PZC
Laat me met rust, hier wordt gewerkt
Zo'n bouw past toch niet bij een monumentenstad
W 5
zaterdag 28 augustus 2004
Wethouderskamer
mBBggfflgm m
V
Trappenhuis
Het nieuwe onderko
men van het gemeen
tebestuur van Middelburg
is geen huis, maar een kan
toor. Het stadskantoor
doet zijn naam eer aan. So
ber en efficiënt staat het
een beetje eenzaam langs
het Kanaal door Walcheren.
Tot diep in de twintigste
eeuw was aan de buiten
kant van gebouwen goed te zien
welke functie ze hadden. Vooral
met stadhuizen werd uitgepakt.
Dat waren traditiegetrouw de
mooiste gebouwen in de stad, ge
situeerd in het centrum. Dat
was zo in Amsterdam, waar het
stadhuis op de Dam zelfs later
een paleis voor de koninklijke
familie werd. Het oude stadhuis
op de Markt in Middelburg is er
ook een voorbeeld van. Rijk ge
decoreerd, midden op het plein.
Het oude stadhuis gaf het ge
meentebestuur ook in de moder
ne tijd een zekere statuur. Door
de buitenkant, de mooie Goti
sche gevel, maar zeker ook door
het interieur. De gemeenteraad
vergaderde in een zaal die de
Middeleeuwen in herinnering
bracht, burgemeester en wethou
ders zetelden in bijna koninklij
ke stoelen. Wie naar binnen wil
de, ging - zeker bij officiële ge
beurtenissen - over het bordes
door de monumentale deur.
Het gebouw vertelt het verhaal
van macht en geld, van glorietij
den die nu weliswaar al een
paar eeuwen achter ons liggen,
maar waaraan de stad wel haar
trots ontleend. De lange rij edel
lieden in de gevel, de vroegere
heersers over de provincie, in
specteren nog steeds het plein,
de toren van het stadhuis prikt
de lucht in, Het is één van de
drie herkenningspunten.voor
wie de stad nadert.
Het nieuwe stadskantoor vertelt
Een kale vlakte van natuursteen met balies aan de rand, dat is alles wat bezoekers van het stadhuis te zien krijgen.
een heel ander verhaal, dat van
doelmatigheid en, ondanks de
hoge bouwkosten, bescheiden
heid. 'Hier wordt gewerkt', lijkt
het stadskantoor te zeggen. 'Val
me niet lastig'. Over trots zwijgt
het, het lijkt zelfs een beetje ver
legen en in zichzelf gekeerd. Het
stadskantoor wil eigenlijk hele
maal geen verhaal vertellen.
Wie het gebouw wil leren ken
nen, moet daar veel moeite voor
doen. Vanaf de straat is het niet
te benaderen, het schuilt achter
een dikke grijze huid, die me
ters boven de stoep uit torent.
Wie naar binnen wil, moet om
hoog, over de brede donkere hel
ling. Gastvrijheid is al eens be
ter vormgegeven. Voor rolstoel
rijders is een entree in het stads
kantoor echt een zware opgave,
die moeten zich over een hobbe
lige hindernisbaan omhoog du
wen. Vanuit de parkeergarage
worden bezoekers met de lift of
via de trap op dezelfde helling-
baan afgeleverd, in de buiten
lucht.
Als de berg eenmaal is beklom
men, schuift de deur wel vanzelf
open. Over de mat met de oranje
fotografie Lex de Meester
M gaat het naar de centrale hal.
Die hal is alles wat bewoners
van de gemeente van het nieuwe
stadhuis te zien krijgen. Een ka
le vlakte van natuursteen met
stoeltjes en balies. Een interac
tief kunstwerk aan de müur
moet verpozing brengen. 'Blijf
maar niet te lang', fluistert het
stadskantoor hier zachtjes,
maar bezoekers kunnen er wel
een kopje koffie krijgen.
De raadzaal, de plaats waar de
politieke beslissingen vallen,
lijkt wel verstopt. In het oude
stadhuis lag de zaal a'an de
Markt, boven de entree. In het
nieuwe kantoor is voor de raad
zaal een aparte ingang gemaakt.
Aan de andere kant van het ge
bouw, in de verste gevel, zit een
onopvallende deur. Voorbijgan
gers kunnen wel goed naar bin
nen gluren door de grote ramen
aan de straatkant, maar ze heb
ben dan vooral zicht op de pu
blieke tribune. Vanuit de belang
rijkste ruimte van het gebouw is
de stad zelf niet te zien. De
raadsleden kijken, tot het Ka-
naalgebied helemaal af is, op
een tankstation.
Koningin Beatrix
De zaal zelf is enorm, het meubi
lair valt er weg in de ruimte. 'Po
litiek is belangrijk', beaamt het
gebouw. 'Maar laten we er niet
te gewichtig over doen'. Ook
hier regeert de doelmatigheid.
Raadsleden zitten op luxe, maar
toch gewone kantoorstoelen;
recht tegenover elkaar, dat
praat makkelijk. Op de kop van
de zaal staat een groot plasma
scherm, handig voor presenta
ties. De enige versiering is de rij
(voormalige) gemeentewapens
van alle kernen van de gemeen
te. En het portret van koningin
Beatrix natuurlijk.
Groots en meeslepend is het
nieuwe stadhuis in geen geval,
maar daar zijn de maatschappe
lijke verhoudingen ook niet
meer naar. Middelburg heeft
wel de kans gemist om een ge
bouw te maken waar mensen
zich thuis voelen en dat recht
doet aan de mooie stad waarvan
het, ook nu weer, het middel
punt is.
Nadia Berkelder
Het nieuwe stadskantoor straalt doelmatigheid en bescheidenheid uit.
Wapens van de kernen van de gemeente Middelburg (vlnr): Middelburg, Kleverskerke, Arnemuiden, Sint
Nieuw- en Sint Joosland.
irchitectuur volledig merkelijk veel bezoekers er al voor de twee- waar ik voor bepaalde zaken heen moest. hou nu eenmaal van moderne architectuur. kosten"reageert haar partner. „Maar het tehuis te gaan. Dat viel
sen, de ander noemt het de of zelfs derde keer. In de meeste gevallen Maar dit is, ondanks dat het pand niet een- Ik woon zelf in de Veerse Poort. Daar zie je gebouw zelf is echt te kolossaal"zegt Van De entree van het stads
De een vindt de architectuur volledig
bij de stad passen, de ander noemt het
moderne pand een gemiste kans. De inwo
ners van Middelburg hebben er zo hun ei-
5® mening over. Slechts weinig mensen
son het als hün stadskantoor.
jfet is rustig op deze donderdagavond in
kt stadskantoor. De balie is tot acht uur
®opend. Wachtrijen zijn er niet maar de be
kkers druppelen toch voortdurend naar
tomen. Ze laten nog snel, voordat ze op
-isgaan, hun kind bijschrijven in het pas-
Soort. Anderen komen hun nieuwe pas-
Soort ophalen of vragen een parkeervergun-
mng aan. Hoewel het stadskantoor nog
maar een paar maanden open is, komen op
merkelijk veel bezoekers er al voor de twee
de of zelfs derde keer. In de meeste gevallen
komt dat doordat ze de benodigde documen
ten waren vergeten mee te nemen, slechte
pasfoto's bij zich hadden of omdat hun nieu
we documenten klaar liggen.
„Als kantoor vind ik het wel mooi", zegt de
vierentwintigjarige D. Roozen terwijl hij
nog eens goed om zich heen kijkt. „Het is
ruim. Dat lijkt me voor de mensen die er
werken, wel lekker. Maar het is modem en
dat is nou niet bepaald mijn ding. Ach ja.
Je doet er weinig meer aan. Ik vind het wel
handig dat hier alles onder één dak zit.
Voordat het stadskantoor er was, zaten de
afdelingen op verschillende locaties. Alles
zat weliswaar in de binnenstad en ik wist
waar ik voor bepaalde zaken heen moest.
Maar dit is, ondanks dat het pand niet cen
traal ligt, beter." Roozen denkt niet dat hij
ooit het gevoel krijgt dat het 'zijn' stadskan
toor wordt. „Hoe vaak kom je er nou? Hoog
uit een paar keer per jaar? Dat is te weinig
om er een band mee op te bouwen."
Wennen
D. Schoonaard uit Middelburg-Zuid maakt
zich niet druk over het stadskantoor. „Ik
woon dichtbij, dus dat is makkelijk. Maar
verder maakt het mij allemaal niet zoveel
uit. Of het qua uitstraling past bij Middel
burg? Mwah, het is wel wennen ja."
R. Townsend is vol lof over het pand. „Ik
vind het echt heel mooi", zegt hij. „Maar ik
hou nu eenmaal van moderne architectuur.
Ik woon zelf in de Veerse Poort. Daar zie je
ook verschillende moderne bouwstijlen.
Het stadskantoor past er goed bij. Ik woon
nog maar een paar jaar in Middelburg. Mis
schien speelt dat mee. Want van andere
mensen hoor ik dat ze het te modem vinden
voor deze stad. Natuurlijk is het centrum
oud. Maar dat contrast is juist aardig. Ik
vraag me wel af hoe het hier over een tijd
gaat met het verkeer op de Kanaalweg. Ik
weet met wat daarvoor de plannen zijn,
maar als ook het waterschapskantoor klaar
is, zal het wel druk worden op die smalle
weg."
Té modem en té grootschalig. Dat vindt
Y. van Es er van. „Het mocht blijkbaar geld
kosten", reageert haar partner. „Maar het
gebouw zelf is echt te kolossaal", zegt Van
Es. „Het past in mijn ogen niet bij Middel
burg. Samen met het waterschapskantoor
staan er aan deze kant van het kanaal nu
twee enorme blokkendozen. Vanuit ons
huis kijken we tegen het waterschapskan
toor aan. Ik heb niet de indruk dat dit
'mijn' stadskantoor is. Dat had ik met het
andere pand ook niet." Over de ligging is
Van Es tevreden. „Dat komt omdat ik hier
direct achter woon", zegt ze.
S. Kluijtmans vindt de locatie zelfs beter
dan eerst. „Het staat goed aangegeven en je
kunt prima parkeren in de parkeergarage.
Probeer in de binnenstad je auto maar eens
kwijt te kunnen om even naar het gemeen
tehuis te gaan. Dat viel nooit mee."
De entree van het stadskantoor lijkt nog
wel een enorme asfaltbaan, zegt Kluijt
mans. „Dat is niet zo erg. Daar is iets aan te
doen. Zet er wat plantenbakken weg en het
ziet er heel anders uit. Ik moet zeggen dat
deze 'oprit' me niet zo was opgevallen. Ik
ga hier namelijk gelijk de lift in om naar de
parkeerkelder te gaan." Kluijtmans' part
ner vindt het jammer dat er niet gekozen is
voor een meer traditionele bouwstijl. „Als
aannemer weet ik dat er zo veel mogelijkhe
den zijn om iets neer te zetten in oude stijl.
Dat past toch beter bij een monumenten-
stad. Ik vind dat een gemiste kans."
Miriam van den Broek