Aantal zeehonden in Delta daalt
Natuur gaat vóór verdiepen
ipsberg gaat
looit meer weg
lit Kanaalzone
Sanering bij Damen
raakt Vlissingse
scheepswerf niet
13
gunstige tendens van afgelopen jaren is omgeslagen
Jildefeesten in Sluiskil
onumenten
p zondag open
Introductie Roosevelt Academy
Bezit valse ov-kaart bestraft
Boete voor dronken fietsen
Hoge windmolens bij BASF
Beperkte schade bij brand
nazomer
teitival.nl
Wandeltocht langs grenspalen
Oogstfeest in
boerderij
IJzendijke
dinsdag 24 augustus 2004
jorRilHi
Antonisse
ÜDDELBURG - De toename
•0 het aantal gewone zeehon-
Jjp in de deltawateren is
knipt omgebogen in een forse
iling. In 2002 werden nog 170
eren geteld, deze zomer ligt de
flreop 107. Wel is op de Bol
mde Ooster voor de Brouwers-
meen groep van circa 65 grij-
zeehonden opgedoken.
de neerwaartse lijn - na
i^n tien jaar van gestage groei -
is geen duidelijke verklaring,
zegt Henk Zandstra, zeezoogdie-
rendeskundige bij de provincie
Zeeland. Mogelijk is het zeehon
denvirus, dat in 2003 rondwaar
de, van invloed. Ook kan sprake
zijn van toenemende verstoring
door recreatie. En wellicht verja
gen de grijze zeehonden de ge
wone.
„Een beetje raar jaar", noemt
Zandstra 2004. In de eerste
plaats door de komst van de grij
ze zeehonden in de Voordelta.
„We hadden er eerst maar enke-
nfRené van Stee
UISKIL - Sluiskil staat van
nderdag tot en met zondag in
I leken van 24e editie van de
liefeesten. Onder het motto
«(s)t goed' is een gevarieerd
uitgebreid programma sa-
ugesteld met onder meer mu-
k, sport, spelletjes, een rom-
tlmarkt en een braderie.
jaftrap is donderdagavond
10 uur in de feesttent aan
oenoord. Daarna zijn de prijs-
srters en de deelnemers aan
creatieve workshop aan de
irt De avond wordt afgeslo-
i met folkmuziek door The
ren een optreden van Henk
BGEN OP ZOOM - De monu-
nten van Bergen op Zoom
azondag extra geopend.
Sint Gertrudiskerk, de Ge
sgenpoort en de Synagoge
enen hun deuren van 13.00
16.30 uur. Het Oude Stad-
i kan worden bezocht van
DO tot 16.00 en tijdens dezelf-
uren kunnen bezoekers de Pe-
(de toren van de Sint
trudiskerk) beklimmen. Op
Grote Markt vindt een jeu de
iles-toernooi plaats.
Vrijdagmiddag begint om 14
uur een seniorenmiddag met mu
ziek van een draaiorgel en optre
dens van Frans de Schepper en
Cyril Peeters. Vanaf 15.30 urn-
zijn er kinderspelen. Optredens
van Jan Keizer en Lee Towers
luisteren de zomerse muzieka
vond in de feesttent op. Het eer
ste optreden begint om 20 uur.
Zaterdagochtend is er vanaf 10
uur een grote autoshow. De Gil
de Wandeltocht en de sportmid
dag beginnen om 13 uur. Een
half uur later beginnen petan-
queliefhebbers en gaaibollers
aan hun wedstrijden. De clown
Francesco di Creatore en de Sas-
se K3 verzorgen - eveneens van
af 13.30 uur - een kindershow.
Ook harmonie De Rustende Moe
ders maakt zijn opwachting.
Om 15 uur begint het 3e Open
Kanaalzone Darttoernooi. In de
feesttent draait dan al het rad
van fortuin. Coverband Dexter
is vanaf 22 uur de afsluitende
act van de derde feestavond.
Traditiegetrouw is er zondag
vanaf 10 uur een oecumenische
dienst. Om 11 uur begint de su-
perbrunch. Dweilband Ein
Prosit verzorgt de muzikale om
lijsting. De braderie en rom
melmarkt beginnen om 12 uur.
Diederick Benjaminz verzorgt
vanaf 14 uur dansmuziek bij de
superbingo. Dennie Chistian
staat vanaf 17.30 uur op het pro-
gx-amma. Zijn optreden vormt
de afsluiter van het vierdaagse
feest.
Ie exemplaren van en nu is in
eens die hele groep verschenen.
Het is lastig te zeggen waar ze
vandaan komen", aldus Zands
tra. „Het kan zijn vanuit de
Waddenzee, maar ook vanaf de
Engelse oostkust."
Hij merkt op dat de grijze en ge
wone zeehonden, hoewel fami
lie, zich afzonderlijk van elkaar
ophouden. De grijze is flink gro
ter dan de gewone en heeft een
donkerder vacht. De beesten
houden zich dicht bij elkaar op
een plaat op. De jonge dieren -
met de bekende witte vacht -
worden in de winter geboren.
De gewone zeehond gedraagt
zich minder familie-achtig en
ligt liever apart. Deze dieren
krijgen in de zomer baby's. Op
de Bol van de Ooster lagen voor
gaande jaren veel gewone zee
honden. Die zijn met onbekende
bestemming vertrokken, echter
niet naar andere deltawateren.
Het aantal van 170 gewone zee
honden in 2002 daalde in 2003
tot 155: 87 in de Voordelta, 20 in
de Oostei-schelde, 46 in de Wes-
terschelde en twee in de Greve-
lingen. Zandsti-a gaat ervan uit
dat het zeehondenvirus bij de
daling een x-ol speelde. „Op zich
valt het nog mee, in vergelijking
tot de achteruitgang in de Wad
denzee."
De recentste telling toont dit
jaar 172 zeehonden aan. Als
daar de groep grijze zeehonden
van wordt afgetrokken, komt
dit uit op 107 gewone zeehon
den (waarvan 26 in de Ooster-
schelde en 38 in de Westerschel-
de). In september houdt Zands-
tra de laatste seizoentelling.
Recreatie
Dat verstoring door met name
watersportei*s de tellingen be
hoorlijk kan beïnvloeden, blijkt
uit de resultaten van een rond
vlucht in juli, toen er veel recrea
tiedruk in en om de leefgebie
den optrad. Er werden slechts
120 dieren waargenomen, waar
van een deel zwemmend.
Zandstra herinnert eraan dat er
in 1984 nog maar drie zeehon
den in de deltawateren aanwe
zig waren en in 1994 inmiddels
24. Het aantal bleef gestaag stij
gen. Tellingen vanuit een vlieg
tuig, sinds 1996, bieden meer in
zicht in de ontwikkeling. De pro
vinciaal zeezoogdierendeskundi-
ge' is erg benieuwd naar de situa
tie volgend jaar. „Het kan zijn
dat de hele groep grijze zeehon
den dan weg is. Of er weer meer
gewone zeehonden zijn, is af
wachten." Dit seizoen zijn zo
wel in Wester- als Oosterschel-
de twee jonge dieren gemeld.
Van een ander zeezoogdier, de
bruinvis, houden zich twee tot
drie exemplaren de laatste jaren
op in de Oosterschelde. Zand
stra: „Ze kunnen zich er kenne
lijk goed handhaven. Er is ge
noeg voedsel beschikbaar." Ook
in de Westerschelde worden re
gelmatig bruinvissen waargeno
men.
i- êf
Grijze zeehonden op de Bol van de Ooster voor de Brouwersdam.
foto provincie Zeeland
MIDDELBURG - De eerste ongeveer 140 studenten van
de Roosevelt Academy in Middelburg zijn gisteren begon
nen aan hun introductieweek. Zij werden veiwelkomd in
de Bui'gerzaal van het stadhuis. Deze week zijn er allerlei
vooi'lichtingsbijeenkomsten, om de studenten goed voor
te bei"eiden op hun verblijf in Middelburg en hun studie.
Zo maken zij kennis met hun 'tutor' (begeleidende do
cent), ontdekken ze de stad en brengen ze een bezoek aan
de Zeeuwse Bibliotheek en Hogeschool Zeeland. De intro
ductieweek wordt zaterdag afgesloten met een beachvol-
leybaltoernooi in Zoutelande, georganiseerd door studen
tenvereniging RASA. Volgende week maandag beginnen
de colleges. De dag erop verricht koningin Beatrix de offi
ciële opening van de Roosevelt Academy.
MIDDELBURG - De Middelburgse politierechter R. La-
meijer heeft gisteren een 46-jarige Hagenaar voor heling
van een valse OV-studentenkaart zestig uur werkstraf op
gelegd, waai-van twintig uur voox-waardelijk. Een conduc
teur betrapte de man in de trein op het Zeeuwse traject
toen hij naar zijn plaatsbewijs vroeg. Op de OV-studen
tenkaart had de treinreiziger zijn foto geplakt. Ook naam
en gebooi'tedatum klopten niet. De verdachte zei de
OV-studentenkaart, die afkomstig bleek uit een gestolen
partij, voor vijftig euro in Den Haag te hebben gekocht.
MIDDELBURG - De Middelburgse politierechter heeft
gisteren een 37-jarige inwoner van de Zeeuwse hoofdstad
voor dronken rijden op een fiets en het beledigen van een
politieman 350 euro boete opgelegd. De Middelburger
werd op 13 december vorig jaar in zijn woonplaats aange
houden. Hij blies 925 microgram. r*uim vier keer zoveel
als is toegestaan. Na zijn aanhouding liet hij zijn ongenoe
gen blijken door 'fuck you' tegen de agent te roepen.
BATH - Energiebedrijf Electrabel wil zes 135 meter hoge
windmolens neerzetten op het terrein van chemieconcern
BASF, pal tegen de Nederlandse grens. Op die plaats
heeft het bedrijf onlangs ook al een nieuwe koeltoren van
negentig meter hoog geplaatst. De windmolens zullen
niet al te veel opvallen tegen de achtergrond van de Ant
werpse industiie. Bovendien komen in de naastgelegen
Anna Mariapolder bij Bath binnenkort ook windturbines
te staan.
MIDDELBURG - Dankzij kordaat optreden van de bewo
ners kon een brandje in de nacht van zondag op maandag
in Middelburg in de kiem worden gesmoord. Rond 3 uur
ontstond brand in een slaapkamer van een woning boven
een tattooshop aan de Vlasmarkt door een vergeten, bran
dende kaars. De bewoners wisten het beginnende vuurtje
met dekens en kleding te doven. In het pand waren, inclu
sief een aantal logées, negen mensen aanwezig. Een kind
en een volwassene moesten voor nader onderzoek naar
het ziekenhuis in Vlissingen. De brandweer heeft de wo
ning geventileerd.
orWout Bareman
LZATE - Het bedrijf Rhodia
tmie gaat de immense berg
fosforgips net over de
Mms-Vlaamse grens in Zelza-
West afdekken met een enor-
hocveelheid teelaarde. Het
Ickent dat de bewoners van
arbeiderswijk Klein-Rusland
a (ie voet van de berg er niet
hoeven te rekenen dat het
ftig meter hoge gevaarte - zes
hectare groot - ooit nog uit
Dachtertuin verdwijnt.
gipsberg is sinds jaar en dag
s van de grootste afvalhopen
Vlaanderen. Qua hoogte doet
tgipsstort niet onder voor de
-veis in de Vlaamse Arden-
^Bij de productie van fosfor-
- komen massa's gips vrij als
Jlproduct. In het bedrijf wor-
i fosfaateilsen bewerkt met
Jvelzuur. Dat levert fosfor-
z en gips op. Het afvalgips
dt samen met water afge-
sd naar het gipsstort. Een
tlallen metei's diepe onder-
sdse kleiwand moet voorko-
eekadetkorps
&SINGEN - Het Zeekadet-
'PsScheldemond houdt zater-
2 oktober zijn jaarlijkse
Msordag.
*ordt over de Westerschelde
rcren met het betonningsvaar-
i Zaandam. Doel van deze
5 geld binnen te halen ter
fcsteuning van de Zaandam,
tocht duurt van 11.00 tot
W uur. Aanmelden kan via
lers@zeelandnet.nl
(Advertentie)
01010.
loaujt/m 12 sept 2004
WC90033 000 33
^alhart Abdij Middelburg
WASTAR
op
|3sept21u30 Abdijplein
men dat het afvalwater in con
tact komt met de omgeving. Een
groot aantal pompen haalt het
water uit de grond voor hei'ge-
bruik.
De gipsberg is inmiddels aange
groeid tot twintig miljoen ton.
In de vergunningen is een hoog
te van vijftig meter als maxi
mum vastgesteld en het grootste
deel van de berg heeft die hoog
te nu bereikt.
Dat de berg ooit zal slinken is
zeer onwaarschijnlijk. Jaren
lang onderzoek naar mogelijkhe
den tot hergebruik leverden
niets op. Alleen in de champig
nonteelt wordt een minimale
hoeveelheid afgezet. In de bouw
is het niet bruikbaar. De vergun
ning van Rhodia loopt nog door
tot 2011. Tegen die tijd moet de
gipsberg over een oppervlakte
van 86 hectare volledig zijn afge
dekt met laag teelaarde van een
meter dik. En die moet weer
worden voorzien van beplan
ting. Er is uitgerekend dat daar
voor ongeveer 600.000 kubieke
meter grond moet worden aange
voerd.
Naast de gipsberg verrijst sinds
enkele jaren ook een gigantische
berg met zwaar verontreinigd
slib uit het Kanaal Gent-Temeu-
zen. De Administratie Waterwe
gen en Zeewezen van de Vlaam
se Gemeenschap (AWZ) be
schikt over een vergunning, die
ook pas in 2011 afloopt.
Uitbreiding
De Vlaamse regering wil het im
mense slibdepot, waarin ook
ruim honderdduizend kuub ver
ontreinigd slib uit het
Zeeuws-Vlaamse deel van het
kanaal is gedumpt, met min
stens vijftien hectare uitbrei
den. Door de jaren heen werd al
ruim vijf miljoen kubieke meter
slib in het depot bij het gehucht
Callemansputte gestort. Ligt
het aan de Vlaamse overheid,
dan komt daar nog minstens
drie miljoen kuub bij. Het ge
meentebestuur van Zelzate ver
zet zich sinds jaar en dag tegen
de gigantische afvalbergen in
haar achtertuin. De grensge
meente heeft langzamerhand
het imago van 'dé stortplaats
van Vlaanderen'. Klein-Rusland
werd tot nu toe afgescheept met
een groengordel van nauwelijks
enkele meters hoog.
door Rinus Antonisse
DEN HAAG - Eerst het natuur-
herstel van de tweede verdie
ping in de Westerschelde daad
werkelijk uitvoeren. Pas daarna
mag een nieuwe verruiming van
de vaargeul ter sprake komen.
Los van het verdiepingsvraag-
stuk, moet de rivier méér ruimte
krijgen. Dat kan door op een
aantal plaatsen in Zeeland de
zeedijken landinwaarts te ver
plaatsen en het getij toe te la
ten. Ofwel: ontpolderen.
Dit stellen zeven Nederlandse
en Vlaamse natuur- en milieuor
ganisaties, verenigd in de coali
tie De Schelde Natuurlijk! Ze
presenteerden gisteren hun visie
op de toekomst van het Schel-
debekken aan minister Veerman
(LNV) in Den Haag en gedepu
teerde Kramer (natuur en
water) in Vlissingen. Tegelijk be
gon een campagne om de natuur
waarden van de Wester- en
Zeeschelde beter bekend te ma
ken.
Volgens de groen-blauwe coali
tie dreigt de natuur in de komen
de Ontwikkelingsschets 2010
verkwanseld te worden. Ge
vreesd wordt dat van broodno
dig herstel weinig terecht komt.
In de visie komen de organisa
ties met een reeks concrete voor
stellen:
brakwater getij-invloed in de
Hedwigepolder en een deel van
de Prosperpolder (Groot-Saef-
tinge);
zoutwater getij-invloed in de
Perkpolder, Nijspolder, Molen
polder, Ser-Arendspolder, Hoog
landpolder en Hellegatpolder
(in Zeeuws-Vlaanderen);
zoutwater getij-invloed in de
Van Hattumpolcler, Everingepol-
der en Zuidpolder (op Zuid-Be
veland);
buitendijks broedgebied op
plaat Hooge Springer (voor
Hoofdplaat);
grensoverschrijdend zeereser
vaat op de Vlakte van de Raan
(Westerscheldemonding);
natuurontwikkeling in het
Zwin en aanleg van het natuur-
plan Waterdunen (in
West-Zeeuws-Vlaanderen);
aanleg van een brakke tot zou
te inlaag bij Ellewoutsdijk;
natuurherstel Kalkense Meer
sen bij Gent en in de Durmeval-
lei bij Temse.
De plannen stroken met andere
maatschappelijke belangen, zo
als veiligheid, toerisme/ recrea
tie en (lokale) economische ont
wikkeling, aldus de organisa-
Gedeputeerde Kramer wordt bij de presentatie van de Scheldecampagne 'geholpen' door een uit de
kluiten gewassen scholekster. foto Ruben Oreel
ties. Ze ondex-strepen dat de na
tuur in het Scheldebekken van
even groot belang is als toegan
kelijkheid en veiligheid.
Als grootste actuele bedreiging
wordt de door Vlaanderen (met
name Antwerpen) geëiste derde
verdieping van de vaargeul be
schouwd. Dit kan een verder ver
lies van slikken en schorren ver-
HULST - Wandelclub De Smok
kelaars in Stekene houdt don
derdag de Grenstochten.
Deze midweekse wandeltocht
gaat zowel over Belgisch als Ne-
derlands grondgebied, waarbij
de grenspalen divei'se keren wor
den gepasseerd. De afstanden
zijn 7, 14 en 22 kilometer. De
start is bij zaal Koningshei in
Belgisch Koewacht.
Zowel de 7 als de 22 kilometer
is volledig bepijld voor rolstoel
gebruikers. Alle afstanden gaan
door een bloembollengebied van
lelies. Afhankelijk van de lengte
van de tocht gaan de deelne-
mers door bloembollenvelden,
langs kreken en door bosgebie
den. Tijdens de 22-kilometer-
tocht lopen de wandelaars via
een oud krekengebied naar het
gehucht de Kruisstraat, waar in
een oude boerderij wat kan wor
den gegeten en gedronken.
Van daaniit gaat het langs een
natuurgebied naar de Neder
landse Koewacht. De start is tus
sen 9.00 en 15.00 uur.
oorzaken, juist de gebieden die
van wezenlijk belang zijn voor
de talloze vogelsoox-ten die af
hankelijk zijn van de Wester
schelde.
Anders dan bij de compensatie
voor de tweede verdieping
(1997-1998 uitgevoerd) het ge
val is. dient volgens de organisa
ties uitbreiding van de opper
vlakte zoute slikken en schorren
grote voorrang te krijgen. Ze
hebben daar bij hun natuui*vooi-
stellen dan ook volop rekening
mee gehouden.
Directeur A. de Gelder van
Vogelbescheiming Nederland
merkte op dat de rivier in een te
knellend korset zit. „Er moet
een beweging op gang komen
om meer ruimte in de Wester
schelde te krijgen". De campag
ne is bedoeld daar de handen
voor op elkaar te kiïjgen.
door Henk Postma
VLISSINGEN - De donkere wol
ken boven Damen Shipyards
drijven aan Vlissingen voorbij.
Het scheepsbouwconcern hikte
de afgelopen twee jaar tegen for
se verliezen aan, en gaat nu diep
snijden in de reparatiewerven.
Maar dat raakt Vlissingen niet,
verzekert directeur R. Berkvens
van de Koninklijke Schelde
Groep. In Rotterdam daarente
gen gaan twee van de vier repa
ratiewerven dicht. Berkvens ver
wacht dat Damen dit jaar weer
positieve resultaten boekt.
Damen Shipyards zakte de afge
lopen twee jaar diep in de rode
cijfers: 19,6 miljoen euro verhes
in 2003, en 12 miljoen het jaar
daarvoor. De banken schoten
het concern onlangs te hulp
door de kredietlimiet op te rek
ken met 200 miljoen eux-o. Vol
gens directeur Kommer Damen
heeft die verruiming niet te ma
ken met liquiditeitsproblemen,
maar met de behoefte aan voorfi-
nanciei*ing van werk. „Reders
doen voor nieuwe schepen een
steeds kleinere aanbetaling."
De verhezen zouden voor een be
langrijk deel zijn te wijten aan
problemen bij de Oekraïense
werf Okean. Dat financiële lek
zou inmiddels zo goed als ge
dicht zijn. De plannen om fors
te snijden in de Rotterdamse
scheepsreparatiewerven staan
daar los van, benadrukt Damen.
Die sanering is het gevolg van
een 'onverwacht versnelde uit
val van vraag in de repax-atie-
markt'.
Bij de vier Rotterdamse werven
van Damen Shipx'epair werken
nu nog ruim 550 mensen. De
werven Van den Brink en Vlaar-
dingen-Oost staan op de nomina
tie om te worden gesloten. Er
dx-eigt ontslag voor 240 man. De
ingreep komt niet geheel onver
wacht. Met de vakbonden wordt
al geruime tijd over sanering ge
sproken. De Vlissingse reparatie-
werf Scheldepoort blijft buiten
schot, ook al omdat die licht
winstgevend is.
Volgens vakbondsbestuurder
Ruud van den Bergh van FNV is
de ingreep in het Rotterdamse ri
goureuzer dan verwacht. „Er
wox-dt al geruime tijd over ge
sproken. Daarbij gingen we er
vanuit dat één werf op texirxijn
zou worden gesloten en dat de
sociale problematiek middels
een goede ouderenregeling zou
worden opgelost. De plannen
van minister De Geus om alle
prepensioenregelingen te schrap
pen, hebben een dikke streep
door deze oplossing gehaald."
Dat de nu aangekondigde reor
ganisatie harder uitpakt dan
aanvankelijk de bedoeling was,
heeft volgens Van den Bergh
ook te maken met de controver
se binnen de top van Damen.
Het operationele management
zou een 'zachte sanering' voor
staan, terwijl de financiële ma
nagers kiezen voor een hax'de in
greep in het Rotterdamse om zo
'in een keer klaar te zijn'.
Hoewel de Koninklijke Schelde
Groep in Vlissingen buiten
schot blijft, is daar niet alles
pais en vree. Volgeixs Van den
Bergh bestaat er onvrede over
de manier waarop bij reorgani
satie van werkzaamheden met
sommige personeelsleden wordt
omgegaan. Hij wil boven water
hebben of sprake is van slecht
personeelsbeleid of van 'indivi
duele kwesties'.
IJZENDIJKE - De boerderij
van Mare Buijsse en Annemieke
De Koninck aan de Zacharias-
weg in IJzendijke is zondag
voor de derde keer het decor
van een oogstfeest.
Het evenement begint traditiege
trouw om half tien met een rond
rit met paard en wagen door de
IJzendijkse polders.
Op het feestterrein bij de boerde-
rij is van alles te beleven. Stal
De Brabander verzorgt een trek
paardenshow. Ook worden paar
den van nieuwe hoefijzers voor
zien.
Het progranxma vermeldt ver
der een spelcix'cuit op basis van
het televisieprogramma 'Spel
zonder gx-enzen'. Het oogsfeest
omvat verder onder meer een
roofvogelshow en vermaakt
voor de jongsten.
Vooxrnalig veearts Pol van de
Vijver uit IJzendijke praat de on
derdelen aan elkaar.
