
stuitbaar het meer Braza Rico
van het Lago Argentino afsluit.
Het stijgende water in de dan af
gesloten Braza Rico zorgt uitein
delijk voor zoveel druk op het
gletsjerijs dat het een door
braak forceert. Voor enige tijd is
het peil in beide meren vrijwel
gelijk, tot opnieuw de Perito Mo
reno een natuurlijk ijsdam op
werpt. De voorlaatste door
braak was in 1986. Dat een glet
sjer werkt is hoorbaar (het
kraakt en knalt af en toe veront
rustend) en af en toe ook zicht
baar. Grote brokken van de
blauw en witte, massief lijken
de ijsmuur plonzen in het groen
grijze water, waardoor onze
boot - op veilige afstand - toch
een merkbare tik van de rimpe
ling in het water meekrijgt. De
gletsjer krijgen we ook van bo
ven te zien. Vanaf een natuur
lijk balkon in een bergwand be
wonderen we de vele blauwtin
ten in het ijs, die veranderen on
der invloed van de zon.
Een tocht van tachtig kilometer
per bus, grotendeels door de vrij
wel verlaten pampa, brengt ons
terug in El Calafate. Voor die ver
latenheid van Patagonië, het zui
den van Argentinië dat geken
merkt wordt door de kale boom
loze steppes, heeft de gids ook
een verklaring. Het land is er
droog en het waait altijd stevig.
De regen blijft in de bergen han
gen, waardoor in deze streek
bijna geen neerslag valt. Het gro
te meer Lago Argentino is de le
vensader van El Calafate.
Een tweede toeristische uitvals
basis ligt in het natuurgebied en
is het in 1985 gestichte, beschei
den El Chalten. In plaats van de
aanvankelijk geplande tocht
vanuit El Chalten, kiezen we de
andere dag opnieuw voor een be
zoek aan een gletsjer, dit keer
Upsala, de langste gletsjer bui
ten Antarctica. En daar hebben
we geen spijt van. Hoe indruk
wekkend en bekend de Perito
Moreno ook mag zijn, Upsala
maakt nog meer indruk. Dat be
gint met de bustocht door de
pampa met een enkele hacien
da, verder zijn alleen maar vlak
tes met lage struiken en hard
gras te zien langs het meer. De
boottocht naar de Upsala begint
vlak bij de opvallende rotsforma
tie Boca del Diablo, ontstaan
door de kracht van ijs, water en
wind. Her en der duiken kleine
re gletsjers op maar als Upsala in
zicht komt hebben we ook al ve
le kleinere ijsbergen moeten ont
wijken. In de Brazo Upsala, waar
de zestig kilometer lange en vijf
tot zeven kilometer brede glet
sjer uitmondt, is het aantal ijs
bergen niet meer te tellen. De
vormen van het ijs zijn grillig,
de kleuren variëren van diep zee
blauw tot bijna wit. En wat zijn
ze van dichtbij groot. Onze boot
wordt wel heel klein als we enke
le ijsbergen erg dichtbij nade
ren. Bovendien gaat de 'produc
tie' van ijsbergen bij de Upsala
onverminderd door, met veel ge
kraak denderen grote stukken
van de gletsjer in het ijs- en ijs
koude water.
Graf Eva Perón
De overgang is de volgende dag
erg groot. Na een vlucht van
ruim vier uur zitten we in de
warme Argentijnse hoofdstad,
waar lawaai, drukte en haast
om voorrang strijden. Waar de
vriendelijke hoteleigenaar van
Charcas, in het centrum van de
stad, ons zeer hartelijk verwel
komt alsof we terug zijn van
een wereldreis. Hij heeft 'ons'
appartement vrijgehouden.
Bienvenidos in Buenos Aires.
De laatste twee dagen in Argen
tinië gebruiken we oih het
kleurrijke wijkje La Boca, de
wieg van de Argentijnse tango
te verkennen, om het graf van
Evita Perón op de begraafplaats
Cementario de Recoleta te be
zoeken, te winkelen in super de
luxe shoppingcentra (onder
meer Galeria Pacifïco met zijn
vele exclusieve winkels), een ter
rasje te pikken.
Zaterdagavond staan we in een
rij voor een restaurant, om te ge
nieten van de vermaarde Argen
tijnse steak, enkele uren later
staan we in een nog veel langere
rij voor een discotheek. Op zon
dag slenteren we over de pitto
reske San Telmomarkt. Dan is
het bijna tijd om te vertrekken.
Maar niet voordat we nog even
met de gewone lijnbus door de
chique wijk Recoleta toeren,
waar 'onze' prinses Maxima is
opgegroeid, en waar ze mis
schien op dit moment wel haar
familie bezoekt. Het verbaast
ons niet dat Maxima wel eens
met heimwee terugdenkt aan
Buenos Aires en aan de ruige na
tuur in Patagonië.
Argentinië ligt onder de evenaar, dat betekent dat het daar
g zomer wordt als hier de winter begint, en andersom. Omdat
het land zo groot is, zijn er verschillende klimaatzones. Het noorden
is subtropisch. Maar er zijn ook pampa's, woestijnen, bergen en
gletsjers
Om het land binnen te komen is een geldig paspoort voldoende
Voor het overbruggen van lange afstanden in het binnenland is het
vliegtuig ideaal. In Nederland kan reeds bij de Spaanse luchtvaart
maatschappij Iberia een Vista Argentina Pass worden ge
kocht voor vier tot acht binnenlandse vluchten, prijs 420 tot
860 dollar Naast de bekende airlines Aerolineas en Austral
zijn er ook low cost carriers, zoals LAPA. Tussen de grote ste
den rijden comfortabele lange afstandsbussen. Het huren
van een auto is vrij duur, circa 80 dollar per dag.
De Argentijnse peso, die lange tijd gekoppeld was aan de dol-
lar, is de laatste twee jaar sterk gedeva-
V 'v lueerd. Het betekent dat het land voor
buitenlanders aanmerkelijk goed-
■•-^koper is geworden. Terrasjes zijn'
wel in Buenos Aires, maar niet erg
veel. Wie buiten
zit moet rekening houden met
c?
Qr
Buenos Aires
0,EI Calafate
S voorbijgangers die vragen om
y een sigaret, iets te eten of drin-
ken of een paar peso's. De
"N, verschillen tussen arm en rijk
zijn groot. Het aantal bede
lende mensen ook, al zijn ze
zelden opdringerig
- Argentijnen houden van uitge-
breid eten Op het menu staan
grote stukken vlees, niet voor
niets zijn de Argentijnen wereld
kampioen vleeseten. In restau
rants is het tussen negen uur 's
avonds en middernacht vrijwel
zonder uitzondering druk.
Z uid- ta,Een f°°iIS niet verplicht,
Smerika maar tien procent van de
rekening is wel zeer gebrui
kelijk.
Discotheken kennen veelal het
all in-tarief, waarbij je de hele
nacht vrij drinken krijgt. Dis
co's openen vanaf 1.00 uur.
Meer informatie:
www.arqentinie.paqina.nl en
www.sectur.qov.ar (Engelstalig).
Alles anders
Uit onderzoek blijkt dat we onze
vakantie aangrijpen om ons leven
te evalueren en om nieuwe
plannen te maken. Eindelijk
hebben we tijd voor dat boek,
sport of voor onze partner, en zo
willen we het thuis ook graag.
Met welk goed voornemen komt
u terug van vakantie?
Stem mee in de Vakantievraag
van de Week.
Ga naar de website van deze krant
en klik op de rubriek Reizen
Vakantievariabelen
tv
«t
w
W»
4>
Q
De meeste mensen gaan twee weken
op zomervakantie. Uit de reacties blijkt
echter dat lang niet iedereen op reis
gaat in de zomer. Velen kiezen ervoor
hun vakantie te plannen in het voor-
of najaar met een duur die varieert van
één tot maar liefst zeven weken.
28%
20%
19%
Uitslag:
Twee weken
Drie weken
Het hele jaar
Een week
Een maand
KLM biedt meer wintervluchten
Mede dankzij de komst van drie Boeing 777's
kan KLM de komende winter meer vluchten
uitvoeren. De winterdienstregeling gaat 31 ok
tober in. In Europa lcomt er een derde dagelij-
ke dienst op de Roemeense hoofdstad Boeka
rest. Ook de capaciteit op Toulouse wordt opge
voerd.
In de VS komt er vanaf 15 september een dage
lijkse retourdienst op Atlanta, terwijl de vluch
ten op Miami worden gestaakt. Het aantal we
kelijkse vluchten op Houston, Minneapolis, Pa
ramaribo, de Nederlandse Antillen, Sao Paulo
en Lima stijgt licht, op San Francisco wordt
minder gevlogen. Kaapstad en Cairo krijgen in
de winter een dagelijkse retourdienst. In de
winter worden de dagelijkse retourdiensten
naar en vanuit Jakarta vijf keer met een tussen
stop in Kuala Lumpur en twee keer met een
tussenstop in Singapore gevlogen.
mmmmmÊmmmmmmmmmmmmmmmÊÊimHmmmmÊmmmmmmiÊmm
Hoogteziekte voorkomen
Ik ga op vakantie in de buurt van bergen en wil ook
een paar wandeltochten door de bergen maken. Hoe
voorkom ik hoogteziekte?
Han Willems, arts en auteur van Hoe blijf ik ge
zond in de hoogte: 'Bij dertig tot zestig procent
van de mensen die hoger dan 2500 meter de
bergen ingaan, komt een lichte vorm van hoog
teziekte voor. De symptomen zijn hoofdpijn,
misselijkheid en gebrek aan eetlust. Of je wel
of geen hoogteziekte krijgt hangt af van de
snelheid waarmee je stijgt. Zeshonderd meter
per dag is het maximum. Daarnaast is de beno
digde inspanning van belang. Ga je snel om
hoog, dan heb je meer kans op hoogteziekte.
Ten slotte hangt de ontwikkeling van hoogte
ziekte af van aanleg. Heb je eenmaal hoogte
ziekte, doe het dan een dag rustig aan. Gaat
het beter, klim dan rustig verder. Verwaarloos
het echter niet. Bij vijf procent van de mensen
neemt hoogteziekte levensbedreigende vor
men aan met vochtophopingen in hersenen en
longen. Verminderen de klachten niet, staak
dan het klimmen, ook al is de top dichtbij.
Daal af en zoek medische hulp.' Meer informa
tie: www.hooqteziekte.info.
Heeft u ook een vraagMail naar:
vraaqenantwoord@weqener.nl. Voor meer vra
gen en antwoorden: ga naar de website van deze
krant en klik op de rubriek Reizen.
advertentie
Vakbezoekersdag 27 augustus 2004
CARAVAN
SALON
DÜSSELDORF
28-8 t/m 5-9-20041
en - campe"
Droomcarav d
Nieuwtjes +'e"
Techniek °e Catavanin<
WinterworW-Ca«v
Terreinwagens
www.caravan-salon.de
ND
Messe
Düsseldorf
De stilte is overrompelend. Na de
