zc
)raadloos internet voor iedereen
Meer mensen beginnen een bedrijf
Beleggers
winnen in
zaak Dexia
De verleiding van een koffertje vol
oefproject op recreatiepark in Breskens toont haalbaarheid wifi aan
[scherming
n cd's ligt
der vuur
Reinigen
zonder water
Noorse werknemers zijn het duurst
Meer passagiers in Belgische bus
Melkveehouder is dupe mestbeleid
Smit haalt winst uit buitenland
iderdag 26 augustus 2004
Busbedrijf AMZ
heeft zijn
eigen spuiterij
van Stee
i - Draadloos breedband-
>t ligt voor iedere Zeeuw
i handbereik. Dat blijkt
i onderzoek naar een der-
communicatienetwerk op
aliepark Schoneveld in
kens.
onderzoek kwam er naar
sding van themabijeenkom-
a het kader van het hon-
prig bestaan van de Rabo-
West Zeeuws-Vlaanderen,
bij kwam naar voren dat er
l moest worden ge-
om breedbandinternet be
llaar te stellen voor alle in-
isvan de streek,
nam het park een zoge-
wireless-fidelity net-
(wifi) in gebruik. Vanaf al-
kampeerplaatsen op de
wg kan nu via de pc of lap-
draadloos van het web ge-
kworden gemaakt. Het net-
staat in verbinding met
adsl-installatie (de meest
internetverbinding per tele-
die dient als toegangs-
;tot het internet,
proefproject werd begeleid
Syntens. De investering be-
j enkele tienduizenden eu-
In de computer moet een
•kaart zijn ingebouwd. Ge-
lers kunnen een toegangs-
:met een wachtwoord en in-
jde kopen om toegang tot
teb te krijgen. Op Schone-
lopen de tarieven voor on-
trkt internetten uiteen van
euro per uur tot twintig eu-
week.
cteur J. Voet van het recrea-
irk: „Het systeem biedt on-
nde mogelijkheden. En dan
alleen zakelijk gezien. Veel
leerders kunnen namelijk
IJS - De kopieerbescher-
op cd's komt steeds meer
vuur te liggen. De Britse
ikrant Financial Times
gisteren dat de Franse
itie de muziekuitgever EMI
muziekwinkelketen Fnac
iuldigt van overtreding van
ranse wetgeving door cd's
ïkopen die niet overal af-
Ibaar zijn.
beveiligde cd's blijken tot
onvrede van consumenten
al in de auto en op compu-
problemen te geven. Vol-
'de Franse justitie handelen
ien Fnac in strijd met over
komen technische specifi-
suit de jaren tachtig,
te betrokken partijen schui
erden bevonden, kunnen
»etes van in totaal 187.000
tegemoet zien. Ook moeten
ebeveiligde cd's uit de han-
Consumentenbond ziet in
riand 'niet de noodzaak tot
te actie', zei een woordvoer-
pteren. Dat heeft te maken
eet Nederlandse auteurs-
l dat veel vager is over het
top een kopie voor eigen ge-
constateert de Consumen-
Md dat muziekuitgevers de
diging van de cd's hebben
Épast om het afspelen via
^-speler in de auto en via de
?ater mogelijk te maken. Er
daardoor minder klach
ten. aldus de bond. ANP
op vakantie niet meer zonder in
ternet of e-mail. Het is ook een
prima manier om kinderen op
een regenachtige dag te verma
ken."
Wifi kent momenteel een hoge
vlucht. De verwachting is dat er
in 2006 wereldwijd meer dan
dertig miljoen gebruikers zullen
zijn. Vooral in de Verenigde Sta
ten, waar in uitgestrekte gebie
den geen kabel ligt, blijkt de
draadloze variant een goed alter
natief. Het systeem maakt ge
bruik van vrije radiofrequen
ties. De signalen worden verzon
den via antennes (hotspots of ac-
cespoints). Afhankelijk van de
omgeving hebben zij een bereik
van ongeveer vier kilometer.
Ten opzichte van adsl of kabel
is de aanleg van wifi ongeveer
vier tot vijf keer goedkoper. Het
beschikt verder over een hogere
snelheid en een grotere capaci
teit.
„Ook in West Zeeuws-Vlaande
ren is wifi dé oplossing, omdat
internet per kabel in veel geval
len geen optie is. Denk aan het
relatief grote buitengebied,
waar geen kabel ligt. Ook wifi
leek onbereikbaar, omdat KPN
tot voor kort niet bereid was
overal adsl aan te leggen. Daar
in is onlangs verandering geko
men", legt H. Enkelaar van de
Rabobank West Zeeuws-Vlaan-
deren - één van de iniatiefne-
mers van het onderzoek - uit.
Behalve in Breskens zijn in
Zeeland meer dan tien plaatsen
waar draadloos internet mo
gelijk is. Het gaat dan vooral om
campings en jachthavens op
Schouwen-Duiveland en Noord
-Beveland. Booteigenaren kun
nen hierdoor onder meer de
wachttijden van de sluizen op
vragen. In de randstad is draad
loos internet in enkele studen
tensteden al gratis beschikbaar.
Impuls
Enkelaar is er evenals Voet stel
lig van overtuigd dat wifi tallo
ze mogelijkheden voor met na
me zakelijke toepassingen
biedt. „In deze tijd moet ieder
een kunnen profiteren van de
hedendaagse communicatietech
nologie. Het geeft de regionale
economie een impuls. Kijk bij
voorbeeld naar de grotere ver
huurbaarheid van vakantie-ac
commodaties. De ondernemers
zijn nu aan zet, maar vooral de
gemeente Sluis moet hierin een
stimulerende rol spelen", aldus
Enkelaar.
De eerste schreden op dit pad
zijn nu gezet. Dit jaar heeft
Sluis op vier bedrijventerreinen
in de gemeente de infrastruc
tuur voor internet aangelegd.
Karla Feleus in haar stoomerette De Toren.
door Inge Heuff
ZEERIKZEE - In stoomerette De Toren
in Zierikzee is het altijd warm. Eigena
resse Karla Feleus heeft een afzuiger
van warme lucht en een ventilator
staan, maar veel lijken die in de lage
ruimte niet uit te richten.
Wel scheelt het dat Feleus na vijfentwin
tig jaar is overgestapt van het reinigen
met perchloorethyleen naar de geurloze
koolwaterstofreiniging. Dat is beter
voor het milieu en voor de gezondheid.
De penetrante chemische geur die altijd
in de kleine stomerij hing, is daarmee
verdwenen. Haar nieuwe KWL-machi-
ne voor chemisch reinigen is het eerste
wat de klant bij binnenkomst ziet. Het
chemisch reinigen zelf kost Feleus ech
ter het minste aan tijd en werk. Haar
werkplek ligt voor het grootste deel ach
ter het apparaat. Nadat zij de kleding
heeft ingenomen en via de bonnetjes op
allerlei manieren heeft geregistreerd
(driedelige pakken moeten ook weer
driedelig teruggegeven worden), behan
delt Feleus een kledingstuk eerst met de
hand voor. Op haar werkbank bewerkt
zij de manchetten, kragen en broekzak
ken met vloeibare kool waterstof zeep.
Vervolgens kijkt ze naar andere vlek
ken; wijn-, fruit-, bloed- of balpenvlek-
ken worden met een detacheermiddel
behandeld, voor elke vlekgroep een an
der middel. Water komt er niet aan te
pas. Pas dan gaat het kledingstuk in de
KWL-machine. Die wast (zonder wa
ter), centrifugeert, droogt en ontlucht
foto Mechteld Jansen
zodat Feleus haar handen niet brandt
aan hete ritsen en metalen knopen. Het
apparaat reinigt tere bloesjes maar ook
slaapzakken en dekbedden. Alleen le
ren kledingstukken worden uitbesteed.
Ten slotte komt de warmste klus, het
persen. Onder begeleiding van stoom-
wolkjes bedient Feleus als een organist
de drie pedalen die ervoor zorgen dat
kleding van katoen, ribfluweel en kunst
stof netjes en veilig geperst worden.
Daarna gaat elk kledingstuk, dekbed of
gordijn in een plastic hoes.
door Jeffrey Kutterink
MIDDELBURG - Het aantal
Zeeuwen dat een eigen bedrijf
begint, groeit weer.
Dat blijkt uit cijfers van de Ka
mer van Koophandel voor Zee
land over het tweede kwartaal
van dit jaar. Daarin kwamen er
333 jonge ondernemers bij. In
dezelfde periode vorig jaar wa
ren dat er 268. Vooral de verdrie
voudiging van het aantal star
ters in de gemeente Borsele is op
vallend. Verder nam ten opzich
te van het eerste kwartaal van
het vorig jaar het aantal jonge
ondernemers flink toe in Tholen
en Sluis-Aardenburg. Op Schou
wen-Duiveland en in Terneuzen
is de ondernemingsgeest
volgens de Kamer van Koophan
del wat afgenomen. Ook de
branches waarin ondernemers
starten in Zeeland lieten opval
lende verschillen zien. Zo zijn
de groothandel en de adviesdien
sten erg in trek. Dit in tegenstel
ling tot dezelfde periode vorig
jaar, waarin horeca en persoon
lijke diensten hoog scoorden. In
tegenstelling tot het aantal be
ginnende ondernemers, neemt
de hoeveelheid bedrijven dat
failliet gaat niet toe. Het afgelo
pen kwartaal telde Zeeland ze
ventien bedrijven die op de fles
gingen. Dat is volgens de Kamer
nagenoeg gelijk aan vorig jaar
(16). Een record'aantal onderne
mers hield vorig jaar het hoofd
niet boven water, meldde de Ka
mer van Koophandel in januari.
Er gingen in 2003 76 onderne
mingen op de fles, een stijging
van 33 procent ten opzichte van
2002. In dat jaar gingen 57 be
drijven failliet. Naar schatting
verdwenen daarmee 250 banen.
H is de schuld van de Gamma; de
volgende verwarrende medede-
tegen schroevendraaiers kosten 2
ter stuk. Maar per stuk kosten ze
10als je er drie koopt. Daarom kun
tater negen kopen als je er drie no-
«bt. Dan heb je er voor 3 euro
'zes schroevendraaiers bij die je
J|et nodig hebt maar die maken
"n koffer vol schroevendraaiers
Maar mooi uit komt op gemiddeld
to Per stuk.
een koffertje bij elkaar. In het gangpad
waar de boortjes per stuk in een blister-
tje aan een haakje hangen, knaagt de
twijfel. Eén zo'n boortje, nee laten we
zeggen drie verschillende boortjes, kos
ten samen bijna net zoveel als die hele
koffer vol staal-, hout-, en betonboor-
tjes bij de ingang. Bovendien zitten in
de koffer ook nog twintig bitjes (schroe
vendraaierkopjes die in een elektrische
boormachine passen) en andere verras
singen. Er zijn zelfs bitjes, verpakt per
vijf, die twee keer zoveel kosten als een
koffertje met 28 bitjes en 8 verschillen
de boortjes.
Dan ga je rekenen en kom je thuis met
een koffer vol en doe je aan de keuken
tafel ter verontschuldiging de verwar
rende mededeling van hierboven. De
helft van wat in de koffer zit, zul in je
huishouden nooit gebruiken. Maar dan
nog is de andere helft goedkoper dan
elk onderdeeltje daarvan los gekocht.
Arm redeneert zich rijk met zo'n koffer
tje.
We moeten het dringend over kwaliteit
hebben. Wat is het verschil? De boor
tjes en bitjes in de voordeelkoffer zijn
natuurlijk van slappe pap gemaakt en
de dure losse gaan een eeuw mee. Zou
je toch denken. Dat is niet per se waar.
De prijs maakt niet wijs. Er is ook dure
troep en goedkope topkwaliteit. Maar
niemand wijst de eenzame consument
in de timmersuper de weg. Men weet
hem daar zelf niet.
Ik wilde een goede schroevendraaier ko
pen. Schroevendraaiers hangen bij
Gamma en Praxis niet allemaal bij el
kaar in een gangetje. Ze zijn op vijf ver
schillende plekken te vinden in een ono
verzichtelijk en onbegrijpelijk groot as
sortiment. Veel dure merken. Ook het
eigen Praxismerk van Praxis, dat hele
maal apart hangt, is zo duur dat je net
zo goed een professionele Duitser kunt
kopen of een Stanley. Maar de verschil
len? Geen idee.
Het is een raadsel hoe ze het in hun
hoofd haalden, maar bij mij in de buurt
hebben ze een nieuwe Gamma en een
nieuwe Praxis naast elkaar gebouwd.
Dat vergelijkt lekker. En nou ligt daar
pardoes een koffertje Stanley's bij de
Gamma. Precies de schroevendraaier
waar ik op uit was en nog acht andere.
Top of troep? Ik heb het uitgezocht en
kan iedereen die gaat trouwen of op
zichzelf gaat wonen aanraden het kof
fertje te bemachtigen. Er zitten uitste
kende schroevendraaiers in die in een
normaal functionerend huishouden
honderd jaar mee gaan.
Dezelfde schroevendraaiers van Stan
ley zijn ook los te koop. Voor veel geld.
Ze hebben alleen andere handvatten.
In het koffertje zijn de handvatten geel
met zwart. Los aan de wand in de win
kel zijn ze blauw met rood. Stanley is
wereldgereedschap. Te koop op alle
continenten. Het merk wil zich nog ster
ker onderscheiden. Voortaan zal het
overal ter wereld te herkennen zijn aan
de kleurcombinatie geel met zwart. De
blauw met rode schroevendraaiers moe
ten nog wel op. Maar om het publiek al
vast het geel met zwart vertrouwd te
maken stunt Stanley eventjes met zijn
koffertje schroevendraaiers. Heel goed
gereedschap voor de prijs van weggooi-
spul.
Pak de fiets!
Wouter Klootwijk
KEULEN - Nergens zijn werknemers zo duur als in
Noorwegen. Dat blijkt uit onderzoek van het Duitse
onderzoeks'instuut IW (Institut der deutschen Wirt-
schaft). Ook Nederlandse werknemers zijn aan de dure
kant. Zij nemen de zevende plaats in.
Uit het onderzoek blijkt dat de loonkosten van de Noren
per uur gemiddeld 28,15 euro bedragen. Op de tweede
plaats staan werknemers uit Denemarken (27,33 euro) en
op de derde positie de West-Duitsers (27,09 euro). Mensen
uit het oosten van Duitsland zijn een stuk goedkoper (met
16,86 euro per uur op de zestiende plaats). Een Nederland
se werknemer kost 23,20 euro per uur. ANP
BRUSSEL - In Nederland vervoert het busvervoer steeds
minder mensen, maar in Vlaanderen gebeurt juist het te
genovergestelde. Het Vlaamse busbedrijf De Lijn meldde
gisteren dat in de eerste helft van 2004 ruim 14 procent
meer passagiers zijn vervoerd dan in de eerste helft van
2003. De Lijn stevent daarmee af op een recordaantal pas
sagiers voor heel 2004. Vlaams minister Van Brempt (Mo
biliteit) zegt dat de stijging te danken is aan de komst van
extra bussen en buslijnen.
In Nederland krimpt het busvervoer al jaren. Vervoersbe
drijf Connexxion kreeg vorig jaar met 5 procent minder
passagiers te maken dan het voorgaande jaar. ANP
ZUTPHEN - Het strengere mestbeleid dat het kabinet
voorstaat, kost melkveehouders circa 124 euro per hecta
re grasland. „Aangezien in Nederland een goede miljoen
hectaren aan grasland door melkveehouders wordt ge
bruikt, kom je op een totale schadepost van 124 miljoen
euro schade voor de bedrijfstak", aldus vice-voorzitter
H. Zonderland van de Nederlandse Melkveehouders Vak
bond gisteren. Begin juli heeft Nederland op last van
Brussel het mestbeleid aanmerkelijk moeten aanscher
pen. De bond gaat de Tweede Kamer en minister Veer
man van Landbouw waarschuwen voor de gevolgen. ANP
ROTTERDAM - De slepers van Smit Internationale
draaien beter in het buitenland dan in thuishaven Rotter
dam. Vooral in Canada en Panama boekte het concern
goede resulaten. Dat blijkt uit de cijfers over de eerste zes
maanden die Smit gisteren heeft gepubliceerd. De netto
winst steeg naar 14,3 miljoen euro tegen 12 miljoen in de
zelfde periode vorig jaar. De omzet kwam met 185,6 mil
joen euro iets lager uit dan de 188 miljoen in de eerste zes
maanden van 2003. ANP
van onze redactie economie
AMSTERDAM - Aandelenlease-
producten als Legiolease zijn
een vorm van huurkoop. Dit be
tekent dat in een gezin beide
partners het contract met de fi
nanciële dienstverlener moeten
ondertekenen. Anders is de over
eenkomst niet geldig. Die uit
spraak van de kantonrechter in
Amsterdam, gisterochtend, in
een zaak aangespannen tegen
Dexia Bank, betekent een be
langrijke overwinning voor be
leggers in aandelenlease die
strijden voor financiële compen
satie van hun verliezen.
„Dit is een fantastische door
braak", reageerde Jurjen Lem-
stra, bestuurder van de Stich
ting Eegalease, gisteren na het
vonnis. Eegalease heeft namens
15.000 partners van beleggers in
aandelenlease de procedure aan
gespannen. „We houden er reke
ning mee dat Dexia in beroep
gaat, maar deze slag is in elk ge
val gewonnen."
Bij huurkoopcontracten, zoals
koop op afbetaling, is het gebrui
kelijk dat de partner van de ko
per eveneens ondertekent. Een
dergelijke regeling moet voorko
men dat iemand zijn huishou
den op eigen houtje in finan
ciële problemen brengt.
De kantonrechter benadrukte
dat de uitspraak alleen geldt
voor drie specifieke gevallen:
partners die aan de zijde van Ee
galease procedeerden. Met ande
re woorden, er is geen sprake
van een collectieve vordering en
Dexia hoeft dus niet 15.000 be
leggers terug te betalen. Deze
partners moeten ieder apart
naar de kantonrechter stappen
om hun gelijk te krijgen. „Als ze
slim zijn, komen ze dan naar
Amsterdam. Dat is mogelijk om
dat Dexia hier is gevestigd. De
uitspraak staat dan al vast", al
dus Lemstra.
Actie
De belangenorganisatie gaat in
samenwerking met de Consu
mentenbond wel kijken of een
gezamenlijke actie mogelijk is.
„Namens de aangesloten part
ners kunnen we een volmacht
vragen. Daarmee is dan vernieti
ging van de bestaande contrac
ten te realiseren."
Voor Dexia zou dat een grote
strop betekenen. De bij Eegalea
se aangesloten partners verte
genwoordigen een waarde van
ongeveer 150 miljoen euro. De
stichting denkt dat er in totaal
ruim 30.000 gedupeerde part
ners zijn.
Een woordvoerder van Dexia
Bank Nederland, veruit de groot
ste aanbieder van beleggingen
via aandelenlease, verwacht dat
het niet zo'n vaart loopt. „Dit
zal tot aan de Hoge Raad moe
ten worden gespeeld."
Hij wees er tevens op dat de kan
tonrechter de collectieve vorde
ring van Eegalease heeft afgewe
zen. „Dat is geen winst voor Ee
galease Want Eegalease kan
niet namens alle partners spre
ken."
Dexia raadt de beleggers dan
ook aan zich niet rijk te reke
nen. Het definitieve oordeel laat
nog wel enige tijd op zich wach
ten, meent Dexia.
Pluspunt
De kantonrechters in Nederland
oordelen verdeeld over de kwes
tie. Drie eerdere uitspraken in
vergelijkbare zaken vielen uit in
het voordeel van Dexia. De
bank noemt dat een plusplunt.
Eegalease ziet dat anders en ver
wacht dat de nieuwe uitspraak
in de omvangrijke zaak die in
Amsterdam diende als richtlijn
zal fungeren.
De woordvoerder van de belan
genorganisatie wil het vonnis
aangrijpen om opnieuw met
Dexia om de tafel te gaan zitten.
Niet om weer over een schik
king te onderhandelen. „We
moeten kijken hoe we hier het
snelst uitkomen", aldus de
woordvoerder van de gedupeer
den.
Het conflict tussen boze beleg
gers en Dexia sleept nu al 2,5
jaar. Een uitzending van het
consumentenprogramma Radar
over Legiolease mondde uit in
een collectieve rechtszaak van
tienduizenden leasebeleggers en
de banken. GPD/ANP
