Aantal zeehonden in Delta daalt
Natuur gaat vóór verdiepen
ipsberg gaat
looit meer weg
lit Kanaalzone
Sanering bij Damen
raakt Vlissingse
scheepswerf niet
13
Gunstige tendens van afgelopen jaren is omgeslagen
iildefeesten in Sluiskil
ionumenten
p zondag open
i
0
Introductie Roosevelt Academy
Bezit valse ov-kaart bestraft
Boete voor dronken fietsen
Hoge windmolens bij BASF
Beperkte schade bij brand
eekadetkorps
nazomer
teAtival.nl
iovastar
Wandeltocht langs grenspalen
Oogstfeest in
boerderij
IJzendijke
dinsdag 24 augustus 2004
frprRinus Anton isse
DDDELBURG - De toename
ran het aantal gewone zeehon-
|m m
de deltawateren is
irupt omgebogen in een forse
jling. 1» 2002 werden nog 170
if ren geteld, deze zomer ligt de
tore op 107. Wel is op de Bol
an de Ooster voor de Brouwers-
ui een groep van circa 65 grij-
zeehonden opgedoken.
ijor de neerwaartse lijn - na
fotien jaar van gestage groei -
is geen duidelijke verklaring,
zegt Henk Zandstra, zeezoogdie-
rendeskundige bij de provincie
Zeeland. Mogelijk is het zeehon-
denvirus, dat in 2003 rondwaar
de, van invloed. Ook kan sprake
zijn van toenemende verstoring
door recreatie. En wellicht verja
gen de grijze zeehonden de ge
wone.
„Een beetje raar jaar", noemt
Zandstra 2004. In de eerste
plaats door de komst van de grij
ze zeehonden in de Voordelta.
„We hadden er eerst maar enke-
grRené van Stee
LUISKIL - Sluiskil staat van
inderdag tot en met zondag in
Kieken van 24e editie van de
ildefeesten. Onder het motto
loj(j,)t goed' is een gevarieerd
uitgebreid programma sa-
tngesleld met onder meer mu
il, sport, spelletjes, een rom-
flmarkt en een braderie.
aftrap is donderdagavond
19 uur in de feesttent aan
oenoord. Daarna zijn de prijs-
irters en de deelnemers aan
o creatieve workshop aan de
art De avond wordt afgeslo-
met folkmuziek door The
wen een optreden van Henk
men.
RGEN OP ZOOM - De monu-
nlen van Bergen op Zoom
nzondag extra geopend.
Sint Gertrudiskerk, de Ge-
igenpoort en de Synagoge
men hun deuren van 13.00
16.30 uur. Het Oude Stad-
s kan worden bezocht van
60 tot 16.00 en tijdens dezelf-
uren kunnen bezoekers de Pe-
bus (de toren van de Sint
rtrudiskerk) beklimmen. Op
Grote Markt vindt een jeu de
les-toemooi plaats.
Vrijdagmiddag begint om 14
uur een seniorenmiddag met mu
ziek van een draaiorgel en optre
dens van Frans de Schepper en
Cyril Peeters. Vanaf 15.30 uur
zijn er kinderspelen. Optredens
van Jan Keizer en Lee Towers
luisteren de zomerse muzieka
vond in de feesttent op. Het eer
ste optreden begint om 20 uur.
Zaterdagochtend is er vanaf 10
uur een grote autoshow. De Gil
de Wandeltocht en de sportmid
dag beginnen om 13 uur. Een
half uur later beginnen petan-
queliefhebbers en gaaibollers
aan hun wedstrijden. De clown
Francesco di Creatore en de Sas-
se K3 verzorgen - eveneens van
af 13.30 uur - een kindershow.
Ook harmonie De Rustende Moe
ders maakt zijn opwachting.
Om 15 uur begint het 3e Open
Kanaalzone Darttoemooi. In de
feesttent draait dan al het rad
van fortuin. Coverband Dexter
is vanaf 22 uur de afsluitende
act van de derde feestavond.
Traditiegetrouw is er zondag
vanaf 10 uur een oecumenische
dienst. Om 11 uur begint de su-
perbrunch. Dweilband Ein
Prosit verzorgt de muzikale om
lijsting. De braderie en rom
melmarkt beginnen om 12 uur.
Diederick Benjaminz verzorgt
vanaf 14 uur dansmuziek bij de
superbingo. Dennie Chistian
staat vanaf 17.30 uur op het pro
gramma. Zijn optreden vormt
de afsluiter van het vierdaagse
feest.
Ie exemplaren van en nu is in
eens die hele groep verschenen.
Het is lastig te zeggen waar ze
vandaan komen", aldus Zands
tra. „Het kan zijn vanuit de
Waddenzee, maar ook vanaf de
Engelse oostkust."
Hij merkt op dat de grijze en ge
wone zeehonden, hoewel fami
lie, zich afzonderlijk van elkaar
ophouden. De grijze is flink gro
ter dan de gewone en heeft een
donkerder vacht. De beesten
houden zich dicht bij elkaar op
een plaat op. De jonge dieren -
met de bekende witte vacht -
worden in de winter geboren.
De gewone zeehond gedraagt
zich minder familie-achtig en
ligt liever apart. Deze dieren
krijgen in de zomer baby's. Op
de Bol van de Ooster lagen voor
gaande jaren veel gewone zee
honden. Die zijn met onbekende
bestemming vertrokken, echter
niet naar andere deltawateren.
Het aantal van 170 gewone zee
honden in 2002 daalde in 2003
tot 155: 87 in de Voordelta, 20 in
de Oosterschelde, 46 in de Wes-
terschelde en twee in de Greve-
lingen. Zandstra gaat ervan uit
dat het zeehondenvirus bij de
daling een rol speelde. „Op zich
valt het nog mee, in vergelijking
tot de achteruitgang in de Wad
denzee."
De recentste telling toont dit
jaar 172 zeehonden aan. Als
daar de groep grijze zeehonden
van wordt afgetrokken, komt
dit uit op 107 gewone zeehon
den (waarvan 26 in de Ooster
schelde en 38 in de Westerschel-
de). In september houdt Zands
tra de laatste seizoentelling.
Recreatie
Dat verstoring door met name
watersporters de tellingen be
hoorlijk kan beïnvloeden, blijkt
uit de resultaten van een rond
vlucht in juli, toen er veel recrea
tiedruk in en om de leefgebie
den optrad. Er werden slechts
120 dieren waargenomen, waar
van een deel zwemmend.
Zandstra herinnert eraan dat er
in 1984 nog maar drie zeehon
den in de deltawateren aanwe
zig waren en in 1994 inmiddels
24. Het aantal bleef gestaag stij
gen. Tellingen vanuit een vlieg
tuig, sinds 1996, bieden meer in
zicht in de ontwikkeling. De pro
vinciaal zeezoogdierendeskundi-
ge is erg benieuwd naar de situa
tie volgend jaar. „Het kan zijn
dat de hele groep grijze zeehon
den dan weg is. Of er weer meer
gewone zeehonden zijn, is af
wachten." Dit seizoen zijn zo
wel in Wester- als Oosterschel
de twee jonge dieren gemeld.
Van een ander zeezoogdier, de
bruinvis, houden zich twee tot
drie exemplaren de laatste jaren
op in de Oosterschelde. Zand
stra: „Ze kunnen zich er kenne
lijk goed handhaven. Er is ge
noeg voedsel beschikbaar." Ook
in de Westerschelde worden re
gelmatig bruinvissen waargeno-
Grijze zeehonden op de Bol van de Ooster voor de Brouwersdam.
foto provincie Zeeland
MIDDELBURG - De eerste ongeveer 140 studenten van
de Roosevelt Academy in Middelburg zijn gisteren begon
nen aan hun introductieweek. Zij werden verwelkomd in
de Burgerzaal van het stadhuis. Deze week zijn er allerlei
voorlichtingsbijeenkomsten, om de studenten goed voor
te bereiden op hun verblijf in Middelbui-g en hun studie'.
Zo maken zij kennis met hun 'tutor' (begeleidende do
cent), ontdekken ze de stad en brengen ze een bezoek aan
de Zeeuwse Bibliotheek en Hogeschool Zeeland. De intro7
ductieweek wordt zaterdag afgesloten met een beachvol-
leybaltoernooi in Zoutelande, georganiseerd door studen
tenvereniging RASA. Volgende week maandag beginnen
de colleges. De dag erop verricht koningin Beatrix de offi
ciële opening van de Roosevelt Academy.
MIDDELBURG - De Middelburgse politierechter R. La-
meijer heeft gisteren een 46-jarige Hagenaar voor heling
van een valse OV-studentenkaart zestig uur werkstraf op
gelegd, waarvan twintig uur voorwaardelijk. Een conduc
teur betrapte de man in de trein op het Zeeuwse traject
toen hij naar zijn plaatsbewijs vroeg. Op de OV-studen
tenkaart had de treinreiziger zijn foto geplakt. Ook naam
en geboortedatum klopten niet. De verdachte zei de
OV-studentenkaart, die afkomstig bleek uit een gestolen
partij, voor vijftig euro in Den Haag te hebben gekocht.
MIDDELBURG - De Middelburgse politierechter heeft
gisteren een 37-jarige inwoner van de Zeeuwse hoofdstad
voor dronken rijden op een fiets en het beledigen van een
politieman 350 euro boete opgelegd. De Middelburger
werd op 13 december vorig jaar in zijn woonplaats aange
houden. Hij blies 925 microgram, ruim vier keer zoveel
als is toegestaan. Na zijn aanhouding liet hij zijn ongenoe
gen blijken door 'fuck you' tegen de agent te roepen.
BATH - Energiebedrijf Electrabel wil zes 135 meter hoge
windmolens neerzetten op het terrein van chemieconcern
BASF, pal tegen de Nederlandse grens. Op die plaats
heeft het bedrijf onlangs ook al een nieuwe koeltoren van
negentig meter hoog geplaatst. De windmolens zullen
niet al te veel opvallen tegen de achtergrond van de Ant
werpse industrie. Bovendien komen in de naastgelegen
Anna Mariapolder bij Bath binnenkort ook windturbines
te staan.
MIDDELBURG - Dankzij kordaat optreden van de bewo
ners kon een brandje in de nacht van zondag op maandag
in Middelburg in de kiem worden gesmoord. Rond 3 uur
ontstond brand in een slaapkamer van een woning boven
een tattooshop aan de Vlasmarkt door een vergeten, bran
dende kaars. De bewoners wisten het beginnende vuurtje
met dekens en kleding te doven. In het pand waren, inclui-
sief een aantal logées, negen mensen aanwezig. Een kind
en een volwassene moesten voor nader onderzoek naar
het ziekenhuis in Vlissingen. De brandweer heeft de wo
ning geventileerd.
orWout Bareman
LZATE - Het bedrijf Rhodia
emie gaat de immense berg
il fosforgips net over de
ttiws-Vlaamse grens in Zelza-
ffest afdekken met een enor-
hoeveelheid teelaarde. Het
Itkent dat de bewoners van
arbeiderswijk Klein-Rusland
(ie voet van de berg er niet
boeven te rekenen dat het
big meter hoge gevaarte - zes
hectare groot - ooit nog uit
(achtertuin verdwijnt.
gipsberg is sinds jaar en dag
van de grootste afvalhopen
tlaanderen. Qua hoogte doet
Öpsstort niet onder voor de
•veis in de Vlaamse Arden-
(•Bij de productie van fosfor-
ikomen massa's gips vrij als
^product. In het bedrijf wor-
fosfaatertsen bewerkt met
svelzuur. Dat levert fosfor-
ten gips op. Het afvalgips
samen met water afge-
ïd naar het gipsstort. Een
ballen meters diepe onder-
'156 kleiwand moet voorko-
SS1NGEN - Het Zeekadet-
psScheldemond houdt zater-
oktober zijn jaarlijkse
«sordag.
*ordt over de Westerschelde
r=ienmet het betonningsvaar-
Zaandam. Doel van deze
is geld binnen te halen ter
leuning van de Zaandam,
tocht duurt van 11.00 tot
W uur. Aanmelden kan via
Kters@zeelandnet.nl
Advertentie
Wt».
;cuugt/mi2 sept2004
*IC900 33 00033
bolhart Abdij Middelburg
ip
jsepi21u30 Abdijplein
men dat het afvalwater in con
tact komt met de omgeving. Een
groot aantal pompen haalt het
water uit de grond voor herge
bruik.
De gipsberg is inmiddels aange
groeid tot twintig miljoen ton.
In de vergunningen is een hoog
te van vijftig meter als maxi
mum vastgesteld en het grootste
deel van de berg heeft die hoog
te nu bereikt.
Dat de berg ooit zal slinken is
zeer onwaarschijnlijk. Jaren
lang onderzoek naar mogelijkhe
den tot hergebruik leverden
niets op. Alleen in de champig
nonteelt wordt een minimale
hoeveelheid afgezet. In de bouw
is het niet bruikbaar. De vergun
ning van Rhodia loopt nog door
tot 2011. Tegen die tijd moet de
gipsberg over een oppervlakte
van 86 hectare volledig zijn afge
dekt met laag teelaarde van een
meter dik. En die moet weer
worden voorzien van beplan
ting. Er is uitgerekend dat daar
voor ongeveer 600.000 kubieke
meter grond moet worden aange
voerd.
Naast de gipsberg verrijst sinds
enkele jaren ook een gigantische
berg met zwaar verontreinigd
slib uit het Kanaal Gent-Temeu-
zen. De Administratie Waterwe
gen en Zeewezen van de Vlaam
se Gemeenschap (AWZ) be
schikt over een vergunning, die
ook pas in 2011 afloopt.
Uitbreiding
De Vlaamse regering wil het im
mense slibdepot, waarin ook
ruim honderdduizend kuub ver
ontreinigd slib uit het
Zeeuws-Vlaamse deel van het
kanaal is gedumpt, met min
stens vijftien hectare uitbrei
den. Door de jaren heen werd al
ruim vijf miljoen kubieke meter
slib in het depot bij het gehucht
Callemansputte gestort. Ligt
het aan de Vlaamse overheid,
dan komt daar nog minstens
drie miljoen kuub bij. Het ge
meentebestuur van Zelzate ver
zet zich sinds jaar en dag tegen
de gigantische afvalbergen in
haar achtertuin. De grensge
meente heeft langzamerhand
het imago van 'dé stortplaats
van Vlaanderen'. Klein-Rusland
werd tot nu toe afgescheept met
een groengordel van nauwelijks
enkele meters hoog.
door Rinus Antonisse
DEN HAAG - Eerst het natuur-
herstel van de tweede verdie
ping in de Westerschelde daad
werkelijk uitvoeren. Pas daarna
mag een nieuwe verruiming van
de vaargeul ter sprake komen.
Los van het verdiepingsvraag-
stuk, moet de rivier méér ruimte
krijgen. Dat kan door op een
aantal plaatsen in Zeeland de
zeedijken landinwaarts te ver
plaatsen en het getij toe te la
ten. Ofwel: ontpolderen.
Dit stellen zeven Nederlandse
en Vlaamse natuur- en milieuor
ganisaties, verenigd in de coali
tie De Schelde Natuurlijk! Ze
presenteerden gisteren hun visie
op de toekomst van het Schel-
debekken aan minister Veerman
(LNV) in Den Haag en gedepu
teerde Kramer (natuur en
water) in Vlissingen. Tegelijk be
gon een campagne om de natuur
waarden van de Wester- en
Zeeschelde beter bekend te ma
ken.
Volgens de groen-blauwe coali
tie dreigt de natuur in de komen
de Ontwikkelingsschets 2010
verkwanseld te worden. Ge
vreesd wordt dat van broodno
dig herstel weinig terecht komt.
In de visie komen de organisa
ties met een reeks concrete voor
stellen:
brakwater getij-invloed in de
Hedwigepolder en een deel van
de Prosperpolder (Groot-Saef-
tinge);
zoutwater getij-invloed in de
Perkpolder, Nijspolder, Molen
polder, Ser-Arendspolder, Hoog
landpolder en Hellegatpolder
(in Zeeuws-Vlaanderen);
zoutwater getij-invloed in de
Van Hattumpolder, Everingepol-
der en Zuidpolder (op Zuid-Be
veland);
buitendijks broedgebied op
plaat Hooge Springer (voor
Hoofdplaat);
grensoverschrijdend zeereser
vaat op de Vlakte van de Raan
(W esterscheldemonding)
natuurontwikkeling in het
Zwin en aanleg van het natuur-
plan Waterdunen (in
West-Zeeuws-Vlaanderen);
aanleg van een brakke tot zou
te inlaag bij Ellewoutsdijk;
natuurherstel Kalkense Meer
sen bij Gent en in de Durmeval-
lei bij Temse.
De plannen stroken met andere
maatschappelijke belangen, zo
als veiligheid, toerisme/ recrea
tie en (lokale) economische ont
wikkeling, aldus de organisa-
Gedeputeerde Kramer wordt bij de presentatie van de Scheldecampagne 'geholpen' door een uit de
kluiten gewassen scholekster. foto Ruben Oreel
ties. Ze onderstrepen dat de na
tuur in het Scheldebekken van
even groot belang is als toegan
kelijkheid en veiligheid.
Als grootste actuele bedreiging
wordt de door Vlaanderen (met
name Antwerpen) geëiste derde
verdieping van de vaargeul be
schouwd. Dit kan een verder ver
lies van slikken en schorren ver-
HULST - Wandelclub De Smok
kelaars in Stekene houdt don
derdag de Grenstochten.
Deze midweekse wandeltocht
gaat zowel over Belgisch als Ne
derlands grondgebied, waarbij
de grenspalen diverse keren wor
den gepasseerd. De afstanden
zijn 7, 14 en 22 kilometer. De
start is bij zaal Koningshei in
Belgisch Koewacht.
Zowel de 7 als de 22 kilometer
is volledig bepijld voor rolstoel
gebruikers. Alle afstanden gaan
door een bloembollengebied van
lelies. Afhankelijk van de lengte
van de tocht gaan de deelne
mers door bloembollenvelden,
langs kreken en door bosgebie
den. Tijdens de 22-kilometer-
tocht lopen de wandelaars via
een oud krekengebied naar het
gehucht de Kruisstraat, waar in
een oude boerderij wat kan wor
den gegeten en gedronken.
Van daaruit gaat het langs een
natuurgebied naar de Neder
landse Koewacht. De start is tus
sen 9.00 en 15.00 uur.
ooi-zaken, juist de gebieden die
van wezenlijk belang zijn voor
de talloze vogelsoorten die af
hankelijk zijn van de Wester
schelde.
Anders dan bij de compensatie
voor de tweede verdieping
(1997-1998 uitgevoerd) het ge
val is, dient volgens de organisa
ties uitbreiding van de opper
vlakte zoute slikken en schorren
grote voorrang te krijgen. Ze
hebben daar bij hun natuurvoor-
stellen dan ook volop rekening
mee gehouden.
Directeur A. de Gelder van
Vogelbescherming Nederland
merkte op dat de rivier in een te
knellend korset zit. „Er moet
een beweging op gang komen
om meer ruimte in de Wester
schelde te krijgen". De campag
ne is bedoeld daar de handen
voor op elkaar te krijgen.
door Henk Postma
VLISSINGEN - De donkere wol
ken boven Damen Shipyards
drijven aan Vlissingen voorbij.
Het scheepsbouwconeern hikte
de afgelopen twee jaar- tegen for
se verliezen aan, en gaat nu diep
snijden in de reparatiewerven.
Maar dat raakt Vlissingen niet,
verzekert directeur R. Berkvens
van de Koninklijke Schelde
Groep. In Rotterdam daarente
gen gaan twee van de vier repa
ratiewerven dicht. Berkvens ver
wacht dat Damen dit jaar weer
positieve resultaten boekt.
Damen Shipyards zakte de afge
lopen twee jaar diep in de rode
cijfers: 19,6 miljoen euro verlies
in 2003, en 12 miljoen het jaar
daarvoor. De banken schoten
het concern onlangs te hulp
door de kredietlimiet op te rek
ken met 200 miljoen euro. Vol
gens directeur Kommer Damen
heeft die verruiming niet te ma
ken met liquiditeitsproblemen,
maar met de behoefte aan voorfi
nanciering van werk. „Reders
doen voor nieuwe schepen een
steeds kleinere aanbetaling."
De verliezen zouden voor een be
langrijk deel zijn te wijten aan
problemen bij de Oekraïense
werf Okean. Dat financiële lek
zou inmiddels zo goed als ge
dicht zijn. De plannen om fors
te snijden in de Rotterdamse
scheepsreparatiewerven staan
daar los van, benadrukt Damen.
Die sanering is het gevolg van
een 'onverwacht versnelde uit
val van vraag in de reparatie-
markt'.
Bij de vier Rotterdamse wei-ven
van Damen Shiprepair werken
nu nog ruim 550 mensen. De
wei-ven Van den Brink en Vlaar-
dingen-Oost staan op de nomina
tie om te worden gesloten. Er
dreigt ontslag voor 240 man. De
ingreep komt niet geheel onver
wacht. Met de vakbonden wordt
al geruime tijd over sanering ge
sproken. De Vlissingse reparatie-
werf Scheldepoort blijft buiten
schot, ook al omdat die licht
winstgevend is.
Volgens vakbondsbestuurder
Ruud van den Bergh van FNV is
de ingreep in het Rotterdamse ri
goureuzer dan verwacht. „Er
wordt al geruime tijd over ge
sproken. Daarbij gingen we er
vanuit dat één werf op termijn
zou worden gesloten en dat de
sociale problematiek middels
een goede ouderenregeling zou
worden opgelost. De plannen
van minister De Geus om allé
prepensioenregelingen te schrap
pen, hebben een dikke streep
door deze oplossing gehaald."
Dat de nu aangekondigde reor
ganisatie harder uitpakt dan
aanvankelijk de bedoeling was,
heeft volgens Van den Bergh
ook te maken met de controver
se binnen de top van Damen.
Het operationele management
zou een 'zachte sanering' voor
staan, terwijl de financiële ma
nagers kiezen voor een harde in
greep in het Rotterdamse om zo
'in een keer klaar te zijn'.
Hoewel de Koninklijke Schelde
Groep in Vlissingen - buiten
schot blijft, is daar niet alles
pais en vree. Volgens Van den
Bergh bestaat er onvrede over
de manier waarop bij reorgani
satie van werkzaamheden met
sommige personeelsleden wordt
omgegaan. Hij wil boven water
hebben of sprake is van slecht
personeelsbeleid of van 'indivi
duele kwesties'.
IJZENDIJKE - De boerderij
van Mare Buijsse en Annemieke
De Koninck aan de Zacharias-
weg in IJzendijke is zondag
voor de derde keer het decor
van een oogstfeest.
Het evenement begint traditiege
trouw om half tien met een rond
rit met paard en wagen door de
IJzendijkse polders.
Op het feestterrein bij de boerde
rij is van alles te beleven. Stal
De Brabander verzorgt een trek
paardenshow. Ook worden paar
den van nieuwe hoefijzers voor
zien.
Het programma vermeldt ver
der een spelcircuit op basis van
het televisieprogramma 'Spel
zonder grenzen'. Het oogsfeest
omvat verder onder meer een
roofvogelshow en vermaakt
voor de jongsten.
Voormalig veearts Pol van de
Vijver uit IJzendijke praat de on
derdelen aan elkaar.
