Zo'n kans krijg je maar één keer
Winkeliers bekijken het van een afstand
W13
zaterdag 28 augustus 2004
Docentenechtpaar Friedman: „De Roosevelt Academy was voor ons een kans uit duizenden."
fotografie Lex de Meester
Ze woonden in wereldste
den, werkten op meer
dere continenten, maar heb
ben het gevoel in het klein-
stedelijke Middelburg thuis
gekomen te zijn. „Als het zo
blijft, is de kans groot dat
we ons hier definitief vesti
gen." Het zijn drukke tijden
voor John Friedman en Fati-
ma Mueller-Friedman. Ze
zijn pas verhuisd van het
Engelse Cambridge naar
Zeeland, eind vorige maand
werd hun - tweede - doch
tertje geboren en nu begin
nen ze allebei aan een nieu
we baan, als docent aan de
Roosevelt Academy.
De studenten staan voor een
avontuur, maar het docen
tenkorps is niet minder opge
wonden. Het enthousiasme om
aan de wieg te mogen staan van
de Roosevelt Academy, is groot.
Decaan Hans Adriaansens zegt
dat zo'n zeshonderd sollicitan
ten bij hem aanklopten. Dat
bood hem een riante keuze,
want uiteindelijk kunnen er on
geveer zeventig mensen daad
werkelijk aan de slag. Die gaan
samen 40 tot 45 arbeidsplaatsen
bezetten.
Die aantallen worden pas over
twee jaar bereikt, als het college
voor het eerst drie jaargangen
telt. Er wordt nu begonnen met
ongeveer 25 docenten en hoogle
raren, een aantal dat de komen
de jaren geleidelijk wordt uitge
breid. De faculty is zo evenwich
tig mogelijk samengesteld: onge
veer evenveel mannen als vrou
wen en gelijke aantallen Neder
landers en docenten van over de
grens, al moet iedereen kunnen
bogen op buitenlandse ervaring.
Het echtpaar Friedman was met
een enthousiast over de Roose
velt Academy. Via internet
kwam het achter de oprichtings
plannen, wat leidde tot twee sol
licitatiebrieven richting Middel
burg. Tot hun verbazing en ge
luk werden ze niet alleen allebei
uitgenodigd voor een gesprek,
maar ook gezamenlijk aangeno
men.
Hij komt oorspronkelijk uit de
Verenigde Staten en is antropo
loog, zij heeft haar wortels in
Duitsland en doceert geografie.
Ze woonden en werkten op vele
plaatsen, in de Verenigde Sta
ten, in Duitsland, in Namibië en
de afgelopen tijd in Cambridge.
Ze zochten iets anders, maar be
seften dat de kans om samen er
gens te worden aangenomen mi
nimaal was. Bovendien moest
de voertaal op de nieuwe werk
plek Engels zijn. „De Roosevelt
Academy was voor ons een kans
uit duizenden."
Ze waren het traditionele uni
versitaire milieu beu. „De na
druk ligt er sterk op onderzoek,
op zo veel mogelijk publiceren.
Het aantal artikelen dat je op je
naam hebt staan is eigenlijk het
enige wat echt belangrijk wordt
gevonden, omdat het geld ople
vert. Op papier wordt er even
veel aandacht geschonken aan
het lesgeven, maar in de prak
tijk is dat duidelijk niet zo. Stu
denten zijn echt van onderge
schikt belang. Er wordt lippen
dienst bewezen aan het onder
wijs. De Roosevelt Academy
moedigt het doen van onderzoek
weliswaar aan, maar de nadruk
ligt echt op de studenten."
Van de nieuwe universiteitsstad
waren ze meteen onder de in
druk. „De eerste keer dat we
hier waren, was het regenachtig
weer, met veel wind. Bovendien
was het maandagochtend, dus
alle winkels waren gesloten.
Toch vonden we het meteen
prachtig. De Randstad vinden
we te druk. Hier is alles in de
buurt en de mensen zijn buiten
gewoon vriendelijk." Zij hebben
tijdelijk een huis kunnen huren
op een fraaie stek aan de Heren
gracht, op een steenworp af
stand van de onderkomens van
de nieuwe onderwijsinstelling.
Enthousiasme
Alle docenten hebben hun eigen
overwegingen om zich in Middel
burg of directe omgeving te ves
tigen - wat ook van hen wordt
verlangd - maar ze delen hun
enthousiasme. „Hoe vaak krijg
je de kans om mee te werken
aan het opzetten van een univer
siteit?", zegt Richard van den
Doel, aangetrokken om wis- en
natuurkunde te geven.
Van den Doel, gepromoveerd in
de technische natuurkunde,
werkte de afgelopen tijd aan de
Technische Universiteit Delft..
„Daar is het ontzettend moeilijk
om een vaste aanstelling te krij
gen. Toen ik aan mijn postdoc
begon, zei mijn begeleider al:
als je een mooie baan tegen
komt, moet je ervoor gaan."
Voor hem betekent de aanstel
ling bij de Roosevelt Academy
een terugkeer naar zijn wortels.
Tot zijn achttiende woonde Van
den Doel in Oost-Souburg; zijn
vrouw is oorspronkelijk afkom
stig uit Middelburg. „Anderhalf
jaar geleden kreeg ik van mijn
schoonfamilie een artikel uit de
PZC opgestuurd over de plan
nen voor een universiteit. Aan
vankelijk dacht ik: dat zal wel
helemaal niets worden."
Zijn interesse groeide echter
naarmate hij er meer over te we
ten kwam. „Dit was voor ons dé
mogelijkheid om terug te gaan
naar Zeeland. Ik heb daarom
Hans Adriaansens een e-mail ge
stuurd met mijn achtergronden.
Die heeft vanaf het begin laten
blijken dat ik wel een geschikte
kandidaat was." Inmiddels
heeft hij met zijn gezin Delft ver
ruild voor een koopwoning in
Koudekerke.
Van den Doel is gecharmeerd
van de kleinschalige, studentge
richte opzet van de Roosevelt
Academy. „In Delft heb ik een
Docenten in de voormalige raadzaal van het oude stadhuis
aantal jaren college gegeven aan
groepen van honderd, honderd
vijftig studenten. Het is eenrich
tingsverkeer, heel anoniem. Je
kent er maar een aantal bij
naam. Op het moment dat het
college afgelopen is, zijn ze
vaak meteen weg. Als ze geen
college willen volgen of geen ten
tamen willen maken, dan doen
ze dat niet. Het rendement is
daardoor laag en ook voor de do
centen is het frustrerend."
Eigen bureau
Nel Verhoeven heeft de oprich
ting van de Roosevelt Academy
vanaf het begin gevolgd. Ze is
socioloog en had de laatste ja
ren in Soest haar eigen bureau,
dat zich richt op statistiek en
methoden van onderzoek, het
vak dat ze nu in Middelburg
gaat doceren.
Haar nieuwe baan komt op een
ideaal moment. Lange tijd had
ze noodgedwongen een 'week
endhuwelijk' omdat haar echtge
noot in West-Brabant werkt, zo
dat er plannen waren die kant
op te verhuizen. De kinderen
hebben net hun middelbare
school afgerond, wat ze graag in
de Randstad wilden doen. Haar
zoon koos als vervolgopleiding
voor het Cios, onder meer geves
tigd in Goes, terwijl haar doch
ter op kamers gaat in Utrecht.
„Door nu naar Zeeland te ver
trekken, is alles prachtig samen
gekomen."
Het is voor haar geen vreemde
omgeving. „Mijn familie komt
hier vandaan. Mijn moeder is ge
boren in de Lange Noordstraat
in Middelburg en in mijn jeugd
heb ik hier alle zomers doorge
bracht." Voorlopig is ze neerge
streken in een nieuw huis in de
Veerse Poort, in afwachting van
haar definitieve woning in de
Mortiere, die volgend jaar april
moet worden opgeleverd.
Een baan bij de Roosevelt Aca
demy noemt ze - de voertaal is
tenslotte Engels - een once in a
lifetime opportunity, een kans
die je maar één keer in je leven
krijgt. „Het komt nergens voor
dat je een rol kunt spelen in het
opzetten van een universiteit. Je
bent onderdeel van een nieuw
project, wat ik altijd heel
boeiend heb gevonden."
Ook het internationale en stu
dentgerichte karakter spreekt
haar aan. „Ik vind het ontzet
tend leuk om met studenten te
werken, maar het is nóg inspire-
render om met een internationa
le groep studenten te werken."
De docenten hebben naast hun
onderwijs- en onderzoekwerk
zaamheden ook een taak als tu
tor. Elke student krijgt, drie
jaar lang, één docent als begelei
der aangewezen, bij wie hij
terecht kan met vragen en pro
blemen. „We zullen er onder
meer erg op moeten letten dat
de mensen de juiste studiehou
ding ontwikkelen", zegt Verhoe
ven.
In juni hebben alle docenten
van het eerste uur een kennisma
kingsbijeenkomst gehad. „Ieder
een had het gevoel van: einde
lijk mogen we onze collega's
zien. Er heerste meteen een dui
delijk wij-gevoel, het idee van:
wij gaan dit met z'n allen doen."
Ook Van den Doel proefde een
groot enthousiasme. „Het is een
heel interessante mix van men
sen, met allerlei achtergronden.
In Delft zat je met alleen maar
bèta-mensen onder elkaar."
Het echtpaar Friedman pro
beert een rustig begin te maken.
Vanwege de zorg voor de pasge
boren dochter neemt Fatima
Mueller-Friedman voorlopig al
leen een tutortaak op zich. Vol
gend jaar gaan ze beiden op vol
le kracht aan de slag. Bovendien
hebben ze tijd nodig om hun le
ven op orde te krijgen en zich in
Middelburg echt thuis te voelen.
„En we willen zo snel mogelijk
Nederlands leren."
Rolf Bosboom
/Tiddelburgse middenstanders reage-
IViren koeltjes op de eerste lichting
toosevelt-studenten. Tuurlijk zijn ze blij
|tde nieuwe groep potentiële klanten,
fear toch, bij de traditionele studentenhot-
Ws - de kroeg, de tabakshandel of de co-
jïshop - loopt het nog niet storm.
aéen klap 140 nieuwe klanten in de buurt,
aiwaar godsgeschenk voor de middenstan
d-En dat is wat er deze week gebeurde. In
streken 140 eerste
ns studenten van de Roosevelt Academy
j^het Bagijnhof neer. Van de lichting stu
ften kan de Middelburgse middenstand
gaan profiteren, zo lijkt het. Want de
todenten brengen niet alleen een stapel
teken en een oude fiets mee, maar ook een
todel met harde euro's die ze op zeer speci-
•^elokaties laten rollen.
Neem bijvoorbeeld de sigarenzaak, toch al
sinds de tijd van Hildebrand een onvermij
delijke hotspot voor de echte student. De
Roosevelt-jongeren lopen echter de deur
nog niet plat bij bij sigaren- en cadeauwin
kel van Diesch aan de Markt in Middelburg.
Volgens eigenaar C. Diesch van het etablis
sement ligt het voor een deel aan de nationa
liteit van de studenten. Het zijn vooral de
Nederlandse studenten die nog wel eens een
sigaar opsteken; buitenlanders prefereren
doorgaans de beduidend minder elegante si
garet.
Cadeautje
„Nederlanders zijn van nature meer sigaren-
rokers, omdat ze hier veel gemaakt wor
den", legt Diesch uit. Dat neemt niet weg
dat hij wel degelijk studenten in zijn etablis
sement heeft mogen verwelkomen, zij het
voor een cadeautje voor iemand anders.
„Vaak gaat het om luxe artikelen. Een Zip-
po-aansteker, of een doosje sigaren, als ca
deau voor thuis."
De paardentram van de firma Schroevers
dan. Pal tegenover de Roosevelt Academy
heeft deze oeroude Middelburgse attractie
haar standplaats. Ideaal voor nieuwe stu
denten die eens de stad vanaf de diligence
willen bekijken. Maar J. Schroevers van de
paardentram heeft nog geen student in zijn
wagen gesignaleerd. „Ik heb ze nog niet ge
zien. Nou vertellen ze er ook niet bij dat ze
student zijn." Dat neemt niet weg dat
Schroevers de nieuwe lichting jonge bewo
ners van harte verwelkomt. Zeker op den
duur is de komst van de jongeren winst voor
de stad, zo voorspelt hij. „Want weet je: de
ze studenten nemen weer andere mensen
mee naar de stad." En mettertijd vernacht
hij ook studenten in zijn paardentram. La
chend: „Ze gaan natuurlijk eerst de kroeg
in, en komen pas op 't laatst bij mij, als het
geld op is."
Kroeg
De kroeg in, dat zou bijvoorbeeld café Bom
mel kunnen zijn. Zo pal naast de Roosevelt
Academy kunnen de studenten na college zó
de kroeg in rollen. T. Hooftman van het café
is zeker blij met de komst van de studenten.
Volgens hem heeft Bommel ook alles in zich
om de stamkroeg van de studenten te wor
den. „Boven hebben we bijvoorbeeld een
heel leuke vergaderruimte die we kunnen
verhuren." Maar van speciale studentenac
ties wil de kroeg nog niet weten. Hooftman:
„Nee, we wachten eerst even af en bekijken
het van een afstand. Volgend jaar gaan we
eens kijken of we wat gaan doen."
Twee deuren verderop dan, de kopieerwin
kel Copyshop Middelburg aan de Vlas-
markt. Want de ware student koopt natuur
lijk geen boeken, hij kopieert ze. De winkel
loopt goed, maar ondanks en niet dankzij de
studenten. Volgens D. Royers van de copy
shop is er spaarzaam klandizie van studen
ten, en dan vooral die van de Hogeschool
Zeeland. „Het meeste doen wij toch met be
drijven", legt ze uit. Onlangs kreeg de kopi
eerwinkel wel het verzoek om voor studen
ten een lagere prijs te rekenen, maar dat
heeft het bedrijf vooralsnog naast zich neer
gelegd. „Het kan dan wel druk worden in je
winkel, maar ja, wat als er je er niks aan
overhoudt?" Royers etaleert dan ook kern
achtig dezelfde houding als andere midden
standers: „We zien het allemaal wel."
Het uitzendbureau tot slot. Want voordat
het geld in de tabakszaak, aan de paarden
tram, in de kroeg of aan kopietjes kan wor
den uitgeven, moet het eerst verdiend wor
den. En dan meld je je als rechtgeaarde stu
dent natuurlijk meteen bij het uitzendbu
reau. Bij Start bijvoorbeeld, het bureau dat
recht tegenover de ingang van de Roosevelt
Academy is gevestigd. A. Kunst van het uit
zendbureau legt uit welke studentenbanen
er in de aanbieding zijn: het volladen en
leeghalen van schepen met auto's, werk bij
een telefoonwinkel, noeste arbeid in de ha
ven. Met een dergelijk aanbod moet het
voor de student niet moeilijk zijn om met
een aan de slag te gaan tijdens de spaarza
me vrije uurtjes die het moderne curriculum
heeft. Niet dus. „We zien ze wel elke och
tend verzamelen bij de deur", vertelt Kunst
en ze wijst naar de overkant. „Maar ik heb
nog niemand ingeschreven."
Ron Magnée
