In die kelder is dat kind gevonde De Oranje Kasuaris Fanfare in het groot Zllf 2004 Pile SI I LAND NAZOMtti hEbllVAl Hij verrijkte het festival al eens met zijn Huis der Verborgen Muziekjes, in 2002. Voor het theaterstuk Zwarte Vogels nam hij dat zelfde jaar ook de muziek voor zijn rekening. Compo nist Dick van der Harst wordt langzamerhand een goede be kende van het Zeeland Nazo mer Festival. Deze keer is zijn muziek te horen in Diep in het bos, dat in het Poelbos bij Goes wordt gespeeld. En - wat misschien belangrijker is - hij komt met zijn eigen fan fare. Banda Azufaifo. Het pas dit jaar opgerichte muziekge zelschap verzorgt de openings parade van het festival op maandag 30 augustus en maakt vervolgens een kiosken tournee langs Zeeuwse dor pen en steden. Dick van der Harst (1959) woont in Gent en is daar sinds 1989 als 'componist in residentie' verbonden aan theaterhuis Het Muziek Lod. In zijn composities zijn duide lijk invloeden te horen van muziek uit de Middeleeuwen en Renaissance, en hij heeft ook een gevoelig oor voor volksmuziek uit Bretagne en Schotland. In 2001 kreeg hij de Louis Paul Boonprijs 'voor zijn maatschappelijk engage ment en de binding met de mens die in zijn hele oeuvre terug te vinden is'. De oprichting van een eigen fanfare heeft - vermoedt hij - met zijn jeugd in Nieuwkoop in de omgeving van Amster dam te maken. Daar trommel de hij van zijn negende tot zijn zeventiende in de drum band en harmonie. Zo'n tijd vormt een muzikale basis voor het leven. Nu is hij op zijn 45ste jaar weer even terug bij toen. Maar wel anders. Banda Azu faifo is met een 33-koppige bezetting bepaald geen gewo ne fanfare. De klassieke bezet ting van koperblazers, saxo foons en slagwerk is uitge breid met acht Catalaanse rietinstrumenten We moe ten op straat een beetje power hebben", zegt Van der Harst over het niet geringe aantal instrumenten in zijn fanfare. Banda is Spaans voor een gro te fanfare, azufaifo verwijst naar een Spaanse boomsoort waaruit instrumenten ge maakt kunnen worden. Van der Harst ..Mijn muziek is samenspeltechnisch niet eenvoudig. De zelfstandig heid van de muzikanten is be langrijk, zij moeten de klan ken oppakken. Als dat lukt, krijg je een mooi geheel. Het is echt iets heel anders dan een willekeurige carnavals band die je in februari kunt horen." En over het optreden in kios ken: „Ik ga zelf ook kijken als er een fanfare of harmonie in een kiosk speelt. Daar komt de muziek dicht bij de men sen." Jan van Damme Banda Azufaifo: maandag 30 aug Abdijplein Middelburg om 17, 20 en 21.30 uurvrijdag 3 sept, in Vlissingen, Nisse, Wemeldinge zondag 5 sept, in Tholen, Krabben- dijke, Zuiddorpezondag 12 sept. Hulst. trikt genomen is het een herneming. Het op de geruchtma kende affaire Dutroux geïnspireerde muziektheater Diep in het Bos ging in 1999 in Gent in première en was al eens in 't Beest in Goes te zien. Het stuk voor en door zeven vrouwen komt in het kader van de Zeeuwse nazomer weer naar Goes. In het Poelbos deze keer, de voorstelling staat voor het eerst in de open lucht. Ongelooflijk spannend, vindt actrice Ineke Nijssen, de schimmen komen nu echt uit het bos. Poelbos (Goes) 2 t/m 4 september 6,7,9,10 en 11 september Hoog hé. Ineke Nijssen vertelt over de zang in Diep in het bos. A capella gezongen liedjes, ze klinken best vrolijk. Tot je de tekst tot je laat doordringen. in zijn kelder heeft hij zich aan haar misdreven dreven dreve driftejaha dat kind misdre ven dreve drifte dreve drifte dreve ja dat kind misdreve daar heeft die man zich aan dat kind misdreve drift daar heeft die man zich aan dat kind misdreve drift van de dreef drift Bretagne, de wijze waarop vrou wen daar zingen, was het uitgangs punt voor de door Dick van der Harst geschreven muziek. Eentje zingt voor, de groep herhaalt. Her haling - met variatie - heeft al snel iets bezwerends. Ook de door Eric De Volder ge schreven theatertekst is ritmisch en melodisch, met soms hoge uitha len aan het eind. Ineke Nijssen: „Het gesprokene is bijna een parti tuur." Daarmee - met zang en tekst - heeft de voorstelling het typische, herkenbare stempel van Het Mu ziek Lod uit Gent gekregen. Twee jaar geleden speelde hetzelfde ge zelschap, ook al in het kader van het Zeeland Nazomer Festival, Zwarte Vogels in de Bomen. Loca tie was toen een boerenschuur ten noorden van Goes. Een wat broeie rige voorstelling, die de ziel van het Vlaamse platteland raakte. De met schmink getekende maskers zijn een handelsmerk van Lod, ze geven elk personage een zeer per soonlijke uitstraling. Ineke Nijssen was toen ook van de partij, zij was het meisje met de twee emmers. In Diep in het Bos is ze Madam. „Diep in het Bos is als voorstelling veel intiemer. Gesproken tekst en zang vallen er samen. We hebben een voetbas, een accordeonachtig instrument dat op de grond ligt, om de toon aan te geven. En we hebben een paar stemvorken. Bijna alle liederen zijn in het eer ste deel van de voorstelling opgeno men, we staan dan alle zeven op de planken. Het tweede deel is een monoloog van één van de speel stere, die zich tot dan vrij koest heeft gehouden. Zij is slachtoffer en dader tegelijk, ze verwoordt hoe het misschien geweest is voor zo'n meisje in de kelder van Du troux. Dat is heel heftig. Ze is een mooie, frêle actrice in een prachtig blauw kleed, van wie je alleen maar schoonheid verwacht als je haar zo ziet staan." en 't is daarmee dat dat kind en is gestorven storven stirve storve jaha dat kind gestor ven storve stirve storve stirve storve ja dat kind gestorve daarmee en dat dat kind en is ge storve stirft daarmee en dat dat kind en is ge storve stirft van de stirf storft „Eric De Volder schreef Diep in het Bos naar aanleiding van de af faire Dutroux: de ontvoeringen, de vermoorde meisjes. De colums van journalist Yves Desmet in dagblad De Morgen waren zijn inspiratie bron. Hij voelde dat het onont koombaar was om iets met die stukjes te doen. De moedertekst van de voorstelling, dat was echt een dik pak vol gruwelijkheden. Hij schreef alles op wat de affaire bij hem opriep, zonder zichzelf te censureren. Vanuit die tekst werd er contact opgenomen met Dick van der Harst, die een voorstelling wilde maken voor zeven vrouwen, gebaseerd op Bretonse gezangen. We zijn vanuit de gezangen ver trokken. De eerste maand hebben we puur aan de liedjes gewerkt, om de zeven stemmen tot één ge heel te krijgen." Ineke Nijssen (Eindhoven 1960) raakte al tijdens haar middelbare schooltijd in de ban van het thea ter. Haar vader werkte bij multina tional Philips, het gezin volgde hem toen hij werd uitgezonden Het Poelbos bij Goes foto Lex de Meester lN/AZ-VJIVinn rwi ivwu Nirav Christophe: „Goed beschouwd is Maurits verantwoordelijk voor één van de politieke moorden in onze geschiedenis." foto Gerrit Jan Huinink is de helmkasuaris Deze koninklijke kasuaris is erg schuw maar tijdens het broedseizoen is hij zo agressief dat niemand het dier durft te bena deren Hij eet hete stenen en gloeiende gloeiende kogels Met zijn sterke klauwen is hij in staat een mens te doden Kringen rond de prins bevestigen dat het diens lievelingsdier was De begrafenisscène wordt niet ge speeld. Er wordt verteld wat er ge beurt, over de speakers, terwijl het publiek naar de tribunes loopt. „Regisseur Vincent van den Els- hout heeft oud-televisiepresenta tor Joop van Zijl bereid gevonden om de tekst op band in te spreken. Dat geeft het geheel een bijzonde re dimensie, omdat velen toch met die stem zijn opgegroeid." Maurits en Johan van Oldenbarne- velt zijn de hoofdpersonen in het verhaal. Maurits is net gestorven, 58 jaar oud. Oldenbarnevelt is al enkele jaren dood. Ze komen el kaar tegen bij de poort van het do denrijk. Een bastaardzoon van Maurits en Anna van Saksen, zijn moeder, nemen de belangrijkste bijrollen voor hun rekening. Een hoofdrol is weggelegd voor Anna Uittenhove, zij is de poortwachter van het dodenrijk. Zij mag alleen personages toelaten, die er blijk van geven een goede relatie met ie mand anders aan te kunnen gaan. Christophe: „Die voorwaarde voor toelating heeft een theatrale re den. Als iedereen dood is, kun je moeilijk zeggen dat er nog iets op het spel staat. Als niks meer pijn doet, wat zou je dan nog ruzie met elkaar maken? Als je gedwongen wordt samen met iemand door de poort te gaan, geeft dat theatraal weer meer mogelijkheden. Het is ook een bijna theologische gedach te: aan het eind van je leven word je niet noodzakelijkerwijs beoor deeld op je daden als individu, maar is het van groter belang of je een goede relatie hebt kunnen on derhouden." „De figuur van Anna Uittenhove is historisch, zij heeft maar kort ge leefd. Toen ze 22 jaar was is ze als heks opgepakt en op de markt in Antwerpen levend begraven. Zij is de eerste heks die op die manier werd terechtgesteld. Een gewoon dorpsmeisje, dat veel over God sprak. Eind zestiende eeuw is er al een prachtig gedicht over haar exe cutie geschreven: Dode Anna spreekt. In mijn stuk heb ik haar in rijm laten praten, zodat ze steeds het plezier van de taal mag proeven." Dode Anna spreekt met gesmoorde schreeuw Levend begraven door de inquisi tie Sedert einde zestiende eeuw Alle nachten aan het woord ben ik de wachter van de poort naar gene zijde naar d'eeuwige weiden waarover de wijzen zeiden: In dit oord wordt u nimmermeer gestoord. „Voor mijn voorbereiding heb ik natuurlijk de biografie van Van Deursen gelezen. En veel histo risch materiaal. Ook kijk ik wat an deren met het conflict hebben ge daan. Zo verscheen vlak na de dood van Oldenbarnevelt een stuk over hem in Engeland, waarin hij als zeer slecht werd afgeschilderd. Vondel deed in zijn Palimedes pre cies het omgekeerde: Oldenbarne velt de goede, Maurits de kwade. Begin twintigste eeuw heeft de dichter Albert Verwey ook een to neelstuk geschreven, waarin hij laat zien dat Maurits iets heel ergs heeft gedaan." „Kunstuitingen zijn sowieso leuk om te gebruiken. Gedichten, schil derijen, daar zit al emotie in. Van Maurits heb ik twee afbeeldingen op zijn sterfbed gezien. Hij is erg uitgemergeld, je ziet de verbitte ring Dat is één van de thema's ge worden in het stuk. Maurits heeft de strijd tegen Oldenbarnevelt wel gewonnen, maar daarna blijkt dat hij geen politicus is. Zijn overwin ning brengt hem geen geluk. Als hij niet kan vechten, is hij niet op zijn best. De strijd tussen die twee is ook de strijd tussen een politicus en een militair. Militairen denken: als je nou maar Irak binnenvalt en bezet dan heb je gewonnen. Politi ci denken: en daarna dan? Olden barnevelt was vooral met dat soort vragen bezig, hij was onze eerste grote politicus. Hij heeft het toch maar voor elkaar gekregen om die rare, zelfstandige provincies bij el kaar te houden." Prins Maurits: Er is maar één be lang Het belang van het Huis van Oranje En geen groter gevaar voor het huis dan tolerantie voor sekten en ketterij. Oldenbarnevelt: Tolerantie een ge vaar? Typisch een uitspraak van een generaal. Maurits: Waarom? Oldenbarnevelt: Voor de strijder is tolerantie een zwaktebod Een po reuze plek in het harnas. Maurits: Inderdaad. Oldenbarnevelt: En daarna? Maurits: Waarna Oldenbarnevelt: Nd de strijd Als het leven van alledag weer een aan vang neemt. Christophe: „Het rare is, dat ik een negatief oordeel over Maurits heb als het over zijn optreden gaat. Nog steeds. Maar tijdens het schrij ven ben ik hem wel meer gaan be grijpen. Vooral psychologisch. Wat wil je ook, als je zonder moeder, zonder vader opgroeit. En er een grote druk op je wordt gelegd. De thematiek van het Ersatzkind zit volop in het stuk. Maurits had een jong gestorven broer. Hij kreeg de zelfde naam, moest aan dezelfde verwachtingen voldoen. Toen ik me dat realiseerde, begon ik wa rempel een beetje sympathie voor de man te voelen." Jan van Damme Rituelen Het zijn die laatste vijf mi nuten voordat we begin nen. We lopen van de kleedka mer naar de zijkant van het podium, en daar wachten we op het moment dat we op gaan. We controleren of alles het doet, Paskal en ik krijgen onze gitaren omgehangen, ik neem nog een slokje whisky. Het zijn de rituelen van een groep muzikanten. Het publiek weet het ook. Wie wel eens vaker bij een concert van Blof geweest is weet na welk liedje de band begint. Dat is voor elk con cert hetzelfde nummer. Zo'n lied betekent iets voor ons Het is enerzijds een soort be ginselverklaring, en ander zijds komen we in een bepaal de stemming. Het optreden is dan echt begonnen, ook voor iedereen in de zaal. Ooit begonnen we met 'Round Here' van Counting Crows. Later met 'Driving With The Brakes On' van Del Amitri, daarna met 'Another Year' van K's Choice. Maar het laatste anderhalf jaar draaien we 'Wrong' van Nova star, het alias van de Belg Joost Zweegers. We willen la ten weten hoe goed we dit liedje vinden. En we willen zelf het gevoel hebben dat we er klaar voor zijn die avond. 'Wrong' is daarvoor perfect. Er zijn nog veel mensen die de muziek van Novastar nog niet kennen. Zijn eerste plaat (gewoon 'Novastar', met daar op dus 'Wrong') was erg goed, maar hij had nog een eendags vlieg kunnen zijn. Dat is hij niet. Zijn tweede plaat ('Another Lonely Soul') is nog veel beter, als je het mij vraagt. Maar eigenlijk doet dat er voor mij niet eens zoveel toe. Al had ie nooit meer een goeie plaat gemaakt. Al had ie nooit meer een goed liedje gezongen. Al blijkt ie straks een twee- dagsvlieg te zijn. Dan heeft ie nog altijd 'Wrong' geschreven en gezon gen En daarmee zal hij mij tot in lengten van dagen terugbren gen tot vlak voor elk optre den. Met de geur van verster kers en de smaak van whisky en de adrenaline door mijn lijf. 'Wrong' is een prachtig ritueel van vijf minuten. Ik ben hem daar erg dank baar voor. Novastarvrijdag 3 sept. om 21.30 uur op het Abdijplein in Middel burg.

Krantenbank Zeeland

Provinciale Zeeuwse Courant | 2004 | | pagina 30